Με αφορμή τη σβησμένη προσωπογραφία του Θ. Αγγελόπουλου στο ΑΠΘ
Της Σταυρούλας Πουλημένη
Πώς να εξηγήσει κανείς το γεγονός ότι οι πρυτανικές αρχές, οι τεχνικές υπηρεσίες, ακόμη δε ξέρουμε ποιος-α, έδωσαν την εντολή να σβηστεί το πορτραίτο του Θόδωρου Αγγελόπουλου που ζωγράφισε ένα μήνα πριν ο εικαστικός Γιώργος Κόφτης σε τοίχο του ΑΠΘ.
Ναι, η τοιχογραφία δεν έγινε εντός κάποιου «θεσμικού» πλαισίου και ίσως αυτός να είναι και ο λόγος που τελικά σβήστηκε, χωρίς πολλή σκέψη. Να υπερίσχυσε δηλαδή αυτός ο ζήλος για την τυπολατρία, για την τήρηση των νόμων, για να υπάρχει «τάξη και ασφάλεια». Μιλάμε εξάλλου για το πανεπιστήμιο που ακόμη υπάρχει η κανονική και όχι η πανεπιστημιακή αστυνομία, για το πανεπιστήμιο που τα προηγούμενα χρόνια έγινε το πεδίο σκληρών αστυνομικών επιθέσεων εναντίον των φοιτητών-τριών του.
Υπάρχει κανείς άραγε στις πρυτανικές αρχές που διαβάζει τι λένε οι τοιχογραφίες, τα γκράφιτι, υπάρχει κανείς που να νιώθει τα βάσανα των φοιτητών-τριών, την τέχνη, την προσπάθεια να θυμόμαστε αυτούς-ες που πέρασαν, αυτούς-ες που δημιούργησαν, όσους-ες αγωνίστηκαν σε αυτή την πόλη; Δυστυχώς δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει αυτό στο ΑΠΘ, που φαίνεται να μισεί την τέχνη, την ζωγραφική, την ποίηση, την ίδια τη ζωή. Μισεί τους νέους-ες, την αντισυμβατική γραφή, την έκφραση τους και αγαπάει όσο τίποτε άλλο την τυπολατρία.
Δεν είναι τυχαίο ότι τον Απρίλιο του 2022 η πρυτανεία έβαψε ξανά τον τοίχο εντός του κτιρίου διοίκησης όπου φοιτητές-τριες της Καλών Τεχνών είχαν ζωγραφίσει την Γκερνίκα του Πικάσο σε ένδειξη διαμαρτυρίας για το κρεσέντο βίας των αστυνομικών δυνάμεων.
Ένα μήνα μετά το δυστύχημα των Τεμπών οι πρυτανικές αρχές έδωσαν εντολή να σβηστούν τα μηνύματα μνήμης για τους φοιτητές-τριες που χάθηκαν στο δυστύχημα, τα οποία έγραψαν συμφοιτητές-τριες τους στον τοίχο πίσω από το άγαλμα του Αριστοτέλη. Εκεί ήταν γραμμένο και ένα ποίημα του Τ. Λειβαδίτη. Σβηστήκαν και αυτά μαζί και η προσπάθεια των φοιτητών-τριών να τιμήσουν τους συμφοιτητές-τριες και να μιλήσουν για το έγκλημα των Τεμπών.
Ζούμε στη χώρα που επιτρέπεται να υπάρχει μόνο το πινέλο της εξουσίας που σβήνει τα ίχνη των κρατικών τους εγκλημάτων. Δεν θέλουν να θυμόμαστε.
Στην περίπτωση της προσωπογραφίας του Θ. Αγγελόπουλου από τον
εικαστικό Γ. Κόφτη δεν υπάρχει καμία επαρκής εξήγηση γιατί συνέβη. Συμφωνώντας με τα λόγια του Γ. Κόφτη πρόκειται για «ένα
ίδρυμα που επιτελεί σχεδόν το αντίθετο από ότι θα’πρεπε. Αντί να
προάγει και να εμψυχώνει την ιδέα και την σκέψη, κάνει ο,τι περνάει από
το χέρι του για να την χαντακώνει. Κλείνοντας, το μόνο που θα κάνω και
θα ευχηθώ είναι να δώσει πείσμα αυτό στους απανταχού καλλιτέχνες της
πόλης αλλά και της χώρας να αγνοήσουν με πείσμα αυτόν τον ζόφο και να
πέσουν με τα μούτρα στην δουλειά, στην όρεξη, στο φως».
Σήμερα έσβησαν στο ΑΠΘ μια προσωπογραφία του Αγγελόπουλου που είχα κάνει πριν κάνα μήνα. Προφανώς και τέτοιου είδους επεμβάσεις είναι παράτυπες. Επίσης αυτονόητο είναι το να μην επιτραπεί να γίνει το πανεπιστήμιο χάος. Παρόλαυτα, το ζήτημα για μένα είναι οι αποφάσεις. Ποια επιλέγεις να κρατήσεις και ποια όχι. Τι σημαίνει πανεπιστήμιο. Τι σημαίνει αισθητική , τι σημαίνει ιδέα, πρωτοβουλια και πως όλα αυτά έρχονται σε άμεση σύγκρουση με την τυπολατρία ,την μίζερη και άνευ κριτικής τήρηση κανόνων. Πως στο κάτω κάτω ένας οργανισμός που θα μπορούσε να αποθεώνει την ελευθερία του νου, την μελέτη, την ανάγκη για διερεύνηση του κόσμου αλλά και του εαυτού μας καταλήγει ένα μίζερο ίδρυμα που δεν διαφέρει και πολύ από την αισθητική της χουντας. Μου δίνει ιδιαίτερη χαρά που αποφάσισε το ίδιο το ίδρυμα να σβήσει τον Θεόδωρο Αγγελόπουλο από την αίθουσα τελετών. Ήρθε άθελά του και ολοκλήρωσε με αυτήν του την κίνηση την ίδια την απόπειρά μου να θυμίσω το βλέμμα του μεγάλου σκηνοθέτη. Του ανθρώπου που διάβασε την ιστορία της χωρας με το βάθος και την ακρίβεια που της αξίζει. Κρίμα που δεν ήμουν εκεί της στιγμή του αφανισμού . Ήθελα να δω τον υπάλληλο που με την νωχελια του πήρε την μπογιά και τον εξαφανισε. Με τις βουρτσιές του να ανακουφίζει το ΑΠΘ από το επιμονο βλέμμα του μεγάλου Τεό. Το έργο πέτυχε τον σκοπό του λοιπόν. Δεν είναι η πρώτη φορά που σβήνουν έργα αξίας (δεν μιλώ για το δικό μου). Έσβησαν μια εξαιρετική γκουερνικα πριν δύο χρόνια μιας αγαπημένης μου πρώην μαθήτριας όπου ένιωθα τόσο μεγάλο καμάρι για την πρόοδο της, αλλά και αυτή ήρθε αντιμέτωπη με το ίδρυμα. Ένα ίδρυμα που επιτελεί σχεδόν το αντίθετο από ότι θα'πρεπε. Αντί να προάγει και να εμψυχώνει την ιδέα και την σκέψη, κάνει ο,τι περνάει από το χέρι του για να την χαντακωνει. Κλείνοντας,το μόνο που θα κάνω και θα ευχηθώ είναι να δώσει πείσμα αυτό στους απανταχού καλλιτέχνες της πόλης αλλά και της χώρας να αγνοήσουν με πείσμα αυτόν τον ζοφο και να πέσουν με τα μούτρα στην δουλειά, στην όρεξη, στο φως.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου