Κλιματική αλλαγή: Oταν οι κατά συρροή δολοφόνοι γράφουν τον... Ποινικό Κώδικα

Ακτιβιστής διαμαρτύρεται κατά τη διάρκεια της Διάσκεψης για το κλίμα COP21 ζητώντας την απομάκρυνση αυτών που προκαλούν τη ρύπανση | AP Photo/Francois Mori

Μπάμπης Μιχάλης

 

Κλιματική αλλαγή: Οι μεγάλες εταιρείες της ενέργειας, που παίζουν καθοριστικό ρόλο στην υπερθέρμανση του πλανήτη, ξοδεύουν τεράστια ποσά και απασχολούν χιλιάδες λομπίστες για να επηρεάζουν τις αποφάσεις κυβερνήσεων και διεθνών οργανισμών, έτσι ώστε να μη θίγονται τα συμφέροντα και τα υπερκέρδη τους

Καθώς ο «Χάρων» βγαίνει σε μερικά 24ωρα ξανά... παγανιά στον φούρνο μικροκυμάτων που λέγεται υφήλιος, οι κυβερνήσεις συνεχίζουν να συζητούν για την κλιματική αλλαγή, όπως κάνουν εδώ και χρόνια, χωρίς όμως να πράττουν. Και θα συνεχίσουν να συζητούν για καιρό ακόμη -αφήνοντας να γίνουν όλα στάχτη και μπούρμπερη, αν δεν... χαλάσουν τα ερ κοντίσιον εκεί που συσκέπτονται ή, καλύτερα, αν δεν αποκλείσουν τους βασικούς υπευθύνους γι’ αυτή τη συμφορά από την κουβέντα.

Ο λόγος, βέβαια, για τις μεγάλες εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου, οι οποίες συνεχίζουν να απολαμβάνουν υπερκέρδη από τα προϊόντα τους και την καύση τους, έχοντας τον καθοριστικότερο ρολό στην υπερθέρμανση του πλανήτη και το καψάλισμά μας. Παρ’ όλα αυτά, οι πιο ρυπογόνες εταιρείες του κόσμου όχι μόνο έχουν λόγο στις συζητήσεις για την κλιματική αλλαγή αλλά και συν-γράφουν τους κανόνες για την αντιμετώπισή της, όταν οι χιλιάδες λομπίστες που τους εκπροσωπούν δεν καταφέρνουν να μεταθέσουν τη θέσπισή τους στο μέλλον.

Η έρευνα των Corporate Europe Observatory and Corporate Accountability, η οποία δημοσιεύτηκε τον προηγούμενο μήνα, ήταν λίαν αποκαλυπτική. Εδειξε ότι από την υπογραφή της Συμφωνίας του Παρισιού, το 2015, στην COP21, μόνο οι 5 μεγαλύτερες ιδιωτικές εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου του κόσμου (Big 5) κατάφεραν να στείλουν στις συνομιλίες του ΟΗΕ για το κλίμα περισσότερους από 400 λομπίστες για την εκπροσώπηση των συμφερόντων τους. Ανάλογη πίεση ασκήσαν οι πέντε εταιρείες (Shell, BP, ExxonMobil, Chevron, TotalEnergies) σε αυτήν την περίοδο και στις κυβερνήσεις της Ε.Ε. και των ΗΠΑ.

Συγκεκριμένα, από τη Συμφωνία του Παρισιού και στην περίοδο 2016-2023, οι Big 5 δαπάνησαν σχεδόν 99 εκατομμύρια ευρώ για την εκπροσώπηση των συμφερόντων τους στην Ε.Ε., δηλώνοντας 375 λομπίστες και εξασφαλίζοντας περισσότερες από 200 συναντήσεις με κορυφαίους αξιωματούχους της Κομισιόν. Στις ΗΠΑ, ξόδεψαν αντίστοιχα 220 εκατ. δολάρια, προκειμένου να επηρεάσουν τα κέντρα λήψης αποφάσεων εκεί, με 1.330 δηλωμένους λομπίστες συνολικά στη διάρκεια αυτής της περιόδου. Από τις εταιρείες, η Shell είχε τη μεγαλύτερη παρουσία στις Βρυξέλλες, δαπανώντας 32 εκατ. ευρώ από το 2016 και δηλώνοντας 77 λομπίστες. Η ExxonMobil, από την πλευρά της, ήταν η μεγαλύτερη παρουσία στην Ουάσινγκτον, με δαπάνες σχεδόν 70 εκατ. δολαρίων και πάνω από 360 λομπίστες στη διάρκεια αυτής της περιόδου.

Στις συνομιλίες του ΟΗΕ από τους συνολικά 403 λομπίστες των 5 κολοσσών, σχεδόν οι μισοί (τουλάχιστον 177) εκπροσωπούσαν τη Shell και τα ρυπογόνα συμφέροντά της. Δύο ακόμη ευρωπαϊκές εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου, η ιταλική Eni και η νορβηγική Equinor, έστειλαν μαζί 138 λομπίστες στις ίδιες συνομιλίες.

Οι Big 5 δεν πίεσαν, όμως, μόνο με αυτόν τον τρόπο. Ενα μεγάλο μέρος της πίεσής τους εκδηλώθηκε και μέσω των εμπορικών συνδέσμων και ενώσεων, στις οποίες αυτές συμμετέχουν. Το Παγκόσμιο Επιχειρηματικό Συμβούλιο για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη (WBCSD), το οποίο είναι επίσης κοινός οικοδεσπότης για τους λομπίστες των Big 5, συμμετείχε με περισσότερους από 1.300 από την COP21 στο Παρίσι. Η Διεθνής Ενωση Εμπορίας Εκπομπών (IETA), ιδρυτές της οποίας είναι μεταξύ άλλων η BP, η εξορυκτική Rio Tinto και ο ΟΗΕ, έφερε τακτικά τους Big 5 στις συνομιλίες ως μέρος της αντιπροσωπείας της. Συνολικά, από το 2015, μετά την COP21, έφερε περισσότερους από 2.300 λομπίστες στις διαπραγματεύσεις. Ιδρύματα, ΜΚΟ επιχειρηματικών συμφερόντων και κυβερνήσεις περιέλαβαν επίσης στις αντιπροσωπείες τους για το κλίμα εκπροσώπους των Big 5. Ας σημειωθεί ότι, πέρυσι, οι «5» καρπώθηκαν κέρδη-ρεκόρ, ύψους 200 δισ. δολαρίων, υπερδιπλάσια σε σχέση με το 2021, ενώ στο α’ τρίμηνο του 2023 κέρδισαν πάνω από 42 δισ. δολάρια.

Τα σχέδια επέκτασής τους προβλέπουν συνδυαστικά την αύξηση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά 6.674 εκατομμύρια τόνους έως το 2025, δηλαδή πάνω από 2,5 φορές τις εκπομπές που είχε Ε.Ε. το 2021. Περαιτέρω ανάπτυξη των κοιτασμάτων πετρελαίου, φυσικού αερίου και λοιπών περιουσιακών στοιχείων που έχουν στο χαρτοφυλάκιό τους θα ισοδυναμούσε με 26,9 δισ. βαρέλια πετρελαίου, τα οποία με τη σειρά τους αντιστοιχούν σε 2,5 περίπου φορές τις εκπομπές ρύπων των ΗΠΑ, το 2021.

Και το ερώτημα που προβάλλει επιτακτικά, ξανά και ξανά, είναι, βέβαια, πώς τους επιτρέπεται ακόμη να συμμετέχουν στην κουβέντα για το κλίμα. Ισοδυναμεί με το να επιτρέπεις σε έναν κατά συρροή δολοφόνο να συμμετέχει στη διαμόρφωση του Ποινικού Κώδικα...