Πολωνία: Πυρ στα σύνορα εναντίον προσφύγων και μεταναστών

του Ανδρέα Κοσιάρη

 
Το «όνειρο» του Θάνου Πλεύρη φαίνεται πως είναι έτοιμη να εφαρμόσει η Πολωνία, εγκρίνοντας τη χρήση πραγματικών πυρών στα σύνορα της χώρας με τη Λευκορωσία, με στόχο πρόσφυγες και μετανάστες που επιχειρούν να τα περάσουν.

Το πολωνικό κοινοβούλιο ενέκρινε με συντριπτική πλειοψηφία (401 υπέρ, 17 κατά) στις 12 Ιουλίου, νομοσχέδιο που εξουσιοδοτεί τις δυνάμεις ασφαλείας που έχουν αναπτυχθεί στα σύνορα της χώρας με τη Λευκορωσία — δηλαδή δυνάμεις του στρατού, συνοριοφύλακες και αστυνομία — να πυροβολούν με πραγματικά πυρά «προληπτικά» ή σε «αυτοάμυνα» εναντίον οποιουδήποτε επιχειρήσει να περάσει τα σύνορα παράτυπα. Το νομοσχέδιο αναμένει τώρα την έγκριση από τη Γερουσία.

Το νομοσχέδιο παρέχει ουσιαστικά στα στελέχη των δυνάμεων ασφαλείας μία τζεϊμσμποντική «άδεια να σκοτώνουν», καθώς τους απαλλάσσει από οποιαδήποτε ευθύνη εάν χρησιμοποιήσουν τα όπλα τους στα σύνορα. Όπως τονίζουν ακτιβιστές που βοηθούν πρόσφυγες και μετανάστες στην Πολωνία, είναι ήδη εξαιρετικά δύσκολο να διαπιστώσει κανείς περιστατικά βίας από τις δυνάμεις ασφαλείας εναντίον προσφύγων και μεταναστών, καθώς στα σύνορα εφαρμόζεται εδώ και λίγο καιρό μία «νεκρή ζώνη», κάνοντας ιδιαίτερα δύσκολη την πρόσβαση και δημιουργώντας μια εξαιρετικά επικίνδυνη κατάσταση για τους αιτούντες άσυλο.

Η «νεκρή ζώνη» είχε εφαρμοστεί για πρώτη φορά το 2021 από τη θρησκόληπτη πολωνική ακροδεξιά, και επανέρχεται από τον νέο, φιλοΕυρωπαίο πρωθυπουργό της χώρας, Ντόναλντ Τουσκ, που έχει υπάρξει και πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Στις αρχές Ιουνίου, ο Τουσκ διέταξε τη δημιουργία μίας ζώνης μήκους 60 χιλιομέτρων και πλάτους 200 μέτρων στα σύνορα με τη Λευκορωσία, όπου απαγορεύεται πλήρως η προσέγγιση στον οποιονδήποτε πέραν των δυνάμεων ασφαλείας.

Όπως τονίζουν νομικοί και ακτιβιστές, η απόφαση που προωθεί η Πολωνία είναι πλήρως ασύμβατη με το διεθνές δίκαιο, που προβλέπει ότι η χρήση βίας κατά ατόμων πρέπει να είναι μονάχα η απολύτως αναγκαία και πάντα αναλογική προς την απειλή — δηλαδή ουσιαστικά μονάχα σε άμεση απειλή θανάτου ή βαριάς σωματικής βλάβης.

Σε δηλώσεις της στον ιστότοπο INFOMIGRANTS η Dinushika Dissanayake, αναπληρώτρια διευθύντρια της Διεθνούς Αμνηστίας στην Ευρώπη, σημείωσε πως «η έννοια της “προληπτικής” αυτοάμυνας δεν συνάδει με το διεθνές δίκαιο και τα πρότυπα σχετικά με τη χρήση βίας» και πως «ανοίγει την πόρτα σε κάθε είδους καταχρηστικές πρακτικές».

Η επιλογή σχεδόν σύσσωμου του πολιτικού συστήματος της Πολωνίας για άνευ περιορισμού πυροβολισμούς στα σύνορα, βγαλμένη απευθείας από τα πιο υγρά όνειρα του Θάνου Πλεύρη, δεν είναι αποκλειστική ευθύνη της Πολωνίας. Όπως ακριβώς και για τους πνιγμένους από το ελληνικό λιμενικό πρόσφυγες και μετανάστες στο Αιγαίο ή τους δαρμένους, δολοφονημένους (και καμένους) στον Έβρο, την κύρια ευθύνη φέρει το «φρούριο-Ευρώπη» και η πλήρης αδιαφορία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις συνέπειες της εξωτερικής και οικονομικής της πολιτικής.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση χρηματοδοτούσε και χρηματοδοτεί δικτάτορες και πολέμαρχους για να κάνουν για λογαριασμό της τον βρώμικο ρόλο του κυνηγού προσφύγων — στην Τυνησία, τη Λιβύη, την Αίγυπτο, μέχρι και τους πολέμαρχους που αιματοκυλούν σήμερα το Σουδάν έχει χρηματοδοτήσει. Ήταν λογική συνέχεια πως οι ίδιες πολιτικές βίας που εγκρίνει λίγο πιο πέρα από τα σύνορά της, θα εφαρμοστούν και στα ίδια της τα σύνορα — εφαρμόζονται άλλωστε εδώ και καιρό.

ΠΗΓΗ