Ερμού 136, 10553 Αθήνα.
Τηλ-Fax.: 2103252214,
E-mail:archaeol@otenet.gr, www.sea.org.gr
Αθήνα,
6/9/2022
Στάση εργασίας
και κινητοποίηση την Πέμπτη 8/9: οι 161
κυκλαδικές αρχαιότητες να γυρίσουν
στις Κυκλάδες
Συναδέλφισσες-οι,
Το
σχέδιο νόμου «Κύρωση της συμφωνίας
μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού και
Αθλητισμού, του Μουσείου Κυκλαδικής
Τέχνης, του Μητροπολιτικού Μουσείου
της Νέας Υόρκης και του Ινστιτούτου
Αρχαίου Ελληνικού Πολιτισμού του
Ντέλαγουερ σχετικά με την επιστροφή
στην Ελλάδα ιδιωτικής συλλογής αρχαιοτήτων
161 αρχαιοτήτων του κυκλαδικού πολιτισμού,
ευρισκόμενης στη Νέα Υόρκη και την
έκθεση αυτής στο Μητροπολιτικό Μουσείο
Τέχνης της Νέας Υόρκης» συζητήθηκε τη
Δευτέρα 5/9/2022 στην Διαρκή Επιτροπή
Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής.
Σας
επισυνάπτουμε τα πρακτικά της
Επιτροπής.
Παρά την πίεση
όλων των βουλευτών της αντιπολίτευσης,
η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού
δεν κατέθεσε κανένα έγγραφο για τον
τρόπο απόκτησης των 161 κυκλαδικών
αρχαιοτήτων. Δεν υπάρχουν νομιμοποιητικά
έγγραφα της Συλλογής Stern, που αποδεικνύουν
την προέλευση και άρα τη νομιμότητά
της, ούτε έχει ελεγχθεί η προέλευσή της
από τις αρμόδιες Υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ!
Η
Υπουργός δεν κατέθεσε, επίσης,
καμία επιστημονική τεκμηρίωση των
αντικειμένων της Συλλογής, από την οποία
να τεκμαίρεται η αυθεντικότητα των
κυκλαδικών αρχαιοτήτων.
Δεν
κατέθεσε στα πρακτικά της Βουλής, παρότι
δεσμεύτηκε προφορικά ότι θα το κάνει,
ούτε το καταστατικό του Ιδρύματος
Αρχαίου Ελληνικού Πολιτισμού του
Ντέλαγουερ, στο οποίο έχει υπογράψει
να παραχωρηθεί η κατοχή των 161 κυκλαδικών
αρχαιοτήτων.
Η Βουλή καλείται
εκ των υστέρων να κυρώσει μια Συμφωνία,
για να νομιμοποιήσει την προέλευση
αντικειμένων πολιτιστικής κληρονομιάς,
για τα οποία η αρμόδια Υπουργός δεν
μπορεί καν να διαβεβαιώσει ότι δεν είναι
προϊόντα εγκλήματος (παράνομης
διακίνησης)!
Η Βουλή
καλείται εκ των υστέρων να κυρώσει μια
Συμφωνία, για να παραχωρήσει το απαράγραπτο
δικαίωμα του ελληνικού λαού στην κατοχή
και ουσιαστική νομή της πολιτιστικής
του κληρονομιάς, σε ένα Ίδρυμα άγνωστης
Διοίκησης, άγνωστου Καταστατικού,
αγνώστων σκοπών!
Η Βουλή
καλείται εκ των υστέρων να νομιμοποιήσει
μια αποικιοκρατική Συμφωνία με λεόντειους
όρους υπέρ του Μητροπολιτικού Μουσείου
Ν. Υόρκης, την ίδια στιγμή που ο Εισαγγελέας
της Νέας Υόρκης εκδίδει διαρκώς εντάλματα
για την κατάσχεση αντικειμένων από τις
συλλογές του (ημερομηνίες των πλέον
πρόσφατων κατασχέσεων: 11/7, 30/8) ως προϊόντων
αρχαιοκαπηλίας, και αυτό αποκρύπτεται
από την ελληνική Βουλή!
Βασική
επιχειρηματολογία της Υπουργού για τη
Συμφωνία που υπέγραψε και φέρνει για
κύρωση στη Βουλή, είναι ότι δεν γνωρίζαμε
ότι υπήρχαν αυτές οι αρχαιότητες. Η
επιχειρηματολογία στερείται νομικού
και ηθικού ερείσματος. Από τη στιγμή
που έγιναν γνωστές οι αρχαιότητες στην
ίδια, δύο χρόνια πριν, ένας είναι ο
νόμιμος και ηθικός δρόμος: η ένδικη
διεκδίκηση και ο επαναπατρισμός. Κάθε
άλλη ενέργεια είναι βλαπτική για το
δημόσιο συμφέρον.
Η ελληνική
κυβέρνηση, διά στόματος της εισηγήτριας
της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας κ. Φ.
Πιπιλή, προσπάθησε να νομιμοποιήσει
την παραμονή και έκθεση κυκλαδικών
αρχαιοτήτων στο εξωτερικό για μισό
αιώνα (!), με επιχειρήματα περί "μεγάλου
αριθμού επισκεπτών στο ΜΕΤ",
«παγκοσμιοποίησης της τέχνης» και
"προβολής της χώρας στο εξωτερικό",
πανομοιότυπα με τα επιχειρήματα που
χρησιμοποιεί με απαράδεκτο τρόπο το
Βρετανικό Μουσείο για την μη επιστροφή
των γλυπτών του Παρθενώνα στον γενέθλιο
τόπο τους.
Οι διαστρεβλώσεις,
οι αποσιωπήσεις, η μη λογοδοσία, τα
ψέματα και οι προσβολές στην ομιλία της
Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού
ενώπιον της εθνικής αντιπροσωπίας,
δυστυχώς δεν εκπλήσσουν πλέον κανέναν
και καμία. Η Υπουργός Πολιτισμού έχει
επιλέξει το δρόμο της καταστροφής της
πολιτιστικής κληρονομιάς. Στον
δρόμο αυτό φαντάζει εξαιρετικά ταιριαστό
να επιτίθεται στον Σύλλογο Ελλήνων
Αρχαιολόγων και να επιλέγει ως συνομιλητές
της αποκλειστικά εκείνους τους εκπροσώπους
του συνδικαλισμού που βαρύνονται με
κακουργηματικές κατηγορίες για διασπάθιση
δημόσιου χρήματος.
Συναδέλφισσες-οι,
Το
ΔΣ του Συλλόγου Αρχαιολόγων αποφάσισε
ότι την ημέρα συζήτησης και ψήφισης
αυτού του σχεδίου νόμου οι αρχαιολόγοι
θα κάνουμε στάση εργασίας για να
διαδηλώσουμε.
Κηρύσσουμε
στάση εργασίας την Πέμπτη 8/9/2022 (από την
έναρξη της βάρδιας έως τις 12 μ.μ.) και
συγκέντρωση στις 10 π.μ. στο κεντρικό
κτήριο του ΥΠΠΟΑ στη Μπουμπουλίνας με
κεντρικό σύνθημα "ΚΛΕΜΜΕΝΑ ΕΙΝΑΙ -
Οι 161 κυκλαδικές αρχαιότητες να γυρίσουν
στις Κυκλάδες".
Καλούμε
και τα άλλα σωματεία του Υπουργείου
Πολιτισμού και Αθλητισμού, τους φορείς
πολιτισμού και τους πολίτες να
προστατεύσουν την πολιτιστική μας
κληρονομιά, την κοινή περιουσία όλων
μας!
-ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Ηχηρή παρέμβαση από Μ. Καραμανώφ για τις 161 κυκλαδικές αρχαιότητες
Για Σύμβαση επωφελή για τον ιδιώτη κάτοχο της συλλογής, πολλαπλώς επικερδή για το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης αλλά επαχθή και απαξιωτική για το Ελληνικό Δημόσιο κάνει λόγο η Μαρία Καραμανώφ, Πρόεδρος του Επιμελητηρίου Περιβάλλοντος, τ. Αντιπρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Στην παρέμβαση που έκανε πριν από λίγο με τίτλο «161 Κυκλαδικές αρχαιότητες: Η αντιστροφή του επαναπατρισμού», η Πρόεδρος σημειώνει ότι παρότι το Ελληνικό Δημόσιο είναι «....κύριος της συλλογής (ιδιότητα την οποία δεν αμφισβητούν οι αντισυμβαλλόμενοί του), παραιτείται ουσιαστικά από το δικαίωμά του να επιτύχει τον άμεσο και πλήρη επαναπατρισμό της, νομιμοποιεί τη μέχρι τούδε κατοχή της από τρίτους και παρατείνει την παραμονή της στο εξωτερικό για άλλα 50 χρόνια».
Η Πρόεδρος βάζει όμως και θέμα νομιμότητας. «Η σκοπιμότητα της Σύμβασης αυτής είναι ακατανόητη. Το μεγάλο όμως πρόβλημα βρίσκεται στη νομιμότητά της. Όχι μόνο την τυπική, δηλ. την παράκαμψη των διαδικασιών του Αρχαιολογικού Νόμου και την ad hoc τροποποίησή του με την προσφυγή στις συνοπτικές διαδικασίες της κύρωσης μιας Σύμβασης. Το πρόβλημα έγκειται κυρίως στην ουσιαστική νομιμότητα της Σύμβασης αυτής, στο ηθικό της έρεισμα και στις συνέπειες που θα έχει η στάση αυτή για τη χώρα μας, η οποία ως γνωστό βρίσκεται στην κορυφή της παγκόσμιας λίστας των θυμάτων της αρχαιοκαπηλίας» γράφει για την υπόθεση που εγείρει πολλά ερωτήματα και έχει ξεσηκώσει θύελλες αντιδράσεων καθώς η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη αντί να διεκδικήσει την επιστροφή των κυκλαδικών αρχαιοτήτων με ένδικα μέσα, επιχειρεί να νομιμοποιήσει χωρίς πιστοποιητικά προέλευσης και νομιμότητας τη συλλογή Στερν που πιθανά έχει καταρτιστεί με πολιτιστικά αγαθά που διακινήθηκαν παράνομα, ως προϊόντα αρχαιοκαπηλίας.
Το νομοσχέδιο μπαίνει προς συζήτηση και ψήφιση στην ολομέλεια της Βουλής την Πέμπτη (8/9/22), ημέρα που το ΔΣ του Συλλόγου Αρχαιολόγων αποφάσισε να προκηρύξει στάση εργασίας και συγκέντρωση στις 10 π.μ. στο κτήριο του ΥΠΠΟΑ στη Μπουμπουλίνας, με κεντρικό σύνθημα "ΚΛΕΜΜΕΝΑ ΕΙΝΑΙ - Οι 161 κυκλαδικές αρχαιότητες να γυρίσουν στις Κυκλάδες".
Ακολουθεί ολόκληρη η παρέμβαση της κ. Καραμανώφ:
«161 Κυκλαδικές αρχαιότητες: Η αντιστροφή του επαναπατρισμού
Οι
161 Κυκλαδικές αρχαιότητες, η τύχη των οποίων διακυβεύεται τις
τελευταίες μέρες, ανήκουν σύμφωνα με το νόμο στο Ελληνικό Δημόσιο. Δεν
βρίσκονται όμως στην κατοχή του αλλά, άγνωστο πώς, στα χέρα τρίτου στο
εξωτερικό. Ο ιδιώτης αυτός ούτε ισχυρίζεται ούτε βεβαίως αποδεικνύει ότι
τα ευρήματα αυτά έχουν περιέλθει στην κατοχή του με νόμιμο τρόπο, δηλ.
κατόπιν αδείας του Ελληνικού Δημοσίου. Άρα, από τη στιγμή που
εμφανίσθηκαν, το Δημόσιο οφείλει και δικαιούται να του ζητήσει να μας τα
επιστρέψει όλα και αμέσως, αφού προηγηθεί η νόμιμη διαδικασία
τεκμηρίωσής τους σύμφωνα με τον αρχαιολογικό νόμο και τη νομοθεσία για
την αρχαιοκαπηλία. Η διαδικασία αυτή δεν είναι άγνωστη ούτε νέα. Έχει
χρησιμοποιηθεί αποτελεσματικά αρκετές φορές στο παρελθόν, με τελευταία
επιτυχία τον πρόσφατο επαναπατρισμό, μετά από ενέργειες των διωκτικών
αρχών της Νέας Υόρκης, 47 ευρημάτων από τη συλλογή Στάινχαρτ τον
Δεκέμβριο 2021.
Και όμως. Το Ελληνικό Δημόσιο, αδιαμφισβήτητος
ιδιοκτήτης των 161 αρχαιοτήτων και εκπροσωπούμενο από το Υπουργείο
Πολιτισμού, αντί να προσφύγει στη νόμιμη αυτή διαδικασία, σπεύδει να
συνάψει Σύμβαση με την οποία η μοναδική αυτή συλλογή, αφού περάσει από
τα χέρια του εν λόγω ιδιώτη στην κατοχή νεοσυσταθέντος Ιδρύματος στο
Ντέλαγουερ Η.Π.Α., θα καταλήξει στο Μητροπολιτικό Μουσείο Νέας Υόρκης
(ΜΕΤ) όπου θα εκτίθεται για τα επόμενα 50 χρόνια. Από αυτήν θα μας
παραχωρούνται με δόσεις 15 αντικείμενα ανά 5ετία για να εκτίθενται στο
Κυκλαδικό Μουσείο με τον όρο ότι θα τα αντικαθιστούμε, για όσο χρόνο θα
λείπουν από το ΜΕΤ, με άλλα ίσης αξίας.
Η Σύμβαση αυτή εισάγεται κατεπειγόντως προς κύρωση την Πέμπτη 8/9/2022 στη Βουλή.
Είναι
μια Σύμβαση αναμφισβήτητα επωφελής για τον ιδιώτη κάτοχο της συλλογής.
Σε ένα δύσκολο για τους αρχαιοκάπηλους διεθνές διωκτικό κλίμα,
απαλλάσσεται από τον κίνδυνο να εμπλακεί σε περιπέτειες.
Είναι
μια Σύμβαση επωφελής αλλά και πολλαπλώς επικερδής για το ΜΕΤ.
Εμπλουτίζει τις συλλογές του με μοναδικά αρχαιοελληνικά ευρήματα χωρίς
να διατρέχει τον κίνδυνο κατασχέσεων από τις εισαγγελικές αρχές της
χώρας του, αφού η κατοχή των ευρημάτων αυτών θα έχει πλέον νομιμοποιηθεί
από την ίδια την Ελληνική Βουλή.
Είναι όμως μια Σύμβαση
αναμφισβήτητα επαχθής και απαξιωτική για το Ελληνικό Δημόσιο. Μολονότι
κύριος της συλλογής (ιδιότητα την οποία δεν αμφισβητούν οι
αντισυμβαλλόμενοί του), παραιτείται ουσιαστικά από το δικαίωμά του να
επιτύχει τον άμεσο και πλήρη επαναπατρισμό της, νομιμοποιεί τη μέχρι
τούδε κατοχή της από τρίτους και παρατείνει την παραμονή της στο
εξωτερικό για άλλα 50 χρόνια.
Η σκοπιμότητα της Σύμβασης αυτής
είναι ακατανόητη. Το μεγάλο όμως πρόβλημα βρίσκεται στη νομιμότητά της.
Όχι μόνο την τυπική, δηλ. την παράκαμψη των διαδικασιών του
Αρχαιολογικού Νόμου και την ad hoc τροποποίησή του με την προσφυγή στις
συνοπτικές διαδικασίες της κύρωσης μιας Σύμβασης. Το πρόβλημα έγκειται
κυρίως στην ουσιαστική νομιμότητα της Σύμβασης αυτής, στο ηθικό της
έρεισμα και στις συνέπειες που θα έχει η στάση αυτή για τη χώρα μας, η
οποία ως γνωστό βρίσκεται στην κορυφή της παγκόσμιας λίστας των θυμάτων
της αρχαιοκαπηλίας.
Κάποιοι θα σπεύσουν ίσως να αντιτάξουν στα
παραπάνω τη γνωστή λαϊκή παροιμία. Ξεχνούν όμως ότι στην προκειμένη
περίπτωση ο "γάιδαρος" ήταν και είναι δικός μας. Ουσιαστικά εμείς τον
χαρίζουμε και μάλιστα σ' αυτόν που μας τον είχε πάρει και τους
φερόμενους ως διαδόχους του. Είμαστε πάντως ενθουσιασμένοι, αφού θα μας
επιτρέπει να ρίχνουμε πότε-πότε μια ματιά σε κάποια από τα δόντια του.
Μαρία Καραμανώφ
Πρόεδρος του Επιμελητηρίου Περιβάλλοντος
τ. Αντιπρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας
Αθήνα, 6 Σεπτεμβρίου 2022»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου