Ιδιωτικοποίηση του νερού από την πίσω πόρτα;
Στις 12/9 το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ανακοίνωσε τρία μέτρα με πρόσχημα την αντιμετώπιση του όντως τεράστιου προβλήματος της λειψυδρίας. Το πρώτο μέτρο αφορά την αύξηση των τιμών στα τιμολόγια του νερού, το δεύτερο συγχωνεύσεις των Δημοτικών Επιχειρήσεων Υδρευσης-Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ) σε εταιρείες ανά νομό και το τρίτο η εκπόνηση έργων ιδιωτικής διαχείρισης σε σχέση με την ύδρευση.
Η κυβέρνηση, μετά την απόφαση του ΣτΕ για την αναγκαστική επιστροφή των μετοχών ΕΥΔΑΠ-ΕΥΑΘ στο Δημόσιο το 2022, ήταν φανερό πως έψαχνε τρόπους έμμεσης εισαγωγής ιδιωτικών συμφερόντων στην διαχείριση του νερού. Το πρώτο βήμα ήταν η συμπερίληψη του νερού στη ΡΑΑΕΥ που υποτίθεται ρυθμίζει τις τιμές σε ρεύμα και νερό. Απέναντι σε αυτή την απόφαση, τίθεται το εύλογο ερώτημα του τι μπορεί να ρυθμίζει μια τέτοια αρχή σε ένα δημόσιο αγαθό όπως το νερό.
Η απάντηση στο ερώτημα κρύβεται στις πρόσφατες ανακοινώσεις του ΥΠΕΝ. Από τη μια αφήνεται ανοιχτό το ενδεχόμενο σε αυτές τις νέες περιφερειακές εταιρείες διαχείρισης να εισέλθουν και να συμμετέχουν ιδιωτικά συμφέροντα. Από την άλλη, τα εφεδρικά έργα ύδρευσης, τα οποία ανακοίνωσε το υπουργείο, όπως οι αφαλατώσεις στα νησιά ή η εφεδρική παροχή νερού μέσω αντλησοταμίευσης από το φράγμα Καστράκι στον Αχελώο, σύμφωνα με τον ίδιο τον υπουργό θα είναι «εκ φύσεως ιδιωτικά».
Στην ουσία, φαίνεται πως το πρώτο μέλημα της κυβέρνησης δεν είναι να αντιμετωπίσει το αποτύπωμα της κλιματικής κρίσης και την κρίση της λειψυδρίας. Αντίθετα, επιθυμεί να τις χρησιμοποιήσει ως προπέτασμα προκειμένου να ιδιωτικοποιήσει τη διαχείριση του νερού και να μετατρέψει ακόμα και αυτό το δημόσιο αγαθό σε πεδίο κερδοφορίας.
Η ιδιωτικοποίηση του νερού δεν είναι πείραμα. Ξέρουμε τις τραγικές επιπτώσεις της τόσο στις τιμές όσο και στην ποιότητα. Τα παραπάνω τα γνωρίζουμε γιατί, την περίοδο που ο νεοφιλελευθερισμός ήταν στο απόγειό του, οι ιδιωτικοποιήσεις της διαχείρισης του νερού έγιναν πραγματικότητα σε δεκάδες χώρες και εκατοντάδες περιφέρειες και πόλεις του κόσμου και απέτυχαν. Το παραπάνω οδήγησε πάνω από 270 πόλεις και περιφέρειες από το 2000 και μετά να πάρουν πίσω σε δημόσιο έλεγχο τα δίκτυα και τις υπηρεσίες ύδρευσης. Ανάμεσα σε αυτές τις πόλεις φιγουράρουν η Νέα Υόρκη, το Παρίσι, το Βερολίνο, η Φρανκφούρτη, η Σεβίλη, η Βουδαπέστη, το Μπουένος Αϊρες, το Γιοχάνεσμπουργκ.
Οταν μιμούμαστε διεθνείς πρακτικές, καλό είναι να επιλέγουμε τις πετυχημένες και όχι αυτές που έχουν αποδειχθεί αποτυχημένες εδώ και 20 χρόνια. Αυτό επιτάσσει η λογική, αν πρώτο σου μέλημα είναι το δημόσιο συμφέρον. Οι αποφάσεις της κυβέρνησης λοιπόν σίγουρα δεν λήφθηκαν με άξονα το συμφέρον της μεγάλης κοινωνικής πλειοψηφίας. Αντίθετα, οι αποφάσεις του ΥΠΕΝ φαίνεται να είναι επακόλουθο ενός εκ των τριών ενδεχομένων:
Ενδεχόμενο πρώτο: H κυβέρνηση έχει εγκληματική άγνοια για το πόσο καταστροφική έχει αποβεί η ιδιωτικοποίηση του νερού ανά τον κόσμο.
Ενδεχόμενο δεύτερο: Οι ιδεολογικές εμμονές της κυβέρνησης είναι τόσο έντονες ώστε να επιλέγει τη θέση «αν η πραγματικότητα είναι εναντίον μας τόσο το χειρότερο για την πραγματικότητα».
Ενδεχόμενο τρίτο: H κυβέρνηση έχει κάνει τη συνειδητή επιλογή τού να ταχθεί με τα κέρδη των λίγων και όχι τις ανάγκες των πολλών.
Με απόλυτη ειλικρίνεια δεν ξέρω ποιο από τα τρία ενδεχόμενα είναι χειρότερο. Γνωρίζω όμως ότι καμία και κανένας δεν έχει το περιθώριο να δει τις τιμές και στο νερό να αυξάνονται, καμία και κανείς δεν μπορεί να κόψει μια ανελαστική ανάγκη όπως το νερό.
*Λέκτορας Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Leiden της Ολλανδίας
***
Σε εξέλιξη τρεις διαγωνισμοί για την ανάθεση σε τρίτους της διαλογής και διανομής των ταχυδρομικών αντί κείμενων και της οδήγησης των οχημάτων
Ιδιωτικοποίηση διά της πλαγίας οδού στα ΕΛΤΑ
Kομμάτι κομμάτι περνούν σταδιακά σε ιδιώτες τα Ελληνικά Ταχυδρομεία (ΕΛΤΑ) που παρέμειναν ζημιογόνα και το έτος 2023, παρά το γεγονός ότι πριν από τρία χρόνια είχαν ενισχυθεί με δημόσιο χρήμα 280 εκατομμυρίων ευρώ και είχαν απομακρύνει πλήθος προσωπικού με εθελουσία έξοδο.
Η εικόνα μιας ιδιωτικοποίησης «διά της πλαγίας οδού», όπως συμβαίνει και σε άλλους δημόσιους φορείς, προέκυψε μέσα από τη χθεσινή ενημέρωση στον Τύπο από τον διευθύνοντα σύμβουλο των ΕΛΤΑ, Γρηγόρη Σκλήκα. Σύμφωνα με όσα είπε:
● Μετά το κλείσιμο 142 καταστημάτων πριν από περίπου έναν χρόνο, σχεδιάζεται η ανάθεση και άλλων σε ιδιώτες αναδόχους, ιδιαίτερα σε τουριστικές περιοχές που θεωρούνται φιλέτα. Τα ΕΛΤΑ θα διατηρήσουν την παρουσία τους σε δυσπρόσιτες και ορεινές περιοχές και ίσως σε ορισμένα εμβληματικά κεντρικά καταστήματα.
● Τα ΕΛΤΑ, που έκλεισαν το 2023 με ζημίες 12,78 εκατομμυρίων ευρώ, μετατρέπονται από οργανισμό σε επιχείρηση η οποία θα έχει συνεργάτες αντί για υπαλλήλους. Οι συνεργάτες αυτοί θα εξυπηρετούν ακόμη και τη βασική διανομή της αλληλογραφίας καθώς οι ταχυδρόμοι είναι και σήμερα έκτακτο προσωπικό.
● Αυτή τη στιγμή «τρέχει» σειρά διαγωνισμών προϋπολογισμού εκατομμυρίων ευρώ που αφορούν μεταξύ άλλων τρεις από τις βασικές δραστηριότητες της εταιρείας και συγκεκριμένα τη διαλογή, τη μεταφορά αλλά και τη διανομή της αλληλογραφίας ακόμα και εντός της Αττικής με τη χρήση του εξοπλισμού των ΕΛΤΑ.
● Με εξωτερικούς συνεργάτες (outsourcing) θα καλυφθούν και τα κενά στις οικονομικές υπηρεσίες και τη μηχανογράφηση, με τον κ. Σκλήκα να επισημαίνει ότι «δεν χρειάζεται να ανακαλύψουμε τον τροχό», όταν υπάρχουν μεγάλες εταιρείες με την απαραίτητη τεχνογνωσία και πλατφόρμες που χρησιμοποιούνται από μεγάλες ταχυδρομικές επιχειρήσεις του εξωτερικού.
● Δρομολογείται διαγωνισμός με στόχο επενδυτές που θα αναλάβουν τα 130 ακίνητα που διαθέτουν τα ΕΛΤΑ σε στρατηγικά σημεία ανά τη χώρα και ταυτόχρονα ανανεώνεται ο στόλος των αυτοκινήτων με τη διαδικασία του λίζινγκ.
● Σε βάθος τριετίας σχεδιάζεται η δημιουργία 600 καταστημάτων που θα λειτουργούν από συνεργάτες της εταιρείας, ενώ δεν προγραμματίζεται καμία ενίσχυση με μόνιμο προσωπικό. Σήμερα απασχολούνται 3.100 μόνιμοι και αορίστου χρόνου σε σύνολο 5.000 εργαζομένων, ενώ δεν συζητείται νέο πρόγραμμα εθελουσίας εξόδου λόγω έλλειψης πόρων.
● Υπάρχουν σε εξέλιξη τρεις διαγωνισμοί για την ανάθεση σε τρίτους της διαλογής και διανομής των ταχυδρομικών αντικειμένων και της οδήγησης των οχημάτων. Ειδικά για την Αττική θα ανατεθεί η εκτέλεση του έργου της εξυπηρέτησης πελατών στο δίκτυο καταστημάτων ΕΛΤΑ (συναλλαγή και διανομή) για χρονικό διάστημα δώδεκα μηνών, με προϋπολογισμό 6,6 εκατομμυρίων ευρώ και περιθώριο επέκτασης. Ο απαιτούμενος εξοπλισμός, τα έντυπα και τα υλικά εκτέλεσης του έργου θα παρέχονται στο προσωπικό του αναδόχου από τα ΕΛΤΑ, με την προϋπόθεση να επιστρέφονται στην αντίστοιχη υπηρεσιακή μονάδα μετά το πέρας της σύμβασής τους σε καλή κατάσταση και σε περίπτωση απώλειάς τους να αντικαθίστανται.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου