Περί πολέμου

Γράφει ο Δημήτρης Νανούρης

«Ξυνόν ανθρώποις Αρης», έγραφε ο ποιητής Αρχίλοχος. Ο Πόλεμος είναι κοινό κακό για τους ανθρώπους, πά’ να πει. Τον στίχο του ριψάσπιδος για χάρη του έρωτα Παριανού λυρικού παραθέτω σαν σχόλιο στο θέμα των ημερών μαζί με συμπαρομαρτούντες αφορισμούς, τους οποίους αλίευσα στην ιστοσελίδα gnomikologikon.gr. Ιδού: «Η μεγάλη Καρχηδόνα ξεκίνησε τρεις πολέμους. Μετά τον πρώτο, ήταν ακόμα ισχυρή. Μετά τον δεύτερο ήταν ακόμα κατοικήσιμη. Μετά τον τρίτο, ήταν αδύνατο να την εντοπίσεις». (Μπέρτολτ Μπρεχτ) • «Απαγορεύεται να σκοτώνεις. Γι’ αυτό όλοι οι δολοφόνοι τιμωρούνται, εκτός αν σκοτώνουν σε μεγάλους αριθμούς και υπό τον ήχο σαλπίγγων». (Βολταίρος)

«Διά την των χρημάτων κτήσιν πάντες οι πόλεμοι γίγνονται». (Πλάτων) • «Νεύρα πολέμου χρυσός» (Πίνδαρος). Δηλ. κινητήρια δύναμη του πολέμου είναι το χρήμα • «Σε όλους τους πολέμους, από τον Τρωικό μέχρι σήμερα, το κυριότερο κίνητρο υπήρξε η κλοπή, η αρπαγή, η λεηλασία». (Σενέκας) • «Ο πόλεμος εναντίον μιας ξένης χώρας συμβαίνει μόνο όταν οι τάξεις με το χρήμα εκτιμούν ότι θα βγάλουν κέρδος απ’ αυτόν». (Τζορτζ Οργουελ)

«Η ηρωική ποίηση γοητεύει αυτούς που δεν πάνε στον πόλεμο και ακόμα περισσότερο αυτούς που ο πόλεμος τους κάνει τρομακτικά πλούσιους». (Λουί-Φερντινάν Σελίν) • «Ολη η πολεμική προπαγάνδα, οι κραυγές, τα ψέματα και το μίσος, έρχονται, όλα ανεξαιρέτως, από ανθρώπους που δεν πολεμούν». (Οργουελ) • «Οι στρατιώτες είναι η τροφή των κανονιών». (Ναπολέων) • «Μόνο οι νεκροί έχουν δει το τέλος του πολέμου». (Τζορτζ Σανταγιάνα) • «Μια από τις πιο έντονες εμπειρίες του πολέμου είναι ότι ποτέ δεν μπορείς να ξεφύγεις από μια αηδιαστική μυρωδιά ανθρώπινης προέλευσης». (Οργουελ)

«Υπάρχει κάτι πιο ανήθικο από τον πόλεμο;» (Μαρκήσιος Ντε Σαντ) • «Η τρομοκρατία είναι ο πόλεμος των φτωχών και ο πόλεμος είναι η τρομοκρατία των πλούσιων». (Πίτερ Ουστίνοφ) • «Πόλεμος είναι η συνέχιση της πολιτικής με άλλα μέσα». (Κλαούζεβιτς) • «Ο πόλεμος είναι η μαμή της ιστορίας». Κάτι μας θυμίζει, αλλά αποδίδεται στον Ναπολέοντα • «Ο πόλεμος αρχίζει όταν θέλεις, αλλά δεν τελειώνει όταν θέλεις». (Μακιαβέλι) • «Για τους πιο πολλούς ο πόλεμος είναι το τέλος της μοναξιάς. Για εμένα, είναι η οριστική μοναξιά». (Καμί) • «Τη μέρα που η δύναμη της αγάπης θα υπερνικήσει την αγάπη της δύναμης, ο κόσμος θα γνωρίσει την ειρήνη». (Γκάντι)

«Είχε να διαλέξει ανάμεσα στον πόλεμο και την ατίμωση. Διάλεξε την ατίμωση. Αλλά θα έχει και πόλεμο». (Τσόρτσιλ) • «Ο πόλεμος είναι ο πολλαπλασιασμός του τέλειου εγκλήματος». (Ρομπέρ Σαμπατιέ) • «Ο πόλεμος δεν είναι τίποτα λιγότερο από επιταχυνόμενη τεχνολογική αλλαγή». (Μάρσαλ Μακ Λούαν, Καναδός επικοινωνιολόγος) • «Ο πόλεμος είναι ο τρόπος που διάλεξε ο Θεός για να διδάξει στους Αμερικανούς Γεωγραφία». (Αμβρόσιος Μπιρς) • «Η Ελβετία έχει πεντακόσια χρόνια δημοκρατίας και ειρήνης και ποιο ήταν το μεγαλύτερο επίτευγμά της; Το ρολόι - κούκος». (Γκράχαμ Γκριν)