Μία από τις μαύρες σελίδες στην ιστορία της Ελλάδας ήταν η δικτατορία των συνταγματαρχών που διήρκεσε 2651 ημέρες. Για το χρονικό αυτό διάστημα με αφετηρία την 21η Απριλίου του 1967 μέχρι την 24η Ιουλίου του 1974, από το στρατιωτικό πραξικόπημα ως την έλευση του Κωνσταντίνου Καραμανλή στη χώρα και τον σχηματισμό κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας, γράφει η βραβευμένη συγγραφέας Μαρίζα Ντεκάστρο στο νέο της βιβλίο που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ με τίτλο 2651 ημέρες δικτατορίας. Το κείμενο συνοδεύεται από την πρωτότυπη εικονογράφηση του εικαστικού Βασίλη Παπαγεωργίου ο οποίος επεξεργάζεται φωτογραφίες που αντλεί από δημοσιεύματα του ελληνικού και του διεθνούς Τύπου της εποχής.
Η συγγραφέας αφηγείται γεγονότα και περιστατικά από τη ζωή στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια εκείνων των χρόνων μπλεγμένα με αναμνήσεις δικές της, των συμμαθητών της και των φίλων της. Αναφέρεται σε όλα αυτά που σημάδεψαν και άλλαξαν τη γενιά της: πολιτικά, κοινωνικά, επιστημονικά, καλλιτεχνικά γεγονότα που επηρέασαν τη χώρα μας αλλά και ολόκληρο τον κόσμο.Το βιβλίο είναι διαρθρωμένο σε εννέα κεφάλαια και περιλαμβάνει πρόλογο και βιβλιογραφία, ενώ είναι έτσι γραμμένο για να διαβάζεται από παιδιά που φοιτούν στις μεγάλες τάξεις του Δημοτικού και εφήβους. Στο πρώτο κεφάλαιο παρουσιάζονται τα γεγονότα της νύχτας της 20ής προς της 21η Απριλίου και τα υπόλοιπα οκτώ αφορούν το καθένα και μία διαφορετική χρονιά. Το κάθε κεφάλαιο συνδυάζει προσωπικές μαρτυρίες με γεγονότα από την κοινωνική και την πολιτική επικαιρότητα στην Ελλάδα, ενώ παράλληλα παρουσιάζει μια επιλογή από σημαντικά διεθνή γεγονότα.
«Ήμουν έφηβη το ’67 και είχα ενηλικιωθεί όταν έπεσε η Χούντα το ’74.
Στο βιβλίο γράφω όσα θυμάμαι από εκείνη την εποχή, καθημερινές εμπειρίες από τη ζωή μου, τη ζωή των συμμαθητών και των μετέπειτα φίλων μου, την πολιτική κατάσταση στη χώρα μας, καθώς και τα διεθνή γεγονότα της κάθε χρονιάς που σημάδεψαν τον κόσμο και όλους εμάς στην Ελλάδα.
Πολλές από αυτές τις αναμνήσεις -οι εορτασμοί της χούντας, οι δενδροφυτεύσεις, το Τάμα του Έθνους, οι Ολυμπιάδες τραγουδιού, τα τηλεοπτικά προγράμματα, οι γκάφες των χουντικών- φαίνονται σήμερα εντελώς ευτράπελες. Αλλά δεν ήταν! Κάτω από αυτές τις γελοιότητες κρυβόταν μια στυγνή διακυβέρνηση. Οι δολοφονίες, οι διώξεις, τα βασανιστήρια, οι στημένες δίκες, οι εξορίες, η προπαγάνδα, η ασφυκτική λογοκρισία είχαν βυθίσει την Ελλάδα σε ένα τέλμα τραγικό, που στέρησε από τους Έλληνες θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα».
Από τον πρόλογο του βιβλίου
1974
[…] Ακόμα, στις 20 Ιουλίου, η κλίκα του Ιωαννίδη οργάνωσε το πραξικόπημα στην Κύπρο για να ανατραπεί ο εκλεγμένος πρόεδρος, ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος. Με την καθοδήγησή του βομβαρδίστηκε το προεδρικό μέγαρο, όμως ο Μακάριος διέφυγε. Οι πραξικοπηματίες εγκατέστησαν νέο πρόεδρο-μαριονέτα, τον Νικόλαο Σαμψών.
Το πραξικόπημα έδωσε λαβή στην Τουρκία για να εισβάλει στην Κύπρο, εφαρμόζοντας το σχέδιο «Αττίλας».
Η χουντική κυβέρνηση θορυβήθηκε και κήρυξε γενική επιστράτευση, μια επιστράτευση οπερέτα! Κόσμος και κοσμάκης παρουσιάστηκε για να ντυθεί στο χακί. Ποιο χακί; Στολές δεν υπήρχαν, οι επίδοξοι στρατιώτες ήταν αγύμναστοι, καθένας πήγαινε με τα καθημερινά του και ψωμοτύρι για κολατσιό.
Στα Πατήσια, σ’ ένα
τριάρι με κατεβασμένα τα ρολά για να μοιάζει ξενοίκιαστο, κρύβονταν δυο
φίλοι μου, ο Χ.Λ. και ο Β.Α., που όπως εκατοντάδες άλλοι είχαν περάσει
στην παρανομία μετά τα γεγονότα του Πολυτεχνείου. Ήταν μέλη της
Συντονιστικής Επιτροπής και τους καταζητούσαν.
Ήμουνα ο σύνδεσμός τους με τον έξω κόσμο. Τους πήγαινα φαγητό,
εφημερίδες, νέα. Δεν το κουνούσαν από το διαμέρισμα, παρά μόνο για να
συναντηθούν αραιά και πού με τους συντρόφους τους.
Απόσπασμα από το βιβλίο
Δείτε το τρέιλερ του βιβλίου.
Ένα βιβλίο με γεγονότα, περιστατικά και αναμνήσεις
για όλα εκείνα που σημάδεψαν και άλλαξαν
τη γενιά του τότε και τον κόσμο του σήμερα.
*****
Ένα εξαιρετικό βιβλίο της Μαρίζας Ντεκάστρο για τη Χούντα
Του Στάθη Γκότση*
Το 2651 ημέρες δικτατορίας, 21 Απριλίου 1967 – 24 Ιουλίου 1974 της Μαρίζας Ντεκάστρο (Εκδόσεις Μεταίχμιο) είναι ένα βιβλίο που το χρειαζόμασταν! Ειδικά σε μια περίοδο που ο εορτασμός, τα τραγούδια και η δημόσια μνήμη του Πολυτεχνείου συνεχίζει να ενοχλεί πολλούς. Σε μια εποχή που η ακροδεξιά ρητορική χύνει το δηλητήριό της ολοένα και περισσότερο, επιχειρώντας να αναθεωρήσει την ιστορία, να ωραιοποιήσει την επταετία της Χούντας, να αμφισβητήσει πως το Πολυτεχνείο είχε νεκρούς, πως το δικτατορικό καθεστώς πάγωσε τη χώρα, πως σε όσους και όσες βρέθηκαν στο Πολυτεχνείο το Νοέμβρη του 1973 ή αντιστάθηκαν με άλλους τρόπους στο φασισμό χρωστάμε την ελευθερία μας.
Για τη συγγραφέα δε χρειάζεται να πει κανείς πολλά. Πολυβραβευμένη για άλλα της βιβλία, αλλά κυρίως πολυδιαβασμένη και αγαπητή στο νεανικό κοινό, επιλέγει αυτή τη φορά να μας δώσει ένα βιβλίο για την επτάχρονη δικτατορία που κινείται ανάμεσα στο βιβλίο γνώσεων, το λεύκωμα και το ημερολόγιο αναμνήσεων. Οι μνήμες διαπλέκονται με την ιστορία, ελληνική και παγκόσμια, με τη συμβολή και της εξαιρετικής εικονογράφησης του Βασίλη Παπαγεωργίου, δίνοντας ένα αποτέλεσμα που αξίζει να διαβαστεί, όχι μόνο από μικρούς (αρχής γενομένης από τα παιδιά των μεγάλων τάξεων του δημοτικού), αλλά και από μεγάλους.
Οι 2651 μέρες της δικτατορίας παρουσιάζονται καταρχήν μέσα από τα προσωπικά βιώματα της συγγραφέα, έφηβης το 1967 και πολιτικοποιημένης νέας γυναίκας το 1974. Μέσα από την αμεσότητα της προσωπικής ματιάς και τη μεστότητα της γραφής της Ντεκάστρο, τα ιστορικά γεγονότα, από το στρατιωτικό πραξικόπημα ως την έλευση του Κωνσταντίνου Καραμανλή στη χώρα και τον σχηματισμό κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας, ξετυλίγονται αβίαστα και εύληπτα, κρατώντας αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη. Στα εννέα κεφάλαια του βιβλίου, εξιστορούνται τα βασανιστήρια, τα στρατοδικεία και οι διώξεις, οι εξορίες, οι εξαφανίσεις και οι δολοφονίες, η εκτενής λογοκρισία και το πνιγηρό κλίμα ανελευθερίας, η εντατική προπαγάνδα του καθεστώτος, οι πράξεις αντίστασης και αντιδικτατορικού αγώνα, τα γεγονότα του Πολυτεχνείου.
Μια από τις αρετές του βιβλίου είναι η συνοπτική παρουσίαση των παράλληλων με τα ελληνικά γεγονότα σημαντικότερων εξελίξεων σε παγκόσμιο επίπεδο, εντάσσοντας την ελληνική ιστορία στο ευρύτερο πλαίσιό της. Έτσι, στις σελίδες του βιβλίου, με την καθοριστική συμβολή του Βασίλη Παπαγεωργίου, που επεξεργάζεται εικαστικά φωτογραφικά ντοκουμέντα της εποχής, παρελαύνουν, μεταξύ άλλων, τα παιδιά των λουλουδιών, η πρώτη αποστολή στη Σελήνη, ο πόλεμος των Έξι Ημερών, το αντιπολεμικό κίνημα στις ΗΠΑ ενάντια στο πόλεμο στο Βιετνάμ, η δολοφονία του Τσε Γκεβάρα, ο Μάο και το Κόκκινο Βιβλιαράκι, η Άνοιξη της Πράγας, ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, ο Μάης του ’68, οι Beatles, το Γούντστοκ, τα γεγονότα στη Βόρεια Ιρλανδία, το αντάρτικο των πόλεων με τις Ερυθρές Ταξιαρχίες στην Ιταλία και τη Φράξια Κόκκινος Στρατός στη Δυτική Γερμανία, το σκάνδαλο Γουότεργκεϊτ στις ΗΠΑ, η δολοφονία του Αλιέντε στη Χιλή, η πετρελαϊκή κρίση του ’73, η Επανάσταση των Γαρυφάλλων στην Πορτογαλία.
Το 2651 ημέρες δικτατορίας, 21 Απριλίου 1967 – 24 Ιουλίου 1974 αξίζει να διαβαστεί και να ξαναδιαβαστεί από παιδιά και γονείς, να αξιοποιηθεί από εκπαιδευτικούς, να συνδυαστεί με άλλα βιβλία, πηγές και υλικά. Γιατί δίνει τροφή για σκέψη και προβληματισμό, για έρευνα και συζήτηση, για κριτική ανάγνωση και κατανόηση του παρόντος. Γιατί είναι ένα χρήσιμο εργαλείο στον αναγκαίο αγώνα της μνήμης ενάντια στη λήθη.
*Ο Στάθης Γκότσης είναι ιστορικός.
ΠΗΓΗ: Κάθε Μέρα Γονείς
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου