Altersyros: Μετά τις αντιδράσεις από το Golden Dawn Watch και το omniatv, που αναρτήθηκαν στο blog μας, παραθέτουμε παρακάτω και άλλες αντιδράσεις που υπέπεσαν στην αντίληψή μας, για την κυβερνητική φίμωση των Παρατηρητηρίων σε σημαντικές, μείζονος δημοσίου ενδιαφέροντος, δίκες:
***
🔴 Και η Ένωση Φωτορεπόρτερ Ελλάδας ζητά άμεση απόσυρση της απαγόρευσης Φλωρίδη για τις ανταποκρίσεις από δίκες
Η ΕΦΕ χαρακτηρίζει «αντιδραστική» τη διάταξη του άρθρου 31 του ν. 5119/2024 και επιρρίπτει από κοινού ευθύνες σε ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ που το υπερψήφισαν.
Προσπάθεια της κυβέρνησης για παρεμπόδιση της ενημέρωσης από δίκες με μεγάλο κοινωνικό και πολιτικό ενδιαφέρον διακρίνει και η Ένωση Φωτορεπόρτερ Ελλάδας.
Η ΕΦΕ με ανακοίνωσή της το Σάββατο 20 Ιουλίου ενώνει τη φωνή της με φορείς και ενώσεις που έχουν ήδη καταδικάσει τη γενική απαγόρευση που αποδεδειγμένα εισάγεται με το νέο άρθρο, καθώς οδήγησε ακόμα και στην παραπομπή της λειτουργίας του Golden Dawn Watch σε αρμόδιο εισαγγελέα για περαιτέρω διερεύνηση.
Ανοιχτά κατά της πρωτοφανούς απαγόρευσης έχουν ταχθεί μέχρι στιγμής η Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων και η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ενώσεων Συντακτών.
Ακολουθεί ολόκληρη η ανακοίνωση της ΕΦΕ:
Η Ένωση Φωτορεπόρτερ Ελλάδας δηλώνει την αντίθεση της με τον πρόσφατο νόμο του Υπουργείου Δικαιοσύνης και καταγγέλλει την προκλητική διάταξη της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας, η οποία θέτει νέους περιορισμούς στην διαδικασία άμεσης μετάδοσης πληροφοριών μιας δίκης, ακόμα και μέσω διαδικτύου.
Συγκεκριμένα σύμφωνα με το το Άρθρο 31 του ν. 5119/2024: «Απαγορεύεται η ολική ή μερική μετάδοση με οποιονδήποτε τρόπο, ιδίως μέσω της τηλεόρασης, ραδιοφώνου, διαδικτύου και γενικά οποιουδήποτε τεχνολογικού μέσου, καθώς και η κινηματογράφηση, μαγνητοσκόπηση, ηχογράφηση και αποτύπωση της δίκης σε γραπτό κείμενο μέσω ειδικού λογισμικού που μετατρέπει τον προφορικό λόγο σε γραπτό, ενώπιον ποινικού, αστικού ή διοικητικού δικαστηρίου. Κατ’ εξαίρεση, το δικαστήριο μπορεί να επιτρέψει τις ενέργειες αυτές, εφόσον συναινούν ο εισαγγελέας και οι διάδικοι και συντρέχει ουσιώδες δημόσιο συμφέρον».
Ήδη από την επόμενη μέρα της ψήφισης του νομοσχεδίου, καταγγέλθηκαν στον Τύπο περιστατικά εφαρμογής της συγκεκριμένης διάταξης. Χαρακτηριστικά στην δίκη της Χρυσής Αυγής, η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη στον δεύτερο βαθμό, αλλά και σε άλλες περιπτώσεις όπως σε δίκη στο Τριμελές Πλημμελειοδικείο Μυτιλήνης, όπου υπήρξε απαγόρευση γραπτής ανταπόκρισης της δίκης.
Αυτό το οποίο γίνεται φανερό με την συγκεκριμένη διάταξη, είναι η προσπάθεια της κυβέρνησης να προετοιμάσει από πριν ένα νομοθετικό πλαίσιο το οποίο ενισχύει την παρεμπόδιση της ενημέρωσης όσον αφορά δίκες με μεγάλο πολιτικό και κοινωνικό ενδιαφέρον, όπως η δίκη της Χρυσής Αυγής ή της επικείμενης δίκης του εγλήματος των Τεμπών. Η συγκεκριμένη διάταξη δεν βαραίνει μόνο την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, η οποία εισήγαγε την παραπάνω διάταξη, αντίθετα όμως βαραίνει και τα κόμματα του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ που την στήριξαν υπερψηφίζοντας την.
Η Ένωση Φωτορεπόρτερ Ελλάδας ζητά την άμεση απόσυρση και κατάργηση της αντιδραστικής αυτής διάταξης.
***
🔴 Και η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ενώσεων Συντακτών (ΠΟΕΣΥ) ζητεί να αποσυρθεί αμέσως η νέα διάταξη που ενισχύει τους περιορισμούς στην δημοσιογραφική κάλυψη δικών
Η ΠΟΕΣΥ για τη νομοθέτηση που ενισχύει τους περιορισμούς στην δημοσιογραφική κάλυψη δικών
Το Διοικητικό Συμβούλιο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ενώσεων Συντακτών (ΠΟΕΣΥ) εκφράζει την έντονη ανησυχία του για την πρόσφατη νομοθέτηση που ενισχύει τους περιορισμούς στην δημοσιογραφική κάλυψη δικών, και μάλιστα, σε μία χρονική περίοδο κατά την οποία είναι σε εξέλιξη δικαστικές υποθέσεις με έντονο κοινωνικό και πολιτικό ενδιαφέρον όπως αυτές για την «Χρυσή Αυγή» σε δεύτερο βαθμό και την υπόθεση για την δολοφονία του δημοσιογράφου Γιώργου Καραϊβάζ.
Ουσιαστικά, με τη νέα διατύπωση του άρθρου 31 του νόμου 5119/2024 η οποία δεν είχε ενσωματωθεί στο κείμενο που ετέθη σε δημόσια διαβούλευση, ορίζεται σαφώς ότι «απαγορεύεται η ολική ή μερική με οποιονδήποτε τρόπο» μετάδοση της δίκης.
Το συγκεκριμένο άρθρο, με το οποίο αντικαταστάθηκε το άρθρο 8 του νόμου 3090/2022, πλήττει περαιτέρω την αρχή της δημοσιότητας που αποτελεί Συνταγματικό εχέγγυο για τη διασφάλιση μιας δίκαιης δίκης και δυσχεραίνει ακόμη περισσότερο το έργο και την υποχρέωση των δημοσιογράφων για ποιοτική και αντικειμενική ενημέρωση της ελληνικής κοινωνίας.
Η ΠΟΕΣΥ, αποδέκτης των διαμαρτυριών συναδέλφων, δημοσιογραφικών ομάδων που με κόπο κάλυψαν δίκες, ιστορικής σημασίας, όπως η Δίκη για την Χρυσή Αυγή, συντάσσεται με την αγωνία τους και ζητεί να αποσυρθεί αμέσως η νέα διάταξη.
Σημειώνει δε ότι ήδη και πριν ακόμη «στεγνώσει το μελάνι» της δημοσίευσης του νόμου του υπουργείου Δικαιοσύνης , η ερμηνεία της διάταξης, οδήγησε σε απαγόρευση γραπτής ανταπόκρισης δίκης από το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Μυτιλήνης.
Η ΠΟΕΣΥ παραμένει προσηλωμένη στην υπεράσπιση της ελευθεροτυπίας και καλεί τον υπουργό Δικαιοσύνης, Γ. Φλωρίδη να αποσύρει τη διάταξη.
***
🔴 Επιστολή Καρυστιανού για τη φίμωση των δημοσιογράφων στα δικαστήρια – Προσπάθεια απόκρυψης αποκαλύψεων για τα Τέμπη!
 |
Την οργή και την αγανάκτησή της για τη φίμωση της ελευθερίας του Τύπου στα δικαστήρια στην οποία προχωρά με νόμο η κυβέρνηση Μητσοτάκη, εξέφρασε η Μαρία Καρυστιανού με επιστολή της προς την Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων κάνοντας λόγο για «ξεδιάντροπη μεταρρύθμιση Φλωρίδη».
Σε ανάρτησή της στο Facebook, επισυνάπτοντας ολόκληρη την επιστολή, σημειώνει μεταξύ άλλων: «Σε κίνδυνο ο ιερός αγώνας μας αλλά και οι ζωές όλων όσων απομείναμε… Σύμφωνα με διάταξη … “Απαγορεύεται η ολική ή μερική μετάδοση με ΟΠΟΙΟΝΔΗΠΟΤΕ τρόπο της δίκης”. Ξεδιάντροπη μεταρρύθμιση Φλωρίδη».
«Η δικαιοσύνη συνεχίζει να δέχεται απανωτά χτυπήματα από ανθρώπους, εντεταλμένους προς τη φίμωση της ελευθερίας του Τύπου και τη νομιμοποίηση της ελεγχόμενης και κατευθυνόμενης ενημέρωσης» σημειώνει η πρόεδρος του Συλλόγου Πληγέντων του Δυστυχήματος, «Τέμπη 2023» στην επιστολή της.
Όπως εξηγεί η ίδια, «Πέρα από την αντισυνταγματική αυθαιρεσία της εν λόγω διάταξης, σκεπτόμενη τη δίκη για την υπόθεση των Τεμπών και όχι μόνο, αναγνωρίζω την προσπάθεια απόκρυψης των όσων τραγικών αποκαλύψεων πρόκειται να έρθουν στο φως αλλά και το βρώμικο σκοπό της παράκαμψης βασικών αποδεικτικών στοιχείων και κατά συνέπεια απενοχοποίησης των αληθινά ενόχων».
Σε άλλο σημείο, τονίζει ότι αυτή η απόφαση είναι «απαραίτητο να ανακληθεί» και συμπληρώνει ότι είναι «εξαιρετικά κρίσιμο να διασφαλιστεί ότι οι δικαστικές διαδικασίες παραμένουν ανεξάρτητες και προσβάσιμες σε όλους τους πολίτες με όρους αδιαπραγμάτευτης διαφάνειας. Αυτός είναι ο μόνος δρόμος να προστατεύσουμε τη Δημοκρατία και το Κράτος Δικαίου».
Αναλυτικά η επιστολή:
«Αξιότιμες/οι κυρίες & κύριοι δικαστές,
Η δικαιοσύνη συνεχίζει να δέχεται απανωτά χτυπήματα από ανθρώπους, εντεταλμένους προς τη φίμωση της ελευθερίας του Τύπου και τη νομιμοποίηση της ελεγχόμενης και κατευθυνόμενης ενημέρωσης.
Μια τέτοια κίνηση, έγινε πρόσφατα νόμος. Ο νόμος αυτός αφορά την απαγόρευση δημοσιογραφικής κάλυψης των δικών.
Πέρα από την ΑΝΤΙΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ αυθαιρεσία της εν λόγω διάταξης, σκεπτόμενη τη δίκη για την υπόθεση των Τεμπών και όχι μόνο, αναγνωρίζω την προσπάθεια απόκρυψης των όσων τραγικών αποκαλύψεων πρόκειται να έρθουν στο φως αλλά και το βρώμικο σκοπό της παράκαμψης βασικών αποδεικτικών στοιχείων και κατά συνέπεια απενοχοποίησης των αληθινά ενόχων.
Αυτό που είναι απαράδεκτο και δόλιο ως σκέψη, γίνεται νόμος από κάποιους που ολοφάνερα καταλύουν τη δημοκρατία.
Είναι επιτακτική ανάγκη πλέον, να επανέλθει η εμπιστοσύνη των πολιτών στους δικαστικούς θεσμούς και να ξαναβρεθούν οι χαμένες ισορροπίες της κοινωνίας.
Κόντρα στον παραλογισμό της ανεξέλεγκτης εξουσίας που ζούμε, όπου γίνονται κινήσεις ελέγχου ακόμα και για δικαστικούς λειτουργούς, η αδράνεια , αποτελεί επί της ουσίας, συνενοχή.
Και η αδράνεια από εσάς που είστε στην πλέον κατάλληλη θέση να αλλάξετε την κατάσταση βυθίζει εμάς τους υπόλοιπους σε μια βασανιστικά αντιδημοκρατική και απάνθρωπη πραγματικότητα.
Γνωρίζω ότι αρκετοί από εσάς έχετε σκεφτεί παρόμοια και είστε σοβαρά προβληματισμένοι.
Ακόμη καλύτερα όμως είστε και σε θέση να λειτουργήσετε επανορθωτικά και σε βάθος ως προς την ανώτατη εξέλιξη και ίαση του τόπου μας .
Προσωπικά, έχασα το παιδί μου από τις συνέπειες της διαφθοράς. Το ίδιο, και άλλες 56 οικογένειες. Και παλιότερα και άλλοι… και άλλοι… Αρκετά !
Πέρα από ΓΟΝΕΙΣ και ως υπεύθυνοι πολίτες, οφείλουμε να νοιαστούμε για την κοινωνία που θα κληροδοτήσουμε στους ανθρώπους που γεννιούνται. Να φροντίσουμε για το μέλλον και την ασφάλεια των παιδιών μας .
Σας ευχαριστώ για τον χρόνο σας.
Με τιμή και σεβασμό στον ιερό θεσμό που πρεσβεύετε.
Μαρία Καρυστιανού»
***
🔴 Καμπαγιάννης στο ΤΡΡ για τη διάταξη Φλωρίδη: «Η κυβέρνηση νομοθέτησε ενάντια στο ζωντανό δικαστικό ρεπορτάζ – Δεν υπάρχει αμφιβολία για τον σκοπό της» (VIDEO)
Συνέντευξη στις Γεωργία Κριεμπάρδη & Νεκταρία Ψαράκη
Η διατύπωση της νέας διάταξης του άρ. 8 παρ. 1 του ν. 3090/2002, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 31 του ν. 5119/2024 (ΦΕΚ 103/Α/5-7-2024),
είναι τόσο ευρεία και αόριστη που δύναται να ερμηνευτεί ακόμα
και ως συλλήβδην απαγόρευση της παρουσίας δημοσιογράφων και παρατηρητών
και της αναμετάδοσης πληροφοριών από το ακροατήριο μιας υπό εξέλιξη δίκης.
Σύμφωνα με τη νέα διάταξη του ν. 5119/2024 (“Τροποποίηση του π.δ. 18/1989 «Κωδικοποίηση διατάξεων νόμων για το Συμβούλιο της Επικρατείας» ( Α΄ 8 ) – Μεταφορά διαφορών στα Τακτικά Διοικητικά Δικαστήρια – Ρυθμίσεις για πιλοτική ή κατόπιν προδικαστικού ερωτήματος δίκη ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας – Άλλες διατάξεις του Υπουργείου Δικαιοσύνης”): “Απαγορεύεται η ολική ή μερική μετάδοση με ΟΠΟΙΟΝΔΗΠΟΤΕ ΤΡΟΠΟ, ιδίως μέσω της τηλεόρασης, ραδιοφώνου, διαδικτύου και γενικά οποιουδήποτε τεχνολογικού μέσου, καθώς και η κινηματογράφηση, μαγνητοσκόπηση, ηχογράφηση και αποτύπωση της δίκης σε γραπτό κείμενο μέσω ειδικού λογισμικού που μετατρέπει τον προφορικό λόγο σε γραπτό, ενώπιον ποινικού, αστικού ή διοικητικού δικαστηρίου. Κατ’ εξαίρεση, το δικαστήριο μπορεί να επιτρέψει τις ενέργειες αυτές, εφόσον συναινούν ο εισαγγελέας και οι διάδικοι και συντρέχει ουσιώδες δημόσιο συμφέρον”.
Με τη βοήθεια του Θανάση Καμπαγιάννη, δικηγόρου & τ. μέλος ΔΣ ΔΣΑ με την Εναλλακτική Παρέμβαση – Δικηγορική Ανατροπή, ”διαβάζουμε” την παραπάνω διάταξη, για την οποία εκείνος θα πει πως «υπάρχει μία σαφής απόπειρα και πρόθεση της κυβέρνησης να απαγορεύσει το ζωντανό δικαστικό ρεπορτάζ, κι αυτό φυσικά γίνεται για το ποινικό δικαστήριο».
«Είναι σαφέστατο ότι υπάρχουν κάποια ποινικά δικαστήρια, κάποιες πολύκροτες ποινικές δίκες και η κυβέρνηση έχει ενοχληθεί από την ύπαρξη μιας δημοσιογραφίας, η οποία προσπερνά το trust των δημοσιογράφων (είναι κάποια δικαστικοί συντάκτες των κατεστημένων ΜΜΕ που μέσα από τη διαδικασία των Παρατηρητηρίων προσπερνιέται η πένα και το ρεπορτάζ τους και υπάρχει μια πιο αδιαμεσολάβητη επαφή του κοινού με το τι συμβαίνει στη δικαστική αίθουσα). Η διάταξη είναι τόσο ασαφής και αόριστη που στην πραγματικότητα λέει ότι απαγορεύεται η ολική ή μερική μετάδοση της δίκης ΜΕ ΟΠΟΙΟΝΔΗΠΟΤΕ ΤΡΟΠΟ -με οποιονδήποτε τρόπο κι αν μεταδίδεις μέσα από ένα ποινικό ακροατήριο. Είναι μια διατύπωση απαγόρευσης του ζωντανού δικαστικού ρεπορτάζ» εξηγεί ο κ. Καμπαγιάννης και συνεχίζει:
«Αυτό που ήταν απαγορευμένο μέχρι σήμερα από τη διάταξη του 2002 ήταν η μετάδοση ήχου και εικόνας, για παράδειγμα από τηλεόραση ή ραδιόφωνο, τώρα και από το διαδίκτυο για παράδειγμα αν κάνεις live streaming μέσω Facebook -αυτό απαγορεύεται. Αλλά το δικαστικό ρεπορτάζ, δηλαδή η γραπτή ανταπόκριση που θα κάνει ο Παρατηρητής, που με τα τα αφτιά του ακούει, γράφει και κρατάει σημειώσεις -και απλώς οι σημειώσεις αναρτώνται πιο γρήγορα σε σχέση με παλιότερα που τα διάβαζες την άλλη μέρα σε εφημερίδα- αυτό είναι γραπτή μετάδοση. Εκεί δίνεται η δυνατότητα στις δικαστικές συνθέσεις να πουν ότι αυτό δεν απαγορεύεται».
«Για να μην έχουμε καμία αμφιβολία, η πρόθεση της κυβέρνησης είναι σαφής: η κυβέρνηση νομοθέτησε ενάντια στα Παρατηρητήρια και στο ζωντανό δικαστικό ρεπορτάζ από τη δικαστική αίθουσα. Δεν υπάρχει αμφιβολία για το ποιος είναι ο σκοπός της κυβέρνησης. Η ανοησία τους είναι ότι θεωρούν ότι με αυτόν τον τρόπο θα ανορθώσουν την οποιαδήποτε χαμένη εμπιστοσύνη υπάρχει απέναντι στη Δικαιοσύνη, στη δικαστική εξουσία, στο σύστημα απονομής της Δικαιοσύνης. Αν πιστεύεις ότι οι επιφυλάξεις του κόσμου απέναντι στα δικαστήρια θα λυθούν επειδή θα τα κάνεις στα κρυφά, είναι μια παιδιάστικη ανοησία. Παρόλα αυτά, αυτό πάνε να κάνουν, να ”ρίξουν μαύρο”» επισημαίνει ο κ. Καμπαγιάννης.
Χαρακτηρίζει τη διάταξη αυτή «όπλο», υποστηρίζοντας πως «θα χρησιμοποιηθεί εκεί που καταλαβαίνουν ότι θα υπάρξει μια αδιαμεσολάβητη πηγή πληροφόρησης, η οποία θα είναι… επικίνδυνη». Κάνει σαφές πως «η διάταξη δεν αφορά κάποιους… ”περίεργους”, αριστερούς δημοσιογράφους, αλλά είναι βέβαιο και δεδομένο ότι δημοσιογράφοι υπεράνω υποψίας θα βρεθούν αντιμέτωποι με τη διάταξη, με αστυνομικούς που θα τους πουν ”δεν μπορείς να έχεις λάπτοπ κα κινητό μέσα στην αίθουσα, θα σου ελέγξω το κινητό για το τι σημειώσεις κρατάς”. Αυτά θα γίνουν».
Η Εναλλακτική Παρέμβαση Δικηγόρων και η Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων έχουν μέχρι στιγμής εκδώσει ανακοινώσεις, δηλώνοντας ρητά την αντίθεσή τους στη διάταξη αυτή, ζητώντας να καταργηθεί. Οι δημοσιογράφοι αναμένουν αντίστοιχα αντανακλαστικά να δείξουν και οι Δημοσιογραφικές Ενώσεις. Εμείς οι δημοσιογράφοι θα βρεθούμε αντιμέτωποι με πρωτόγνωρες καταστάσεις. Με συνθήκες που πάνε κόντρα στον ρόλο και το λειτούργημά μας. «Η γραπτή ανταπόκριση και το γραπτό ρεπορτάζ δεν εμπίπτει στη διάταξη»: Αυτό είναι κάτι που μπορούμε να ισχυριστούμε, αναφέρει ο κ. Καμπαγιάννης, εξηγώντας και πάλι πως «η διάταξη είναι τόσο ασαφής που μας δίνει τη δυνατότητα να κάνουμε μια τέτοια ερμηνεία».
***
Σημαντικό
Η κυβέρνηση θέτει εκτός νόμου τα Παρατηρητήρια στα δικαστήρια για να μην ξέρεις τι συμβαίνει σε δίκες δημοσίου συμφέροντος. Στις 5 Ιουλίου, η κυβέρνηση ψήφισε διάταξη σύμφωνα με την οποία «απαγορεύεται η ολική ή µερική µετάδοση µε οποιονδήποτε τρόπο» μιας δίκης. Η νέα διάταξη καθιστά ουσιαστικά αδύνατη τη λειτουργία Παρατηρητηρίων, όπως του Golden Dawn Watch και του LignadisTrialWatch. Στις 8 Ιουλίου, δικαστήριο απαγόρευσε στο omniatv την κάλυψη της δίκης για τη ρατσιστική επίθεση κατά προσφυγισσών και προσφύγων στην πλατεία Σαπφούς της Μυτιλήνης. Ως μέλος του Παρατηρητηρίου για τη Δίκη Λιγνάδη, το Reporters United εκφράζει την έντονη ανησυχία του για την κυβερνητική ρύθμιση ως μια ακόμη απόπειρα δημοσιογραφικής φίμωσης. Ανεξάρτητα ΜΜΕ και Παρατηρητήρια εκφράζουν την αντίθεσή τους στην κυβερνητική διάταξη. Για «απόπειρα φίμωσης» μιλάει το Golden Dawn Watch. «Το υπουργείο Δικαιοσύνης επιχειρεί να απαγορεύσει την άμεση, γραπτή καταγραφή και ροκανίζει ακόμα περισσότερο τη λειψή δημοσιότητα των δικών», λέει το omniatv. To Manifold «καταγγέλλει τη νομοθετική απόπειρα του υπουργείου Δικαιοσύνης να καταργήσει τη λειτουργία των Παρατηρητηρίων σημαντικών δικών δημοσίου συμφέροντος».***
🔴 «Όχι» και από την Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων (ΕνΔΕ) στο κυβερνητικό σιωπητήριο στην κάλυψη δικών
🔴 «Όχι» και από την Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων (ΕνΔΕ) στο κυβερνητικό σιωπητήριο στην κάλυψη δικών
Την διαφωνία τους με την διάταξη Φλωρίδη που παρεμποδίζει σημαντικά την δημοσιογραφική κάλυψη δικών εκφράζουν τα μέλη της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων (ΕνΔΕ), που σήμερα είχε συνάντηση με τον υπουργό Δικαιοσύνης.
«Δηλώνουμε την διαφωνία μας στον περιορισμό της αρχής της δημοσιότητας της δίκης με οποιονδήποτε τρόπο. Η δικαστική λειτουργία αντλεί τη νομιμοποίησή της από την αιτιολογία των αποφάσεων και τη δημοσιότητα της διαδικασίας» επισημαίνουν στο υπόμνημα εννέα σημείων που κατέθεσαν κατά τη συνάντηση με τον υπουργό Δικαιοσύνης.
Ειδικότερα, το υπόμνημα της ΕΔΕ έχει ως εξής:
1) Συμμετοχή των Δικαστικών Ενώσεων στις επιτροπές του Υπουργείου που αφορούν τη λειτουργία της Δικαιοσύνης και την κατάσταση των Λειτουργών της. Εκφράζουμε την διαμαρτυρία μας για την μη κλήση των εκπροσώπων των Ενώσεων στην επιτροπή του ΚΟΔΚΔΛ.
2) Άμεση λήψη νομοθετικών μέτρων ώστε να εξαλειφθούν τα αυξημένα κρούσματα άσκησης λεκτικής βίας σε βάρος δικαστικών λειτουργών κατά την άσκηση του λειτουργήματός τους.
3) Αύξηση των οργανικών θέσεων Εφετών και Προέδρων Εφετών μετά την ενοποίηση του πρώτου βαθμού δικαιοδοσίας. Σε διαφορετική περίπτωση θα εμφανιστεί σύντομα το φαινόμενο της υπερσυσσώρευσης δικαστικής ύλης στον δεύτερο βαθμό και μεγάλων καθυστερήσεων στην έκδοση αποφάσεων.
4) Επανεξέταση της πρότασης της Ένωσης για ενίσχυση της δικαστικής μεσολάβησης στις πολιτικές υποθέσεις.
5) Πρόβλεψη εθελουσίας εξόδου σε δικαστικούς λειτουργούς που δεν μπορούν να ανταποκριθούν στα καθήκοντά τους λόγω σοβαρών προβλημάτων υγείας.
6) Προκαταβολή των εξόδων μετακίνησης των δικαστικών λειτουργών όταν μεταβαίνουν σε περιφερειακές έδρες δικαστηρίων.
7) Εκφράζουμε την αντίθεσή μας στο εξαγγελθέν πλαίσιο περαιτέρω αυστηροποίησης της ποινικής νομοθεσίας κατά παρέκκλιση βασικών αρχών που έχουν καθιερωθεί με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
8) Δηλώνουμε την διαφωνία μας στον περιορισμό της αρχής της δημοσιότητας της δίκης με οποιονδήποτε τρόπο. Η δικαστική λειτουργία αντλεί τη νομιμοποίησή της από την αιτιολογία των αποφάσεων και τη δημοσιότητα της διαδικασίας.
9) Διαχρονικό αίτημα της Ένωσης είναι η συνταγματική αλλαγή του τρόπου επιλογής της ηγεσίας της Δικαιοσύνης. Το Δικαστικό Σώμα δεν θα πρέπει να περιοριστεί στη συμβουλευτική γνώμη προς την κυβέρνηση αλλά να έχει την ουσιαστική δυνατότητα προεπιλογής των υποψηφίων».
***
🔴 Ανδρέας Τάκης, πρόεδρος της Ελληνικής Ενωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου
«Αντιστρατεύεται βασικές συνταγματικές λειτουργίες»
«Η εντελώς πρόσφατη τροποποίηση είναι άλλο ένα βαρύ καρφί στο φέρετρο της δημόσιας λογοδοσίας της ελληνικής Δικαιοσύνης. Την ίδια στιγμή που μεγάλα κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα των τελευταίων χρόνων σέρνονται στα ελληνικά δικαστήρια, την ίδια στιγμή που το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου έχει μετατραπεί σε μηχανή παραγωγής καταδικαστικών αποφάσεων σε βάρος της χώρας μας, την ίδια στιγμή που τα μάτια ολόκληρου του πλανήτη είναι στραμμένα στη χώρα μας αναμένοντας την πολλάκις υποσχεθείσα διεξοδική διερεύνηση σωρείας υποθέσεων φερόμενης παραβίασης θεμελιωδών δικαιωμάτων (υποκλοπές, Τέμπη, ναυάγιο της Πύλου), την ίδια στιγμή που ολόκληρος ο νομικός κόσμος συζητά και προβληματίζεται για τις αυθαίρετες και ταπεινωτικές συμπεριφορές που διάδικοι και δικηγόροι υφίστανται από δικαστές και εισαγγελείς, το υπουργείο Δικαιοσύνης επιλέγει να υψώσει ακόμη έναν φραγμό στον δημόσιο έλεγχο της δικαστικής λειτουργίας.
»Απαγορεύοντας στην ουσία κάθε τρόπο ή μέσο καταγραφής και διάδοσης όσων διαμείβονται πραγματικά κατά τη διάρκεια της δίκης, πριν δηλαδή στρογγυλοποιηθούν ή “παραλειφθούν” από την επίσημη συνοπτική απόδοση στο σημειωματάριο του δημοσιογράφου ή τα πρακτικά της δίκης, η κυβέρνηση φροντίζει να απαλλάξει δικαστές και εισαγγελείς από κάθε ανησυχία για την όποια κριτική η ex cathedra στάση τους μπορεί να εγείρει. Αν αναλογιστεί μάλιστα κανείς ότι προ ολίγων μόλις μηνών η κυβέρνηση προσανατόλισε το ποινικό σύστημα της χώρας μας στην κατεύθυνση της συστηματικής επιβολής της προφυλάκισης, απαλλάσσοντας ταυτόχρονα τις αστυνομικές αρχές από την ενώπιον του δικαστηρίου αντιπαράθεση με τον κατηγορούμενο, σε βάρος του οποίου προσφέρουν μαρτυρία, μπορεί να αντιληφθεί ότι το τελευταίο αυτό μέτρο προστασίας της έδρας έρχεται να συμπληρώσει μια συνθήκη που αντιστρατεύεται βασικές συνταγματικές λειτουργίες».
Το να ισχυρίζεται κανείς στις σημερινές περιστάσεις ότι η δημοσιότητα της δίκης ικανοποιείται με τη δυνατότητα των πολιτών να προσέρχονται αυτοπροσώπως στις αίθουσες των δικαστηρίων αποτελεί μάλλον ένα προσβλητικό ανέκδοτο σε βάρος της νοημοσύνης όλων μας.
🔴 Μαρίνα Δαλιάνη, δικηγόρος και συνήγορος υπεράσπισης στη δίκη της 17Ν
«Θα οδηγήσει τη χώρα σε νέες καταδίκες από το ΕΔΔΑ»
«Η αρχή της δημοσιότητας της ποινικής δίκης ευθέως κατοχυρώνεται συνταγματικά και ανάγεται στις αντικειμενικές προϋποθέσεις ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης, καθώς αποτελεί το κύριο μέσο για τον έλεγχο του τρόπου απονομής της από τον λαό, ενώ κατοχυρώνεται επίσης στην ΕΣΔΑ, ως πτυχή του δικαιώματος στη δίκαιη δίκη.
»Ο νομοθέτης επιχείρησε να οριοθετήσει τη δημοσιότητα της ποινικής δίκης με τον Ν. 2172/1993, που θεσμοθέτησε την κατ’ εξαίρεση απαγόρευση της μαγνητοφώνησης ή βιντεοσκόπησης της δίκης και της τηλεοπτικής ή ραδιοφωνικής μετάδοσής της στην περίπτωση που υποβληθεί σχετικό αίτημα από τον κατηγορούμενο ή τον παθόντα και επιπλέον η δίκη δεν συνδέεται με τη δημόσια ζωή. Λίγο πριν την έναρξη της δίκης σε πρώτο βαθμό για την υπόθεση 17Ν, υιοθετήθηκε ο νόμος 3090/2002, που δέχθηκε οξεία κριτική από την ποινική θεωρία, καθώς αντέστρεψε τον κανόνα της ανεμπόδιστης έμμεσης δημοσιότητας της ποινικής δίκης, μετατρέποντάς τον σε εξαίρεση, χωρίς να κρύβει τις προφανείς πολιτικές της σκοπιμότητες ενόψει της δίκης που θα ξεκινούσε.
»Σήμερα, η νέα διάταξη έρχεται να τροποποιήσει τον νόμο, επεκτείνοντας την ήδη επικριθείσα απαγόρευση τηλεοπτικής ή ραδιοφωνικής μετάδοσης της δίκης στη μετάδοση με οποιονδήποτε τρόπο των τεκταινομένων στην αίθουσα του δικαστηρίου, συμπεριλαμβανομένου του διαδικτύου.
Η επέκταση της απαγόρευσης δεν περιορίζει πλέον, αλλά καταργεί εν συνόλω την έμμεση δημοσιότητα της ποινικής δίκης, γεγονός που ευθέως συνομολογείται με την αιτιολογική έκθεση του νόμου, που απερίφραστα δηλώνει ότι η νέα ρύθμιση υπαγορεύθηκε από την ακατανόητη για το κράτος δικαίου αναγκαιότητα περιορισμού του αριθμού των ατόμων που ενημερώνονται για τα τεκταινόμενα εντός της δικαστικής αίθουσας.
Η τυχόν εφαρμογή της νέας διάταξης, παρά την προφανή αντισυνταγματικότητά της, θα οδηγήσει με βεβαιότητα σε νέες καταδίκες της χώρας από το ΕΔΔΑ για την παραβίαση της αρχής της δημοσιότητας και κατ’ επέκταση του δικαιώματος σε δίκαιη δίκη».
***
🔴 Εναλλακτική Παρέμβαση Δικηγόρων: Να
περιφρουρηθεί η συνταγματική αρχή της δημοσιότητας – Να καταργηθεί τώρα
η κυβερνητική απαγόρευση της δημοσιογραφικής κάλυψης/παρατήρησης των
δικών
 |
(Το σκίτσο είναι της Αλεξίας Οθωναίου) |
Η κυβερνητική τροποποίηση της διάταξης για τη ραδιοτηλεοπτική μετάδοση δικών με τρόπο που να “απαγορεύεται η ολική ή μερική μετάδοση με οποιονδήποτε τρόπο” αποτελεί ευθεία επίθεση στη συνταγματικά κατοχυρωμένη αρχή της δημοσιότητας της δίκης και θα πρέπει άμεσα να καταργηθεί.
Η διατύπωση της νέας διάταξης του άρ. 8 παρ. 1 του ν. 3090/2002, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 31 του ν. 5119/2024 (ΦΕΚ 103/Α/5-7-2024), είναι τόσο ευρεία και αόριστη που δύναται να ερμηνευτεί ακόμα και ως συλλήβδην απαγόρευση της παρουσίας δημοσιογράφων και παρατηρητών και της αναμετάδοσης πληροφοριών από το ακροατήριο μιας υπό εξέλιξη δίκης.
Σύμφωνα με τη νέα διάταξη του ν. 5119/2024 (“Τροποποίηση του π.δ. 18/1989 «Κωδικοποίηση διατάξεων νόμων για το Συμβούλιο της Επικρατείας» ( Α΄ 8 ) – Μεταφορά διαφορών στα Τακτικά Διοικητικά Δικαστήρια – Ρυθμίσεις για πιλοτική ή κατόπιν προδικαστικού ερωτήματος δίκη ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας – Άλλες διατάξεις του Υπουργείου Δικαιοσύνης”): “Απαγορεύεται η ολική ή μερική μετάδοση με ΟΠΟΙΟΝΔΗΠΟΤΕ ΤΡΟΠΟ, ιδίως μέσω της τηλεόρασης, ραδιοφώνου, διαδικτύου και γενικά οποιουδήποτε τεχνολογικού μέσου, καθώς και η κινηματογράφηση, μαγνητοσκόπηση, ηχογράφηση και αποτύπωση της δίκης σε γραπτό κείμενο μέσω ειδικού λογισμικού που μετατρέπει τον προφορικό λόγο σε γραπτό, ενώπιον ποινικού, αστικού ή διοικητικού δικαστηρίου. Κατ’ εξαίρεση, το δικαστήριο μπορεί να επιτρέψει τις ενέργειες αυτές, εφόσον συναινούν ο εισαγγελέας και οι διάδικοι και συντρέχει ουσιώδες δημόσιο συμφέρον”.
Η προγενέστερη διάταξη ήταν σαφώς πιο ορισμένη (και πάντως ήδη αυστηρή σε σχέση με το παλιότερο άρθρο 35 παρ. 4 του ν. 2172/1993), καθώς όριζε ότι: “Η ολική ή μερική μετάδοση από την τηλεόραση ή το ραδιόφωνο, καθώς και η κινηματογράφηση και μαγνητοσκόπηση της δίκης ενώπιον ποινικού, πολιτικού ή διοικητικού δικαστηρίου απαγορεύεται. Κατ` εξαίρεση, το δικαστήριο μπορεί να επιτρέψει τις ενέργειες αυτές, εφόσον συναινούν ο εισαγγελέας και οι διάδικοι και συντρέχει ουσιώδες δημόσιο συμφέρον.”
Επισημαίνεται ότι η προβλεπόμενη κύρωση για την παραβίαση της ως άνω απαγόρευσης αντιστοιχεί σε ποινή φυλάκιση μέχρι τριών ετών και χρηματική ποινή είκοσι χιλιάδων (20.000) έως διακοσίων χιλιάδων (200.000) ευρώ.
Ήδη, αξιοποιώντας τη νέα διάταξη, η δικαστική σύνθεση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Μυτιλήνης, στην υπόθεση του ρατσιστικού πογκρόμ σε βάρος προσφύγων στην Πλατεία Σαπφούς, απαγόρευσε την παρουσία μελών Παρατηρητηρίου της δίκης που λειτουργούσε κατά τις πρώτες τέσσερις δικασίμους. Ο άτυπος θεσμός των Παρατηρητηρίων λειτουργεί με την αυτοπρόσωπη παρουσία στο ακροατήριο ατόμου, συνήθως φέροντος τη δημοσιογραφική ή τη δικηγορική ιδιότητα, το οποίο κρατά σημειώσεις από τα τεκταινόμενα στη δικαστική αίθουσα, οι οποίες ταυτόχρονα αποστέλλονται και αναρτώνται σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης για την ενημέρωση του κοινού. Αντίστοιχα Παρατηρητήρια έχουν λειτουργήσει σε πολύκροτες δίκες δημόσιου ενδιαφέροντος, όπως η δίκη της ναζιστικής εγκληματικής οργάνωσης “Χρυσή Αυγή”, η δίκη της ανθρωποκτονίας του Ζακ Κωστόπουλου, κοκ. Η διαδικασία της κάλυψης των ως άνω δικών μέσω Παρατηρητηρίων ουδέποτε απαγορεύτηκε από οποιαδήποτε δικαστική σύνθεση εφόσον δεν υπήρξε διεξαγωγή κεκλεισμένων των θυρών, καθώς δεν αποτελούσε μεταδοση ήχου ή εικόνας, αλλά γραπτή ανταπόκριση μέσω δημοσιογραφικής καταγραφής και παρατήρησης της ακροαματικής διαδικασίας που στη συνέχεια αναρτιόταν με μορφή κειμένου στο διαδίκτυο (σε ιστότοπους, μέσα κοινωνικής δικτύωσης, κλπ).
Με τα αναφερόμενα στην αιτιολογική έκθεση (https://rb.gy/xs7xfn), η κυβέρνηση επιχειρεί να περιορίσει την έννοια της δημοσιότητας της ποινικής διαδικασίας αποκλειστικά στη “δυνατότητα της ελεύθερης εισόδου του κοινού στην αίθουσα συνεδρίασης του δικαστηρίου και [στην] κατά τρόπο ανεμπόδιστο παρακολούθηση της προφορικής διαδικασίας και όχι [στην] άμεση αναμετάδοση της δίκης με κάθε λεπτομέρεια”. Είναι, ωστόσο, κοινός τόπος στη θεωρία και τη δικαστηριακή πρακτική ότι, πέραν της άμεσης δημοσιότητας που επιτυγχάνεται με τη φυσική παρουσία κοινού, αντικείμενο προστασίας αποτελεί και η έμμεση δημοσιότητα, έκφανση της οποίας είναι η παρουσία δημοσιογράφων και το δικαστικό ρεπορτάζ από τη δικαστική αίθουσα (βλ. Ν. Ανδρουλάκης, Θεμελιώδεις έννοιες της ποινικής δίκης, σελ. 136 επ). Μάλιστα, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι ο άτυπος θεσμός των Παρατηρητηρίων, με την πιστή καταγραφή των τεκταινομένων στο ακροατήριο χωρίς κρίσεις και σχόλια, προσφέρει όλα τα εχέγγυα που επιτάσσει η θεωρία για την έμμεση δημοσιότητα (βλ. Ν. Ανδρουλάκης, οπ, σελ 139) και συγκεκριμένα: “α) Σχολαστική ακρίβεια και νηφαλιότητα στην μετάδοση των διαδραματιζομένων…. β) Νομική παιδεία του γράφοντος ώστε να είναι σε θέση … να απομονώσει το ουσιώδες από το επουσιώδες… γ) Αποφυγή της λήψης οποιασδήποτε θέσης πριν από την τελική κρίση…”.
Η νέα διάταξη έρχεται σε σύγκρουση το άρθρο 93 § 2 του Συντάγματος, που ορίζει ότι «Oι συνεδριάσεις κάθε δικαστηρίου είναι δημόσιες, εκτός αν το δικαστήριο κρίνει με απόφασή του ότι η δημοσιότητα πρόκειται να είναι επιβλαβής στα χρηστά ήθη ή ότι συντρέχουν ειδικοί λόγοι προστασίας της ιδιωτικής ή οικογενειακής ζωής των διαδίκων», ενώ κατά τη διάταξη του άρθρου 6 § 1 εδ. α` της ΕΣΔΑ και και κατά τη διάταξη του άρθρου 14 § 1 του Διεθνούς Συμφώνου του ΟΗΕ: «κάθε πρόσωπο έχει δικαίωμα όπως η υπόθεσή του δικασθεί ….. δημόσια …..». Επίσης, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 329 § 1 εδ. α’ του ΚΠΔ: «Η συζήτηση στο ακροατήριο, καθώς και η απαγγελία της απόφασης, γίνονται δημόσια σε όλα τα ποινικά δικαστήρια και επιτρέπεται στον καθένα να παρακολουθήσει ανεμπόδιστα τις συνεδριάσεις».
Καλούμε την κυβέρνηση να καταργησει άμεσα την επίμαχη διάταξη. Καλούμε τους Δικηγορικούς Συλλόγους και τις δημοσιογραφικές ενώσεις να λάβουν θέση και να καταδικάσουν την κυβερνητική τροποποίηση απαιτώντας την κατάργησή της. Μέχρι αυτή να καταστεί εφικτή, καλούμε τους δικαστικούς και τους εισαγγελικούς λειτουργούς να εφαρμόσουν τη νέα διάταξη συσταλτικά υπό το φως του α. 93 παρ. 2 του Συντάγματος και να μην συνεργήσουν στη φίμωση της δημοσιότητας και της ελευθερίας του τύπου, με δεδομένο ότι γραπτή ανταπόκριση μέσω δημοσιογραφικής καταγραφής και παρατήρησης της ακροαματικής διαδικασίας δεν αποτελεί μετάδοση ήχου και εικόνας και δεν απαιτεί τεχνολογικά μέσα και ειδικά λογισμικά.
***
🔴 Μην κλείνετε τα μάτια
Η δίκη σε β´ βαθμό για τον φονικό ξυλοδαρμό του/της Ζακ Κωστόπουλου / Zackie Oh αναμένεται να ολοκληρωθεί την Τετάρτη, 10 Ιουλίου 2024, στην αίθουσα Δ120Γ στον 6ο όροφο του Εφετείου Αθηνών με την απόφαση επί της ενοχής ή μη των δύο κατηγορουμένων.
Την Δευτέρα 8 Ιουλίου πληροφορηθήκαμε τη νέα νομοθετική ρύθμιση του Υπουργείου Δικαιοσύνης, με την οποία επιχειρείται να απαγορευτεί γενικά οποιαδήποτε ανταπόκριση από τις δικαστικές αίθουσες.
Ο λόγος ύπαρξης παρατηρητηρίων σαν το ZackieOh Justice Watch, το Lignadis Trial Watch, το Kivotos Trial Watch, το Moria Trial Watch, με πρωτοπόρο το εγχείρημα του Golden Dawn Watch, είναι η εξασφάλιση της δημοσιότητας της δίκης, που αποτελεί εγγύηση της δίκαιης δίκης σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και το ελληνικό Σύνταγμα.
Στον 21ο αιώνα, δεν μπορεί να θεωρείται ότι η περιορισμένη – και δυσπρόσιτη για ανάπηρα άτομα – δυνατότητα φυσικής παρουσίας κοινού στη δικαστική αίθουσα είναι επαρκής «δημοσιότητα».
Το παρατηρητήριό μας – όπως και κάθε άλλο παρατηρητήριο και άμεση ανταπόκριση από δίκες – λειτουργεί με τα αυτιά, τα δάκτυλα και την ευθύνη των παρατηρητριών μας και της συντακτικής ομάδας, πάντα στο πλαίσιο της δεοντολογίας και χωρίς ποτέ να έχει χρησιμοποιηθεί κάποιο «τεχνικό μέσο αποτύπωσης λόγου σε κείμενο».
Αυτή η άκαιρη και χωρίς ουσιαστικό λόγο ύπαρξης νομοθετική πρωτοβουλία, που προκαλεί νέα προβλήματα χωρίς να λύνει κάποιο που υπήρχε, θεωρούμε ότι αυτονόητα θα παραμεριστεί ως, τουλάχιστον, αντισυνταγματική.
Καλούμε τις ενώσεις δικαστών και εισαγγελέων, τους δικηγορικούς συλλόγους και τις δημοσιογραφικές ενώσεις της χώρας να πάρουν θέση για αυτό το εξαιρετικά κρίσιμο ζήτημα.
Σε κάθε περίπτωση και με κάθε τρόπο εμείς θα ολοκληρώσουμε το δικό μας κομμάτι σε αυτό το έργο, το οποίο αναμφίβολα θα συνεχιστεί από άλλες και άλλους.
ΠΗΓΗ: ZackieOh Justice Watch
***
🔴 Φίμωση των δικαστικών Παρατηρητηρίων από το υπουργείο Δικαιοσύνης
🔴 Φίμωση των δικαστικών Παρατηρητηρίων από το υπουργείο Δικαιοσύνης
Η τροποποίηση του νόμου 3090/2002 αποτελεί επίθεση στην ελευθερία του Τύπου.
Συγκεκριμένα, καταγγέλλουμε
ως αντιδημοκρατική, αντισυνταγματική και ευθέως αντίθετη στην ελευθερία του Τύπου, την τροποποίηση του νόμου 3090/2002, η οποία ψηφίστηκε στις 5/7/2024 και με την οποία πλέον προβλέπεται ότι: «Απαγορεύεται η ολική ή μερική μετάδοση με οποιονδήποτε τρόπο, ιδίως μέσω της τηλεόρασης, ραδιοφώνου, διαδικτύου και γενικά οποιουδήποτε τεχνολογικού μέσου, καθώς και η κινηματογράφηση, μαγνητοσκόπηση, ηχογράφηση και αποτύπωση της δίκης σε γραπτό κείμενο μέσω ειδικού λογισμικού που μετατρέπει τον προφορικό λόγο σε γραπτό, ενώπιον ποινικού, αστικού ή διοικητικού δικαστηρίου. Κατ’ εξαίρεση, το δικαστήριο μπορεί να επιτρέψει τις ενέργειες αυτές, εφόσον συναινούν ο εισαγγελέας και οι διάδικοι και συντρέχει ουσιώδες δημόσιο συμφέρον.»
Σε ανακοίνωσή του, μετά την κατακραυγή που έχει ήδη υπάρξει και μετά την έκδοση ανακοίνωσης από τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, το υπουργείο ψέγει το κόμμα της αντιπολίτευσης ότι δεν ξέρει να διαβάσει «απλές διατυπώσεις μια ισχύουσας από το 2002 ρύθμισης» και ισχυρίζεται ψευδώς ότι το μόνο που κάνει η τροποποίηση του νόμου είναι να προσθέτει στους απαγορευμένους τρόπους καταγραφής και το διαδίκτυο. Τον ίδιο ψευδή ισχυρισμό έχουν προτάξει παράγοντες του υπουργείου και σε συναδέλφους που έχουν ζητήσει εύλογες διευκρινίσεις.
Αυτό που το υπουργείο, ωστόσο, τεχνηέντως παραλείπει να σχολιάσει είναι ότι η κρίσιμη τροποποίηση σε σχέση με τον νόμο του 2002 βρίσκεται στην προσθήκη της φράσης «με οποιονδήποτε τρόπο», η οποία μάλιστα προστέθηκε πριν την εξειδίκευση που ακολουθεί τη λέξη «ιδίως».
Ο νόμος του 2002 προέβλεπε:
«Η ολική ή μερική μετάδοση από την τηλεόραση ή το ραδιόφωνο, καθώς και η κινηματογράφηση και μαγνητοσκόπηση της δίκης ενώπιον ποινικού, πολιτικού ή διοικητικού δικαστηρίου απαγορεύεται.»
Η τροποποίηση που μόλις ψηφίστηκε προβλέπει:
«Απαγορεύεται η ολική ή μερική μετάδοση με οποιονδήποτε τρόπο, ιδίως μέσω της τηλεόρασης, ραδιοφώνου, διαδικτύου και γενικά οποιουδήποτε τεχνολογικού μέσου, καθώς και η κινηματογράφηση, μαγνητοσκόπηση, ηχογράφηση και αποτύπωση της δίκης σε γραπτό κείμενο μέσω ειδικού λογισμικού που μετατρέπει τον προφορικό λόγο σε γραπτό, ενώπιον ποινικού, αστικού ή διοικητικού δικαστηρίου.»
Η διατύπωση αυτή και συγκεκριμένα η φράση «με οποιονδήποτε τρόπο» επιτρέπει σε κάθε δικαστήριο να απαγορεύσει στους δημοσιογράφους να καταγράφουν γραπτώς τα τεκταινόμενα της δίκης και να τα μεταδίδουν όπως επιτάσσει το λειτούργημά τους.
Έχουμε κάθε λόγο να θεωρήσουμε ότι η τροποποίηση αυτή πλήττει ευθέως τα Παρατηρητήρια δικών, όπως το Golden Dawn Watch για τη δίκη της Χρυσής Αυγής, το JackieOh Justice Watch για τη δίκη που αφορά τις συνθήκες θανάτου του Ζακ Κωστόπουλου, το Lignadis Trial Watch για τη δίκη Λιγνάδη και το Kivotos Trial Watch για τη δίκη της Κιβωτου του Κόσμου κ.ά.
Για του λόγου το αληθές, στις 8/7/2024, σε δικαστήριο της Μυτιλήνης, η Έδρα απαγόρευσε την γραπτή δημοσιογραφική ανταπόκριση του Παρατηρητηρίου #δίκη_Σαπφούς, ισχυριζόμενη πως η τροπολογία που τέθηκε σε ισχύ με τον Ν. 5119/2024 απαγορεύει την ανταπόκριση.
Οφείλουμε να είμαστε ξεκάθαροι: θεωρούμε ότι η καθολική απαγόρευση της καταγραφής της δίκης με οπτικοακουστικά μέσα, όπως προβλεπόταν στον νόμο του 2002, αποτελούσε ήδη μέτρο αντιδημοκρατικό και δίχως επαρκή αιτιολογία περιοριστικό της δημοσιότητας της δίκης και της ελευθερίας του Τύπου, δύο αλληλένδετων και συνταγματικά κατοχυρωμένων ελευθεριών.
Με σεβασμό, ωστόσο, στον ισχύοντα νόμο, τα Παρατηρητήρια χρησιμοποιούν πάντοτε και αποκλειστικά τη μέθοδο των γραπτών σημειώσεων που κρατούν οι δημοσιογράφοι τους, οι οποίοι παρίστανται στα ακροατήρια.
Η τροποποίηση του νόμου 3090/2002 με την προσθήκη της διατύπωσης «με οποιονδήποτε τρόπο» είναι προφανές ότι θέλει πρωτίστως να φιμώσει τα Παρατηρητήρια, τα οποία υπηρετώντας το δημόσιο συμφέρον προσφέρουν στο κοινό τη δυνατότητα να γνωρίζει τα ακριβή τεκταινόμενα σε δίκες που έχουν άμεσες επιπτώσεις στη ζωή του.
Ωστόσο, η διατύπωση είναι τέτοια που μπορεί να οδηγήσει σε απαγόρευση από οποιοδήποτε δικαστήριο ακόμη και της γραπτής μετάδοσης οποιασδήποτε κατά λέξη αποστροφής από τη δικαστική διαδικασία — πρόθεση που καθίσταται ακόμη διαφανέστερη από την αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου, η οποία θεωρεί ότι δημοσιότητα της δίκης σημαίνει μόνον την ανεμπόδιστη παρακολούθησή της στο ακροατήριο αλλά όχι την δημοσιοποίησή της «με κάθε λεπτομέρεια» στο κοινό. Αυτό που επιχειρείται εδώ, μ’ άλλα λόγια, είναι να αποφασίζουν τα δικαστήρια ποιες «λεπτομέρειες» θα δημοσιεύουν οι δημοσιογράφοι και ποιες όχι.
Το σκεπτικό αυτό οδηγεί στην αυτόματη επιβολή από τις δικαστικές αρχές οποιουδήποτε περιορισμού εκείνες αυθαίρετα κρίνουν στον τρόπο με τον οποίον οι δημοσιογράφοι που παρίστανται σε μία δίκη ενημερώνουν το κοινό τους.
Η επίθεση αυτή στην ελευθερία του Τύπου δεν θα γίνει δεκτή. Θα την πολεμήσουμε με όλες μας τις δυνάμεις.
ΠΗΓΗ: The Manifold Files
***
🔴 «Μαύρο» στην ενημέρωση από τα δικαστήρια
από Φλωρίδη-Μητσοτάκη - «Τελειώνουν» τα παρατηρητήρια
🔴 «Μαύρο» στην ενημέρωση από τα δικαστήρια από Φλωρίδη-Μητσοτάκη - «Τελειώνουν» τα παρατηρητήρια
«Μαύρο» στην ενημέρωση από τα δικαστήρια ρίχνει η κυβέρνηση Μητσοτάκη σε μια προσπάθεια να μετριάσει τις αντιδράσεις της κοινωνίας και να μειώσει την ενημέρωση που έχουν στην διάθεσή τους πολίτες και δημοσιογράφοι.
Είτε πρόκειται για ενημέρωση από τα κάτω, είτε για δημοσιογράφους οι οποίοι στήριξαν παρατηρητήρια δικών, η κυβέρνηση Μητσοτάκη, σε μια ακόμα αυταρχική κίνηση, σύσκοτίζει κάθε προσπάθεια ελεύθερης και άνευ σχολιασμού ενημέρωσης από τις δικαστικές αίθουσες.
Συγκεκριμένα στο ΦΕΚ της 5ης Ιουλίου του 2024 και συγκεκριμένα στο
Άρθρο 31 που ονομάζεται «Συμπερίληψη της μετάδοσης της δίκης μέσω
διαδικτύου και της αποτύπωσης της δίκης σε γραπτό κείμενο μέσω ειδικού
λογισμικού στις περιπτώσεις παράνομης μετάδοσης δίκης - Τροποποίηση
παρ. 1 άρθρου 8 ν. 3090/2002», βλέπουμε τα εξής τρομακτικά:
Αποφασίζομεν
και διατάσσομεν πως «1. Απαγορεύεται η ολική ή μερική μετάδοση με
οποιονδήποτε τρόπο, ιδίως μέσω της τηλεόρασης, ραδιοφώνου, διαδικτύου
και γενικά οποιουδήποτε τεχνολογικού μέσου, καθώς και η κινηματογράφηση,
μαγνητοσκόπηση, ηχογράφηση και αποτύπωση της δίκης σε γραπτό κείμενο
μέσω ειδικού λογισμικού που μετατρέπει τον προφορικό λόγο σε γραπτό,
ενώπιον ποινικού, αστικού ή διοικητικού δικαστηρίου. Κατ’ εξαίρεση, το
δικαστήριο μπορεί να επιτρέψει τις ενέργειες αυτές, εφόσον συναινούν ο
εισαγγελέας και οι διάδικοι και συντρέχει ουσιώδες δημόσιο συμφέρον».
Δηλαδή για μια δίκη όπως της Χρυσής Αυγής, του Ζακ, του Λιγνάδη αλλά και της δίκης των Τεμπών που αναμένονταν αντίστοιχο παρατηρητήριο, η κυβέρνηση αποφασίζει να κρύψει από την κοινωνία το τι συμβαίνει. Αν μάλιστα απαγορέψει και την είσοδο στο δικαστήριο χωρίς δημοσιογραφικό πάσο σε οποιαδήποτε από αυτές τις δίκες, τότε μειώνει το ποσοστό της ελεύθερης ενημέρωσης που θα φτάσει στην κοινωνία.
Γιατί είναι ζημιά για την δημοσιογραφία αλλά και εν γένει για την ακηδεμόνευτη ενημέρωση
Σε δίκες όπως της Χρυσής Αυγής, του Ζακ ή του Λιγνάδη, ένα πολύ μεγάλο μέρος της κοινωνίας αλλά και των δημοσιογράφων ενημερώνονταν μέσα από τα Παρατηρητήρια. Οι δημοσιογράφοι ακόμα και αν έχαναν την αρχή μιας δίκης μπορούσαν να ανατρέξουν στα πρακτικά των παρατηρητηρίων και να ενημερωθούν ως προς το τι ειπώθηκε.
Ουσιαστικά με αυτό το άρθρο δεν απαγορεύεται μόνο η ύπαρξη των παρατηρητηρίων, αλλά κινδυνεύουν ακόμα και πολίτες οι οποίοι αναρτούν τις σημειώσεις τους από τα δικαστήρια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη με σφραγίδα Φλωρίδη, επιβάλει σιωπητήριο γύρω από τον σχολιασμό των δικών. Κάτι τουλάχιστον προβληματικό και ύποπτο.
Με περίσσια μάλιστα μεγαλοψυχία αναφέρεται πως επιτρέπεται η καταγραφή μόνο με την σύμφωνη γνώμη των διαδίκων. Θα επέτρεπε η πλευρά της Χρυσής Αυγής την καταγραφή και τις μαρτυρίες των θυμάτων της; Θα επέτρεπε η πλευρά Λιγνάδη την καταγραφή των όσων έχουν ειπωθεί στην δικαστική αίθουσα; Θέλει η κυβέρνηση Μητσοτάκη να καταγραφούν όσα θα λεχθούν στην δίκη των Τεμπών; Η απάντηση είναι φυσικά όχι.
Βέβαια πάνω στην λαμογιά τους, η περιγραφή είναι προβληματική: Απαγορεύεται η χρήση λογισμικών μετατροπής τους προφορικού λόγου σε γραπτό, αλλά δεν απαγορεύεται η χειρόγραφη καταγραφή και η μετάδοση των πληροφοριών. Επίσης είναι εντελώς θολή η διάταξη στο αν «απαγορεύεται η ολική ή μερική μετάδοση με οποιονδήποτε τρόπο» ή αν απαγορεύεται η μετάδοση ολική ή μερική με τη χρήση λογισμικού. Αυτό δυστυχώς είναι κάτι το οποίο θα μαθευτεί στην πράξη και αν θα επιτραπεί από το δικαστήριο η χειρόγραφη καταγραφή και μετάδοση.
Σε κάθε περίπτωση δεν είναι απλά μια εντελώς ύποπτη κίνηση, αλλά έχει ως στόχο την προστασία των μελών δικαστηρίων, δικαστών ή διαδίκων, οι οποίοι παραβιάζουν την περιγραφή της δικής τους εργασίας, δεν σέβονται τους μάρτυρες ή λαμβάνουν σκανδαλώδεις αποφάσεις. Είναι βέβαιο πως οι δίκες συσκοτίζονται και άρθρα όπως αυτό έχουν ως στόχο τον μικρότερο έλεγχο των δικών από την κοινωνία και τον δημοσιογραφικό κόσμο.
***
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου