02 Αυγούστου 2024

Finis justitiae - Του Ακρίτα Καϊδατζή, αν. καθηγητή Συνταγματικού Δικαίου στο ΑΠΘ

Αρειος Πάγος
EUROKINISSI

Η ανακοίνωση της εισαγγελέα του Αρείου Πάγου «σχετικά με τις υποκλοπές» θα μπορούσε να είχε γραφεί σε υπουργικό γραφείο. Θα μπορούσε να είχε γραφεί σε δικηγορικό γραφείο. Δεν θα μπορούσε και δεν θα έπρεπε ποτέ να υπογραφεί από δικαστικό λειτουργό

Οποιος γνωρίζει έστω τα βασικά από ανάλυση λόγου αντιλαμβάνεται πως η ανακοίνωση της εισαγγελέα του Αρείου Πάγου «σχετικά με τις υποκλοπές» –έτσι ακριβώς αναρτήθηκε στον ιστότοπο της Εισαγγελίας, ούτε καν για «υπόθεση των υποκλοπών» τολμά να κάνει λόγο– δεν ανήκει στο είδος του δικανικού λόγου τον οποίο (οφείλουν να) εκφέρουν οι δικαστικοί λειτουργοί κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους.

Ο δικανικός λόγος περιορίζεται να αναφέρει, ψυχρά και αποστασιοποιημένα, τι ισχύει ως δίκαιο (quid juris). Δεν επεκτείνεται σε περιττές αναφορές –τι ίσχυε πριν και μετά και πότε άλλαξε τι– για τη δημιουργία πολιτικών εντυπώσεων, κλείνοντας το μάτι στους οπαδούς του ποινικού λαϊκισμού.

Ο δικανικός λόγος είναι ακριβής. Δεν χρησιμοποιεί απόλυτες εκφράσεις εκεί όπου δεν υπάρχει βεβαιότητα. Και, κυρίως, δεν βεβαιώνει πράγματα που δεν αποδείχθηκαν. Το χάσμα ανάμεσα σε μια φράση του τύπου «από την έρευνα δεν προέκυψε εμπλοκή κρατικού λειτουργού», που θα ανέμενε κάποιος από δικαστικό όργανο, και στη φράση –verbatim από την ανακοίνωση– «συνάγεται αναντίλεκτα ότι δεν υπήρξε καμία απολύτως εμπλοκή οποιουδήποτε κρατικού λειτουργού» είναι χαώδες. «Αναντίλεκτα»; (Γνωρίζουμε καλά ότι αυτή ή αντίστοιχες λέξεις είναι ένδειξη ανασφάλειας, χρησιμοποιείται ακριβώς τότε όταν είναι αμφίβολη η βασιμότητα των λεγομένων.) «Καμία απολύτως»; «Οποιουδήποτε»; Τολμά δηλαδή η εισαγγελική αρχή να βεβαιώνει ότι, σε ένα σκάνδαλο για το οποίο ήδη παραιτήθηκαν ανώτατοι κρατικοί λειτουργοί, δεν πρόκειται ποτέ να δούμε εμπλεκόμενο, έστω και με την παραμικρή συνέργεια, κάποιον κρατικό λειτουργό; Αυτό είναι λόγος εισαγγελέα; Γιατί περισσότερο μοιάζει με λόγο ερευνώμενου κρατικού λειτουργού.

Ο δικανικός λόγος είναι, τέλος, νομικά εγκρατής λόγος. Γνωρίζει –οφείλει να γνωρίζει– ότι δίκαιο δεν είναι μόνο ο νόμος. Πάνω από τον νόμο υπάρχουν το Σύνταγμα και το Διεθνές και Ευρωπαϊκό Δίκαιο. Στα σοβαρά ισχυρίζεται η εισαγγελική αρχή ότι, ως προς τις διατάξεις της εισαγγελέα της ΕΥΠ περί άρσης απορρήτου των επικοινωνιών, «τηρήθηκε απαρέγκλιτα η διαδικασία που προβλέπεται από τον Νόμο»; (Ετσι, με το Ν κεφαλαίο.) Αγνοεί το άρθρο 19 του Συντάγματος, που απαιτεί η άρση του απορρήτου να παραμένει η απόλυτη εξαίρεση και το έσχατο μέτρο; Τι άλλο παρά βάναυση καταπάτηση και ευτελισμός του Συντάγματος είναι η έκδοση τέτοιων εισαγγελικών διατάξεων κατά δεκάδες χιλιάδες κάθε χρόνο, δηλαδή χωρίς να είναι πρακτικά και ανθρωπίνως δυνατός έστω και υποτυπώδης έλεγχος των αιτημάτων άρσης;

Η ανακοίνωση της εισαγγελέα του Αρείου Πάγου «σχετικά με τις υποκλοπές» θα μπορούσε να είχε γραφεί σε υπουργικό γραφείο. Θα μπορούσε να είχε γραφεί σε δικηγορικό γραφείο. Δεν θα μπορούσε και δεν θα έπρεπε ποτέ να υπογραφεί από δικαστικό λειτουργό. Το πλήγμα που επιφέρει στην –ούτως ή άλλως– καταρρέουσα εμπιστοσύνη των πολιτών στη δικαστική εξουσία είναι ανυπολόγιστο. Ας μην ξεχνάνε οι λειτουργοί της πως ασκούν την εξουσία τους «στο όνομα του Ελληνικού Λαού» (άρθρο 26 παρ. 3 του Συντάγματος). Οι δικαστικοί λειτουργοί δεν εκλέγονται. Η νομιμοποίηση της εξουσίας τους εξαρτάται από την εμπιστοσύνη με την οποία τους περιβάλλουν οι πολίτες.

ΠΗΓΗ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου