Παρατηρητήριο Ποιότητας Περιβάλλοντος Σύρου
Παραλίες της Σύρου – 2024: Ο απολογισμός (business as usual)
Πέρυσι το καλοκαίρι, κινήσεις πολιτών σε ολόκληρη τη χώρα όρθωσαν ανάστημα διεκδικώντας το δικαίωμα της ελεύθερης πρόσβασης στις παραλίες. Οι κινητοποιήσεις των πολιτών υποχρέωσαν την κυβέρνηση να φέρει νομοθετική ρύθμιση που, υποτίθεται, θα αντιμετώπιζε το πρόβλημα στη ρίζα του. Μεταξύ άλλων, προανήγγειλαν εφαρμογή για κινητά με την οποία οι πολίτες θα κατήγγειλαν παρανομίες, ελέγχους με drones, και, οπωσδήποτε, πάταξη των πρακτικών παράνομης κατάληψης δημόσιου χώρου. Ο νέος νόμος διαφημίστηκε από την κυβέρνηση και αποθεώθηκε από την πλειονότητα των ΜΜΕ.
Η αλήθεια όμως ήταν διαφορετική. Μεταξύ άλλων, ο νόμος κατήργησε ακόμα και την ισχνή αδόμητη ζώνη των 30 μέτρων, έδωσε τη δυνατότητα στην Κτηματική Υπηρεσία (δηλ. στο Υπουργείο Οικονομικών) να δημοπρατεί τμήματα αιγιαλού που —έως πέρυσι— οι Δήμοι δεν παραχωρούσαν, επέτρεψε παραχωρήσεις ακόμα και σε πολύ μικρές παραλίες, μείωσε την ελεύθερη ζώνη της πρώτης σειράς ομπρελοκαθισμάτων από τα 5μ στα 4μ, κ.α. Πολλές περιβαλλοντικές οργανώσεις υπέδειξαν αυτές τις προφανείς στρεβλώσεις (βλ. και σχετικό δελτίο τύπου του συλλόγου μας) ήδη από τη φάση της διαβούλευσης του νομοσχεδίου αλλά οι προειδοποιήσεις τους ουδόλως ελήφθησαν υπόψη στις διατάξεις του Νόμου που τελικά κυρώθηκε από τη Βουλή.
Η αναντιστοιχία των —κυβερνητικών— λόγων με τις —νομοθετικές— πράξεις επιβεβαιώθηκε ήδη από την πρώτη θερινή περίοδο εφαρμογής του νόμου. Στη Σύρο, και αλλού, η πλειονότητα των επιχειρηματιών που έχουν υπογράψει συμβάσεις μίσθωσης αιγιαλού για ανάπτυξη ομπρελών / ξαπλωστρών, παραβίασαν εξόφθαλμα το Νόμο (και τους όρους των συμβάσεών τους). Business as usual. To Παρατηρητήριο Ποιότητας Περιβάλλοντος Σύρου προχώρησε, στα μέσα αυτού του καλοκαιριού, σε μια λεπτομερή καταγραφή των κραυγαλέων παραβιάσεων στις παραλίες του νησιού. Ως προς τις παραβάσεις, απ’ όλα είχε ο μπαξές: Υπερβάσεις των ορίων που προβλέπει η σύμβαση (δηλ. αυθαίρετη κατάληψη δημόσιου χώρου), μετατοπίσεις των παραχωρήσεων προς το κύμα, μη τήρηση της προβλεπόμενης απόστασης της πρώτης σειράς ομπρελών από τον αιγιαλό (5μ για τις συμβάσεις προ του 2024, 4μ για τις νέες συμβάσεις), αλλοίωση της παράκτιας βλάστησης, ακόμα και κοπές δένδρων που, ατυχώς, ενοχλούσαν. Αξιοσημείωτο και το γεγονός ότι έχουν γίνει παραχωρήσεις και σε σημεία του αιγιαλού που, σύμφωνα με το νόμο, δεν επιτρέπονταν να παραχωρηθούν.