Ηλεκτρικό ρεύμα: Θα καεί η τσέπη μας πολύχρωμα

Την ώρα που οι καταναλωτές δεν καταλαβαίνουν από χονδρεμπορικές τιμές, πολλαπλασιαστές «a» και άνω όρια «L_u», ο κ. Σκυλακάκης επέμεινε στη χθεσινή συνέντευξή του να διαφημίζει τα πράσινα τιμολόγια, λέγοντας ότι επιτρέπουν στον καταναλωτή να συγκρίνει «τελικές χρεώσεις»

• Θα καεί η τσέπη μας πολύχρωμα

Του Θανάση Πετράκου*

Μαύρα τα  νέα για τους  καταναλωτές παρά την πολυχρωμία που βάζουν στη ζωή  μας ο  κ. Μητσοτάκης και ο  κ. Σκυλακάκης.

Η κυβέρνηση  από την 1η Ιανουαρίου 2024 που  σταματούν οι κρατικές επιδοτήσεις ηλεκτρικής ενέργειας (power pass), με το αφήγημα  της ελεύθερης επιλογής, στον "υπέροχο" κόσμο της ελεύθερης αγοράς, λέει ότι ο καταναλωτής θα έχει δικαίωμα να επιλέξει σε ποιο πρόγραμμα τιμολόγησης θα ενταχθεί ανάμεσα σε τρία συν ένα είδη τιμολόγησης, τα οποία περιγράφονται στην ΚΥΑ ΔΗΕ/120637/2107/2023-ΦΕΚ 6600/Β/(21-11- 2023). Ο τρόπος υπολογισμού του τιμολογίου ηλεκτρικής ενέργειας καθώς και ο τρόπος αναπροσαρμογής του, που θα γίνεται σε μηνιαία βάση σε συνάρτηση με την τιμή χονδρικής του χρηματιστήριου ενέργειας χρησιμοποιώντας μια μαθηματική εξίσωση σπαζοκεφαλιά.

Οι προμηθευτές (πάροχοι) θα πρέπει να ενημερώσουν τους πελάτες τους μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2023 για τις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας που θα ισχύσουν από 1η Ιανουαρίου 2024.

Με βάση το νέο σύστημα, καθιερώνονται τρεις κατηγορίες με διαφορετικό χρώμα (κίτρινο, μπλε, πορτοκαλί) ανάλογα με το τι θα επιλέξει κάθε νοικοκυριό, συν την πράσινη κατηγορία για εκείνους που δεν επιλέξουν καμία από τις τρεις προηγούμενες.

Αυτή η πανδαισία χρωμάτων στους λογαριασμούς του ρεύματος  έχει στόχο να βρούμε  εμείς με  το πιο τρόπο θέλουμε  να μας χρεώνει το καρτέλ της ηλεκτρικής ενέργειας  και να ψάξουμε διδάκτορα ηλεκτρολόγο, με μάστερ στην μετεωρολογία και στις διεθνείς σχέσεις και μεταδιδακτορικό στην λογιστική  για  να μας  πει, ποιο χρώμα θα επιλέξουμε. Αν πληρώσουμε  πολλά, στο τέλος του  μήνα, η απάντηση των κ. Μητσοτάκη και Σκυλακάκη θα είναι ότι εμείς θα φταίμε διότι δεν προσέξαμε, καθότι η λογική τους  είναι γνωστή «Η  επιλογή σου και οι συνέπειες της είναι   ατομική σου ευθύνη».

Όλη αυτή η συζήτηση περί χρωμάτων έχει να κρύψει  και να αποπροσανατολίσει τη συζήτηση για τη νέα ληστεία των καταναλωτών από το  καρτέλ της ενέργειας που αποτελείται από τον Μυτιληναίο με την PROTERGIA, τον Περιστέρη  με την Ηρων Ενεργειακή, τον Λάτση με την ELPEDISON και τους Μυτιληναίο και Βαρδινογιάννη με την Korinthos Power και τους μεγαλομετόχους funds της ιδιωτικής πλέον ΔΕΗ η οποία πλέον δεν θα πρέπει να λέγεται  Δ.Ε.Η. αλλά  Ι.Ε.Η. Αυτούς καλύπτει και εξυπηρετεί ο κ. Μητσοτάκης και η κυβέρνηση του. Το μόνο που αλλάζει είναι αν θα πληρώνει ο  καταναλωτής  και το ρίσκο των εταιριών ενέργειας προκαταβολικά ή απολογιστικά (με καπέλο).

Οι ισχυρισμοί  μου αυτοί δεν είναι ούτε  αυθαίρετοι ούτε υπερβολικοί. Είναι η Αλήθεια.

Διότι από 1/1/2024 που  αλλάζει ο τρόπος τιμολόγησης , όχι μόνο δεν υπάρχει καμία μείωση αλλά:

1. Επανέρχεται η ρήτρα αναπροσαρμογής στους λογαριασμούς με την ονομασία «Μηχανισμός Διακύμανσης» ο οποίος είναι η μετακύλιση απευθείας στον καταναλωτή της αισχροκέρδειας όλου του προηγούμενου διαστήματος από την εκδήλωση της «ενεργειακής κρίσης», που υπό του φόβου των εκλογών συγκαλύπτονταν από τα «power pass» που δίνονταν με δημόσιο χρήμα. Η  δε τελική τιμή χρέωσης ρεύματος από τον Γενάρη θα επηρεάζεται από τις διακυμάνσεις των χονδρεμπορικών τιμών στον τζόγο του Χρηματιστηρίου Ενέργειας, όπως γινόταν πριν από την εφαρμογή του προσωρινού μηχανισμού τιμολόγησης, που λήγει στις 31/12/2023.  

Αν η  κυβέρνηση ήθελε  να κάνει κάποια στοιχειώδη παρέμβαση για  να ανακουφίσει τα  νοικοκυριά και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις από τους ακριβούς λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος η μόνη ουσιαστική παρέμβαση για τους καταναλωτές ρεύματος θα ήταν αυτή στη χονδρική αγορά της ενέργειας κι όχι «τα χρωματιστά τρικ στα τιμολόγια λιανικής για τον καταναλωτή». Διότι η τιμή του ρεύματος διαμορφώνεται  κατά 90 %  από τη τιμή της χονδρικής και διαμορφώνεται με αισχρό τρόπο  καθότι το χρηματιστήριο ενέργειας σήμερα  ,με τη ρήτρα αναπροσαρμογής που τώρα βαφτίστηκε «Μηχανισμός Διακύμανσης» δεν διαμορφώνει τη τιμή της χοντρικής από το  κόστος παραγωγής της ενέργειας συν ένα λογικό κέρδος αλλά, ο τελευταίος του καρτέλ που πουλάει ρεύμα για να συμπληρωθούν οι ποσότητες που καταναλώνουμε και χρησιμοποιούμε, ορίζει την τιμή  για όλους!

Αυτός ο απαράδεκτος τρόπος διαμόρφωσης της χοντρικής τιμής  έχει ως αποτέλεσμα  να αισχροκερδεί με  ιλιγγιώδη υπερκέρδη  το καρτέλ των τεσσάρων μεγαλοεπιχειρηματιών (Μυτιληναίος  με την PROTERGIA, Περιστέρης  με την Ηρων Ενεργειακή, Λάτσης με την ELPEDISON και Μυτιληναίος και Βαρδινογιάννης με την Korinthos Power) που παράγουν ρεύμα από το φυσικό αέριο καθώς και οι μεγαλομέτοχοι της ιδιωτικής πλέον ΔΕΗ η οποία πρέπει  να αλλάξει όνομα και  να ονομαστεί Ι.Ε.Η.

2. Η ιδιωτική  πλέον ΔΕΗ ανακοίνωσε ότι  για  τα οικιακά τιμολόγια Γ1 και Γ1Ν (νυχτερινό)  που ενδιαφέρουν τη μεγάλη πλειοψηφία των καταναλωτών, οι τιμές διαμορφώνονται ως εξής:

Πράσινο (κυμαινόμενο) τιμολόγιο:
Για κατανάλωση έως 500 KWh κόστος 0,16 €/kWh και 0,172 €/kWh για κατανάλωση άνω των 500 KWh. Η νυκτερινή χρέωση θα ανέρχεται σε 0,129 €/kWh, ανεξαρτήτως κατανάλωσης.

Αν υπάρχει μείωση κατανάλωσης ενέργειας, σε σχέση με την περσυνή, δίνεται έκπτωση που μεταφράζεται σε κόστος 0,128€/kWh για τις πρώτες 500kWh και σε 0,1376€/kWh για κάθε επιπλέον κιλοβατώρα. Το νυχτερινό τιμολόγιο, διαμορφώνεται σε 0,1032€/kWh, ανεξάρτητα κατανάλωσης.

Κίτρινο (κυμαινόμενο) τιμολόγιο
Για κατανάλωση έως 500 KWh κόστος 0,155 €/kWh για τις πρώτες 500 KWh και 0,211 €/kWh για παραπάνω κατανάλωση, με τη νυχτερινή χρέωση στα  0,129 €/kWh. Με την έκπτωση μειωμένης κατανάλωσης, το κόστος αγγίζει τα 0,124 €/kWh, 0,1688 €/kWh και 0,1032 €/kWh, αντίστοιχα.

Μπλε τιμολόγιο (σταθερό):
0,28 €/kWh για την ημέρα και 0,24 €/kWh για τη νύχτα, ανεξάρτητα κατανάλωσης.

Ωστόσο, στις τιμές των κυμαινόμενων τιμολογίων, προβλέπεται προσαύξηση («μηχανισμός διακύμανσης», δηλαδή ένας σύνθετος μαθηματικός τύπος που επιβαρύνει τον καταναλωτή σε περίπτωση απόκλισης της χρηματιστηριακής τιμής (χονδρική) σε σχέση με τις τωρινές τιμές. Το ύψος της προσαύξησης, είναι διαφορετικό και υψηλότερο για «το πράσινο» σε σχέση με το «κίτρινο» τιμολόγιο.
 
Δεδομένου ότι οι σημερινές (φθινόπωρο 2023) τιμές για τα τιμολόγια Γ1 και Γ1Ν, είναι 0,15€/kWh (ημερήσια κατανάλωση) και 0,11€/kWh (νυχτερινό) προκύπτει ότι υπάρχει σοβαρή επιβάρυνση για τον καταναλωτή, ανεξάρτητα από το τι είδους τιμολόγιο («χρώμα») θα επιλέξει.

Συγκρίνοντας τη σημαντική διαφορά χρεώσεων μεταξύ του «πράσινου» και «κίτρινου» κυμαινόμενου τιμολογίου και του σταθερού «μπλε» τιμολογίου, προκύπτει ότι η επιλογή σταθερού τιμολογίου υπό του φόβητρου του «μηχανισμού διακύμανσης» μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση κόστους 100% !

Όμως και ο μαθηματικός τύπος δημιουργεί μεγάλες διακυμάνσεις τιμών αν η  χοντρική αποκλίνει από την τιμή των 120  ευρώ/Mhw.
Συμπερασματικά σε  κάθε περίπτωση η τσέπη  μας θα καεί.

Θυμίζω ότι όταν Πρόεδρος της ΔΕΗ ήταν ο Μανώλης Παναγιωτάκης μέχρι το 2019 η τιμή της κιλοβατώρας στο οικιακό τιμολόγιο Γ1 ήταν 0,0946. Βέβαια δεν έπαιρνε μισθό 339.000 ευρώ που παίρνει  ο κ. Στάσσης.

3. Δεν φτάνει μόνο η μαθηματική εξίσωση για υποψηφίους του ΜΙΤ έχουμε και αυξήσεις α) Στο πάγιο το οποίο στο οικιακό τιμολόγιο Γ1 το 2019 ήταν 0,38 ευρώ το μήνα. Σήμερα ανέρχεται στα 3,5 ευρώ το μήνα, ενώ από 1/1/2024, θα πάει στα 5 ευρώ.

β) Στις ρυθμιζόμενες πάγιες χρεώσεις του ΑΔΜΗΕ και ΔΕΔΔΗΕ  που πληρώνουμε για καλώδια, υπηρεσίες κοινής ωφέλειας κλπ. Το νέο έτος η αύξηση θα είναι της τάξης του 7-12% καθότι η ΡΑΑΕΥ (πρώην ΡΑΕ)  ενέκρινε τον Ιούλιο νέες αυξήσεις  του δείκτη απόδοσης WACC, που αντιστοιχεί στο μεσοσταθμικό κόστος κεφαλαίων, αφενός για τον διαχειριστή του δικτύου μεταφοράς ΑΔΜΗΕ και αφετέρου για τον διαχειριστή του δικτύου διανομής ΔΕΔΔΗΕ. Με βάση αυτή την άνοδο των συντελεστών, θα προκύψουν αυξήσεις χρεώσεων στα ρυθμιζόμενα έσοδα που χρεώνονται σε κάθε λογαριασμό. Και αυτό θα συμβεί την ώρα που οι χρεώσεις αυτές υπέρ ΑΔΜΗΕ και ΔΕΔΔΗΕ αυξήθηκαν έως τριπλασιασμού τους τελευταίους μήνες ενώ οι δείκτες WACC παρέμεναν ίδιοι όπως είχαν καθοριστεί από το 2020. Θυμίζω ότι για τον ΑΔΜΗΕ τον Σεπτέμβριο του 2022 η ΡΑΕ ενέκρινε αυξήσεις που ξεπέρασαν το 50% για τα νοικοκυριά και τις μικρές επιχειρήσεις που τροφοδοτούνται από τη χαμηλή τάση. Η χρέωση εκεί ανέβηκε από τα 6,35 στα 9,78 ευρώ ανά μεγαβατώρα  και για το ΔΕΔΔΗΕ  από το Μάιο ένα νοικοκυριό που καταναλώνει ετησίως 3.600 κιλοβατώρες (300 τον μήνα) χρεώνεται πλέον με περίπου 170 ευρώ έναντι 90 ευρώ πριν από τον Μάιο.

Αυτά είναι  τα αποτελέσματα της πολιτικής της κυβέρνησης Μητσοτάκη, της πολιτικής εξυπηρέτησης των συμφερόντων του  καρτέλ, της πλήρους ιδιωτικοποίησης της ΔΕΗ και της μετατροπής του ηλεκτρικού ρεύματος από δημόσιο αγαθό σε εμπόρευμα 100%.

Το αποτέλεσμα είναι  βέβαιο, θα αυξηθεί η ενεργειακή  φτώχεια.
Συνεπώς επιβάλλεται να υπάρξει ένα παλλαϊκό  κίνημα με σύνθημα «Ρεύμα φτηνό  για το  λαό  και όχι πράσινα κίτρινα μπλε και πορτοκαλί  παραμύθια».  
 
Πρώτο άμεσο αίτημα πρέπει  να είναι να καταργηθεί ο «Μηχανισμός Διακύμανσης» και η τιμή στη χοντρική να διαμορφώνεται με βάση το κόστος παραγωγής από κάθε πηγή συν ένα λογικό και διαφανές κέρδος  και όχι στη πολύχρωμη κοροϊδία.

Επιπλέον πρέπει  να απαιτήσουμε  

–Να καταργηθεί ο ειδικός φόρος κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας.
–Να γίνει άμεση μείωση του ΦΠΑ στα τιμολόγια του Ηλεκτρικού Ρεύματος στο 4%.
–Να  ενεργοποιηθεί εκ νέου ο Νόμος 4320/19-03-2015 που προβλέπει δωρεάν 1200 κιλοβατώρες το τετράμηνο για όσους είναι κάτω από τα όρια φτώχειας.
–Να σταματήσουν οι  αποκοπές  συνδέσεων ηλεκτρικού ρεύματος, νερού και internet σε φτωχά υπερχρεωμένα λαϊκά νοικοκυριά και  να γίνει  επανασύνδεση τους.
–Να καταργηθεί η βίαιη και πρόωρη απολιγνιτοποίηση και να συμβαδίσει η χώρα μας με το σύνολο των  χωρών της Ευρώπης  και τις αποφάσεις για απανθρακοποίηση μέχρι το 2049.
 
Τέλος ρεύμα φτηνό για όλο το λαό μπορεί  να υπάρξει αν καταργηθεί το Χρηματιστήριο Ενέργειας και το Ηλεκτρικό Ρεύμα γίνει πάλι Δημόσιο Αγαθό.

*Ο  Θανάσης Πετράκος είναι Περιφερειακός Σύμβουλος Πελοποννήσου και πρώην βουλευτής