Γράφει η Δέσποινα Σπανούδη
Για τα θέματα της τιμής της ενέργειας, έχουν γραφτεί εκατοντάδες σελίδες τον τελευταίο καιρό, καθώς οι περισσότεροι φοβούνται πλέον να ανοίξουν τους λογαριασμούς. Έχουμε εξοικειωθεί έστω και εξ ακοής, με ορολογίες όπως χρηματιστήριο ενέργειας, ρήτρες αναπροσαρμογής, οριακή τιμή μονάδας, target model[1], αγορά εξισορρόπησης, ρήτρες εκπομπών διοξειδίου, χρηματιστήριο ρύπων κλπ. Το περίπλοκο και χαοτικό σύγχρονο ενεργειακό τοπίο δεν κατορθώνει να συγκαλύψει το κεντρικό ζήτημα: Την ώρα που οι τιμές για τους καταναλωτές βρίσκονται στα ύψη, οι εγχώριοι παραγωγοί ενέργειας καταγράφουν ανέλπιστα κέρδη, όπως και οι ευρωπαίοι αδερφοί τους. [2]
Τα πρώτα βήματα
Από την ανακάλυψη της ατμομηχανής και μετά, βρεθήκαμε σε ένα κόσμο που ο έλεγχος των πηγών και των προϊόντων ενέργειας βρίσκεται στην καρδιά της παραγωγικής διαδικασίας και του οικονομικού συστήματος, καθορίζει τους γεωπολιτικούς ανταγωνισμούς και υποκινεί τους πολέμους. Η Μέση Ανατολή από το τέλος του Β Παγκόσμιου πολέμου και μέχρι σήμερα είναι ένα θέατρο διαρκών συγκρούσεων και δυτικών επεμβάσεων, με επίκεντρο το πετρέλαιο. Πετρέλαιο και φυσικό αέριο βρίσκονται στο επίκεντρο της διένεξης ΝΑΤΟ- Ρωσίας και της αιματηρής εισβολής του Πούτιν στην Ουκρανία. Η ενέργεια είναι μια καθημερινή ανάγκη διαβίωσης για τους ανθρώπους, η παραγωγή ενέργειας είναι μια από τις μεγαλύτερες απειλές για την επιβίωση τους όπως και κάθε άλλου έμβιου όντος επί γης. Και όπως όλες οι ανάγκες και οι απειλές, όσο πιο ζωτικές γίνονται, τόσο πιο δελεαστικές και κερδοφόρες.
Από τα τέλη του 19ου αιώνα η εξάπλωση των εφαρμογών του ηλεκτρισμού συνδέθηκε με τη δεύτερη βιομηχανική επανάσταση και ο εξηλεκτρισμός έγινε συνώνυμο της προόδου και του πολιτισμού. Για όσο διάστημα απαιτούνταν μεγάλες δαπάνες και οι πελάτες ήταν λίγοι, οι εταιρείες ενέργειας ήταν κρατικές και οι βαριές υποδομές και τα δίκτυα βάρυναν τους κρατικούς προϋπολογισμούς. Μεταπολεμικά, στα χρόνια του ψυχρού πολέμου και του αναδιανεμητικού ρόλου του δυτικού κράτους, οι κρατικές εταιρείες ενέργειας έκαναν τον ενεργειακό σχεδιασμό. Όπως η Δημόσια Εταιρεία Ηλεκτρισμού, που αντικατέστησε τη δεκαετία του 50 τις προηγούμενες διάσπαρτες ιδιωτικές εταιρείες ενέργειας[3]. Η ΔΕΗ στηριζόμενη στη δική της παραγωγή, έδινε εκπτώσεις στα φτωχότερα νοικοκυριά και στις ακριτικές περιοχές, στο νυχτερινό ρεύμα για εξισορρόπηση της ζήτησης, έκανε καμπάνιες για εξοικονόμηση ενέργειας, παράλληλα έδινε γενναιόδωρες εκπτώσεις στις βιομηχανίες και ακόμη πιο γενναιόδωρες στις ενεργοβόρες – ιδιαίτερα αν τύχαινε να είναι και αποικιακές όπως για παράδειγμα η ΠΕΣΙΝΕ. Με όλες τις διαφωνίες και τα προβλήματα, υπήρχε ένας σχεδιασμός που εξασφάλιζε αδιάλειπτη παροχή ρεύματος από εγχώριους πόρους, άσκηση κοινωνικής και αναπτυξιακής πολιτικής, μέριμνα για συγκράτηση της ζήτησης και προτεραιότητες που αποφασίζονταν από την εκάστοτε κυβέρνηση.
Η ανατροπή
Και μετά ήρθε ο νεοφιλελευθερισμός που φύσηξε με δύναμη τις όποιες κοινωνικές κατακτήσεις και αντικατέστησε το ρυθμιστικό ρόλο του δημόσιου τομέα με την περίφημη «αυτορρύθμιση της αγοράς» από εκείνο το αόρατο χέρι που εκτός από αόρατο είναι και ανύπαρκτο. Το μόνο χέρι που είδαμε από τις αγορές είναι αυτό που μπαίνει βαθιά στις τσέπες των πολλών και τις ξηλώνει. Αξιοποιώντας την κλιματική κρίση ως ευκαιρία, οι επιχειρηματίες που σταδιακά αποκτούν ολοένα και μεγαλύτερη εξουσία έναντι των πολιτικών, υπαγόρευσαν τα αναγκαία βήματα ώστε να αποκτήσουν τα ασημικά του δημόσιου τομέα. Από τη δεκαετία του 90, η ΕΕ αποφασίζει την ιδιωτικοποίηση της ενέργειας και ως βασικό όχημα επιλέγονται οι αναδυόμενες Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Εταιρείες με δημόσιο, δημοτικό ή κοινωφελή χαρακτήρα αποκλείονται παντελώς από την εκμετάλλευση ΑΠΕ, ενώ πριμοδοτούνται σκανδαλωδώς ιδιώτες με όλους τους δυνατούς τρόπους. Είναι η εποχή της οικολογικής αθωότητας, που οι περισσότεροι οικολογούντες και ευαίσθητοι περί τα περιβαλλοντικά έλεγαν ευτυχισμένοι, ήλιο έχουμε, αέρα έχουμε, όλοι μπορούμε να έχουμε φτηνή και καθαρή δική μας ενέργεια. Στους υπόλοιπους, η υπόσχεση χαμηλότερων τιμών στο ρεύμα μέσω του θεωρητικού ανταγωνισμού που εγγυόνταν η ιδιωτική πρωτοβουλία, συνοδεύτηκε με τα επιχειρήματα περί της κακοδιοίκησης, των πελατειακών διορισμών, των υψηλών μισθών και των συνδικαλιστικών προνομίων που ανακάλυψε εξαίφνης ο πολιτικός και δημοσιογραφικός κόσμος στην Ελλάδα. Δεν ήταν προφανώς ψέματα αφού μόνο μέσα στην τριετία του (1990-93) ο πατέρας Μητσοτάκης είχε φορτώσει τη ΔΕΗ με 20.000 αχρείαστες και ρουσφετολογικές προσλήψεις. Στα κεντρικά γραφεία δεν υπήρχαν ούτε καρέκλες για να καθίσουν οι αμέτρητοι διοικητικοί, ενώ οι τεχνικοί στην κεντρική γραμμή Αθήνας – Θεσσαλονίκης ήταν κάτω από 50. Και όμως παρόλαυτά η ΔΕΗ, κατέγραφε ετησίως τεράστια κέρδη που έφταναν ακόμη και το 1 δις, κέρδη τα οποία έφταναν και περίσσευαν και για φτηνότερο ρεύμα και για πράσινη μετάβαση.
Απελευθέρωση αγοράς ενέργειας αλα Ελληνικά
Πως όμως από ένα κρατικό μονοπώλιο περνάς σε «υγιή ανταγωνισμό», όταν όλη υποδομή είναι κρατική; Βάζεις τους ιδιώτες να φτιάξουν παράλληλες υποδομές δίκτυα, πυλώνες, υποσταθμούς; Βγάζεις τα κρατικά δίκτυα σε πλειστηριασμό; Τίποτε από τα δύο. Το 1998 η Ελλάδα του «καταλληλότερου πρωθυπουργού» Κώστα Σημίτη θεσπίζει μέτρα για την ιδιωτικοποίηση και ιδρύει τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας με σκοπό την «απελευθέρωση» της αγοράς ενέργειας, όπως ονομάστηκε η σκανδαλώδης πριμοδότηση των ιδιωτών, η υπερχρέωση με πολιτικές αποφάσεις της ΔΕΗ και η καταλήστευση όσων με τα χρήματα του ελληνικού λαού είχαν χτιστεί επί δεκαετίες.
Λοιπόν Μαίρη για όσα γινήκανε, εγώ υπόγραφα και χαρτί, λέει ο Μελέτης στην αδερφή του στην ταινία Θανασάκης ο Πολιτευόμενος.
Και όσα γινήκανε και γίνονται ακόμη με τους ιδιώτες παραγωγούς ενέργειας και με τις ΑΠΕ φάνηκαν από μιας αρχής. Και κάποιοι -ελάχιστοι- που βρέθηκαν στο μάτι του κυκλώνα όπως στην Βοιωτία και την Εύβοια, καταλάβαν από νωρίς ότι και το ρεύμα θα φτάσει στα ουράνια και το περιβάλλον θα αντιμετωπίσει μια ακόμη μεγαλύτερη απειλή με το πρόσχημα της σωτηρίας του. Αλλά όπως συχνά συμβαίνει, κανείς δεν τους έδωσε ιδιαίτερη σημασία.
Όταν αυτοί που είναι ψηλά μιλάνε για ειρήνη, ο απλός λαός ξέρει ότι έρχεται πόλεμος λέει ο Μπρεχτ. Όταν μιλάνε για προστασία του περιβάλλοντος, ετοιμαστείτε για μεγάλες καταστροφές θα συμπλήρωνε αν ζούσε σήμερα. Και όταν μιλάνε για πτώση τιμών, ετοιμαστείτε να πεινάσετε.
Η περιοχή της Βοιωτίας που διασχίζεται από τα μεγάλα δίκτυα μεταφοράς ρεύματος, φυσικού αερίου και την Εθνική Οδό, μια περιοχή με τις μεγάλες και ενεργοβόρες μεταλλουργικές επιχειρήσεις, ήταν ο πρώτος χώρος που στοχοποιήθηκε. Την πρώτη δεκαετία του 2000 εκδόθηκαν αλλεπάλληλες άδειες ενεργειακών εγκαταστάσεων κάθε είδους, από ΑΠΕ μέχρι φυσικό αέριο και άνθρακα, αρκετές από τις οποίες ξεκίνησαν να υλοποιούνται, από τους μεγάλους εργολαβικούς και βιομηχανικούς ομίλους της χώρας. Όλα τα γνωστά εγχώρια ονόματα, έπεσαν με τα μούτρα στην ενεργειακή μαρμίτα συνήθως συμπράττοντας με μεγάλες ευρωπαϊκές εταιρείες. Το 2008 το πρώτο χωροταξικό των ΑΠΕ επί Κ. Καραμανλή αναγορεύει το σύνολο σχεδόν της ελληνικής επικράτειας ως χώρο κατάλληλο για δωρεάν παραχώρηση σε ιδιώτες ώστε να κατασκευάσουν αιολικά με επιδότηση. Γίνεται το δώσε και μένα μπάρμπα που (και για άλλους λόγους) συνεχίζεται μέχρι και σήμερα. Όποιος προλάβαινε έφτιαχνε νύχτα μια εταιρεία με κεφάλαιο ολίγων ευρώ και ιδιοκτήτες τον μπάρμπα Γιάννη τον κανατά, τον Κλούβιο και τη Σουβλίτσα, κατέθετε αίτηση, καπάρωνε δυο βουνοκορφές και τα πέριξ και στη συνέχεια έβγαινε στη γύρα σαν κάτοχος εισιτηρίων έξω από αγώνα ντέρμπυ, φωνάζοντας έχω μια άδεια ποιος αγοράζει; Το 2009 η κυβέρνηση του «πράσινου» Γιωργάκη Παπανδρέου ολοκληρώνει το πλαίσιο ώστε να προωθήσει την πράσινη ενέργεια και να βάλει φρένο στο εμπόριο αδειών με τεράστια επιτυχία: τα επόμενα χρόνια οι αιτήσεις πέφτουν βροχή μέχρι σήμερα που το τσουνάμι των αιτήσεων έχει φτάσει σε δυσθεώρητα ύψη, ενώ αιολικά και φωτοβολταικά ξεχερσώνουν ανεμπόδιστα δάση, ακτές, προστατευόμενες περιοχές και νησιά, καταπίνοντας κυριολεκτικά την ελληνική φύση. Η ΔΕΗ που της απαγόρευσαν να επενδύσει σε ΑΠΕ, υποχρεώθηκε να αγοράζει όλο το ρεύμα που παρήγαγαν οι ιδιωτικές ΑΠΕ σε πολλαπλάσια τιμή από ότι το πουλούσε στους καταναλωτές της. Ταυτόχρονα υποχρεωθήκαμε να πληρώνουμε σε ιδιωτικά εργοστάσια παραγωγής ρεύματος από φυσικό αέριο, εκατοντάδες εκατομμύρια απλώς και μόνο επειδή είχαν τις μονάδες τους διαθέσιμες. Και δεν ήταν μόνο αυτά. Μόνο από την μικρή πικρή ιστορία ΔΕΗ -Μυτιληναίου, όπου με το ένα καλώδιο έπαιρνε σχεδόν τζάμπα το ρεύμα από την ΔΕΗ και με το άλλο καλώδιο της το πουλούσε πανάκριβα επί σειρά ετών, άλλαξαν χέρια κάτι δις. Το 2010 σκάει η φούσκα των Energa και Hellas Power, δύο λαμπρών παλικαριών που έφαγαν σε πάρτυ της Μυκόνου τα λεφτά των καταναλωτών. Μέσα σε δύο μόλις χρόνια, 216 εκατομμύρια πέταξαν και τη χασούρα την κάλυψε εν τέλει η ΔΕΗ.
Mια ενιαία αγορά ενέργειας
Στις 2/2/2011 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποφασίζει την δημιουργία της εσωτερικής κοινής και διασυνδεδεμένης αγοράς ενέργειας. Και οι πιο καλοί οι μαθητές συμμορφώθηκαν. Η ΔΕΗ κόπηκε στα τρία. Τον ίδιο χρόνο ιδρύεται ο ΑΔΜΗΕ που αναλαμβάνει τα δίκτυα μεταφοράς και ο ΔΕΔΔΗΕ που παίρνει το δίκτυο διανομής στους καταναλωτές. Τον Ιούλιο του 2015, όταν το όχι του δημοψηφίσματος μετατράπηκε σε νέο μνημόνιο, η νέα συμφωνία «διάσωσης» περιλαμβάνει την πώληση του 49% του ΑΔΜΗΕ. Η «διάσωση» του 15, περιλαμβάνει μεταξύ άλλων και την θανάτωση της ΔΕΗ που υποχρεώνεται να εκχωρήσει το 25% των πελατών της άμεσα (και προοπτικά το 50% ως το 2020) και ταυτόχρονα να πουλά ρεύμα φθηνά σε όλους τους ανταγωνιστές της ώστε οι τελευταίοι να το μεταπωλούν ακριβότερα στους καταναλωτές!
Η τελευταία πράξη του δράματος ξεκίνησε με τον Χατζιδάκη, που αφού πρώτα φόρτωσε στην επιχείρηση φέσια, ζημίες και διαγραφές χρεών και αφού προσέλαβε 200 νέα διευθυντικά στελέχη με αμοιβές ως και 360 χιλιάδες το χρόνο, εν συνεχεία άρχισε την εκποίηση, μια σε πείσμα όλων αυτών η ΔΕΗ συνεχίζει να είναι πολύφερνη. Πριν λίγες ημέρες, παραχώρησαν σε αμαρτωλό αυστραλιανό fund[4] το 49% του ΔΕΔΔΗΕ έναντι 1,3 δις, όταν αυτό το «τεράστιο» όφελος αντιστοιχεί σε έσοδα του ΔΕΔΔΗΕ μόλις τριών ετών. Πως θα αντιδρούσε άραγε ο Χατζιδάκης, ο Σκρέκας, ο Μητσοτάκης αν κάποιος τους πρότεινε να αγοράσει ένα από τα σπίτια τους με τίμημα που να αντιστοιχεί σε ενοίκια τριών χρόνων; Τον περασμένο Σεπτέμβρη έκαναν στα μουλωχτά αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της ΔΕΗ, χωρίς οι παλαιοί μέτοχοι που είναι κατά 55% εταιρείες του δημοσίου να έχουν δικαίωμα να συμμετέχουν. Το ποσοστό του δημόσιου τομέα στη ΔΕΗ, ολοένα και συρρικνώνεται.
Όσο περισσότερες ΑΠΕ, τόσο περισσότερο φυσικό αέριο και στο βάθος πυρηνικά
Χωρίς αμφιβολία ο λιγνίτης είναι ένα φτηνό, εγχώριο αλλά εξαιρετικά ρυπογόνο καύσιμο που τόσο η εξόρυξη όσο και η καύση του δημιουργούν μεγάλα οικολογικά προβλήματα. Με αποφάσεις της ΕΕ, η χρήση των παλαιών λιγνιτικών μονάδων έγινε και οικονομικά ασύμφορη αφού επιβαρύνονται με ένα «πρόστιμο» εκπομπών ρύπων που σταδιακά και ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια αυξήθηκε πολύ. Παρόλαυτά η απόφαση για άμεση υποκατάσταση του ορυκτού καυσίμου λιγνίτη από εισαγόμενο ορυκτό καύσιμο φυσικό αέριο, αποδείχτηκε ότι δεν ήταν καθόλου σοφή κίνηση για πολλούς λόγους. Πέρα από το σοκ για τις τοπικές οικονομίες, πέρα από το γεγονός ότι δεν άφησαν τη ΔΕΗ να αντικαταστήσει τις δικές της μονάδες, η Ελλάδα προσδέθηκε απόλυτα και επιμένει να παραμένει προσδεδεμένη σε μια πηγή ενέργειας που δεν διαθέτει.
Από την άλλη πλευρά η ανορθολογική, φρενήρης, εκτός σχεδιασμού και εκτός κλίμακας εξάπλωση αιολικών και φωτοβολταικών δημιουργεί μια διαρκή και αυξανόμενη ανισορροπία: τα μεν φωτοβολταικά παράγουν το περισσότερο ρεύμα τις ώρες που έχει ηλιοφάνεια, τα δε αιολικά παράγουν ρεύμα μόνο όταν φυσάει. Αυτό δημιουργεί μια ανάγκη για ευέλικτες μονάδες βάσης (όπως οι μονάδες φυσικού αερίου), σε μόνιμη λειτουργία διαθεσιμότητας, που να μπορούν να καλύπτουν την ασταθή παραγωγή των ΑΠΕ[5]. Συμπληρωματικά προτείνεται και η πυρηνική ενέργεια, που πρόσφατα αναβαθμίστηκε σε πράσινη από την ΕΕ ώστε να μπορεί να επιδοτηθεί. Όπως σημειώνει η Protergia [6] στην απάντησή της σε σχετική έρευνα «Η ευελιξία και η ενέργεια εξισορρόπησης είναι απαραίτητες για να μπορούν να ενταχθούν στην αγορά οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και όσο αυτές αυξάνονται, τόσο περισσότερη ενέργεια εξισορρόπησης θα απαιτείται». Αυτή η «ενέργεια εξισορρόπησης» πωλείται μέχρι και 1000 φορές παραπάνω από την τιμή παραγωγής και είναι ένας από τους λόγους για τα υπερκέρδη των εταιρειών φυσικού αερίου και την άνοδο των τιμών στους καταναλωτές.
Ένας άλλος λόγος είναι ότι η χρηματιστηριακή τιμή κάθε μέρας καθορίζεται από την ακριβότερη τιμή χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το κόστος παραγωγής. Έτσι κερδίζουν και οι παραγωγοί ρεύματος από ΑΠΕ αφού εισπράττουν την ίδια τιμή με το ρεύμα από φυσικό αέριο που αυτή την περίοδο λόγω της μεγάλης ζήτησης και της κρίσης με τη Ρωσία είναι πανάκριβο.
Είμαστε κοντολογίς σε ένα φαύλο κύκλο. Όσο πιο πολλές και φθηνότερες ΑΠΕ, τόσο περισσότερο και πιο ακριβό φυσικό αέριο. Και όλοι μαζί πουλούν το ρεύμα στην πιο ακριβή τιμή.
Τι -θα μπορούσαμε – να κάνουμε
Αν κάτι θα έπρεπε να γίνει άμεσα είναι να ανακτηθεί ο δημόσιος έλεγχος και σχεδιασμός στην ενέργεια, με ένα σημαντικό βαθμό ελευθερίας από τις αποφάσεις της ΕΕ. Η διαφάνεια, η ενημέρωση και η κοινωνική συμμετοχή, μέσα από περιβαλλοντικές οργανώσεις, συνδικαλιστικούς φορείς, ενώσεις καταναλωτών, τοπική αυτοδιοίκηση κλπ, θα εξασφάλιζε ένα εκδημοκρατισμό στη λειτουργία του ενεργειακού τομέα.
Αυτό απαιτεί μια διαφορετική θεώρηση της ενέργειας ως κοινωνικού και όχι ως εμπορικού και χρηματιστηριακού αγαθού. Στα πλαίσια αυτά ένας διαφορετικός σχεδιασμός για την ενέργεια θα αφορούσε ενδεικτικά :
- Τον έλεγχο της συνεχούς αύξησης της ζήτησης, τον προσδιορισμό των πραγματικών κοινωνικών αναγκών, την κατανομή στις δραστηριότητες (μεταφορές, κτίρια, βιομηχανία, αγροτική παραγωγή, τουρισμός), στον χώρο (παραγωγή όσο το δυνατόν εγγύτερα στην κατανάλωση) και στην εξασφάλιση μιας ελάχιστης αναγκαίας ενεργειακής παροχής για όλους.
- Την εξοικονόμηση ενέργειας και την αύξηση της αποδοτικότητας. Είναι χαρακτηριστικό για παράδειγμα ότι η Ελλάδα κατευθύνει το φυσικό αέριο κυρίως στην ηλεκτροπαραγωγή έναντι της απευθείας χρήσης του ως καυσίμου που είναι πολύ πιο αποδοτική. Η Ελλάδα καταδικάστηκε το 2021 από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για μη εφαρμογή της Οδηγίας για την Ενεργειακή Αποδοτικότητα του 2018 ενώ σε λίγους μήνες ξεκινάει και νέα Οδηγία με νέους υψηλότερους στόχους. Τα προγράμματα ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ είναι πάντα με μεγάλη καθυστέρηση και με πολλούς περιορισμούς. Οι ηλιακοί θερμοσίφωνες μια παλιά και διαδεδομένη συσκευή είναι πανάκριβοι και επιβαρύνονται με τον υψηλότερο ΦΠΑ.
- Την αναπροσαρμογή της τεχνολογικής έρευνας για την εκμετάλλευση εναλλακτικών και ήπιων πηγών ενέργειας από την εξυπηρέτηση επιχειρηματικών σχεδίων στην εξυπηρέτηση περιβαλλοντικών και κοινωνικών στόχων.
- Η φιλοπεριβαλλοντική, οικονομική και δημοκρατική αξιοποίηση των
πηγών ενέργειας θα περνούσε μέσα από την μικρότερη κλίμακα, την κατά
προτεραιότητα χωροθέτηση στο δομημένο χώρο (π.χ. φωτοβολταικά στις
στέγες) και τα κριτήρια χωροθέτησης, τα αποκεντρωμένα δίκτυα, την
αυτοπαραγωγή και τη συνεταιριστική παραγωγή κλπ
Το ερώτημα είναι τι από τα παραπάνω μπορεί να γίνει χωρίς να έχει προηγηθεί ένας κοινωνικός-οικολογικός μετασχηματισμός, μια εκ βάθρων αναθεώρηση των εννοιών της ανάπτυξης, μέσα από την καταπολέμηση των ανισοτήτων και διεύρυνση της δημοκρατίας.
Η απάντηση είναι αυτονόητη. Η κοινωνική διεκδίκηση για τα θέματα της ενέργειας, είναι μέρος αυτού του αγώνα και κάθε μικρή ή μεγαλύτερη επιτυχία, συνεισφέρει όχι μόνο στην ουτοπία του μέλλοντος αλλά και στην αντιμετώπιση του παρόντος.
Ιδιαίτερα κρίσιμο είναι το σταμάτημα της εκποίησης της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού γιατί ακόμη και έτσι όπως είναι σήμερα παίζει ένα αποφασιστικό ρυθμιστικό ρόλο. Αν δεν θέλουμε να καταλήξουμε να παίρνουμε ρεύμα με δελτίο, πρέπει με κάθε τρόπο να κρατήσουμε το Δ στη ΔΕΗ.
***
[1] Όταν ο Χατζηδάκης πρόβλεπε μείωση του κόστους για να νοικοκυριά από την εφαρμογή του target model: https://energypress.gr/news/hatzidakis-meiosi-toy-kostoys-energeias-gia-noikokyria-kai-epiheiriseis-me-target-model
[2] Σε μερίσματα τα υπερκέρδη των εταιριών Φυσικού Αερίου και πετρελαίου
Τέλος στα… ουρανοκατέβατα κέρδη από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας
[3] Όταν το 1950 ιδρύθηκε η ΔΕΗ υπήρχαν 385 εταιρείες από τις οποίες οι 263 ιδιωτικές με απλή άδεια, οι 54 ιδιωτικές με προνομιακή άδεια και 58 δημοτικές ή κοινοτικές. Υπήρχαν και 10 ιδιωτικές χωρίς άδεια. Πηγή: Βικιπαίδεια
[4] https://info-war.gr/dei-kai-deddie-sto-eleos-tis-diethnoys-k/
[5] Η δυνατότητα αποθήκευσης της παραγόμενης ενέργειας από ΑΠΕ, είναι προς το παρόν πολύ περιορισμένη
[6] https://www.reportersunited.gr/7648/oi-apantiseis-tis-protergia/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου