Το κίνημα πολιτών «Σώστε τις παραλίες της Νάξου» καταγγέλλει τον Δήμο Νάξου & Μικρών Κυκλάδων για επαναληπτικές ισοπεδωτικές εργασίες, αφαίρεση βιοτικών στοιχείων του αιγιαλού και διαμορφώσεις ακτών με βαρέα τροχοφόρα, εκσκαφικά και ισοπεδωτικά μηχανήματα.
Με ανακοίνωση τους, τα μέλη του κινήματος αιτούνται την άμεση και κατεπείγουσα ανάκληση όλων των αποφάσεων επέμβασης στις ακτές του Δήμου Νάξου & Μικρών Κυκλάδων, οι οποίες έχουν ανατεθεί σε ιδιωτική εταιρεία και περιλαμβάνονται ενέργειες όπως:
Ισοπέδωση των τμημάτων των παραλιών, διαμόρφωση της ακτογραμμής.
Περισυλλογή και απομάκρυνση στερεών μικρο-απορριμμάτων (προϊόντα περιβαλλοντικής ρύπανσης ανθρωπογενούς προέλευσης, ξύλα, πλαστικά, χαρτιά, γυαλιά, κοπριές, μεταλλικά αντικείμενα, βαριά αντικείμενα, μεγάλες πέτρες κ.λπ.), καθώς και κάθε άλλο αντικείμενο που εκβράζει η θάλασσα το οποίο υποβαθμίζει την ακτή.
Αναμόχλευση της άμμου σε βάθος 20 εκατοστών για να απομακρύνονται τυχόν θαμμένα σκουπίδια και διάστρωση της καθαρισμένης επιφάνειας της άμμου για την απρόσκοπτη προσπέλαση από τους λουόμενους.
«Η πρόθεση παράνομης αλλοίωσης της παραλίας και αφαίρεσης των βιοτικών στοιχείων της (άμμος, πέτρες, φύλλα, κοχύλια, βλάστηση) με χρήση βαρέων τροχοφόρων μηχανημάτων εκ μέρους του Δήμου Νάξου & Μικρών Κυκλάδων είναι πρόδηλη» γράφει η ανακοίνωση του κινήματος πολιτών.
Στον ηλεκτρονικό διαγωνισμό ανάθεσης των εργασιών, στον ελάχιστο απαιτούμενο εξοπλισμό περιλαμβάνεται ισοπεδωτής εδάφους 2m και ειδικό εξάρτημα 3m «για την απομάκρυνση-απορρόφηση των φυκιών από τις ακτές»
Οι παραλίες που αναφέρονται στη διακήρυξη είναι 17 με συνολική έκταση 187,5 στρεμμάτων. Μέσα σε αυτές είναι πολυσύχναστες παραλίες, αλλά και λιγότερο τουριστικές, Natura 2000, και τρεις που έχουν κηρυχθεί «Απάτητες».
Αγίου Γεωργίου
Αγίου Προκοπίου (Natura 2000)
Αγίας Άννας
Πλάκας-Μάραγκα (Natura 2000)
Αγιασσός (Natura 2000 και Απάτητη)
Πυργάκι (Natura 2000)
Αμμίτης-Γλατζιά
Καλαντός (Natura 2000 και Απάτητη)
Στυλίδα
Μικρή Βίγλα-Καστράκι (Natura 2000)
Γλυφάδα (Natura 2000)
Αλυκό (Natura 2000 και Απάτητη)
Απόλλωνα
Απόλλωνα βόρεια του όρμου
Άη Γιάννηδες
Χίλια Βρύση
Παραλία Αμπράμ
Όπως επισημαίνει το κίνημα πολιτών στην ανακοίνωση του, οι πρακτικές αυτές είναι παράνομες σύμφωνα με το νομοθετικό πλαίσιο για τη Διατήρηση της Βιοποικιλότητας που ορίζει ότι «δεν επιτρέπεται η κίνηση μηχανοκίνητων οχημάτων εκτός οδικού δικτύου σε οικολογικά ευαίσθητες εκτάσεις όπως ο αιγιαλός» αλλά και τον νόμο για την Προστασία του Περιβάλλοντος που ορίζει ότι για δραστηριότητες που ενδέχεται να προκαλέσουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον απαιτείται η διεξαγωγή Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) και η έκδοση Απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ). Επιπλέον, ο νέος νόμος 5092/2024 «Όροι αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας στις παραθαλάσσιες περιοχές» θέτει ρητά ότι «οποιαδήποτε μεταβολή του αιγιαλού χωρίς άδεια ή καθ’ υπέρβαση αυτής ή με άδεια που εκδόθηκε παράνομα, ανεξαρτήτως ζημίας ή βλάβης, τιμωρείται με φυλάκιση και χρηματική ποινή».
Το 2018, μάλιστα, με αφορμή μια καταγγελία πολιτών και σχετικό ερώτημα του Συνηγόρου του Πολίτη αναφορικά με την απομάκρυνση Ποσειδωνίας, το ΕΛΚΕΘΕ είχε αποφανθεί ότι η πράξη είναι παράνομη και αποδεδειγμένα επιζήμια για την ισορροπία και την υγεία των παράκτιων οικοσυστημάτων. «Μόνο στην περίπτωση που τα ξερά φύλλα δυσκολεύουν την πρόσβαση των λουόμενων στη θάλασσα ενδείκνυται η ήπια, χειρωνακτική και αυστηρώς τοπική παρέμβαση-αφαίρεση για την δημιουργία διόδου, ενώ το αφαιρούμενο υλικό πρέπει να μετατοπίζεται σε ανώτερους ορίζοντες της παραλίας και να παραμένει εκεί ως βιοτικό στοιχείο του αιγιαλού».
Επιπλέον, δεδομένου ότι η πλειοψηφία των παραλιών στις οποίες εκτελούνται οι εργασίες του Δήμου είναι περιοχές παρουσίας και ωοτοκίας της χελώνας Caretta caretta, σύμφωνα με την ΚΥΑ του 2017 οι καθαρισμοί τέτοιων παραλιών θα πρέπει να γίνονται χειρωνακτικά, ενώ οχήματα καθαρισμού δύνανται να χρησιμοποιηθούν μόνον πριν την έναρξη (1η Μαΐου) και μετά το τέλος της αναπαραγωγικής περιόδου (31η Οκτωβρίου).
 |
ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ το ΒΙΝΤΕΟ της εικόνας |
Το κίνημα πολιτών αριθμεί μέχρι στιγμής έκνομες εργασίες στις παραλίες Πλάκα, Μικρή Βίγλα, Καστράκι, Πυργάκι, Γλυφάδα, Άγιος Προκόπιος, Αγία Άννα (όλες Natura 2000), Άγιο Γεώργιο, Άη Γιάννηδες και Αμμίτη.
Όπως μας είπαν, σε όλες τις παραλίες –με εξαίρεση τους Άη Γιάννηδες– υπάρχουν ενεργές συμβάσεις παραχώρησης και την επομένη των εργασιών ισοπέδωσης τοποθετήθηκαν ομπρέλες και ξαπλώστρες από τις επιχειρήσεις.
 |
|
Εργασίες από τη Μικρή Βίγλα μέχρι το Καστράκι, περιοχές εντός του δικτύου Natura, στις 16 Μαΐου 2024. [Κίνημα «Σώστε τις Παραλίες της Νάξου»] |
Ο ΟΦΥΠΕΚΑ μετά τις καταγγελίες δήλωσε ότι δεν ήταν ενήμερος και ούτε είχε γνωμοδοτήσει ως όφειλε. Έπειτα από αυτοψία, χαρακτήρισε παράνομες τις εργασίες, απαγόρευσε την επανάληψη τους και συναντήθηκε με τον δήμαρχο προκειμένου να λάβει γνώση επί του θέματος και να μην επαναλειφθούν αντίστοιχες ενέργειες που δεν είναι σύμφωνε με την περιβαλλοντική νομοθεσία.
Το κίνημα ζητά τώρα από
το ΟΦΥΠΕΚΑ να διαβιβάσει την πράξη
βεβαίωσης παράβασης στην αρμόδια
Εισαγγελική Αρχή, όπως προβλέπει ο νόμος
1650/1986. Ζητά ακόμη από τον Δήμο την άμεση
γνωστοποίηση όλων των εκβάσεων των
καταγγελιών, αναφορών και προσφυγών των
τελευταίων 10 ετών που αφορούν σε αλλοιώσεις
παραλιών και σχετίζονται με αποφάσεις
ή εντολές εκ μέρους του Δήμου. Υπογραμμίζει
ότι είναι απαραίτητο ο Δήμος να αιτηθεί
από τον ΟΦΥΠΕΚΑ σχετική αυτοψία, γνωμοδότηση
και μελέτη αποκατάστασης.
 |
Στη Γλυφάδα, μετά από καταγγελία, απομακρύνθηκε στις 8 Ιουλίου από την Αστυνομία ο γεωλκυστήρας, ο οδηγός του οποίου συνελήφθη. Σύμφωνα με τις καταγγελίες, την αμέσως επόμενη μέρα ξεκίνησαν να μπαίνουν ομπρελοξαπλώστρες. |
«Οι λεγόμενοι καθαρισμοί του Δήμου είναι παράνομοι και καταστροφικοί για το περιβάλλον, όπως αναλύουμε στην αναφορά μας προς τον οικείο Δήμο, με το κατεπείγον αίτημα ανάκλησης τους. Οι παραλίες που αποφάσισε να ισοπεδώσει γίνονται από χρόνο σε χρόνο περισσότερες και το κόστος πολύ μεγαλύτερο. Το 2018 οι εργασίες σε έκταση 197,16 στρεμμάτων κόστισαν στο Δήμο €30.000, σήμερα για 187,5 στρέμματα το κόστος είναι €115.495» λέει στις «Βιώσιμες Κυκλάδες» η Ελένη Ανδριανοπούλου από το κίνημα «Σώστε τις παραλίες της Νάξου».
|
Συμβάσεις που εγείρουν ερωτήματα
Ο Δήμος Νάξου εξήγγειλε για το 2024 ανοιχτό ηλεκτρονικό διαγωνισμό για τον «Καθαρισμό ακτών νήσου Νάξου Δήμου Νάξου & Μικρών Κυκλάδων έτους 2024» προϋπολογισμού €115.495,35 με ΦΠΑ 24%. Στον διαγωνισμό υποβλήθηκε μόνο μία προσφορά εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας, από τη μονοπρόσωπη εταιρεία Νous Consulting Mon IKE της Γεωργίας Μυλωνάκη. Το ίδιο συνέβη και το 2023.
Σύμφωνα με τη Συνοπτική Περιγραφή της σύμβασης της αναδόχου εταιρείας, οι εργασίες με μηχανικά μέσα καθορίστηκαν από 20 Απριλίου έως 15 Σεπτεμβρίου 2024.
Επιπλέον, από 2 Μαΐου έως 15 Οκτωβρίου, η ανάδοχος εταιρεία ανέλαβε να προσλάβει προσωπικό 4 ατόμων και για τον καθημερινό χειροκίνητο καθαρισμό των πολυσύχναστων παραλιών (Αγίου Γεωργίου, Αγίου Προκοπίου, Αγίας Άννας, Μάραγκα και Πλάκας), ποσό που αντιστοιχεί στα €38.298 από τα €115.495,35 της σύμβασης. Η Ελένη Ανδριανοπούλου από το κίνημα «Σώστε τις παραλίες της Νάξου» επισημαίνει ότι σύμφωνα με τον νόμο είναι υποχρέωση των παραχωρησιούχων που δραστηριοποιούνται επιχειρηματικά στις παραλίες να τις καθαρίζουν. «Ρωτάμε, λοιπόν, τον Δήμο γιατί επωμίζεται ένα τέτοιο μεγάλο κόστος για εργασίες, και μάλιστα παράνομες, σε μέρη παραλίας που δεν είναι υποχρεωμένος να καθαρίσει».
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του κινήματος, η μονοπρόσωπη της Γεωργίας Μυλωνάκη, με κύκλο εργασιών €669.610 το 2022, ξεκίνησε να συνεργάζεται με τον Δήμο Νάξου & Μικρών Κυκλάδων το 2021 με την κατασκευή ιστοσελίδας για τα δημοτικά μουσεία και από το 2022 είναι υπεύθυνη για τη λειτουργία, διαχείριση και προβολή των δημοτικών μουσείων Απεράθου και του Θεατρικού Μουσείου. Ως σκοπός της εταιρείας αναφέρονται οι «συμβουλευτικές υπηρεσίες-μελέτες, εκπαίδευση, επικοινωνία, ψυχαγωγία, χονδρικό εμπόριο, λογισμικό, προγράμματα ΟΤΑ, προσωπικό, υπηρεσίες εργολάβου καθαριότητας, υπηρεσίες εστίασης κ.α.».
Στην απόφαση ανάθεσης του έργου, η Οικονομική Επιτροπή του Δήμου εξηγεί ότι αναγκάζεται να αναθέσει την παροχή των εργασιών σε εργολάβο επειδή ο Δήμος δεν διαθέτει μηχανήματα καθαρισμού ακτών. Όπως ορίζει ο νόμος 4412/2016 για τις δημόσιες συμβάσεις έργων, οι φορείς που συμμετέχουν στη διαδικασία σύναψης της σύμβασης απαιτείται να ασκούν δραστηριότητα συναφή με το αντικείμενο των προς παροχή υπηρεσιών. Όπως επισημαίνεται όμως στην ανακοίνωση του κινήματος πολιτών, «οι υπηρεσίες ισοπέδωσης παραλιών και διαμόρφωσης ακτής και κοιτών χειμάρρων απουσιάζουν από τον εκτενή κατάλογο των υπηρεσιών της Νous Consulting Mon IKE».
Καθώς την εργασία αναλαμβάνουν τελικά χειριστές γεωελκυστήρων της Νάξου χωρίς περιβαλλοντοτεχνική επίβλεψη και απαραίτητη εκπαίδευση για τη συγκεκριμένη εργασία, το κίνημα ζητά από τον Δήμο γνωστοποίηση της αξιολόγησης. Με ποιο δηλαδή κριτήριο κατακύρωσε την προσφορά της αναδόχου εταιρείας Νous Consulting Mon IKE και γιατί δεν προχώρησε σε απευθείας αγορά μηχανημάτων και πρόσληψη εποχικού προσωπικού.
Τι απαντά ο Δήμος
Απευθύναμε όλα αυτά τα ερωτήματα στον αντιδήμαρχο Τουρισμού Βαγγέλη Κατσαρά, ο οποίος μας απάντησε ότι ο Δήμος επιχείρησε το 2019 να προχωρήσεις σε απευθείας αγορά μηχανημάτων και πρόσληψη εποχικού προσωπικού, αλλά είδαν ότι συνέφεραν περισσότερο οι εργολαβίες, γιατί διαφορετικά θα έπρεπε να διευρυνθεί ο Οργανισμός Εσωτερικής Υπηρεσίας (ΟΕΥ) του Δήμου.
Σχετικά με τον ανοιχτό διαγωνισμό, ανέφερε ότι ο Δήμος ακολούθησε τη νόμιμη διαδικασία: δηλαδή προηγήθηκε διαγωνισμός για την επιλογή αναδόχου και οι εν λόγω εργασίες σχεδιάστηκαν βάσει των μελετών.
Σχετικά με τις τις γνωμοδοτήσεις του ΟΦΥΠΕΚΑ, δήλωσε ότι «δεν είναι ενήμερος» και θα συμβουλευθεί τη νομική υπηρεσία του Δήμου.
Σχετικά με το κόστος των χειροκίνητων καθημερινών καθαρισμών, μας είπε ότι ανεξάρτητα από τις παραχωρήσεις υπάρχουν σημεία στις παραλίες τα οποία οφείλει να καθαρίζει ο Δήμος.
Να σημειωθεί ότι στη Σύρο οι πολίτες του Παρατηρητηρίου Ποιότητας Περιβάλλοντος ζήτησαν την παρέμβαση της Εισαγγελίας Πρωτοδικών για τις εργασίες ισοπέδωσης. Εκείνη αντέδρασε άμεσα αναγκάζοντας τον Δήμο να αναβάλει τις εργασίες με μηχανοκίνητα μέσα για φέτος.
Το κίνημα «Σώστε τις παραλίες Νάξου» ζητά ακόμη:
Την τοποθέτηση ευανάγνωστων πινακίδων που αποτρέπουν τη ρίψη απορριμμάτων στις παραλίες κατά μήκος των ακτών σε επίκαιρα και εμφανή σημεία.
Τοποθέτηση δοχείων απορριμμάτων σε ικανό αριθμό και χωρητικότητα κατά μήκος των παραλιακών ακτών.
Τακτική αποκομιδή των απορριμμάτων από τους κάδους κατά μήκος των ακτών πριν υπερπληρωθούν, διότι σε αντίθετη περίπτωση τα απορρίμματα παρασύρονται με την επίδραση των ανέμων στη θάλασσα.
Τακτικό έλεγχο και συντήρηση των κοινόχρηστων εγκαταστάσεων υγιεινής (αποδυτήρια, αποχωρητήρια, ντουζ κ.λπ.) στις πολυσύχναστες πλαζ.
Ενθάρρυνση πρωτοβουλιών πολιτών για τη συγκρότηση ομάδων καθαρισμού ακτών και θαλάσσιων χώρων από απορρίμματα.
Συνεχής έλεγχος και κυρώσεις για παράνομη διάθεση λυμάτων ή αποβλήτων ιδιωτών σε θάλασσα και ακτές.
Να ανακληθούν όλες οι παραχωρήσεις απλής χρήσης αιγιαλού και παραλίας, να αφαιρεθούν και ξηλωθούν όλες οι κατασκευές στους αιγιαλούς όπου επιτρέπονται μόνο ήπιες και χαμηλής έντασης χρήσεις και δεν προκαλούν οικολογική επιβάρυνση.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου