Στο «κόκκινο» η υπερθέρμανση

Στο Γιορκσάιρ της Αγγλίας, ένα ζευγάρι στέκεται μπροστά σε έναν ταμιευτήρα νερού του οποίου η στάθμη έχει πέσει σε πολύ χαμηλά επίπεδα λόγω των υψηλών θερμοκρασιών | AP Photo/Jon Super, File

 

Τάσος Σαραντής

 

Νέα ρεκόρ σημειώνουν, τους τρεις τελευταίους μήνες, οι μέσες παγκόσμιες θερμοκρασίες σε ξηρά και θάλασσα, φτάνοντας σε πρωτοφανή επίπεδα. ● Για συνθήκες «Ελ Νίνιο» προειδοποιεί το αμερικανικό Κέντρο Πρόβλεψης Κλίματος. ● Πολλαπλασιάζονται οι καταστροφικές πυρκαγιές, επιδεινώνεται το φαινόμενο του θερμοκηπίου.

Μια σειρά από νέες αναφορές από την επιστημονική κοινότητα υπογραμμίζουν τις ασυνήθιστες θερμοκρασίες που καταγράφονται τόσο στην ξηρά όσο και στη θάλασσα. Οι μέσες παγκόσμιες θερμοκρασίες του επιφανειακού αέρα, για τις πρώτες ημέρες του φετινού Ιουνίου, ήταν οι υψηλότερες για την εποχή του έτους στα δεδομένα της Υπηρεσίας Κλιματικής Αλλαγής Copernicus της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Αυτό συμβαίνει ύστερα από έναν από τους πιο ζεστούς Μαΐους που έχουν καταγραφεί.

Οι παγκόσμιες θερμοκρασίες της επιφάνειας της θάλασσας έφθασαν σε νέα υψηλά τον Μάιο για δεύτερο συνεχόμενο μήνα και τον Ιούνιο κινούνται σε πρωτοφανή επίπεδα για αυτήν την εποχή του χρόνου, ιδιαίτερα στον Βόρειο Ατλαντικό. Η έκταση του θαλάσσιου πάγου της Ανταρκτικής έφτασε σε χαμηλή μηνιαία τιμή - ρεκόρ τον Μάιο, την τρίτη φορά το 2023 που η μηνιαία τιμή έφτασε σε ιστορικό χαμηλό. Οι εξαιρετικές θερμοκρασίες στην επιφάνεια της θάλασσας κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, σύμφωνα με τον δρα Αντονι Ρέα, διευθυντή Υποδομών στον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό και επικεφαλής του Παγκόσμιου Συστήματος Παρατήρησης Κλίματος.

«Παγκοσμίως, οι θερμοκρασίες της επιφάνειας της θάλασσας είναι κατά μέσο όρο 0,2 βαθμούς υψηλότερες από ό,τι την ίδια εποχή πέρυσι. Αυτό μπορεί να μην ακούγεται πολύ, αλλά, λαμβάνοντας υπόψη τη συνολική επιφάνεια των παγκόσμιων ωκεανών και τη θερμογόνο ικανότητά τους, αντιπροσωπεύει στην πραγματικότητα μια τεράστια ποσότητα θερμικής ενέργειας που απορροφάται από τον ωκεανό. Αυτό έχει ένα κόστος, συμπεριλαμβανομένων των πιθανών επιπτώσεων στα καιρικά μοτίβα, της εντατικοποίησης των κυκλώνων και της απώλειας της βιοποικιλότητας, όπως η λεύκανση (αποχρωματισμός) των κοραλλιογενών υφάλων», εξηγεί ο δρ Ρέα.

«Ελ Νίνιο»

Ο ωκεανός απορροφά περισσότερο από το 90% της περίσσειας ενέργειας από τις ανθρώπινες δραστηριότητες. Η ενεργειακή ανισορροπία της Γης συνεχίζει να αυξάνεται και, ως αποτέλεσμα, η θερμότητα των ωκεανών και οι θερμοκρασίες της επιφάνειας της θάλασσας αυξάνονται. Ο όρος ενεργειακή ανισορροπία σημαίνει πόση θερμότητα απορροφά η Γη από τον ήλιο, σε σύγκριση με το πόση θερμική υπέρυθρη ακτινοβολία ακτινοβολεί η Γη πίσω στο Διάστημα. Η παγκόσμια θερμοκρασία των ωκεανών έφτασε σε υψηλό ρεκόρ τον Μάιο, για δεύτερο συνεχόμενο μήνα. Οι θερμοκρασίες της επιφάνειας της θάλασσας παρέμεναν εξαιρετικά υψηλές μέχρι τα μέσα Ιουνίου.

Οι συνθήκες «Ελ Νίνιο» αρχίζουν τώρα να εμφανίζονται, καθώς οι θερμοκρασίες άνω του μέσου όρου της επιφάνειας της θάλασσας ενισχύονται στον ισημερινό Ειρηνικό Ωκεανό, ωθώντας το Κέντρο Πρόβλεψης Κλίματος της αμερικανικής Εθνικής Ωκεάνιας και Ατμοσφαιρικής Διοίκησης (NOAA) και το Κέντρο Κλίματος του Τόκιο να ανακοινώσουν την άφιξη των συνθηκών «Ελ Νίνιο» που αναμένεται να ενισχυθούν σταδιακά στον χειμώνα του βόρειου ημισφαιρίου 2023 - 2024. Εκτός από το «Ελ Νίνιο», μελέτες έχουν δείξει ότι η άνοδος της θερμοκρασίας της επιφάνειας της θάλασσας του Βόρειου Ατλαντικού έχει επίδραση στις εποχές των βροχών στη δυτική Αφρική, καθώς και σε περιοχές της νότιας Αμερικής, συμπεριλαμβανομένης της βορειοανατολικής Βραζιλίας.

Η υδρόγειος είχε από κοινού τον δεύτερο θερμότερο Μάιο που έχει καταγραφεί, σύμφωνα με τη υπηρεσία Κοπέρνικος, και τον τρίτο θερμότερο Μάιο, σύμφωνα με τη NOAA. Τα σύνολα των δεδομένων έχουν ελαφρώς διαφορετικά αποτελέσματα, αλλά επιβεβαιώνουν την υποκείμενη τάση ανόδου της θερμοκρασίας. Το βόρειο ημισφαίριο είχε τον δεύτερο θερμότερο Μάιο που έχει καταγραφεί. Στο νότιο ημισφαίριο, η θερμοκρασία της επιφάνειας κατατάχθηκε στην τέταρτη θερμότερη που έχει καταγραφεί για τον μήνα. Ηταν ο θερμότερος Μάιος που έχει καταγραφεί για τη Βόρεια και τη Νότια Αμερική.

Οι μηνιαίες τιμές των πάγων της Ανταρκτικής έφτασαν για τρίτη φορά φέτος στα χαμηλότερα επίπεδα όλων των εποχών, σύμφωνα με το αρχείο δορυφορικών δεδομένων

| AP Photo/David Goldman

Εν μέσω των ασυνήθιστα υψηλών θερμοκρασιών του Μαΐου στη Βόρεια Αμερική, αρκετές εκατοντάδες πυρκαγιές ξέσπασαν σε καναδικά δάση, έκαψαν πάνω από 6 εκατομμύρια στρέμματα και προκάλεσαν εκτεταμένη υποβάθμιση της ποιότητας του αέρα σε μεγάλο μέρος του Καναδά και των ΗΠΑ, στα τέλη Μαΐου και στις αρχές Ιουνίου. Για τρίτη φορά το 2023, η έκταση του θαλάσσιου πάγου της Ανταρκτικής έφτασε σε χαμηλό επίπεδο μηνιαίας τιμής ρεκόρ για την εποχή του έτους, σύμφωνα με το αρχείο δορυφορικών δεδομένων. Στα 8,8 εκατομμύρια χλμ. ανά τ.μ., κατά μέσο όρο, ήταν 1,8 εκατομμύρια χλμ. ανά τ.μ. (17%) κάτω από τον μέσο όρο της περιόδου 1991-2020 για τον Μάιο.

Διοξείδιο του άνθρακα

Σε ένα δυσοίωνο σημάδι ότι η κλιματική αλλαγή θα συνεχίσει να επιταχύνεται, τα επίπεδα των αερίων του θερμοκηπίου που παγιδεύουν τη θερμότητα βρίσκονται σε νέα ρεκόρ. Τα επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα που μετρήθηκαν στο αστεροσκοπείο Mauna Loa της NOAA στη Χαβάη κορυφώθηκαν στα 424 μέρη ανά εκατομμύριο τον Μάιο, συνεχίζοντας μια σταθερή άνοδο. Οι μετρήσεις του διοξειδίου του άνθρακα που ελήφθησαν από το Παγκόσμιο Εργαστήριο Παρακολούθησης της NOAA ήταν κατά μέσο όρο 424 μέρη ανά εκατομμύριο (ppm) τον Μάιο, τον μήνα που το διοξείδιο του άνθρακα κορυφώνεται στο βόρειο ημισφαίριο. Πρόκειται για αύξηση 3 ppm σε σχέση με τον Μάιο του 2022.

Τα επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα είναι τώρα περισσότερο από 50% υψηλότερα από ό,τι πριν από την έναρξη της βιομηχανικής εποχής. Τα ευρήματα προκαλούν ιδιαίτερη ανησυχία, δεδομένου ότι η διάρκεια ζωής του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα διαρκεί πολλές δεκαετίες, δεσμεύοντας έτσι τον πλανήτη σε μελλοντική υπερθέρμανση.