Σε νέα επίπεδα οδηγούν την προσπάθεια οικονομικής εξόντωσης της Ρωσίας οι Αμερικάνοι, μέσω των κυρώσεων, που επιβάλλονται με αφορμή την στρατιωτική εισβολή στην Ουκρανία.
Η τελευταία κίνηση της Ουάσιγκτον ανακοινώθηκε την Δευτέρα 4 Απριλίου. Αφορά, βάσει ρεπορτάζ του Reuters, την απαγόρευση στην κυβέρνηση της Ρωσίας να αποπληρώσει δημόσιο χρέος ύψους 600 εκ. δολ. χρησιμοποιώντας τα αποθεματικά της σε αμερικανικές τράπεζες.
Ως τώρα, παρά τα ασυνήθιστα αυστηρά μέτρα που εφαρμόστηκαν εναντίον της Ρωσίας, είχαν εξαιρεθεί από το «πάγωμα» των καταθέσεων εκείνες οι πληρωμές που αφορούσαν λήξεις δημόσιου χρέους σε δολάρια. Κατά τ’ άλλα, περιλάμβαναν την έξοδο της Ρωσίας από το σύστημα διεθνών τραπεζικών συναλλαγών SWIFT, «πάγωμα» σε καταθέσεις ύψους 630 δισ. δολ. στα ισχυρότερα νομίσματα του κόσμου, κ.α.
Η κατάσχεση των συναλλαγματικών αποθεμάτων της Ρωσίας, όπως αποφασίστηκε την Κυριακή 27 Φεβρουαρίου από ΗΠΑ, Καναδά, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία και Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ισοδυναμεί με το μεγαλύτερο ριφιφί που έχει πραγματοποιηθεί στην ιστορία του καπιταλισμού. Μακροπρόθεσμα δε, πλήττει το κύρος του δολαρίου και του ευρώ γιατί αποδεικνύει ότι, στο τέλος της ημέρας, η πολιτική και τα γεωπολιτικά συμφέροντα ΗΠΑ και ΕΕ και όχι η αγορά αποφασίζουν ακόμη και για τις τραπεζικές καταθέσεις.
Την κατάσχεση του μεγαλύτερου μέρους των ρωσικών τοποθετήσεων δεν απέτρεψε ούτε η διασπορά τους σε μια μακρά σειρά κεντρικών τραπεζών, εκ των οποίων διαθέσιμα είναι μόνο όσα βρίσκονται στην κεντρική τράπεζα της Κίνας και ανέρχονται στο 17,67% του συνόλου, βάσει του Atlantic Council. Τα υπόλοιπα που βρίσκονται στις κεντρικές τράπεζες των ακόλουθων χωρών έχουν κατασχεθεί: Γαλλία 15,62%, Ιαπωνία 12,8%, Γερμανία 12,16%, ΗΠΑ 8,45%, Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών και Διεθνές Νομισματικό Ταμείο 6,4%, Αγγλία 5,76%, κοκ.
Η κυριαρχία της πολιτικής επί της αγοράς, και η εξόφθαλμη διαχείρισή της σε βαθμό εργαλειοποίησης της, αποδείχθηκε εκ νέου με αφορμή τα κρατικά ομόλογα. Μέχρι και την Δευτέρα 4/4 η Ρωσία εξυπηρετούσε κανονικά το δημόσιο χρέος της, χρεώνοντας τους λογαριασμούς που δεν είχαν μπλοκαριστεί από τις ΗΠΑ, ως τιμωρία της για την επέμβαση στην Ουκρανία. Επί της ουσίας βέβαια, στόχος των ΗΠΑ και των συμμάχων τους δεν ήταν η διαφύλαξη του διεθνούς δικαίου. Αν τα κίνητρα των ΗΠΑ ήταν ανθρωπιστικά θα είχανε επιβάλει κυρώσεις επίσης στη Σαουδική Αραβία για την σφαγή στην Υεμένη, στο Ισραήλ για την εθνοκάθαρση σε βάρος των Παλαιστίνιων, στη Γαλλία για τα εγκλήματα πολέμου στο Μάλι, κ.λπ. Στόχος των ΗΠΑ είναι να εξαντλήσουν οικονομικά έναν απρόβλεπτο ανταγωνιστή και να αποσπάσουν τις αγορές που ελέγχει, όπως του φυσικού αερίου. Γι’ αυτό επιβάλουν τις κυρώσεις και το εμπάργκο.
Σεβασμός στις δανειακές υποχρεώσεις
Η Ρωσία μέχρι τώρα έδειχνε ότι ήθελε να εξυπηρετεί το δημόσιο χρέος της και να μην κηρύξει στάση πληρωμών. Να μην επαναλάβει δηλαδή ότι συνέβη το 1998, όταν στο πλαίσιο της τότε παγκόσμιας κρίσης προέβη σε παύση πληρωμών, με αποτέλεσμα να μείνει εκτός αγορών για 12 χρόνια· μέχρι δηλαδή να ρυθμιστεί νομικά και η τελευταία πληρωμή έναντι των πιστωτών της. Ως ένδειξη πλήρους σεβασμού στις δανειακές υποχρεώσεις της, από την κήρυξη του πολέμου μέχρι και την Πέμπτη 31 Μαρτίου προχώρησε στην αποπληρωμή πέντε κουπονιών ισάριθμων ομολόγων. Τότε πλήρωσε κουπόνι αξίας 447 εκ. δολ. για ομόλογο που λήγει το 2030. Εκτιμάται δε ότι το συνολικό της δημόσιο χρέος σε δολάρια ανέρχεται σε 40 δισ. που περιέχεται σε 15 ομόλογα.
Την Δευτέρα 4 Οκτωβρίου ωστόσο διάταγμα του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών που εξαιρούσε τις πληρωμές χρέους από τα μέτρα κατάσχεσης των ρωσικών καταθέσεων ακυρώθηκε. Εντολή πληρωμής χρεολυσίων ύψους 552,4 εκ. ευρώ και τόκων ύψους 884 εκ. ευρώ ακυρώθηκε, βάσει ανακοίνωσης του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών, αφήνοντας στο εξής ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα.
Οι επιλογές συγκεκριμένα της Ρωσίας είναι δύο:
Η πρώτη επιλογή είναι να αποπληρώσει τις επόμενες υποχρεώσεις από άλλους λογαριασμούς: τα χρήματα που εξακολουθεί να συγκεντρώνει ως αντάλλαγμα για τις εξαγωγές αερίου και πετρελαίου. Και δεν είναι καθόλου ευκαταφρόνητα. Σύμφωνα με πολύ πρόσφατες εκτιμήσεις, που έχουν λάβει υπ’ όψη τους τις μειωμένες παραγγελίες από την Δύση, αλλά και την ανέλπιστη άνοδο της τιμής του πετρελαίου, η Ρωσία το 2022 αναμένεται να συγκεντρώσει 321 δισ. δολ. Μόνον από εξαγωγές ενέργειας. Τα έσοδα της μάλιστα θα είναι αυξημένα κατά ένα τρίτο σε σχέση με το 2021. Πρόκειται ωστόσο για ποσά που, σε ότι αφορά την Ευρώπη και τις ΗΠΑ, δηλαδή ευρώ και δολάρια θα είναι διαρκώς και απότομα μειούμενα, λόγω των κυρώσεων. Σε κάθε περίπτωση έχει την δυνατότητα να πληρώσει τα τοκοχρεολύσια ακόμη και σε συνάλλαγμα από τα τρέχοντα έσοδα της. Δεν γεννιέται δηλαδή θέμα αδυναμίας πληρωμών.
Ένδειξη της ανθεκτικότητας που επιδεικνύει η ρωσική οικονομία, παρά τη σφοδρότητα των κυρώσεων είναι η αξία του ρουβλιού. Η συναλλαγματική ισοτιμία του έναντι του δολαρίου από 76,90 ρούβλια στις 7 Απριλίου 2021 έπεσε μόλις στα 83,26 ρούβλια έναντι 1 δολαρίου. Πρακτικά λοιπόν η ρωσική οικονομία έμεινε ανεπηρέαστη από τις κυρώσεις των Δυτικών!
Συναλλαγματική ισοτιμία ρουβλιού έναντι δολαρίου
Επίδειξη δύναμης της Ρωσίας είναι και η πρόθεσή της να διευρύνει τη λίστα των εξαγώγιμων προϊόντων της, πέραν των ενεργειακών, για τα οποία απαιτεί η πληρωμή να διεξάγεται στο εξής σε ρούβλια, από τις μη φιλικές χώρες. Από εκείνες δηλαδή τις χώρες που επέβαλαν κυρώσεις κατά της Ρωσίας. Και σε κάθε περίπτωση είναι μια μειοψηφία…
Με κίτρινο χρώμα τα κράτη που επέβαλαν κυρώσεις στη Ρωσία. Με χρώμα γκρι τα κράτη που δεν επέβαλαν κυρώσεις…
Δοθείσης της αδυναμίας των Δυτικών να πλήξουν την οικονομία της Ρωσίας, δεν προκαλεί καμία έκπληξη η πρόθεσή τους να επιβάλουν νέο πακέτο κυρώσεων, εκμεταλλευόμενοι την αμφιλεγόμενη δολοφονία αμάχων στην πόλη Μπούτσα, την οποία οι Ουκρανοί αποδίδουν στους Ρώσους. Ερμηνεία φυσικά που συνοδεύεται από πολλά αναπάντητα ερωτηματικά…
Αυτό που προκαλεί έκπληξη είναι το γεγονός ότι Ευρωπαίοι και Αμερικάνοι εντείνουν τις κυρώσεις όταν πλέον είναι εμφανές πώς οι μοναδικοί χαμένοι είναι οι πολίτες και η οικονομία τους. Το ομολόγησε ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Κρίστιαν Λίντνερ, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Μπιλντ: «Ο πόλεμος στη Ουκρανία μας κάνει όλους φτωχότερους, επειδή για παράδειγμα πρέπει να πληρώνουμε περισσότερα για εισαγόμενη ενέργεια», ήταν τα λόγια του. Αν δε, έλεγε κι όλη την αλήθεια, ότι δηλαδή οι κυρώσεις στη Ρωσία και όχι ο ίδιος ο πόλεμος μας κάνει φτωχότερους, τότε δεν θα διαφωνούσε κανείς με τα λόγια του. Παρόλα αυτά στο τραπέζι των συζητήσεων τέθηκε και το πλήρες εμπάργκο στο ρωσικό φυσικό αέριο και πετρέλαιο. Είναι πρόταση την οποία υποστήριξαν οι Αμερικάνοι και μαζί τους οι Γερμανοί Πράσινοι, όπως η επικεφαλής της Μπούντεσβερ, γερμανίδα υπουργός Άμυνας, Κριστίν Λάμπρεχτ
Απέναντι στην αμερικανικής κοπής γραμμή για μετωπική σύγκρουση με τη Ρωσία βρίσκεται ο γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς και οι επικεφαλής των αμερικανικών γερμανικών ομίλων. Εντελώς ενδεικτικά, ο διευθύνων σύμβουλος της Ντόιτσε Μπανκ προειδοποίησε ότι σε περίπτωση άμεσης απαγόρευσης των ρωσικών εισαγωγών αερίου η Γερμανία θα βρεθεί αντιμέτωπη με σημαντική ύφεση. Πολλοί την εκτιμούν ακόμη και στο 6% του ΑΕΠ!
Η αλήθεια είναι ότι σε κάθε περίπτωση η Γερμανία θα πληρώσει πολύ ακριβά το ενεργειακό διαζύγιο με τη Ρωσία καθώς οι φθηνοί ρωσικοί ενεργειακοί πόροι θα κατευθύνονται ολοένα και περισσότερο στην Ασία, ενώ η Ευρώπη θα προμηθεύεται τους πολύ ακριβότερους αμερικανικούς.
Οι ΗΠΑ ταυτόχρονα, την ίδια ώρα που πιέζουν τους Ευρωπαίους να διαρρήξουν πλήρως τους δεσμούς τους με τη Ρωσία, για να κερδίσουν την ευρωπαϊκή αγορά, οι ίδιοι αυξάνουν τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου! Την τελευταία εβδομάδα του Μαρτίου συγκεκριμένα οι αμερικανικές εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 43%, σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα, βάσει όσων δήλωσε σε ρωσική εφημερίδα στέλεχος του Ρωσικού Συμβουλίου Ασφαλείας! Ας ελπίσουμε οι Αμερικανοί να μην «αμερικανοποιούν» το ρωσικό πετρέλαιο και το πουλούν στη συνέχεια ως αμερικανικό στην βραδυκίνητη και αργόστροφη γραφειοκρατία των Βρυξελλών ενώ θα παιανίζει καταγγελίες στη Ρωσία…
Η δεύτερη επιλογή της Ρωσίας, απέναντι στην απόφαση της Ουάσιγκτον, είναι να ανακοινώσει παύση πληρωμών στο χρέος της, είτε ευθέως και δημόσια, είτε έμμεσα. Να οδηγήσει δηλαδή τη σύγκρουσή της με την Δύση στα άκρα, δηλώνοντας για παράδειγμα στους πιστωτές ότι η πληρωμή θα γίνει σε ρούβλια, με αποτέλεσμα οι πιστωτές να απορρίψουν την μονομερή αλλαγή των όρων αποπληρωμής.
Ως τώρα η Μόσχα έχει δείξει ότι δεν επιθυμεί αυτή την προοπτική. Το πώς ακριβώς θα απαντήσει ωστόσο στη νέα πρόκληση των ΗΠΑ, θα φανεί τις επόμενες 30 ημέρες που έχει περιθώριο η Μόσχα να αποπληρώσει τις δανειακές υποχρεώσεις οι οποίες έληγαν την Δευτέρα 4/4/2022.
Οι ΗΠΑ επιδιώκουν διαιώνιση του αποκλεισμού
Τυχόν άρνησή της και κήρυξη της χώρας σε στάση πληρωμών θα σημάνει τον αποκλεισμό της από τις αγορές. Η αδυναμία της να δανειστεί ισοδυναμεί με ακόμη βαρύτερες κυρώσεις που πλέον θα φύγουν από την αρμοδιότητα της πολιτικής και θα περάσουν στην αρμοδιότητα των αγορών. Με άλλα λόγια, ακόμη και στην εξαιρετική εκείνη περίπτωση της άρσης των κυρώσεων που επιβλήθηκαν από τις κυβερνήσεις μετά την επέμβαση στην Ουκρανία, η επιστροφή της Ρωσίας στις αγορές κεφαλαίου θα απαιτούσε άλλου τύπου διευθετήσεις και συμφωνίες με πιστωτές, που είναι εξ ορισμού χρονοβόρες και περίπλοκες.
Οι στόχοι των ΗΠΑ ωστόσο είναι και πιο άμεσοι. Θέτοντας την Ρωσία σε κατάσταση χρεοκοπίας, η αξιολόγηση όχι μόνο της χώρας αλλά και των ιδιωτικών εταιρειών της από τις εταιρείες αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας θα οδηγηθεί στα Τάρταρα. Ακόμη και επιχειρήσεις κολοσσοί, με προδιαγεγραμμένα έσοδα για δεκαετίες, θα κατέβαλαν πολλαπλάσιο κόστος από το σημερινό για να δανειστούν από τις δυτικές αγορές οι ίδιες ή θυγατρικές τους, δεδομένης μάλιστα της αποχώρησης των εταιρειών αξιολόγησης από την Μόσχα.
Στη δίνη της αδυναμίας πληρωμής βρέθηκε ήδη η ρωσική εταιρεία Severstal που αν και κατέβαλε έγκαιρα την δόση του δανείου της (σε ξένο νόμισμα) στην Citigroup, η τράπεζα μπλόκαρε τη συναλλαγή. Παρότι μάλιστα η συγκεκριμένη εταιρεία δεν περιλαμβανόταν στην λίστα με τις εταιρείες που έχουν ενταχθεί σε κυρώσεις. Περιλαμβανόταν ωστόσο ο πρόεδρος και μεγαλομέτοχός της, Αλεξέι Μορντάσοφ. Το γεγονός μάλιστα ότι περιλαμβανόταν στην λίστα κυρώσεων της Αγγλίας και της ΕΕ κι όχι των ΗΠΑ δεν εμπόδισε σε τίποτε την τράπεζα να αφήσει έκθετη την πολυεθνική που δραστηριοποιείται στο χάλυβα και τις μεταλλευτικές εξορύξεις, είναι εισηγμένη στο Λονδίνο και την Μόσχα κι έχει θυγατρικές από την Ιταλία και τη Γαλλία μέχρι την Αφρική…
Κυρώσεις: η συνέχεια του οκονομικού ανταγωνισμού
Ο πόλεμος στην Ουκρανία αξιοποιείται επομένως από ΗΠΑ και ΕΕ ως μια χρυσή ευκαιρία για να ξεκαθαρίσουν τον επιχειρηματικό χάρτη οδηγώντας στη χρεοκοπία τους ανταγωνιστές από τη Ρωσία. Η πίεση των Αμερικανών προς την Ρωσία να κηρύξει στάση πληρωμών, στόχο έχει να υποβαθμιστούν και να οδηγηθούν σε ζημιές ακόμη και σε χρεοκοπία «επιχειρήσεις – εθνικοί πρωταθλητές» της Ρωσίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου