06 Αυγούστου 2024

Υπόθεση υποκλοπών: Μια θεσμικά επιζήμια ανακοίνωση, μια προαποφασισμένη άρνηση - Του Κώστα Δ. Τσουκαλά*

dikaiosyni
Dreamstime.com

Εύλογη εντύπωση προκάλεσε η ανακοίνωση της εισαγγελέως του Αρείου Πάγου για την περάτωση της προκαταρκτικής εξέτασης για την υπόθεση των υποκλοπών.

Η δημοσίευση προσωπικής ανακοίνωσης ανώτατου εισαγγελικού λειτουργού για τα συμπεράσματα προκαταρκτικής εξέτασης που διενεργήθηκε από υφιστάμενό του, με την παράθεση και ουσιαστική επιδοκιμασία των προανακριτικών πράξεων που έλαβαν χώρα, αποτελεί αναμφισβήτητα μία «δικονομική πρωτοτυπία» έξω από τη λογική και τις παραδόσεις του ελληνικού δικαστικού συστήματος.

Είναι άλλο πράγμα η θεσμική ενημέρωση της κοινής γνώμης από τα αρμόδια δικαστήρια και εισαγγελίες, μέσω των οργάνων που ορίζονται από τον Κώδικα Οργανισμού Δικαστηρίων και τους κατ’ ιδίαν κανονισμούς εσωτερικής υπηρεσίας, για τον χειρισμό των μείζονος σπουδαιότητας υποθέσεων που άγονται ενώπιόν τους και εύλογα κινούν το ενδιαφέρον των πολιτών, και άλλο η άμεση προσπάθεια επικοινωνίας δικαστικού λειτουργού, υπό το κύρος που του προσδίδει η ιδιότητά του, με το ευρύ κοινό.

Στην περίπτωση της πρόσφατης ανακοίνωσης της εισαγγελέως του Αρείου Πάγου οι παραπάνω επιφυλάξεις εντείνονται ακόμα περισσότερο για τους εξής λόγους:

α) Η υπόθεση των υποκλοπών είναι εξαιρετικά φορτισμένη πολιτικά, καταλαμβάνει σημαντικό μέρος της αντιπαράθεσης των κομμάτων και αφορά προσωπικά τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, μεγάλο αριθμό υπουργών και στενό συγγενικό πρόσωπο του πρωθυπουργού. Κατά συνέπεια, η συγκεκριμένη δημόσια έκφραση γνώμης από τον κορυφαίο εισαγγελικό λειτουργό της χώρας θα μπορούσε να νοηθεί ως παρέμβαση στον τρέχοντα κομματικό ανταγωνισμό υπέρ της κυβέρνησης.

β) Το ύφος και το περιεχόμενο του κειμένου δεν διακρίνεται από την αποστασιοποίηση, την ουδετερότητα και τη νομική ακριβολογία, με την οποία οφείλουν οι εκπρόσωποι της δικαστικής εξουσίας να εκφράζονται· αντιθέτως, υιοθετούνται κατηγορηματικές διατυπώσεις που υπερακοντίζουν το ίδιο το αντικείμενο της προκαταρκτικής εξέτασης (π.χ. το γεγονός ότι η διενεργηθείσα εισαγγελική έρευνα δεν κατάφερε να αποκαλύψει επαρκείς ενδείξεις σύνδεσης ανάμεσα στις υποκλοπές της ΕΥΠ και του Predator δεν δύναται αντικειμενικά να υποστηρίξει το συμπέρασμα της εισαγγελέως του Αρείου Πάγου ότι «αναντίλεκτα» δεν υπήρξε καμία απολύτως εμπλοκή της ΕΥΠ με το εν λόγω λογισμικό) και παραποιείται βάναυσα το περιεχόμενο της νομολογίας του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ενωσης, με αποτέλεσμα να ενισχύεται η αντίληψη ότι η σκοπιμότητα της ανακοίνωσης υπερβαίνει την ενημέρωση των πολιτών και κατατείνει στη δημιουργία συγκεκριμένων εντυπώσεων.

γ) Το μη ποινικό σκέλος της υπόθεσης των υποκλοπών έχει αχθεί ενώπιον των αρμόδιων εθνικών και ευρωπαϊκών δικαστηρίων, με το Συμβούλιο της Επικρατείας να έχει ήδη αποφανθεί υπέρ της, κατ’ αρχήν, υποχρέωσης ενημέρωσης του προέδρου του ΠΑΣΟΚ για τους λόγους της παρακολούθησής του, ενώ άλλα θύματα των υποκλοπών ενδέχεται να εγείρουν αξιώσεις αποζημίωσης σε βάρος του Δημοσίου στα τακτικά διοικητικά δικαστήρια, συνεπώς η άποψη της κ. Αδειλίνη ότι για τις επίμαχες διατάξεις περί άρσης του απορρήτου των επικοινωνιών τηρήθηκε απαρέγκλιτα η προβλεπόμενη διαδικασία παρίσταται μάλλον άκαιρη και σε κάθε περίπτωση βεβιασμένη.

δ) Τέλος, η εντύπωση της πλήρους ταύτισης της εισαγγελέως του Αρείου Πάγου με το κυβερνητικό αφήγημα για την υπόθεση των υποκλοπών υπονομεύει την ανεξαρτησία και την αμεροληψία της δικαστικής λειτουργίας στα μάτια των πολιτών, τους καθιστά δύσπιστους και καχύποπτους απέναντί της και ενισχύει μια εικόνα γενικής απαξίωσης των θεσμών, ενώ στέλνει το λάθος μήνυμα ως προς τον χειρισμό των πολιτικά ευαίσθητων υποθέσεων σε ένα ιεραρχικά δομημένο σώμα, όπως είναι το εισαγγελικό.

Με τα δεδομένα αυτά είναι νομίζω προφανές ότι έχουμε να κάνουμε με μία θεσμικά επιζήμια ανακοίνωση, η οποία εξ αντικειμένου θέτει και ζητήματα οργάνωσης και λειτουργίας του δικαστικού συστήματος που θα καθιστούσαν όχι μόνο δυνατή αλλά και επιβεβλημένη την κλήση της εισαγγελέως του Αρείου Πάγου ενώπιον της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής. Η κυβέρνηση προτίμησε ακόμα μία φορά να κρυφτεί μέσω της πλειοψηφίας που είχε στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας και να απορρίψει το αίτημα για κλήση, επιβεβαιώνοντας τη γενικευμένη αίσθηση συγκάλυψης που υπάρχει για την υπόθεση των υποκλοπών.

* Δικηγόρος

ΠΗΓΗ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου