Βουίζει ο τόπος για τα κενά που παρατηρούνται στον τουρισμό και ειδικά στα καμάρια της “βαριάς βιομηχανίας” της χώρας, στη Μύκονο και στη Σαντορίνη. Η ελεύθερη αγορά που όλα τα λύνει, ο νόμος της προσφοράς και της ζήτησης που όλα τα εξηγεί, σηκώνουν τα χέρια ψηλά. Γιατί οι επιχειρηματίες του τουρισμού δεν βρίσκουν εργαζόμενους την ώρα που η ανεργία είναι στο 13% επισήμως, και ακόμα ψηλότερα ανεπισήμως;
Η απάντηση είναι απλή. Ο νόμος της προσφοράς και της ζήτησης ίσως έλυνε το πρόβλημα σε έναν κόσμο αγγελικά πλασμένο αλλά ο δικός μας κόσμος είναι αυτός της εργοδοτικής αυθαιρεσίας, της επιχειρηματικής αρπαχτής και του εργασιακού μεσαίωνα.
Ζητούν εργαζόμενους με 800€ μαύρα στη λάντζα και με 1000€ στο σερβίρισμα, οι επιχειρήσεις που πωλούν 16€ την ΜΙΑ μπύρα Corona και 20€ τη ΜΙΑ χωριάτικη σαλάτα. Και αντί να αυξήσουν τις απολαβές, μειώνοντας απειροελάχιστα έστω τα υπερκέρδη τους, αντί να εξανθρωπίσουν τα ωράρια και τις συνθήκες, διαμαρτύρονται για την “αεργία” και την “τεμπελιά” των εργαζομένων.
Πρώτο κεφάλαιο: Μισθοί.
Ο μισθός για σερβιτόρο Α στα καλά μαγαζιά κυμαίνεται από 1200€ μέχρι 1500€, για σερβιτόρο Β από 900€ μέχρι 1000€, για λάντζα από 800€ μέχρι 1100€ και για καμαριέρες από 900€ μέχρι 1000€. Αυτά αφορούν εργαζόμενους με προϋπηρεσία. Οι θέσεις ανειδίκευτων μπορεί να καλυφθούν από νέους και νέες χωρίς εμπειρία, που συνήθως βγάζουν ένα μικρό χαρτζιλίκι. Ο μισθός; Από 500€ το “κεφάλι”.
Δεύτερο κεφάλαιο: Ωράρια.
Αν οι μισθοί σας φαίνονται από ανεκτοί έως ικανοποιητικοί, ας δούμε πόσο χρόνο εργασίας αποζημιώνουν. Το νόμιμο ωράριο είναι 6 ώρες και 40 λεπτά αν η σύμβαση είναι έξι εργάσιμες ημέρες, ή 8ωρο αν η σύμβαση αφορά πενθήμερο. Στην πράξη, κανείς εργαζόμενος σε τουριστική επιχείρηση δεν δουλεύει λιγότερο από 9 ώρες καθημερινά, 6 ημέρες την εβδομάδα και μπορεί να φτάσει και 12ωρο στην κορύφωση της σεζόν. Απλά μαθηματικά: Οι επιχειρήσεις πληρώνουν για 40 ώρες την εβδομάδα, αλλά οι εργαζόμενοι δουλεύουν τουλάχιστον για 54.
Ο νόμος σαφώς παραβιάζεται, αλλά όταν αυτό γίνεται από την εργοδοσία, το κράτος κάνει τα στραβά μάτια. Στις ακόμα χειρότερες περιπτώσεις το ωράριο είναι σπαστό (3 ώρες πρωί, 6 ώρες το βράδυ), καθώς το μεσημέρι μειώνεται η κίνηση, αφήνοντας στον εργαζόμενο μηδαμινά περιθώρια ξεκούρασης. Επίσης παράνομο, αλλά ποιος νοιάζεται για αυτό;
Με δεδομένο ότι στα καλά νησιά και στους δημοφιλείς προορισμούς (Μύκονος, Σαντορίνη, Χαλκιδική κλπ) η σεζόν έχει μεγαλώσει, φτάνοντας σχεδόν τους 6 μήνες, είναι προφανές ότι αυτές οι συνθήκες είναι εξαντλητικές, αφόρητες και σχεδόν απαγορευτικές.
Με δεύτερο δεδομένο ότι ειδικά στον τομέα της εστίασης τόσο η Αθήνα όσο και η Θεσσαλονίκη, απορροφούν λόγω αύξησης τουριστικής κίνησης πολλές θέσεις εργασίας, το ερώτημα που οι λάτρεις της ελεύθερης αγοράς πρέπει να απαντήσουν είναι το παρακάτω: Γιατί ένας σεφ ή ένας σερβιτόρος να προτιμήσει να δουλεύει σε συνθήκες γαλέρας σε νησί με κάποιες απολαβές παραπάνω, και όχι στην Αθήνα, με χαμηλότερο ίσως μισθό, που όμως αντισταθμίζεται από μικρότερα έξοδα, παραμονή στην οικογενειακή έδρα και πιο ανθρώπινες συνθήκες;
Τρίτο κεφάλαιο: Μαφιόζικη αυθαιρεσία.
Αν το επίθετο “μαφιόζικη” φαίνεται υπερβολικό, σκεφτείτε το ξανα: Έχουμε εργοδότες και επιχειρηματίες που καταγράφουν το 2022 τεράστια υπερκέρδη από την εκτίναξη της τουριστικής κίνησης. Στις 15 Απρίλη, ο τζίρος των καλών εστιατορίων ισοφάριζε τον περσινό και προπέρσινο της 15 Ιούνη. Την ίδια στιγμή, εκβιάζουν τον εργαζόμενο με χίλιους τρόπους.
Παράδειγμα πρώτο: Οι πραγματικές απολαβές, είναι πάντα μεγαλύτερες από αυτές που δηλώνονται. Οι συμβάσεις υπογράφονται με βάση τον ελάχιστο μισθό, ενώ η πραγματική αμοιβή μπορεί να είναι μιάμιση ή και δύο φορές πάνω. Ο λόγος; Δώρα και επιδόματα υπολογίζονται με βάση το μίνιμουμ, αυτό δηλαδή που δηλώνεται νομίμως, και όχι το πραγματικό. Ο επιχειρηματίας κερδίζει μέχρι και από το επίδομα και το δώρο του σερβιτόρου και της καμαριέρας.
Παράδειγμα δεύτερο: Δεν υπάρχουν παρά ως απειροελάχιστο ποσοστό συμβάσεις όπου δηλώνονται εργαζόμενοι μετά τις 12 το βράδυ. Όλοι -ως δια μαγείας- εργάζονται μέχρι τις 10, το πολύ τις 11. Ο λόγος; Να μην πληρώνει ο επιχειρηματίας νυχτερινά και προσαυξήσεις. Το ότι όλα τα μαγαζιά δουλεύουν μεταμεσονύχτια – και ορισμένα δουλεύουν κατεξοχήν μεταμεσονύχτια – είναι μια ακόμα λεπτομέρεια στην οποία το κράτος κάνει τα στραβά μάτια για να κερδίζει ο εκατομμυριούχος επιχειρηματίας σε βάρος του εργαζομένου.
Παράδειγμα τρίτο: Κοινή πρακτική είναι η εργοδοσία να κρατά ποσοστά από τα φιλοδωρήματα. Το ποσοστό που συμφωνείται εκ των προτέρων (αν κάποιος θέλει να δουλέψει), είναι 50 – 50, αλλά μπορεί να φτάσει και 70 – 30 υπέρ της επιχείρησης. Δεν πρόκειται για μαφιόζικο νταβατζηλίκι σε κάτι που η επιχείρηση δεν έχει ούτε τυπικό ούτε ηθικό δικαίωμα να κατασχέσει;
Παράδειγμα τέταρτο: Οι λεγόμενοι πρακτικάριοι (όσοι σπουδαστές τουριστικών επαγγελμάτων κάνουν πρακτική άσκηση σε τουριστικές επιχειρήσεις), οφείλουν εκ του νόμου να απασχολούνται με 5μερο και 8ωρο. Στην πράξη, ο πρακτικάριος δουλεύει ακριβώς όπως οι άλλοι εργαζόμενοι. Εννιά με δώδεκα ώρες τη μέρα, έξι μέρες τη βδομάδα.
Παράδειγμα πέμπτο: Καταλύματα για τους εργαζόμενους άθλια, συνθήκες υγιεινής ανύπαρκτες, στοιβαγμένα κρεβάτια σε δωμάτια λίγων τετραγωνικών. Τα κανονικά δωμάτια άλλωστε δεν “σπαταλιούνται” για τους εργαζόμενους αλλά για τους τουρίστες που τα χρυσοπληρώνουν. Συνθήκες που θυμίζουν δουλοπαροικία προηγούμενων αιώνων.
Δεν ανοίγουμε εδώ καθόλου το σκανδαλώδες κεφάλαιο των επιστρεπτέων προκαταβολών της πανδημίας, από το οποίο οι μεγαλοκαρχαρίες του τουρισμού εξασφάλισαν τεράστια ποσά, με μηδενικό ρίσκο για τους ίδιους και επιδόματα πείνας για τους εργαζόμενους.
Κατόπιν αυτών, υπάρχει πραγματικά κανείς που να υποστηρίζει ότι η ζήτηση αντιστοιχεί στην προσφορά, ότι οι επιχειρήσεις ψάχνουν προσωπικό και δεν βρίσκουν ή ότι οι νέοι είναι τεμπέληδες και δεν πάνε για δουλειά στη σεζόν;
Α.Τ. λογιστής τουριστικής επιχείρησης
και για την αντιγραφή, antapocrisis
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου