Μείζον θέμα προκύπτει στην Κρήτη από την ανεπάρκεια υδατικών πόρων σε συνδυασμό με τον διαρκώς αυξανόμενο τουρισμό. Οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, ειδικά για την ανατολική Κρήτη (Λασίθι και Ηράκλειο) όπου τα σημάδια της ερημοποίησης είναι ήδη εμφανή, ενώ και στα δυτικά του νησιού (Ρέθυμνο και Χανιά) η κατάσταση ήδη προκαλεί ανησυχία και οδηγεί σε συσκέψεις για τον περιορισμό της κατανάλωσης, με αρχή από την... άρδευση των καλλιεργειών.
Είναι αξιοσημείωτο ότι, χτες, η Διεύθυνση Υδάτων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης σε συνεργασία με την Περιφέρεια Κρήτης και τον Ελληνικό Γεωργικό Οργανισμό (ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ) διοργάνωσαν στο Ρέθυμνο σύσκεψη για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας. Στη σύσκεψη παρουσιάστηκαν τα ανησυχητικά στοιχεία για τη μείωση των διαθέσιμων υδάτων στην περιοχή του Ρεθύμνου, με βάση συγκρίσεις κατά τα τελευταία 10 υδραυλικά έτη. Απώτερος σκοπός της σύσκεψης, όπως δήλωσε και η αντιπεριφερειάρχης Ρεθύμνου Μαίρη Λιονή, ήταν η αντιμετώπιση της υπερκατανάλωσης νερού στην άρδευση (μαζί με την απώλεια μεγάλων ποσοτήτων αρδεύσιμου νερού που χάνεται αναξιοποίητο). Αντίστοιχες συσκέψεις αναμένεται να οργανωθούν σε όλους τους νομούς της Κρήτης με συστάσεις για περιορισμό της κατανάλωσης νερού στον αγροτικό τομέα.
Νεροφίδες... εισαγωγής
Βέβαια οι συσκέψεις αυτές είναι σαν να παραγνωρίζουν τον... ελέφαντα στο δωμάτιο, που δεν είναι άλλος από την υπερβολική αύξηση του τουρισμού, η οποία συνεπάγεται και τεράστιες καταναλώσεις νερού, όπως επισημάνθηκε και στο αφιέρωμα της «Εφ.Συν.» για τον υπερτουρισμό (Από το «Welcome» στο «Go Home» - 13-14/7/2024). Ενας τουρίστας καταναλώνει περίπου τριπλάσιες ποσότητες νερού σε σχέση με έναν ντόπιο, όπως επιβεβαίωσε πρόσφατα σε δηλώσεις του στην εφημερίδα «Πατρίς» του Ηρακλείου ο Γιώργος Πελεκανάκης, πρόεδρος του Πανελλήνιου Συνδέσμου Διευθυντών Ξενοδοχείων. Σύμφωνα με τον ίδιο, η ατομική κατανάλωση μπορεί να φτάνει μέχρι και στα 500 λίτρα ημερησίως αν συνυπολογιστεί η κατανάλωση στο δωμάτιο του ξενοδοχείου (ντους και μπάνιο, τουαλέτα, νιπτήρας), το κολύμπι και άλλες δραστηριότητες σε πισίνες, νεροτσουλήθρες και πάρκα νερού, η κατανάλωση νερού για την προετοιμασία φαγητού και ποτών στα εστιατόρια του ξενοδοχείου, το πλύσιμο πιάτων και ποτηριών και άλλες υπηρεσίες και δραστηριότητες, όπως το πλύσιμο ρούχων στις υπηρεσίες καθαριστηρίου καθώς και υπηρεσίες σε spa και κέντρα ευεξίας.
Αν και αρκετά ξενοδοχεία λαμβάνουν κάποια μέτρα για τον περιορισμό της κατανάλωσης, είναι μάλλον ειρωνικό οι πιο δραστικές «θεσμικές» παρεμβάσεις να αφορούν τη μείωση της κατανάλωσης στον αγροτικό τομέα. Αν και το δίκτυο της άρδευσης είναι διαφορετικό από αυτό του πόσιμου νερού, εντούτοις σε πολλές περιπτώσεις το νερό αυτό χρησιμοποιείται από ξενοδόχους και ιδιοκτήτες καταλυμάτων για να γεμίσουν τις πισίνες.
Ηδη σε αρκετές περιοχές το αρδευτικό νερό δεν είναι διαθέσιμο κάθε μέρα από τους δήμους, ενώ συνηθισμένο φαινόμενο είναι και οι περιοδικές διακοπές στο πόσιμο νερό, που μπορούν να φτάσουν μέχρι και πάνω από τρεις μέρες. Με τους περιορισμούς προφανώς οι τοπικές αρχές παίρνουν θέση στα διλήμματα «Νερό στα λιόφυτα ή στις πισίνες;», «Νερό στα ξενοδοχεία ή στους πολίτες;», με τις υποδομές του τουρισμού να κερδίζουν κατά κράτος αφού φέρνουν περισσότερα έσοδα (και παρά τις δικαιολογημένες ενστάσεις για το ποιος ακριβώς καρπώνεται τα έσοδα αυτά).
Την επέλαση της ερημοποίησης στην ανατολική Κρήτη με εμφανή σημάδια σε περιοχές όπως η Σητεία, το Βάι κ.α. επισήμανε σε συνέντευξή του στο «Βήμα» (3/6/24) ο Αλέξανδρος Στεφανάκης, επίκουρος καθηγητής στη Μηχανική Διεργασιών της Επεξεργασίας Νερού και Υγρών Αποβλήτων στο Πολυτεχνείο Κρήτης: «Ακόμα και στα Χανιά, που είναι μεγάλη πόλη σε μεγάλο νησί, υπάρχει υπερτουρισμός. Οι υποδομές που υπάρχουν δεν είναι αρκετές για τόσον κόσμο. Από το πιο απλό μέχρι το αποχετευτικό δίκτυο και το δίκτυο υδροδότησης, δεν έχουν σχεδιαστεί για τέτοιους πληθυσμούς. Οπότε αυτό θα το βρούμε μπροστά µας πάρα πολύ άμεσα» ανέφερε ο ίδιος.
Δημόσιες βρύσες
Στο Ηράκλειο, η τοπική εθελοντική ομάδα της Greenpeace απέστειλε στις 10 Ιουλίου επιστολή προς τον δήμαρχο και τους αντιδημάρχους καλώντας τους να φροντίσουν για την επαρκή παροχή δωρεάν πόσιμου νερού για τους κατοίκους και τους επισκέπτες σε κεντρικά σημεία της πόλης, μέσω της δημιουργίας ενός δικτύου από δημόσιες βρύσες. Η ομάδα μάλιστα επικαλείται και τη σχετική ευρωπαϊκή οδηγία 2020/2184 (Ε.Ε.).
«Ως πολίτες μίας εκ των ξηρότερων και φτωχότερων περιοχών της Ε.Ε., η οποία, σύμφωνα με όλα τα κλιματικά σενάρια, αναμένεται να πληγεί πρόσθετα από την κλιματική κρίση, ανησυχούμε ιδιαίτερα για την επάρκεια και την ποιότητα του πόσιμου νερού της πόλης μας», αναφέρουν οι εθελοντές σε επιστολή που συνυπογράφεται και από μια σειρά οικολογικών οργανώσεων της πόλης. «Υπερασπιζόμαστε το αναφαίρετο δικαίωμα όλων στην πρόσβαση σε καθαρό, πόσιμο νερό παντού» αναφέρουν μεταξύ άλλων και δίνουν μάλιστα και στη δημοσιότητα έναν χάρτη με 14 δημόσιες μνημειακές βρύσες (οι περισσότερες από την εποχή της Βενετοκρατίας) που υπάρχουν στον ιστό της παλιάς πόλης του Ηρακλείου, εντός των ενετικών τειχών, και σήμερα παραμένουν ανενεργές.
Οι εθελοντές και οι συλλογικότητες καλούν τον Δήμο Ηρακλείου να συμμετάσχει σε ένα πανελλαδικό δίκτυο για τη λειτουργία δημόσιων βρυσών (ήδη έχουν επισημανθεί πάνω από 600 σε όλη την Ελλάδα) αλλά και να αναλάβει συγκεκριμένες δράσεις για την επάρκεια και την ποιότητα του νερού της πόλης με παρεμβάσεις όπως αντικατάσταση του απαρχαιωμένου δικτύου ύδρευσης, τακτική και αξιόπιστη ενημέρωση των πολιτών για την ποιότητα του νερού στα σπίτια τους, παρότρυνση σε κατανάλωση νερού από τις βρύσες (αντί για πλαστικά μπουκάλια), καθώς και δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών και των επισκεπτών του δήμου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου