28 Ιουνίου 2023

Γυρίζοντας το κουπί της αλληλεγγύης: Ένα παράδειγμα από τη Θεσσαλονίκη (ΦΩΤΟς)


ρεπορτάζ: Σταυρούλα Πουλημένη, φωτογραφίες: Θεόφιλος Καλαϊτζίδης

 

Ένα μικρό φως στο σκοτάδι που ζούμε άναψαν το μεσημέρι της Δευτέρας εργαζόμενοι στο ΒΙΟκοφινάκι (Αργώ ΚΟΙΝΣΕΠ Ένταξης) ανήμερα της Παγκόσμιας ημέρας κατά των ναρκωτικών, οργανώνοντας μια μικρή γιορτή μαζί με την Κουζίνα «Ο Άλλος Άνθρωπος» στο αγρόκτημα του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης.


Μαγείρεψαν με αλληλεγγύη, έφτιαξαν σχέσεις και δεσμούς στέλνοντας δύναμη σε χρήστες ουσιών για να βρουν τον δρόμο προς την απεξάρτηση. Με τη συμμετοχή και άλλων δομών και οργανώσεων για την απεξάρτηση όπως η Μέθεξις, μελών του περιοδικού δρόμου «Σχεδία», καλλιτεχνών της πόλης, όπως ο Ευγένιος Δερμιτάσογλου και ο Αντώνης Σουλούγκας, συζήτησαν, τραγούδησαν και γιόρτασαν μαζί.


Το τσουκάλι στήθηκε από νωρίς το μεσημέρι και μέσα του έβραζαν βιολογικά λαχανικά που καλλιεργούνται στο αγρόκτημα του Προγράμματος Εναλλακτικής Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων Αργώ από το ΒΙΟκοφινάκι. Χθες, επίσης, το ΒΙΟκοφινάκι έκλεισε πέντε χρόνια ζωής καθώς ήταν και η μέρα ίδρυσης της ΚΟΙΝΣΕΠ. Σε αυτό απασχολούνται τρείς εργαζόμενοι οι οποίοι, πέρα από την φροντίδα της καλλιέργειας, παραδίδουν κατ’ οίκον τα βιολογικά λαχανικά σε ανθρώπους της πόλης που υποστηρίζουν το εγχείρημα. Κόσμος που συμμετέχει στην Κουζίνα «Ο Άλλος Άνθρωπος» μαζί με τον ίδιο τον Άλλο άνθρωπο, κατά κόσμο Κώστα Πολυχρονόπουλο, έκοψαν και έπλυναν τα λαχανικά για το γεύμα, συνοδεία τραγουδιών.


«Σήμερα είναι μεγάλη μέρα για εμάς, προσωπικά την θεωρώ πιο μεγάλη και από τα γενέθλιά μου, γιορτάζουμε την απεξάρτησή μας και προτείνουμε και σε άλλα παιδιά που είναι σε χρήση να κάνουν το επόμενο βήμα σε οποιοδήποτε πρόγραμμα επιλέξουν αυτοί-ες» λέει ο Αστέρης Καλογερόπουλος, εργαζόμενος στο ΒΙΟκοφινάκι τονίζοντας ότι η επιλογή της δράσης αυτής έγινε για να έρθουν κοντά συλλογικότητες και εγχειρήματα αλληλεγγύης. «Επιλέξαμε την κουζίνα “Ο Άλλος Άνθρωπος” που πολλά χρόνια βοηθάει στον σκοπό της αλληλεγγύης, μαγειρεύοντας φαγητό για ανθρώπους που δεν έχουν. Για μας το ζήτημα της πείνας είναι πολύ σημαντικό» συνεχίζει ο Αστέρης τονίζοντας ότι το ΒΙΟκοφινάκι ως εγχείρημα πηγαίνει πολύ καλά ωστόσο συνεχίζει να ζητάει τη στήριξη του κόσμου. «Εμείς παράγουμε βιολογικά λαχανικά με τα χέρια μας, τα παραδίδουμε κατ’οίκον χωρίς πρόσθετη επιβάρυνση, ο κόσμος μας βρίσκει στη σελίδα στο facebook και παραγγέλνει. Τώρα είμαστε τρεις αλλά θέλουμε να γίνουμε 1013. Τα λαχανικά καλλιεργούνται χωρίς φάρμακα με σεβασμό προς τη γη και τη φύση και τα χρήματα που δίνει ο κόσμος πηγαίνουν σε έναν πρώην χρήστη στηρίζοντας τη θέση εργασίας που έχει αυτή τη στιγμή. Όλοι-ες γνωρίζουν πόσο δύσκολο είναι να βρει κανείς εργασία ειδικά όταν κουβαλάει πάνω του το στίγμα του πρώην χρήστη».


«Αυτή τη μέρα τη γιορτάζω ως μέρα απελευθέρωσης και αναγέννησης. Πέρασαν δέκα χρόνια από την τελευταία φορά που έκανα χρήση και νιώθω ότι είναι κάτι μακρινό. Αυτό δεν πίστευα ποτέ ότι θα συμβεί. Όλοι μπορούν να το κάνουν αρκεί να καταλάβουν ότι είναι κάτι άλλο εκτός από χρήστες. Το πρώτο μου τέτοιο βίωμα ήταν όταν μπόρεσα να αντιληφθώ ότι είμαι κάτι άλλο εκτός από πρεζάκιας. Μετά πείσμωσα, είχα ακούσει και ένα παραμύθι για τα τρία γουρουνάκια και όταν αποφάσισα να συνεχίσω με το πρόγραμμα “Αργώ” αποφάσισα να χτίσω ένα “σπίτι”. Δεν ήξερα αν ακόμη βρισκόμουν στο άχυρο ή στα τούβλα αλλά ήθελα να το θωρακίσω. Το ΒΙΟκοφινάκι είναι μέρος του σπιτιού, το σπίτι της απεξάρτησης το χτίσαμε πολλοί περισσότεροι άνθρωποι και είμαστε τυχεροί που είμαστε μαζί» λέει ο Δημήτρης Αντωνίου, επίσης εργαζόμενος στην ΚΟΙΝΣΕΠ.


«Πέρασε ένας ακόμη χρόνος που είμαι καθαρός και βλέπω τη ζωή με άλλο μάτι» αφηγείται ο Νίκος Γεωργιάδης, ο οποίος ήταν ο πρώτος εργαζόμενος στην ΚΟΙΝΣΕΠ. Ο Νίκος μας μιλάει για τη σημασία της κυκλικής οικονομίας και το πώς μέσα από αυτήν προσπαθούν να στηρίξουν και άλλα άτομα που έχουν τελειώσει το πρόγραμμα. «Υπάρχει ένας κύκλος σε όλο αυτό. Έχει πολύ κούραση και κόπο αλλά έχει αποτέλεσμα. Υπάρχουν άνθρωποι που μας στηρίζουν που μπορεί να μην τους ενδιαφέρει τόσο να αγοράσουν βιολογικά προϊόντα αλλά το κάνουν για να μας βοηθήσουν, άλλοι-ες τους ενδιαφέρει να τρώνε βιολογικά και οι τιμές μας νομίζω ότι είναι τίμιες. Δυστυχώς αναγκαστήκαμε πριν τρεις μήνες να κάνουμε την πρώτη μικρή αύξηση γιατί όλα τα κόστη στην παραγωγή έχουν ανεβεί».

Για τον Νίκο ο τρόπος εργασίας που στον πυρήνα του έχει την έγνοια για το περιβάλλον και την αλληλεγγύη είναι ένας τρόπος να κοιτάμε τους άλλους ανθρώπους. «Δεν μπορεί ο καθένας να κοιτάει μόνο τον εαυτό του, κάποτε ίσως βρεθεί σε μια δύσκολη στιγμή και τότε θα καταλάβει τη σημασία της αλληλοϋποστήριξης».


Το Αγρόκτημα αυτό μέχρι το 2013 ήταν ένα σκουπιδότοπος, εξήγησε ο Στέλιος Γκιουζέπας, επιστημονικός υπεύθυνος του «ΑΡΓΩ». «Ήταν ένας χώρος που προοριζόταν για τα μπάζα. Είναι σαν τον χώρο που προορίζει η κοινωνία μας για τους ανθρώπους που βρίσκονται σε χρήση ναρκωτικών. Δουλέψαμε βήμα-βήμα για να κάνουμε τον χώρο αυτόν αγρόκτημα και να μπορέσουμε να στήσουμε την ΚΟΙΝΣΕΠ, να βοηθήσουμε τους ανθρώπους αυτούς να εργαστούν και να αποκτήσουν την αξιοπρέπειά τους και την οικονομική και εργασιακή αυτονομία τους» σημείωσε ακόμη τονίζοντας ότι η κοινωνία της Θεσσαλονίκης αγκάλιασε και στήριξε το εγχείρημα.


Το εγχείρημα, σύμφωνα με τον ίδιο, έχει χαρακτηριστικά αυτοβοήθειας και αλληλεγγύης και έτσι από τα μέλη της ΚΟΙΝΣΕΠ γεννήθηκε η ιδέα να καλέσουν την κουζίνα “ο Άλλος άνθρωπος”, να ανοίξει το αγρόκτημα και ο χώρος στους υποστηρικτές-τριές του και όλοι-ες μαζί να μαγειρέψουν με σκοπό να μοιραστούν οι μερίδες σε ανθρώπους της Σχεδίας και στο υπνωτήριο του Δήμου Θεσσαλονίκης.  «Το μήνυμα που θέλουμε να περάσουμε είναι ότι η αλληλεγγύη είναι παρούσα στις δράσεις αυτενέργειας των πολιτών και κάποια στιγμή η οργάνωση αυτή μπορεί να γίνει πολύ σημαντική βοηθώντας τους ανθρώπους που βρίσκονται σε διαδικασία απεξάρτησης» εξηγεί ακόμη. Για τον ίδιο τέτοιες δράσεις μπορεί να φαίνονται σταγόνα στον ωκεανό αλλά, όπως λέει, «η οπτική αλλάζει αν η μεζούρα τοποθετηθεί στους ανθρώπους που υποστηρίχτηκαν ή υποστηρίζονται ενεργά από την ΚΟΙΝΣΕΠ». «Τρεις άνθρωποι έστησαν τη ζωή τους, άλλοι τρεις υποστηρίχτηκαν στην εργασιακή επανεκκίνηση με την προώθηση των προϊόντων τους στο ΒΙΟκοφινάκι. Πλέον καταρτίζονται εδώ πάνω από 40 άτομα που λαμβάνουν πιστοποίηση στην καλλιέργεια βιολογικών προϊόντων. Επιπλέον, μέσα από την ΚΟΙΝΣΕΠ δημιουργούνται οι προϋποθέσεις να λάβουν τα εφόδια άνθρωποι που βρίσκονται σε απεξάρτηση για να στήσουν δικές τους πρωτοβουλίες στους δικούς τους χώρους. Το ΒΙΟκοφινακι εξάλλου στηρίζεται και από ανθρώπους που εκπαιδεύτηκαν εδώ και άνοιξαν το δικό τους αγρόκτημα».


Ταυτόχρονα το ΒΙΟκοφινάκι, όπως και η σημερινή μέρα, είναι μια απάντηση στους σκοτεινούς καιρούς μας. Με τα λόγια του κ. Γκιουζέπα «είναι μια απάντηση που οφείλει ο χώρος της απεξάρτησης και των κινημάτων που πρεσβεύουν την ισότιμη πρόσβαση όλων των ανθρώπων σε όλα τα δικαιώματα, είναι ο μόνος τρόπος για τις μέρες που θα ‘ρθουν».


Λίγο πριν τελειώσει το μαγείρεμα τα άτομα που συμμετείχαν ένωσαν τα χέρια τους για να ανακατέψουν μαζί το φαγητό στο τσουκάλι. Τον λόγο πήρε μεταξύ άλλων ο Κώστας Πολυχρονόπουλος μιλώντας για το τι σημαίνει κατά τη γνώμη του η αλληλεγγύη. Η αλληλεγγύη, όπως λέει, είναι ένα δυνατό χαρτί στα χέρια των ανθρώπων. «Όπως συμβαίνει και με την απεξάρτηση, δεν πρέπει να στη ζητήσει κανένας, ούτε να στην επιβάλλει, πρέπει να το λέει η καρδιά σου. Όλο αυτό που γίνεται χρόνια τώρα με το συλλογικό μαγείρεμα, δεν το κάνω εγώ, το κάνετε εσείς. Εμείς δεν διαχωρίζουμε αν ο άλλος-η που μαγειρεύει και τρώει είναι ντόπιος-α ή μετανάστης-τρια, δεν βλέπουμε φύλο, επάγγελμα, εργασιακή κατάσταση. Αρκεί να είσαι άνθρωπος με πνευμόνια και καρδιά. Εγώ το ξεκίνησα για να αποδείξω στο εαυτό μου ότι μπορώ να προσφέρω στην κοινωνία κάτι. Είναι απλό και δύσκολο ταυτόχρονα, γιατί πρέπει να το κάνουμε εμείς και όχι άλλοι για εμάς και να το κάνουμε την ώρα που το λέμε και όχι από Δευτέρα» είπε δείχνοντας μας ένα κουπί με το οποίο μαγειρεύει. Το κουπί του το χάρισε μια ηλικιωμένη προσφύγισσα στην Σκάλα Συκαμνιάς σε ένα ναυάγιο στο οποίο πνίγηκαν τα εγγόνια της. «Με αυτό κρατήθηκε στη ζωή και μου το έδωσε για να δίνουμε την ελπίδα σε άλλους ανθρώπους. Σήμερα το κρατήσαμε μαζί και το γυρίσαμε και μαζί».

ΠΗΓΗ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου