Αυτή είναι η ιστορίας μιας ομάδας γυναικών που υπερασπίζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα των μεταναστών στον σιδηρόδρομο από το 1995.

Το γνωστό La Bestia (Το Θηρίο) ή «Το Τρένο του Θανάτου» διασχίζει ολόκληρο το Μεξικό με τελικό σταθμό τις Ηνωμένες Πολιτείες. Εκατομμύρια μετανάστες και μετανάστριες από χώρες της Κεντρικής Αμερικής σκαρφαλώνουν σε αυτό με στόχο να περάσουν τα σύνορα για τις Η.Π.Α.

Στη διαδρομή, κάποιες γυναίκες αλληλέγγυες της κοινότητας Λα Πατρόνα στο Μεξικό, οι «Λας Πατρόνας», καθημερινά μαγειρεύουν και στη συνέχεια ρίχνουν μερίδες φαγητού σε δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους που μεταναστεύουν και κρέμονται από το τρένο. Το ντοκιμαντέρ ΛΑΣ ΠΑΤΡΟΝΑΣ αναδεικνύει το παράδειγμα της αλληλεγγύης απέναντι στο “νίπτω τας χείρας μου” του κράτους και στην αδιαφορία του νοικοκυραίου.

Οι Las Patronas είναι μια ομάδα γυναικών που είναι γνωστές για το ότι πετούν φαγητό και νερό σε μετανάστες που ταξιδεύουν με το τρένο καθώς αυτό διέρχεται από την κοινότητά τους. Η αφοσίωσή τους και η ομαδική τους εργασία τους οδήγησε να σχηματίσουν ένα νέο είδος οργάνωσης χωρίς παραδοσιακούς πολιτικούς δεσμούς και με αίσθημα κοινωνικοποίησης και αλληλεγγύης που βασίζεται στην ανθρωπιά, απαραίτητη στην κοινωνία μας.

Όλα ξεκίνησαν πριν από 28 χρόνια, όταν οι αδελφές Romero Vazquez, στέκονταν στο πλάι των γραμμών με τα ψώνια τους, περιμένοντας να τις διασχίσουν. Δεν ήξεραν ακόμα ότι το τραίνο που πλησίαζε θα τους άλλαζε τις ζωές.

«Είχαμε πάει να αγοράσουμε ψωμί και γάλα για πρωινό» αναφέρει η Norma Romero. «Καθώς το τραίνο περνούσε μπροστά μας, μία ομάδα ανθρώπων μας φώναξε: Μάνα, πεινάμε! Τότε άλλη μία ομάδα ανθρώπων φώναξε περνώντας το ίδιο πράγμα: Μητέρα, πεινάμε! Έτσι τους πετάξαμε τα γάλατα και τα ψωμιά που είχαμε».

Αυτή η απλή, ενστικτώδης πράξη καλοσύνης από τα νεαρά κορίτσια ενέπνευσε τη δημιουργία της ομάδας Las Patronas.

Το χωριό τους La Patrona, από όπου έχει πάρει το όνομα της η οργάνωσής τους, βρίσκεται σε μία γωνιά της ανατολικής πολιτείας Veracruz, του Μεξικό. Πολύ συχνά, μετανάστες από τις Honduras, τη Guatemala, το El Salvador και τη Nicaragua ταξιδεύουν σε φορτηγά τραίνα, τα οποία περνούν από αυτό το χωριό δύο με τρεις φορές τη μέρα, καθισμένοι στις οροφές προκειμένου να φτάσουν βόρεια, στις ΗΠΑ.

«Για κάθε νεαρό άντρα ή γυναίκα που ταξιδεύει, υπάρχει μία μητέρα που πονά πίσω και όταν βλέπουμε αυτά τα αγόρια, σκεφτόμαστε τα δικά μας», είπε η Norma.

Στην κουζίνα των Las Patronas η καθημερινότητα είναι ρουτίνα. Καθαρίζουν, πλένουν και φτιάχνουν φαγητό. Είναι ένα μέρος για διάλογο μεταξύ αυτών των γυναικών. Στην κουζίνα μιλούν για τα πάντα, τους γιους, τους συζύγους και τα προβλήματα που τους περιβάλλουν. Κάθε μέρα φτιάχνουν φαγητό για τους μετανάστες χρησιμοποιώντας τις δωρεές που συγκεντρώνουν μόνες τους. Η κουζίνα έχει γίνει επίσης ο πολιτικός τους χώρος, στον οποίο μοιράζονται τις σκέψεις τους για ζητήματα του Μεξικού, όπως η φτώχεια, τα ανθρώπινα δικαιώματα, η μετανάστευση και η περιφρόνηση των δικαιωμάτων τους ως γυναικών.

Αυτή η έμφυτη προσφορά, η αυτοματοποιημένη και αυθόρμητη κίνηση ανθρωπιάς των απλών κοριτσιών από ένα χωριό του Μεξικό, και της οικογένειάς τους, ήταν αρκετά για να ξεσηκώσουν ένα κύμα αλληλεγγύης απέναντι στους ανθρώπους που, ρισκάροντας τη ζωή τους, προσπαθούν να ξεφύγουν από την ένδεια και την εξαθλίωση.

Σήμερα, η κουζίνα των Las Patronas, μοιάζει περισσότερο με ένα μικρό εργοστάσιο που παράγει δεκάδες μερίδες από αυτό το βασικό γεύμα, – ρύζι, φασόλια και ένα πακέτο από 8 καλαμποκένιες τορτίγιες. Ολόκληρη η κοινότητα της περιοχής συμβάλλει πλέον και βοηθάει σε μία κοινή προσπάθεια που ταΐζει καθημερινά εκατοντάδες άτομα που περνούν κρεμασμένα πάνω στα τραίνα, κυνηγώντας το όνειρο μιας καλύτερης ζωής.

Σταδιακά γίνονται ειδικές στο μεταναστευτικό ζήτημα. Αποτελούν μέρος του Δικτύου Υποστήριξης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα των Μεταναστών, όπου συναντώνται εκπρόσωποι σπιτιών μεταναστών και συνήγοροι από διάφορα μέρη του Μεξικού. Το 2013 έλαβαν το Εθνικό Βραβείο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα.

Οι Patronas πήραν το όνομα τους όχι μόνο από το χωριό τους αλλά και από έναν θρησκευτικό συσχετισμό, καθώς στα ισπανικά, Patrona σημαίνει «προστάτης άγιος». Για αυτούς τους ανθρώπους, που γαντζωμένοι πάνω στα τραίνα θα αρπάξουν μία σακούλα σωτηρίας με βασικές προμήθειες -από μία γυναίκα που μπορεί να μην ξαναδούν ποτέ- το όνομα δε θα μπορούσε να είναι πιο ταιριαστό.

Director: Javier Garcia | Writer: Afra Mejia
Παραγωγή: 2016
Υποτιτλισμός στα ελληνικά: Tierra y Libertad

(σ.σ. Για τους ελληνικούς υπότιτλους πατήστε κάτω δεξιά το εικονίδιο "Υπότιτλοι")


 ΠΗΓΗ