08 Αυγούστου 2024

Η αγορά δεν μπορεί να ρυθμίσει τίποτα

supermarket trofima



Το κεντρικό δόγμα του νεοφιλελευθερισμού λέει πως οι αγορές αυτορρυθμίζονται. Μπορούν, δηλαδή, από μόνες τους να φέρουν ισορροπία στην παραγωγή και στην κατανάλωση, στην προσφερόμενη από τις εταιρείες εργασία και στο διαθέσιμο εργατικό δυναμικό, δηλαδή στο ζήτημα της ανεργίας, στο ύψος των μισθών και στις τιμές των προϊόντων.

Η αλήθεια είναι εντελώς διαφορετική. Αν είχαμε παγκοσμίως ένα πολυκλαδικό μονοπώλιο, που παρήγε τα πάντα, ο περιβόητος νόμος της προσφοράς και της ζήτησης θα μπορούσε να φέρει μια ισορροπία σε όλα. Αλλά τέτοιο μονοπώλιο δεν έχουμε. Εχουμε πολλά μονοπώλια που παράγουν τα ίδια πράγματα και ανταγωνίζονται μεταξύ τους για το πoιο θα κυριαρχήσει στην αγορά. Αρα έχουμε αναρχία της παραγωγής που οδηγεί σε υπερπαραγωγή προσφοράς, η οποία δεν λαμβάνει καθόλου υπόψη της τη ζήτηση.

Εχουμε και κάτι ακόμα. Χαλύβδινος νόμος του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής που οδηγεί σε υπερπαραγωγή προσφοράς είναι η αναζήτηση του μέγιστου κέρδους από τους κεφαλαιοκράτες. Οχι του μέσου, αλλά του μέγιστου κέρδους. Τι σημαίνει αυτό;

Σημαίνει πολύ απλά πως όταν έχουμε παραγωγή που υπερκαλύπτει τη ζήτηση ένα μέρος των προϊόντων που έχουν παραχθεί θα μείνουν απούλητα. Αρα το κεφάλαιο που επενδύθηκε στην παραγωγή και έγινε εμπόρευμα δεν μπορεί να μετατραπεί σε χρήμα και πάλι σε κεφάλαιο. Κατά συνέπεια η ζημιά που προκαλείται είτε ισοφαρίζει το κέρδος που επιτεύχθηκε από τα προϊόντα που πουλήθηκαν είτε είναι πολλαπλάσια αυτού.

Σε αυτές τις συνθήκες, που συνήθως είναι συνθήκες κρίσης, η αύξηση των τιμών είναι συνήθως ένας βασικός τρόπος για να αντιμετωπίζουν οι κεφαλαιούχοι τις ζημιές που προκαλεί ο ανταγωνισμός μεταξύ τους και ο άναρχος τρόπος παραγωγής. Ειδικά δε η αύξηση τιμών για εκείνα τα προϊόντα που οι πολίτες είναι αναγκασμένοι να αγοράσουν γιατί σχετίζονται με την ίδια τους την επιβίωση.

Σε αυτές τις συνθήκες η αγορά από μόνη της -χωρίς δραστική κρατική παρέμβαση- δεν μπορεί να ρυθμίσει τίποτα. Μόνο επιδείνωση μπορεί να φέρει. Κι αυτές τις συνθήκες βιώνουμε σήμερα.

ΠΗΓΗ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου