Κλείσιμο του Ελαιώνα: να μην στερηθούν τα παιδιά το σχολείο και οι πρόσφυγες τη στέγη - Κοινή ανακοίνωση 30 οργανώσεων

Αθήνα, 31 Μαρτίου 2022: Οι κάτωθι υπογράφουσες οργανώσεις εκφράζουν βαθιά ανησυχία για το επικείμενο κλείσιμο της δομής του Ελαιώνα τον Μάιο, τη στιγμή που αναπάντητο παραμένει το ερώτημα πώς θα μπορέσουν τα παιδιά που διαμένουν στη δομή αυτή να ολοκληρώσουν την σχολική χρονιά, όπως και το αν και τι είδους λύσεις έχουν διερευνηθεί για να αποφευχθεί η δημιουργία και νέων άστεγων προσφύγων.

Καθώς η κυβέρνηση ανακοίνωσε το κλείσιμο της πρώτης δομής φιλοξενίας που άνοιξε τις πύλες της για να φιλοξενήσει πρόσφυγες για το τέλος του Μαΐου, οι οργανώσεις μας εκφράζουν βαθύ προβληματισμό για τη μη συμπερίληψη στο σχεδιασμό των άνω των 300 παιδιών σχολικής ηλικίας που φιλοξενούνται στη δομή, βάσει των τελευταίων διαθέσιμων στοιχείων.[1] Πολλά από αυτά τα παιδιά κατάφεραν να εγγραφούν και να παρακολουθήσουν το σχολείο, ωστόσο η επικείμενη αλλαγή του τόπου κατοικίας τους κινδυνεύει να τα «πετάξει» εκτός του σχολικού περιβάλλοντος, μόλις έναν μήνα πριν τη λήξη της σχολικής χρονιάς.

Επισημαίνεται πως οι αποφάσεις της Πολιτείας που δύνανται να επηρεάσουν παιδιά που βρίσκονται στην επικράτεια και άρα υπό την προστασία της, οφείλουν να λαμβάνονται με γνώμονα τη διασφάλιση της αρχής του βέλτιστου συμφέροντος του κάθε παιδιού, όπως αυτό προβλέπεται στο διεθνές δίκαιο. Σε αντίθεση όμως, ο βίαιος τερματισμός της σχολικής χρονιάς για τα παιδιά του Ελαιώνα κινδυνεύει να διαταράξει ανεπανόρθωτα τη φοίτησή τους στο σχολείο, με άμεσες συνέπειες στην ψυχοκοινωνική κατάστασή τους, την ομαλή ανάπτυξή τους και το εν γένει βέλτιστο συμφέρον τους. Η ανάγκη διασφάλισης της απρόσκοπτης φοίτησής τους είναι επιτακτική και για την ένταξή τους στην ελληνική κοινωνία, όπως αναγνωρίζεται και στην Εθνική Στρατηγική για την Ένταξη που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση τον Ιανουάριο του 2022, στην όποια δίδεται έμφαση και στην ανάγκη διασφάλισης της πρόσβασης των παιδιών, όπως και των ενηλίκων, «σε ποιοτική, χωρίς διαχωρισμούς και αποκλεισμούς εκπαίδευση».[2] Τα παιδιά πρέπει να ολοκληρώσουν κανονικά τη χρονιά τους στις τάξεις τους, μαζί με τους συμμαθητές και τους δασκάλους τους, να τους αποχαιρετίσουν  και να πάρουν το αποδεικτικό φοίτησής τους στο τέλος της σχολικής χρονιάς.

Παράλληλα, προβληματισμό γεννά και το μέλλον των άνω των 700 προσφύγων που βρήκαν ένα ύστατο καταφύγιο ενάντια στην αστεγία στη δομή, λόγω της έλλειψης ενταξιακών μέτρων, που να ευνοούν την προοπτική αυτόνομης διαβίωσής τους στην Ελλάδα. Αν και η Πολιτεία δεν υποχρεούται να συνεχίσει τη στέγασή τους στη δομή, οφείλει, από κοινού και με τους πρόσφυγες, και σε συμφωνία και με το καθολικό δικαίωμα στη στέγη να μεριμνήσει για τη διερεύνηση εναλλακτικών και την ουσιαστική διευκόλυνση της χρήσης εναλλακτικών, που να μην εξωθούν εκ νέου αυτούς τους ανθρώπους, μεταξύ των οποίων οικογένειες, ηλικιωμένοι, έγκυες γυναίκες και παιδιά, στις πλατείες της Αθήνας.

Καλούμε την κυβέρνηση να διασφαλίσει την απρόσκοπτη ολοκλήρωση της σχολικής χρονιάς για τα παιδιά του Ελαιώνα, εφόσον χρειαστεί, μέσω και της παράτασης της λειτουργίας της δομής για έναν μήνα, έως και τον Ιούνιο.

Παράλληλα, καλούμε την κυβέρνηση επιτέλους να προσφέρει συγκεκριμένα ενταξιακά μέτρα και λύσεις για την ένταξη προσφύγων στην Ελλάδα, με την υποστήριξη της ΕΕ, και να αποφύγει πρακτικές που συντείνουν στον αποκλεισμό τους από την κοινωνία, μέσω και της έκθεσής τους στον κίνδυνο της αστεγίας.

[1] IOM, Supporting the Greek Authorities in Managing the National Reception System for Asylum Seekers and Vulnerable Migrants (SMS), factsheets, Φεβρουάριος 2022, https://bit.ly/36kTfoT.

[2] Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου, Εθνική Στρατηγική για την Ένταξη, Ιανουάριος 2022, διαθέσιμο στο: https://bit.ly/3iGCOpo, σ.13.

Υπογράφουν:

1. ΑΡΣΙΣ – Κοινωνική Οργάνωση Υποστήριξης Νέων
2. Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού
3. ΔΡΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
4. Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕλΕΔΑ)
5. Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες (ΕΣΠ)
6. Ελληνικό Φόρουμ Μεταναστών
7. Ελληνικό Φόρουμ Προσφύγων
8. Κέντρο Διοτίμα
9. Μέλισσα Δίκτυο Μεταναστριών στην Ελλάδα
10. Συμβίωση -Σχολή Πολιτικών Σπουδών, Δίκτυο του Συμβουλίου της Ευρώπης
11. ActionAid Hellas
12. Action for Women Hellas
13. Better Days
14. Changemakers Lab
15. Defence for Children International (DCI) GREECE
16. ECHO100PLUS
17. Europe Must Act
18. Jesuit Refugee Service Greece (JRS Greece)
19. HIAS Ελλάδος
20. HumanRights360 
21. I HAVE RIGHTS (IHR)
22. International Rescue Committee (IRC)
23. INTERSOS Hellas
24. Lighthouse Relief
25. PRAKSIS
26. Refugee Legal Support
27. Safe Passage Greece
28. SolidarityNow
29. Still I Rise
30. Terre des hommes Hellas