 |
Ανζελίκ Κουρούνη (Angélique Kourounis, 1963-2024) |
Στο ελληνικό
κοινό έγινε γνωστή μέσα από τα δύο ντοκιμαντέρ της για τη Χρυσή Αυγή:
«Χρυσή Αυγή - Προσωπική Υπόθεση», «Χρυσή Αυγή - Υπόθεση όλων μας». Και
όχι άδικα, αφού πρόκειται για μοναδικά ντοκουμέντα, γυρισμένα με
αυταπάρνηση και υψηλό ρίσκο, το πρώτο από τα οποία χρησιμοποιήθηκε ως
τεκμήριο στη δίκη της Χρυσής Αυγής.
Στο δεύτερο πρωταγωνιστούν οι
παράγοντες της δίκης, με εμβληματική φιγούρα τη Μάγδα Φύσσα. Ομως η
Ανζελίκ Κουρούνη, η Ελληνογαλλίδα δημοσιογράφος και σκηνοθέτρια που τα
υπέγραφε και που έδωσε την ψυχή της σε αυτό τον αντιναζιστικό αγώνα, δεν
υπάρχει πια. Εσβησε χθες νωρίς το πρωί, μόλις στα 61 της χρόνια, σε
νοσοκομείο του Παρισιού, χτυπημένη εδώ και περίπου έναν χρόνο από
καρκίνο.
Η Ανζελίκ Κουρούνη ήταν ένας άνθρωπος παθιασμένος με τη δουλειά του. Είχε πάθος για την αλήθεια και πάθος επομένως για την ερευνητική δημοσιογραφία, σε μια εποχή που αυτή δεν ζει τις καλύτερες στιγμές της ούτε διεθνώς αλλά ούτε και στην Ελλάδα.
Το γαλλικό κοινό τη γνώριζε από τις τακτικές συνεργασίες της σε πολυάριθμα γαλλόφωνα μέσα ενημέρωσης. Ανταποκρίτρια για ελληνικά και βαλκανικά θέματα με έδρα την Αθήνα, διακρινόταν για την εγκυρότητα της πληροφόρησης που μετέδιδε, για τη συστηματική έρευνα και τη διασταύρωση των πηγών, για την τήρηση της δεοντολογίας και την παρουσίαση των ρεπορτάζ με δημοσιογραφική αρτιότητα αλλά και με άποψη, όπως και με σεβασμό και αναφορά σε όλες τις φωνές και τις οπτικές γωνίες.
Ηταν τακτική συνεργάτρια του εγκυρότατου γαλλικού κρατικού ραδιοφωνικού σταθμού France Culture, όπου συμπύκνωνε με μοναδική ακρίβεια την ελληνική επικαιρότητα σε ολιγόλεπτα ρεπορτάζ. Ηταν επίσης τακτική συνεργάτρια του εβδομαδιαίου γαλλικού περιοδικού Politis και της καθημερινής βελγικής εφημερίδας La Libre Belgique και τακτική αρθρογράφος της διάσημης σατιρικής εφημερίδας Charlie Hebdo, που τον Ιανουάριο του 2015 έγινε στόχος βάρβαρης τρομοκρατικής επίθεσης με 12 θύματα.
Η Ανζελίκ Κουρούνη –ή Angélique Kourounis για τους Γάλλους– γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Παρίσι από γονείς Καλύμνιους μετανάστες με μικρασιατικές ρίζες. Παιδί περνούσε τα καλοκαίρια στη γιαγιά της στην Κάλυμνο και, έχοντας στραφεί από νωρίς στη δημοσιογραφία, αποφάσισε πριν κλείσει τα τριάντα της χρόνια να εγκατασταθεί μόνιμα στην Ελλάδα – όπου μεγάλωσε και τα τρία παιδιά της. Είχε ήδη σπουδάσει Διεθνείς Σχέσεις στη Σορβόνη και Ιστορία στο Πανεπιστήμιο Paris VIII.
Το ζήτημα της παρουσίας νεοναζιστών στη δημόσια ζωή την απασχόλησε ήδη από τότε. Ως δημοσιογράφος με γαλλική παιδεία παρατηρώντας την κυκλοφορία της εφημερίδας «Στόχος», που στη Γαλλία δεν θα μπορούσε να κυκλοφορεί, άρχισε να ερευνά το θέμα, κάτι που την έφερε γρήγορα στα ίχνη της Χρυσής Αυγής, πολύ πριν ακόμα αυτή γίνει ευρύτερα γνωστή και αποκτήσει πολιτική δύναμη. Πολύ έγκαιρα λοιπόν άρχισε να φιλμογραφεί, μαζί με τον Θωμά Ιακόμπι, συγκεντρώσεις και εκδηλώσεις της οργάνωσης στις οποίες οι δύο κινηματογραφιστές γίνονταν αποδεκτοί κινούμενοι στην κόψη του ξυραφιού, χωρίς να δηλώνουν αν είναι υπέρ ή κατά της οργάνωσης. Εν τέλει έγιναν στόχος σωματικής βίας και απειλών κατά της ζωής τους όταν πια οι δύο ταινίες είχαν αποσπάσει πολλά βραβεία και είχαν προβληθεί σε δεκάδες φεστιβάλ του εξωτερικού, έχοντας γίνει και διδακτικό υλικό σε γαλλικά Λύκεια.
Η Ανζελίκ Κουρούνη πέρα από τη δημοσιογραφική και κινηματογραφική δουλειά της, που περιλαμβάνει ακόμη δύο ντοκιμαντέρ, έχει και συγγραφικό έργο. Το 2021 κυκλοφόρησε στη Γαλλία το βιβλίο της «Chypre. Le chagrin d’une île» (Κύπρος. Η οδύνη ενός νησιού) από τις εκδόσεις Nevicata στη σειρά «Η ψυχή των λαών», ενώ το 2015 είχε συμμετάσχει, μαζί με ακόμη τρεις ανταποκρίτριες γαλλικών μέσων από την Πορτογαλία, την Ισπανία και την Ιταλία στη συγγραφή του βιβλίου «Visages de la Crise» (Πρόσωπα της Κρίσης, με τον εύγλωττο υπότιτλο «Εμείς, άνθρωποι του Νότου, φτωχοί και τεμπέληδες»).
Η Ανζελίκ Κουρούνη υπήρξε δημοσιογράφος με υψηλή αίσθηση καθήκοντος, ακλόνητη συνείδηση, ακεραιότητα, εντιμότητα και δυναμισμό. Πέρα από τους αγώνες της κατά της αναβίωσης των ναζιστικών ιδεών, διακρίθηκε για την υποστήριξή της στο φεμινιστικό κίνημα αλλά και –στη σχετική συζήτηση που προκάλεσαν τα γεγονότα του Charlie Hebdo– στη βλασφημία, την οποία θεωρούσε δημοκρατικό δικαίωμα. Ενα θέμα που την απασχόλησε πολύ στη δημοσιογραφική –και όχι μόνο– πορεία της ήταν η τουρκική κατοχή στην Κύπρο, γύρισε άλλωστε και σχετικό ντοκιμαντέρ για τα Βαρώσια.
Μέχρι τέλους ήταν στις δημοσιογραφικές επάλξεις αντιμετωπίζοντας τον θάνατο με γενναιότητα, με τελευταία της δημοσιογραφική ανταπόκριση, μόλις πριν από λίγες μέρες, την τελετή αφής της ολυμπιακής φλόγας. Συνδύαζε τον γαλλικό επαγγελματισμό και τις αδιαπραγμάτευτες αρχές με το ελληνικό, νησιώτικο πείσμα και τη γενναιοδωρία. Η διπλή της ταυτότητα, ελληνική και γαλλική, έγινε στη ζωή και στη δημοσιογραφία μια πηγή αυτονομίας και ένα όπλο στην υπηρεσία μιας ουσιαστικής, βαθιά φιλαλήθους ενημέρωσης. Στη μνήμη όσων τη γνώρισαν μένει εν τέλει χαραγμένη η αποφασιστική επιλογή του στρατοπέδου της ανθρωπιάς, η ταύτιση ζωής και έργου σε ένα αξεχώριστο σύνολο.
 |
Το ιστορικό τεύχος των επιζώντων του «Charlie Hebdo» που κυκλοφόρησε μεταφρασμένο στα ελληνικά με την «Εφ.Συν.» σε συνεργασία με την Ανζελίκ Κουρούνη |
Η «Εφημερίδα των Συντακτών» είχε συνεργαστεί πολλές φορές με την Ανζελίκ Κουρούνη. Μεταξύ άλλων για το τεύχος του Charlie Hebdo στα ελληνικά μετά την αιματηρή επίθεση στη Γαλλία, ενώ το σημαντικό ντοκιμαντέρ «Χρυσή Αυγή - Προσωπική υπόθεση» είχε διανεμηθεί και μέσω της «Εφ.Συν.».
___________________________________________________________________________
Η Αντζελίκ Κουρούνη πέρασε στην Ιστορία, αλλά παρέδωσε έργο στην Ιστορία. Με τα δύο ντοκιμαντέρ της «Χρυσή Αυγή - προσωπική υπόθεση» και «Χρυσή Αυγή - υπόθεση όλων μας» συνέβαλε καθοριστικά στην ανάδειξη του τρόπου λειτουργίας της εγκληματικής οργάνωσης Χρυσή Αυγή και της δίκης της στον πρώτο βαθμό.
Διεισέδυσε στα άδυτα των γραφείων και των χώρων συγκέντρωσής τους, κατέγραψε το ψυχογράφημά τους και ανέδειξε τα στοιχεία της προπαγάνδας και της βίας της Χ.Α. Απαθανάτισε γεγονότα, απόψεις και κριτικές. Με λιγοστό εξοπλισμό και μηδαμινή χρηματοδότηση, αλλά με περίσσια επιμονή και αντοχή πέτυχε δύο πολύωρες πολυπρόσωπες παραγωγές. Ακόμα, σε μία νομοθετική και πολιτική συγκυρία που οι δίκες διεξάγονται χωρίς έμμεση δημοσιότητα, χωρίς εικόνα και ήχο, έκανε κάθε δυνατή προσπάθεια να καταγράψει και τα δύο.
Το αντιφασιστικό κίνημα της οφείλει πολλά γιατί έκανε την προσπάθειά του γνωστή μέσα και έξω από την Ελλάδα. Οι συνήγοροι πολιτικής αγωγής την ευχαριστούμε και την αποχαιρετάμε με εκτίμηση έχοντας κατά νου ότι το έργο της, αυθεντικό και μοναδικό, έχει βρει ήδη τη θέση του στην Ιστορία δίπλα στα πρακτικά της δίκης, αρωγό στους αγώνες του μέλλοντος.
Κώστας Παπαδάκης
Συνήγορος Πολιτικής Αγωγής Αιγύπτιων αλιεργατών στη δίκη της Χρυσής Αυγής
_______________________________________________________________________
Θέλω να υπογραμμίσω ότι η Ανζελίκ Κουρούνη ήταν μια εξαιρετική δημοσιογράφος, εξαιρετική ντοκιμαντερίστρια και εξαιρετικός άνθρωπος. Δίχως τα ντοκιμαντέρ της η Ευρώπη δεν θα γνώριζε την εγκληματική δράση και τη δίκη της Χρυσής Αυγής. Πριν από λίγες ημέρες μιλήσαμε και θυμηθήκαμε πως γνωριστήκαμε το 2010, πως δουλεύαμε μαζί την περίοδο που έκλεισε η ΕΡΤ, αλλά και για το βιβλίο της για την Κύπρο. Πάντα οι συζητήσεις μαζί της ήταν απόλαυση.
Συζητούσαμε συχνά, πολλές φορές συμφωνούσαμε, άλλες φορές διαφωνούσαμε, όμως πάντα είχε κάτι επί της ουσίας, κάτι καίριο να πει. Είχε μεγάλη αφοσίωση στη δουλειά της και μεγάλο θάρρος, δεν ήταν ανταγωνιστική και δουλεύοντας μαζί της ήταν σαν να μου έδειχνε πως μπορώ να βελτιωθώ.
Ως ανταποκριτής στην Ελλάδα χάνω μια συνάδελφο, μια συνεργάτιδα και μια φίλη, έναν πραγματικά ανοιχτόμυαλο άνθρωπο.
Φαμπιέν Περιέ, ανταποκριτής ξένου Τύπου
- ΣΧΕΤΙΚΕΣ, με την εκλιπούσα Ανζελίκ Κουρούνη, είναι και οι αναρτήσεις στο blog μας:
- Ανζελίκ Κουρούνη, σκηνοθέτρια: Ο αντιφασισμός είναι υπόθεση όλων μας (ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ & VIDEO)
- «Χρυσή Αυγή: Υπόθεση όλων μας – ποια αντίσταση;»: Ξεκινούν οι προβολές του νέου ντοκιμαντέρ (ΦΩΤΟ & VIDEO)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου