Και η καταστροφή συνεχίζεται: Επετειακές φυτεύσεις... ανεμογεννητριών στους κρίσιμους βιότοπους του Μαυρόγυπα στην κατακαμένη Θράκη! - Εργασίες κατασκευής Αιολικού Σταθμού στο Βίτσι παρά τη δικαστική απόφαση του ΣτΕ (ΕΙΚΟΝΕΣ)

Αποκεντρωμένη Διοίκηση και ΥΠΕΝ συνεχίζουν την καταστροφική πολιτική στη Θράκη.

ΚΟΙΝΟ ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Ελληνικής ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗΣ Εταιρείας & Εταιρείας Προστασίας Βιοποικιλότητας Θράκης

Δεν έχει περάσει ούτε χρόνος από την τεράστια καταστροφική πυρκαγιά του Έβρου, που είχε ως αποτέλεσμα τη σχεδόν ολοκληρωτική απώλεια του σημαντικότερου βιότοπου του Μαυρόγυπα στο Εθνικό Πάρκο Δάσους Δαδιάς – Λευκίμης - Σουφλίου, και η απειλή των ανεμογεννητριών για το ιδιαίτερα απειλούμενο είδος εντείνεται, αντί να περιορίζεται. 

Τελευταίο επεισόδιο η έκδοση αδειών από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας – Θράκης (ΑΔΜΘ), κατόπιν σχετικής θετικής (!) εισήγησης από το Υπουργείο Περιβάλλοντος (ΥΠΕΝ), των Αιολικών Σταθμών (ΑΣΠΗΕ) «ΜΕΓΑΛΗ ΡΑΧΗ» της εταιρείας GREENFIELD WIND, «ΡΑΓΑΔΑ, ΜΗΛΙΑ, ΞΕΝΟΣ» της εταιρείας «ES ENERGY Ε.Π.Ε.» και «ΚΟΝΤΟΚΟΡΦΙ» της εταιρείας ΑΙΟΛΙΚΑ ΡΟΔΟΠΗΣ Μ.Ι.Κ.Ε. στη Ροδόπη [1].

Τι κι αν οι θέσεις εγκατάστασης των Αιολικών Σταθμών βρίσκονται εντός της περιοχής NATURA 2000 - Ζώνης Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) GR1130011 «Κοιλάδα Φιλιούρη» (και της αντίστοιχης Σημαντικής Περιοχής για τα Πουλιά GR008), με είδος χαρακτηρισμού [2] τον Μαυρόγυπα; Τι κι αν εμπίπτουν εντός του χαρτογραφημένου «πυρήνα» της δραστηριότητας του Μαυρόγυπα; Τι κι αν η Μονάδα Διαχείρισης Εθνικών Πάρκων Δέλτα Έβρου και Δαδιάς του Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α. γνωμοδότησε  -ξεκάθαρα και στοιχειοθετημένα- ΑΡΝΗΤΙΚΑ για την υλοποίηση και των δύο έργων; Αυτά φαίνεται ότι είναι «ψιλά γράμματα» για τη Γενική Διεύθυνση Περιβαλλοντικής Πολιτικής (ΓΔΠΠ) του ΥΠΕΝ και την ΑΔΜΘ, που αγνόησαν τα παραπάνω στοιχεία και έδωσαν «πράσινο φως» για  τα συγκεκριμένα έργα με διαφορά λίγων ημερών.

Καθοριστική σημασία για την έκδοση των δύο αποφάσεων από την ΑΔΜΘ φαίνεται να έπαιξαν οι θετικές γνωμοδοτήσεις του ΥΠΕΝ [3], που υπογράφονται από τον προϊστάμενο της ΓΔΠΠ κ. Δημόπουλο, όπου, για ακόμη μια φορά, παρακάμπτεται χωρίς ουσιαστική αιτιολόγηση η αναλυτική και επιστημονικά τεκμηριωμένη γνωμοδότηση της ΜΔ Εθνικών Πάρκων Δέλτα Έβρου και Δαδιάς του ΟΦΥΠΕΚΑ [4]. Η ΜΔ τεκμηριώνει με επαρκέστατο και αδιαμφισβήτητο τρόπο ότι οι θέσεις εγκατάστασης των δύο Αιολικών Σταθμών βρίσκονται στον πυρήνα της δραστηριότητας του Μαυρόγυπα (και του Όρνιου) και οι πτήσεις των απειλούμενων γυπών είναι συχνότατες, με αποτέλεσμα η ενδεχόμενη υλοποίηση των έργων να αποτελεί μία ακόμα σοβαρή απειλή γι’ αυτά τα είδη, που έχουν βρεθεί σε ακόμα πιο δυσμενή θέση εξαιτίας της περσινής πυρκαγιάς. Σε ανάλογη κατεύθυνση, βεβαίως, ήταν και η παρέμβαση της Ελληνικής ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗΣ Εταιρείας κατά τη δημόσια διαβούλευση του έργου «ΜΕΓΑΛΗ ΡΑΧΗ».

Πρέπει να σημειωθεί εδώ πως στους Αιολικούς Σταθμούς που λειτουργούν στον Έβρο και στη Ροδόπη έχουν έως σήμερα καταγραφεί 563 περιστατικά θανάτωσης πουλιών και νυχτερίδων, μεταξύ των οποίων 7 Μαυρόγυπες και 9 Όρνια [5].

 

Δυστυχώς, για άλλη μια φορά αποδεικνύεται ότι οι «δεσμεύσεις» για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος της Θράκης μετά την περσινή καταστροφή ήταν εν πολλοίς κούφιες και για επικοινωνιακούς λόγους.

Από την πρώτη στιγμή είχε καταστεί σαφές πως είναι απόλυτη ανάγκη να προστατευτούν αυστηρά οι κρίσιμοι βιότοποι του Μαυρόγυπα και εκτός των καμένων εκτάσεων [6], προκειμένου να υπάρχει περιθώριο να προσαρμοστούν τα πουλιά στη νέα κατάσταση. Η Διοίκηση, ωστόσο, συνεχίζει με τις αποφάσεις της να προσθέτει απειλές για τον Μαυρόγυπα και να υποβαθμίζει τον βιότοπό του, σαν να μη συνέβη ποτέ η περσινή δραματική επιδείνωση της κατάστασής του! Ειδικότερα για το ΥΠΕΝ, είναι άκρως απαράδεκτο ότι με τις ενέργειες του πρακτικά καταστρατηγεί το ίδιο του το νομοθετικό έργο και την Υπουργική Απόφαση (ΥΑ) για την εφαρμογή του Εθνικού Σχέδιου Δράσης για τους γύπες, όπου ρητά αναφέρεται –μεταξύ άλλων– ότι βασικός στόχος της ΥΑ είναι «Η χωρική αποτύπωση και διατήρηση των κρίσιμων ενδιαιτημάτων αναπαραγωγής, διασποράς και τροφοληψίας και η βελτίωσή τους».

Καλούμε την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ να παρέμβει και ΝΑ ΑΚΥΡΩΣΕΙ ΑΜΕΣΑ τις άκρως επιζήμιες για τον Μαυρόγυπα και τα άλλα απειλούμενα αρπακτικά αδειοδότησεις των Αιολικών Σταθμών «ΜΕΓΑΛΗ ΡΑΧΗ»,«ΡΑΓΑΔΑ, ΞΕΝΟΣ, ΜΗΛΙΑ» και «ΚΟΝΤΟΚΟΡΦΙ» από την ΑΔΜΘ. Επιτέλους, ζητείται έστω και στοιχειώδης συνέπεια λόγων και πράξεων.

_______________________________________________

[1] Έκδοση ΑΕΠΟ του Αιολικού Σταθμού «ΜΕΓΑΛΗ ΡΑΧΗ» https://diavgeia.gov.gr/doc/%CE%A8%CE%A18%CE%9F%CE%9F%CE%A11%CE%A5-%CE%934%CE%9F?inline=true

Έκδοση ΑΕΠΟ για τον Αιολικό Σταθμό «ΡΑΓΑΔΑ, ΞΕΝΟΣ, ΜΗΛΙΑ, ΚΟΝΤΟΚΟΡΦΙ» https://diavgeia.gov.gr/doc/6%CE%A7%CE%98%CE%A3%CE%9F%CE%A11%CE%A5-%CE%A6%CE%A62?inline=true

[2] Είδη χαρακτηρισμού για μία περιοχή NATURA είναι αυτά τα οποία πληρούν συγκεκριμένα  πληθυσμιακά κριτήρια προκειμένου να χαρακτηριστεί η περιοχή ως προστατευόμενη.

[3] Γνωμοδότηση ΥΠΕΝ για τον Αιολικό Σταθμό «ΜΕΓΑΛΗ ΡΑΧΗ»: https://ornithologiki.gr/images/nea/pdf/Aiolikos_Stathmos_MEGALI_RAXI_Gnomodotisi_YPEN_THETIKH.pdf

Γνωμοδότηση ΥΠΕΝ για τον Αιολικό Σταθμό «ΡΑΓΑΔΑ, ΜΗΛΙΑ ΞΕΝΟΣ»: https://ornithologiki.gr/images/nea/pdf/Aiolikos_Stathmos_Ragada_Mhlia_Gnomodotisi_DDFPB.pdf

[4] Αρνητική Γνωμοδότηση ΟΦΥΠΕΚΑ για τον Αιολικό Σταθμό «ΜΕΓΑΛΗ ΡΑΧΗ»: https://ornithologiki.gr/images/nea/pdf/Aiolikos_Stathmos_MEGALI_RAXI_Gnomodotisi_OFYPEKA_ARNHTIKH.pdf

Αρνητική Γνωμοδότηση ΟΦΥΠΕΚΑ για τον Αιολικό Σταθμό «ΡΑΓΑΔΑ, ΜΗΛΙΑ ΞΕΝΟΣ»:

https://ornithologiki.gr/images/nea/pdf/OFYPEKA_Aiolikos_Stathmos_Radada_Mhlia_XENOS.pdf

[5] Βάση Δεδομένων των καταγεγραμμένων περιστατικών πρόσκρουσης ειδών ορνιθοπανίδας και χειροπτέρων στους Αιολικούς Σταθμούς των Π.Ε. Έβρου και Ροδόπης: www.spbt.gr/downloads

[6] Αμέσως μετά την πυρκαγιά του 2023, υποβλήθηκε στο ΥΠΕΝ επιστολή και επιστημονικό υπόμνημα από Εννιά (9) Περιβαλλοντικές Οργανώσεις σχετικά με την ανάγκη αυστηρής προστασίας των κρίσιμων βιότοπων της ορνιθοπανίδας σε Έβρο και Ροδόπη: https://ornithologiki.gr/el/enhmerwsh-ekpaideush/enimerosi/ta-nea-mas/1682-amesa-metra-gia-tous-aspie-se-evro-rodopi-zitoyn-9-perivallontikes-organoseis-9

 

***

- ΔΙΑΒΑΣΤΕ, επίσης, άλλη μια καταγγελία από περιβαλλοντικές οργανώσεις για το Βίτσι:  

Οι εργασίες κατασκευής Αιολικού Σταθμού στο Βίτσι παραβιάζουν την απόφαση του ΣτΕ

Κοινό Δελτίο Τύπου των Περιβαλλοντικών Οργανώσεων Αρκτούρος, Ελληνική ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ Εταιρεία και Καλλιστώ

 

Τον τερματισμό των κατασκευαστικών εργασιών εγκατάστασης Αιολικού Πάρκου στη θέση «Δούκας» των Δήμων Καστοριάς και Αμυνταίου, οι οποίες παραβιάζουν απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, ζητούν οι Περιβαλλοντικές Οργανώσεις Αρκτούρος, Ελληνική ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ Εταιρεία και Καλλιστώ, οι οποίες δηλώνουν πως θα προσφύγουν εκ νέου στην Δικαιοσύνη.

Το Συμβούλιο της Επικρατείας με την υπ’ αριθ. 666/2024 απόφασής του ακύρωσε Άδεια Εγκατάστασης (την  αριθ. πρωτ. 28289 από 16.3.2022) του Αιολικού Σταθμού στη θέση «ΔΟΥΚΑΣ» των Δήμων Καστοριάς & Αμυνταίου.

Με την πρωτοπόρα απόφαση του ΣτΕ κρίθηκαν, μεταξύ άλλων, τα εξής:

(α) ότι στην εν λόγω περίπτωση υφίσταται ουσιώδης ανατροπή των δεδομένων στα οποία στηρίχθηκε η προγενέστερη (χρονικά) περιβαλλοντική αδειοδότηση του ως άνω Αιολικού Σταθμού.

(β) ότι, λόγω της ως άνω ουσιώδους ανατροπής, η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Ηπείρου – Δυτικής Μακεδονίας (ΑΔΗΔΜ) όφειλε να εφαρμόσει την παρ. 9 του άρθρου 2 του ν. 4014/2011 και να απόσχει από την έκδοση Άδειας Εγκατάστασης, δηλαδή είτε να απαιτήσει από τον φορέα υλοποίησης την εκπόνηση νέας Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Μ.Π.Ε.) είτε (τουλάχιστον) να επιβάλει πρόσθετους και αυστηρότερους περιβαλλοντικούς όρους ή/και να τροποποιήσει τους αρχικούς είτε να επιβάλει αντισταθμιστικά μέτρα είτε (ακόμα – ακόμα) να ανακαλέσει τις αρχικές περιβαλλοντικές άδειες λόγω της πρόκλησης ισχυρών πλέον αμφιβολιών ως προς την καταλληλότητα της περιοχής χωροθέτησης του έργου.

(γ) ότι παραβιάστηκαν οι συνταγματικά κατοχυρωμένες αρχές της πρόληψης και της προφύλαξης λόγω της μη πραγματοποίησης πλήρους εκτίμησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων του υπό κρίση έργου στην βιοποικιλότητα της περιοχής.

Ωστόσο, η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Ηπείρου - Δυτικής Μακεδονίας (ΑΔΗΔΜ) εξέδωσε νέα Άδεια Εγκατάστασης στις 2.8.2024, στηριζόμενη σε γνωμοδότηση καθηγητού της Νομικής Σχολής του ΑΠΘ, που ταυτόχρονα όμως είναι και δικηγόρος της Εταιρείας που υλοποιεί το έργο, η οποία ανήκει στον Όμιλο της ΔΕΗ!

Μάλιστα, η ΑΔΗΔΜ προχώρησε στην ανωτέρω ενέργεια, χωρίς να έχει εκπονηθεί από την Εταιρεία νέα Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και χωρίς να έχουν υποβληθεί αυστηρότεροι περιβαλλοντικοί όροι, παρότι:

(α) η θιγόμενη περιοχή συνιστά:

1. i. σημαντικό μεταναστευτικό διάδρομο και περιοχή όπου διαβιούν μόνιμα πληθώρα ειδών ορνιθοπανίδας κοινοτικού ενδιαφέροντος (ήτοι εκείνα που υπάγονται στο Παράρτημα Ι της Οδηγίας 2009/147/ΕΚ, «Οδηγίας για τα Πτηνά»).
2. ii. περιοχή που αποτελεί τον δεύτερο πιο σημαντικό πανελλαδικά πυρήνα κατανομής, δηλαδή ενδιαίτησης, τροφοληψίας και διαχείμασης της Καφέ Αρκούδας, ήτοι περιοχή πολύ υψηλής σπουδαιότητας για την διατήρηση του είδους, σε τέτοιο μάλιστα βαθμό που το οικείο Εθνικό Σχέδιο Δράσης (ΕΣΔ) χαρακτηρίζει την περιοχή ως Ζώνη Αποκλεισμού για τους Αιολικούς Σταθμούς.

iii. περιοχή ενδιαιτήματος ειδών πανίδας (λοιπά θηλαστικά επιπλέον της Καφέ Αρκούδας, χειρόπτερα) του Παραρτήματος II και IV της Οδηγίας 92/43 της ΕΕ (Οδηγίας για τους Οικότοπους), που προστατεύονται επίσης από διεθνείς Συμβάσεις (της Βέρνης, της Βόννης, της Ουάσιγκτον) και φυσικά από την εγχώρια νομοθεσία (ΠΔ 67/81 κ.λπ.).

(β) από την ως άνω Απόφαση του ΣτΕ είχε βεβαιωθεί:

(α) ότι οι αναφορές στην Μ.Π.Ε. του 2012 (που εγκρίθηκε με την αρχική ΑΕΠΟ του 2014) ότι «η θέση του αιολικού σταθμού δεν αποτελεί προστατευόμενη περιοχή ως προς την ορνιθοπανίδα αλλά ούτε και διάδρομο μεταναστευτικών πουλιών σύμφωνα με την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία (ΕΟΕ).», είναι ψευδείς.

(β) ότι σε κάθε περίπτωση και η ΜΠΕ του 2012 και η από Δεκεμβρίου 2021 Μελέτη Τροποποίησης ήταν απολύτως πλημμελείς - ελλιπείς (επιεικώς) ως προς την περιγραφή της πραγματικότητας και της οικολογικής αξίας της περιοχής εγκατάστασης, όπερ σημαίνει ότι ουδέποτε είχε πραγματοποιηθεί πλήρης εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων του υπό κρίση έργου.

Εάν στα ανωτέρω, προστεθεί, ότι η ίδια η ΑΔΗΔΜ, πριν την ακύρωση της Άδειας Εγκατάστασης από το ΣτΕ, υπεραμυνόταν των ερμηνειών της Εταιρείας και δεχόταν την εκτέλεση εργασιών ακόμα και εντός της αναπαραγωγικής περιόδου των προστατευόμενων ειδών αλλά και εντός της περιόδου του χειμέριου λήθαργου της Καφέ Αρκούδας, καθίσταται προφανές ότι εν προκειμένω, συντελείται συνειδητά με αγαστή συνεργασία Κράτους και ΔΕΗ, ένα περιβαλλοντικό «έγκλημα».

Καλούμε, την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Ηπείρου – Δυτικής Μακεδονίας και τη ΔΕΗ, έστω και τώρα, να σεβαστούν τη δικαιοσύνη και να τερματίσουν τις κατασκευαστικές εργασίες του ως άνω Αιολικού Σταθμού στον «ΔΟΥΚΑ». Σε κάθε περίπτωση, τους δηλώνουμε ότι θα αποταθούμε (όπως ήδη το έχουμε πράξει) σε κάθε αρμόδια δικαστική αρχή για την αποκατάσταση της νομιμότητας, την επαναφορά του περιβάλλοντος της περιοχής στην προτεραία κατάσταση και την παραδειγματική τιμωρία των υπευθύνων.

ΠΗΓΗ