59Η ΜΕΡΑ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ ΤΗΣ ΡΩΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΟΥΚΡΑΝΙΑ: Διαγκωνισμοί των ισχυρών για τον ρόλο στην μεταπολεμική Ουκρανία

Γράφει ο  Μπάμπης Μπίκας

Να μην αφήσουμε σε μη Ευρωπαίους την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, σπεύδει να αναφέρει ο γάλλος πρόεδρος αποκηρύσσοντας το ενδεχόμενο να υψωθεί ένα νέο σιδηρούν παραπέτασμα στην Ευρώπη. Δυτικοί στέλνουν όπλα, αλλά καταγράφεται διχασμός για την έκταση των κυρώσεων στον ενεργειακό τομέα. Η Ρωσία λέει ότι οι συνομιλίες είναι σε τέλμα και προχωράει στις επιθέσεις σε όλο το ανατολικό μέτωπο, με στόχο τον έλεγχο όλου του νότιου χερσαίου διαδρόμου στην Αζοφική θάλασσα από την Κριμαία μέχρι το Ντονμπάς.

«Πρέπει να προετοιμαστούμε για την ειρήνη, διαφορετικά οι μη Ευρωπαίοι θα είναι αυτοί που θα οικοδομήσουν την ειρήνη στην Ευρώπη», αναφέρει ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν σε συνέντευξή του σε τρεις ευρωπαϊκές εφημερίδες. Ο διεκδικών την επανεκλογή του αύριο είπε ότι: Πρέπει να κάνουμε τα πάντα για να αποφύγουμε αυτή την πυρκαγιά, σταματώντας τον πόλεμο. Γι’ αυτό, παράλληλα με την πολιτική μας πίεση και τις κυρώσεις, πρέπει να συνεχίσουμε να συνομιλούμε με τους εταίρους μας, στον Κόλπο, στην Ινδία, στην Κίνα για να αποφύγουμε τη διάλυση του κόσμου. Ευθύνη της Ευρώπης είναι να συνεχίσει να συνομιλεί  με άλλους για να αποφύγουμε τη διάσπαση του κόσμου». Και για τον ίδιο λόγο «θα πρέπει να συνεχίσουμε να μιλάμε με τον Βλαντιμίρ Πούτιν».

«Κάποια μέρα θα υπάρξει κατάπαυση του πυρός. Θα υπάρχουν εγγυήτριες δυνάμεις και θα είμαστε ανάμεσά τους. Το λέω με μεγάλη βαρύτητα και, τολμώ να πω, με ηθικό βάρος, αλλά αν από κούραση επιλέξουμε να μην του μιλήσουμε άλλο, τότε αφήνουμε την ευθύνη να μιλήσουν με τον Βλαντιμίρ Πούτιν στον τούρκο πρόεδρο, τον ινδό πρωθυπουργό, τον κινέζο πρόεδρο. Και αποφασίζουμε ότι οι μη Ευρωπαίοι θα οικοδομήσουν την ειρήνη στην Ευρώπη την επόμενη μέρα. Έτσι, ακόμα κι αν είναι πολύ δύσκολο, ακόμα κι αν μερικές φορές είναι αναποτελεσματικό, πρέπει να επιμείνουμε», λέει ο Μακρόν.

Μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό France Inter, ο γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν τόνισε επίσης πως τα κράτη της ΕΕ δεν πρέπει να επιτρέψουν να υψωθεί ένα νέο σιδηρούν παραπέτασμα στην ευρωπαϊκή ήπειρο, σημειώνοντας πως είναι σημαντικό να ληφθούν υπόψη οι διαφορετικές απόψεις εντός του ευρωπαϊκού μπλοκ για τη Ρωσία και τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Είναι μεγάλο το γεωπολιτικό διακύβευμα, όπως και το νέο… ελντοράντο στρατιωτικού εξοπλισμού και ανοικοδόμησης της Ουκρανίας, με τους ολιγάρχες κάθε είδους να καραδοκούν.

Την ίδια ώρα, δεν φαίνεται κανένας… καπνός από τις συνομιλίες. Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ της Μόσχας και του Κιέβου, που στοχεύουν στο να διευθετηθεί η σύρραξη, «βρίσκονται σε τέλμα», δήλωσε ο επικεφαλής της ρωσικής διπλωματίας Σεργκέι Λαβρόφ, καθώς οι συνομιλίες δεν έχουν οδηγήσει σε καμία ξεκάθαρη πρόοδο. «Βρίσκονται σε τέλμα, καθώς μια πρόταση που καταθέσαμε στους ουκρανούς διαπραγματευτές πριν από πέντε μέρες και η οποία είχε διατυπωθεί λαμβάνοντας υπόψη τα σχόλιά τους παραμένει αναπάντητη». Ο ρώσος υπουργός Εξωτερικών είπε, επιπλέον, ότι διατηρεί αμφιβολίες σχετικά με τη βούληση της ουκρανικής ηγεσίας να συνεχίσει αυτές τις διαπραγματεύσεις. «Είναι πολύ περίεργο για εμένα να ακούω καθημερινά δηλώσεις μεταξύ άλλων από τον πρόεδρο της Ουκρανίας και τους συμβούλους του, που δίνουν την εντύπωση ότι δεν έχουν καθόλου ανάγκη αυτές τις διαπραγματεύσεις», σημείωσε ο Λαβρόφ.

Παράλληλα, ο επικεφαλής των ρώσων διαπραγματευτών Βλαντιμίρ Μεντίνσκι επιβεβαίωνε ότι «αρκετές μεγάλης διάρκειας συνομιλίες» πραγματοποιήθηκαν σήμερα με τον επικεφαλής της ουκρανικής αντιπροσωπείας στις ειρηνευτικές συνομιλίες μεταξύ των δύο πλευρών. Από την ουκρανική πλευρά και τον διαπραγματευτή Νταβίντ Αρταχαμία διεξήχθησαν συνομιλίες το διήμερο 21-21/4. Αλλά αν διεξάγει δημοψήφισμα για να νομιμοποιήσει την κατοχή της Χερσώνας αυτό θα βάλει ένα τέλος στις διαπραγματεύσεις.

Ενώ ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντιμίρ  Πούτιν είπε τηλεφωνικά στον πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ ότι το Κίεβο δείχνει πως δεν είναι έτοιμο να αναζητήσει κοινώς αποδεκτές λύσεις και κατηγόρησε την ουκρανική πλευρά ότι είναι «απρόβλεπτη» στις διαπραγματεύσεις. Σύμφωνα με ανακοίνωση του Κρεμλίνου, του είπε επίσης ότι θα έχει απευθείας συνομιλίες με τον ουκρανό ομόλογό του Βολοντίμιρ Ζελένσκι αν οι συνεχιζόμενες διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο χωρών αποφέρουν σαφή αποτελέσματα.

Πάντως, «την Τρίτη 26 Απριλίου, ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες θα φθάσει στη Μόσχα για συνομιλίες με τον ρώσο υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ. Θα γίνει επίσης δεκτός από τον πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν», δήλωσε ο εκπρόσωπος τύπου του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ, όπως μεταδίδουν ρωσικά πρακτορεία ειδήσεων.

Την ίδια ώρα στο πεδίο των στρατιωτικών επιχειρήσεων, οι συγκρούσεις εντείνονται σε πολλές περιοχές της ανατολικής Ουκρανίας, σύμφωνα με τις ένοπλες δυνάμεις της χώρας. Ρωσικές μονάδες κλιμακώνουν τις συγκρούσεις κατά μήκος όλης της γραμμής του μετώπου στην περιοχή του Ντονέτσκ, ανέφερε σε ανακοίνωσή του το γενικό επιτελείο της Ουκρανίας.

Όπως μετέδωσε το πρακτορείο ειδήσεων Interfax, η Ρωσία σχεδιάζει να αποκτήσει τον πλήρη έλεγχο του Ντονμπάς και της νότιας Ουκρανίας στο πλαίσιο της δεύτερης φάσης της στρατιωτικής επιχείρησης. Αναφέρει τον υποδιοικητή της κεντρικής στρατιωτικής περιφέρειας της Ρωσίας Ρουστάμ Μινεκάγιεφ, ο οποίος δήλωσε ότι η Ρωσία σχεδιάζει να δημιουργήσει έναν χερσαίο διάδρομο μεταξύ της Κριμαίας και του Ντονμπάς.

Στην Μαριούπολη, το πρακτορείο ειδήσεων RIA επικαλούμενο το ρωσικό υπουργείο Άμυνας, μετέδωσε ότι η Ρωσία δήλωσε έτοιμη να τηρήσει «οποιαδήποτε στιγμή» μια εκεχειρία «σε ολόκληρο ή σε τμήμα» του εργοστασίου χάλυβα Αζοφστάλ, του τελευταίου προπύργιου των ουκρανικών δυνάμεων στη Μαριούπολη, για να επιτρέψει στους ενόπλους να φύγουν από τον χώρο μαζί με άλλους πολίτες που παραμένουν εκεί. «Το σημείο εκκίνησης για αυτήν την ανθρωπιστική παύση θα είναι να υψώσουν λευκές σημαίες οι ουκρανικοί ένοπλοι σχηματισμοί σε όλο ή σε τμήμα του Αζοφστάλ». Οι πολίτες που θα απομακρυνθούν θα έχουν την επιλογή να μεταφερθούν σε εδάφη υπό ουκρανικό ή ρωσικό έλεγχο, οι ουκρανοί στρατιώτες θα λάβουν καλή μεταχείριση και οι τραυματίες θα λάβουν φροντίδα.

Επίσης γινόταν γνωστό ότι ένας ναύτης έχασε τη ζωή του και άλλοι 27 αγνοούνται, μετά τη βύθιση την περασμένη εβδομάδα του καταδρομικού Moskva, έγινε γνωστό από το ρωσικό υπουργείο Άμυνας, το οποίο παραδέχεται για πρώτη φορά απώλειες σε αυτό το ναυάγιο.

Πάντως, παρά τις  ελπίδες της Δύσης ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία θα οδηγούσε στη μείωση της επιρροής του Πούτιν στο εσωτερικό της Ρωσίας, η εισβολή φαίνεται να ενίσχυσε τη θέση του ρώσου προέδρου. Μια νέα δημοσκόπηση της εταιρείας δεδομένων RIWI του αμερικανού οικονομολόγου Ντέιβιντ Γού, δείχνει ότι το 80% των Ρώσων πιστεύει πώς η Μόσχα θα έχει το πάνω χέρι στη νέα «παγκόσμια μάχη εξουσίας». Οι αναλυτές αποδίδουν επίσης τα ευρήματα της δημοσκόπησης στο γεγονός ότι η κεντρική τράπεζα της Ρωσίας κατάφερε να σταθεροποιήσει το ρούβλι, το οποίο επέστρεψε στη συναλλαγματική ισοτιμία πριν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου. Ο ρυθμός πληθωρισμού των καταναλωτών στη Ρωσία έχει επίσης υποχωρήσει στα προπολεμικά επίπεδα, καθώς το νόμισμα ενισχύεται και οι χαλαροί συναλλαγματικοί έλεγχοι κατέστειλαν τις αγορές πανικού. «Τα καταστήματα είναι, ως επί το πλείστον, καλά εφοδιασμένα, τα εστιατόρια είναι ανοιχτά και η δραστηριότητα των καταναλωτών είναι ως επί το πλείστον φυσιολογική», γράφει η ιστοσελίδα  Asia Times.

Στην Γερμανία, χθες η Μπούντεσμπανκ ήρθε να υπενθυμίσει ότι τυχόν εμπάργκο στο ρωσικό φυσικό αέριο θα προκαλούσε οικονομική ύφεση και θα κόστιζε στην γερμανική οικονομία 165 δισ. ευρώ. Στοιχεία που ενισχύουν το στρατόπεδο εκείνο που αντιτίθεται σε περαιτέρω επέκταση του ενεργειακού εμπάργκο και στο φυσικό αέριο. Αλλά και παράγοντας διχασμού των Ευρωπαίων, με διαφορετικά συμφέροντα των επιμέρους κρατών. Μόνο σίγουρο ότι το όποιο κόστος θα επιβαρυνθούν πάλι κοινωνίες και λαοί, που είτε εγκλωβίζονται σε εθνοκρατικά σύνορα και στρατόπεδα είτε στα πεδία των μαχών.

Πάντως, ο εκ των πρωτοστατούντων στο διαρκή εξοπλισμό της Ουκρανίας και την ακραία αντιρωσική ρητορική βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον χαρακτήρισε «ρεαλιστική» την πιθανότητα ο πόλεμος στην Ουκρανία να διαρκέσει… μέχρι το τέλος του 2023 λόγω της αποφασιστικότητας της Ρωσίας να συνεχίσει την «φρικτή» επίθεσή της. Και μετά δεν τους αρέσει που οι Ρώσοι λένε ότι κάποιοι ευρωατλαντικοί επιδιώκουν την παράταση του πολέμου για να ενισχύσουν την αντιπαράθεση με την Ρωσία.

Στα ελληνορωσικά, με την απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης να εμπλέξει τη χώρα στην πολεμική σύγκρουση στην Ουκρανία, με την αποστολή όπλων, αλλά και την γενικότερη επιθετική ρητορική κατά της Ρωσίας στελεχών της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας και του Κ. Μητσοτάκη, έχουν επιδεινωθεί οι ελληνορωσικές διακρατικές σχέσεις. Χθες η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα εξαπέλυσε επίθεση κατά της Αθήνας, υποστηρίζοντας ότι ενέργειες όπως η απέλαση των ρώσων διπλωματών για λόγους ευρωατλαντικής αλληλεγγύης διαγράφουν το κοινό παρελθόν των δύο λαών. Η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών συνδέει την απέλαση των διπλωματών με την επίσκεψη της αμερικανίδας υφυπουργού Εξωτερικών Βικτόρια Νούλαντ στην Ελλάδα στις 6 Απριλίου. Στην ίδια ανάρτηση η Ζαχάροβα συνδέει την 6η Απριλίου με την επίθεση των Ναζί το 1941 και διερωτάται αν η επιλογή είναι συμπτωματική ή πρόκειται για έναν «διαβολικά ακριβή υπολογισμό». Η Ζαχάροβα αναφέρει ότι «το ελληνικό κράτος, που δημιουργήθηκε χάρη στη βοήθεια της Ρωσίας με πρώτο ηγέτη τον υπουργό Εξωτερικών της Ρωσίας έμεινε ουσιαστικά χωρίς διπλωματικές σχέσεις με τη χώρα μας. Και αυτό παρά το γεγονός ότι μοιραζόμαστε την πίστη με τους Έλληνες, κληρονομούμε την ίδια παράδοση και γενικά δεν αρνηθήκαμε ποτέ να βοηθήσουμε τους Έλληνες φίλους μας», τονίζει, υπενθυμίζοντας την περσινή βοήθεια της Μόσχας στην κατάσβεση των πυρκαγιών στην Ελλάδα.