Η Ελληνική Εταιρία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ) ζητά να τροποποιηθεί το νέο σχέδιο ΕΧΠ-Τ ώστε οι ελληνικοί προορισμοί να αναβαθμιστούν.
Η Ελληνική Εταιρία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ) αξιολογεί το νέο σχέδιο του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου του Τουρισμού (ΕΧΠ-Τ). Σύμφωνα με τον σχολιασμό της ΕΛΛΕΤ το νέο σχέδιο είναι ξεπερασμένο από την ίδια την τουριστική πραγματικότητα. Ενώ η προώθηση του ΕΧΠ-Τ αποτελεί θετικό, αν και ιδιαίτερα καθυστερημένο βήμα για την εξέλιξη της χώρας μας, είναι απαραίτητο να γίνουν κάποιες αναγκαίες συμπληρώσεις και τροποποιήσεις οι οποίες πρέπει να προωθηθούν τάχιστα, ώστε να ανακοπεί η σημερινή κατάσταση ασυδοσίας.
Περιορισμός της Τουριστικής δόμησης
Το νέο σχέδιο ΕΧΠ-Τ προωθεί σχεδόν αποκλειστικά μεγάλες επενδύσεις σε εκτός σχεδίου περιοχές, σε ολη τη Χώρα. Ακόμη και σε προστατευμένες περιοχές και σε ακατοίκητα νησιά άνω των 300 στρ. Επιτρέποντας έτσι, σε μεγάλες επενδύσεις να χωροθετηθούν σχεδόν παντού, γεγονός που μπορεί να αλλοιώσει την ταυτότητα των νησιών ανεπανόρθωτα. Η ΕΛΛΕΤ εξηγεί ότι η δημιουργία τουριστικών καταλυμάτων θα έπρεπε να τελεί σε άμεση λειτουργική εξάρτηση από οικιστικές περιοχές, καθώς η διάσπαρτη εκτός σχεδίου τουριστική δόμηση θα πρέπει να περιοριστεί και σε ορισμένους προορισμούς να αποκλειστεί.
Κατηγορίες περιοχών
Το ΕΧΠ-Τ διακρίνει τρεις κατηγορίες περιοχών με βάση διαφορετικών κριτήριων. Τη χωρική διάρθρωση των τουριστικών καλυμμάτων, τα γεωγραφικά χαρακτηριστικά και τις ειδικές συνθήκες που εμφανίζουν και τέλος τις ειδικές μορφές τουρισμού και ειδικές υποδομές.
Α. Κατηγοριοποίηση με βάση της χωρική διάρθρωση των καταλυμάτων
Ενώ αυτή η κατηγοριοποίηση διακρίνει περιοχές Α Ελέγχου, Β Ανεπτυγμένες, Γ Αναπτυσσόμενες, Δ με δυνατότητες Ανάπτυξης και Ε Μη Ανεπτυγμένες, δεν προβλέπονται περιοχές κορεσμένες από την άποψη των νέων τουριστικών κλινών. Επιπλέον ιδιαίτερη διαφοροποίηση ως προς το είδος και το μέγεθος των τουριστικών καταλυμάτων που επιτρέπεται να δεχθούν δεν υφίσταται. Έτσι, δεν προκύπτει πλήρης εικόνα της ανά περιοχή τουριστικής ανάπτυξης, καθώς παντού προωθούνται Οργανωμένες Μονάδες Ανάπτυξης Τουρισμού (ΟΜΑΤ), δηλαδή εξ ορισμού σημαντικού μεγέθους επενδύσεις.
Επιπλέον, δεν φαίνεται να υπάρχει διαφοροποίηση ως προς την αντίληψη με την οποία το ΕΧΠ-Τ αντιμετωπίζει την τουριστική ανάπτυξη. Θέτει ελάχιστο εμβαδόν για την ανέγερση ξενοδοχείων 16 στρ. και 12 στρ. στις περιοχές Α Ελέγχου και Β Ανεπτυγμένες αντίστοιχα. Με αυτόν τον τρόπο, το νέο σχέδιο ΕΧΠ-Τ ευνοεί τις σχετικά μεγάλες αναπτύξεις μέσω ΟΜΑΤ. Όχι μόνο δεν περιορίζει τη συνολική δόμηση σε ήδη προβληματικές περιοχές, αλλά την προωθεί ιδιαίτερα εκτός σχεδίου.
Β. Κατηγοριοποίηση με βάση γεωγραφικά χαρακτηριστικά και ειδικές συνθήκες
Ως προς τα νησιά το ΕΧΠ-Τ προβλέπει τρεις ομάδες. Τουριστικά ανεπτυγμένα και αναπτυσσόμενα νησιά, λοιπά κατοικημένα νησιά, ακατοίκητα νησιά και βραχονησίδες. Σε αυτές τις κατηγορίες, δεν έχουν προστεθεί μέτρα για ορεινές και ημιορεινές περιοχές, αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία, καθώς και ένα κρίσιμο εύρος για τις παράκτιες ζώνες.
Στην ομάδα Ι κατατάσσει νησιά με πολύ διαφορετικά επίπεδα τουριστικής ανάπτυξης, ακριβώς όπως και τα προηγούμενα ΕΧΠ-Τ του 2009 και του 2013. Το ΕΧΠ-Τ έτσι, έμμεσα δεν εξασφαλίζει την προστασία των ανεπτυγμένων νησιών από πρόσθετη τουριστική δόμηση και επιπλέον η δόμηση αυτή χωροθετείται και πάλι εκτός σχεδίου.
Επιπρόσθετα, το ΕΧΠ-Τ δεν εξασφαλίζει την προστασία των προστατευόμενων περιοχών, καθώς, επιτρέπει την χωροθέτηση ΟΜΑΤ ήπιας ανάπτυξης στις περιοχές Εθνικού Συστήματος Προστατευόμενων Περιοχών.
Γ. Κατηγοριοποίηση με βάση τις ειδικές μορφές τουρισμού και ειδικές υποδομές
Η ΕΛΛΕΤ εξηγεί ότι σημαντικό μειονέκτημα στην κατηγοριοποίηση με βάση τις ειδικές μορφές τουρισμού είναι ότι η εξέλιξη των ειδικών τους είναι δυναμικές και συνεπώς εξελίσσονται από τη ζήτηση. Οι διαδικασίες αυτές έτσι πρέπει να βασίζονται στην επιστήμη και τη βιβλιογραφία, και δεν μπορούν να ορίζονται δια νόμου.
Ειδικά θέματα
Επιπλέον, ενώ θα έπρεπε να υπάρχει μια έμφαση στην ανάπτυξη των ειδικών μορφών τουρισμού που θα διαφοροποιούσαν σταδιακά το συνολικό προσφερόμενο προϊόν της Χώρας μας, στην πράξη δεν έχει σημειωθεί κάποια πρόοδος. Παρομοίως, το ΕΧΠ-Τ δεν ασχολείται με σοβαρά προβλήματα (θέματα ύδρευσης, διαχείρισης υγρών και στερεών αποβλήτων και ενέργειας) που παρατηρούνται σε τουριστικούς προορισμούς, και τα αντιμετωπίζει θεωρητικά ως ευχολόγια.
Κλιματική κρίση
Η ΕΛΛΕΤ τονίζει την ανεπαρκής αναφορά στην κλιματική κρίση. Το νέο σχέδιο ΕΧΠ-Τ αγνοεί θέματα ζωτικής σημασίας και συνεχίζει να προωθεί επενδύσεις και να παρέχει κατευθύνσεις μεγέθυνσης του τουριστικού τομέα, χωρίς προβληματισμό, ακόμη και για τις συνέπειες της κρίσης που είναι ήδη παρούσες. Η ΕΛΛΕΤ προτείνει την προώθηση ενός νέου τουριστικού μοντέλου στις άνυδρες περιοχές, που να επιβάλλει στα καταλύματα να εφαρμόζουν πράσινες πρακτικές και να απαγορεύει τις πισίνες. Απαιτεί θέσπιση ειδικών προδιαγραφών για βιώσιμα καταλύματα προσαρμοσμένες στους νησιώτικους προορισμούς και κατά προτεραιότητα μελέτες τρωτότητας στην παράκτια ζώνη και τα νησιά.
Ρύθμιση τουρισμού σε περιοχές Α και Β
Υπάρχουν μεγάλες άνισες χωρικές κατανομές στον ελληνικό τουριστικό χώρο. Για τον περιορισμό των ανισοτήτων αυτών η ΕΛΛΕΤ απαιτεί μέτρα όπως την απαγόρευση νέων τουριστικών κλινών στις περιοχές Α και Β με εξαίρεση την μετατροπή κτιρίων αρχιτεκτονικής κληρονομίας, και την πλήρη απαγόρευση των στρατηγικών επενδύσεων στις περιοχές Α και Β και την προώθηση τους μόνο στις περιοχές Δ και Ε.
Προτάσεις για Κρατικές ενισχύσεις – Δημόσιες επενδύσεις
Κατά την ΕΛΛΕΤ θα πρέπει να προβλεφθούν κίνητρα για τον Βιώσιμο Τουρισμό. Θα πρέπει να προβλεφθεί μια αύξηση των Ειδικών και Εναλλακτικών προϊόντων/ εμπειριών με δημόσιες επενδύσεις και όπου αρμόζει με κρατικές ενισχύσεις. Ένα τμήμα της υπάρχουσας κτιριακής υποδομής σε Τουριστικούς Προορισμούς και πολιτικές εκσυγχρονισμού και αλλαγής χρήσης υφιστάμενων κτιριακών υποδομών για χρήση του κοινωνικού κράτους.
Αναγκαίους ελέγχους
Τέλος, η ΕΛΛΕΤ ζητάει ριζική αύξηση μηχανισμών ελέγχου, θεσμική αναβάθμιση, εκπαίδευση ανθρώπινου δυναμικού αλλά και Ελέγχου, Προστασίας και Διαχείρισης των Τουριστικών Προορισμών της χώρας.
Διαβάστε το πλήρες κείμενο των θέσεων της ΕΛΛΕΤ για το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο του Τουρισμού εδώ.
Κεντρική φωτογραφία: Σίφνος [Yianni Mathioudakis/Unsplash]
ΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ από ΒΙΩΣΙΜΕΣ ΚΥΚΛΑΔΕΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου