Αν εκδηλώσεις όπως η προχθεσινή στον κατάμεστο -παρά τον καύσωνα- κήπο του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων με τίτλο «Να μη γίνει η απώλεια συνήθειά μας - Δικαιοσύνη για το έγκλημα της Πύλου», μεταδίδονταν συχνά σε κανάλια εθνικής εμβέλειας, ίσως να μη θρηνούσαμε τόσο συχνά τόσα θύματα ρατσιστικής βίας, πιθανώς δεν θα ξεχνούσαμε τόσο εύκολα γεγονότα αδιανόητα, όπως αυτό στα ανοιχτά της Πύλου, σίγουρα η πίεση για λογοδοσία θα ήταν μεγαλύτερη.
Το Δίκτυο Αλληλεγγύης Κοινωνικών Ιατρείων, το 18 Άνω, τα Αντισώματα, η Πρωτοβουλία Νομικών για την Πύλο, ο Αστέρας Εξαρχείων, η κατάληψη στέγης προσφύγων/σσών Νοταρά, γιατροί, καλλιτέχνες, αλλά και πρόσφυγες, ένωσαν τις δυνάμεις τους σε μια άκρως πολιτική, αντιρατσιστική και μουσική εκδήλωση «για να μη γίνει κανονικότητα ο θάνατος» και να μη βουλιάξει η αλληλεγγύη. Η Πύλος δεν ήταν ακόμα ένα περιστατικό θανάτου στην πιο θανατηφόρα θάλασσα του πλανήτη (27.000 νεκροί στη Μεσόγειο μέσα σε οκτώ χρόνια), αλλά, όπως υπογραμμίστηκε, το μεγαλύτερο κρατικό ρατσιστικό έγκλημα στη μεταπολεμική Ελλάδα, ένα γεγονός αδιανόητων διαστάσεων, τομή για την Ευρώπη.
Στάθηκε αναλυτικά στην αντιμετώπιση των προσφύγων ως εισβολέων από το επίσημο κράτος, στην καταδίκη να ζουν -όσοι επιβιώνουν- «στις χειρότερες συνθήκες μέσα σε στρατόπεδα εκτός αστικού ιστού». Σημείωσε πως «υπάρχουν 2.500 πρόσφυγες μέσα στις ελληνικές φυλακές με την κατηγορία του διακινητή, την οποία δεν μπόρεσαν ποτέ να αντικρούσουν. Η δίκη κρατάει λίγα λεπτά, διερμηνέας δεν υπάρχει, καταδικάζονται χωρίς να μπορούν να απολογηθούν».
Όλοι οι ομιλητές στάθηκαν στις πολιτικές μη διάσωσης, που διαπιστώθηκαν και στην περίπτωση της Πύλου, με τον διασώστη Ιάσονα Αποστολόπουλο να αποδομεί τα αφηγήματα για το ναυάγιο: «Από την αρχή είπαν ότι φταίνε οι διακινητές, βρήκαν μέσα σε 24 ώρες εννέα ενόχους. Διακινητές υπάρχουν γιατί δεν υπάρχουν νόμιμες και ασφαλείς μεταναστευτικές οδοί. Μετά έλεγαν ότι ήταν σε διεθνή ύδατα, όμως το σκάφος ήταν ξεκάθαρα στην ελληνική ζώνη διάσωσης. Ακόμα και να μην είχαν κάνει ρυμούλκηση, πρέπει να λογοδοτήσουν γιατί επί 15 ώρες δεν είχαν κάνει τίποτα. Αφού κατέρρευσε αυτό, περάσαμε στο “δε θέλανε αυτοί να τους διασώσουμε”».
Ανέφερε αναλυτικά τα στοιχεία που αναιρούν το συγκεκριμένο επιχείρημα (εικόνες ελικοπτέρου, σήμα κινδύνου του alarmphone, ρεπορτάζ BBC που έλεγε ότι επί επτά ώρες το σκάφος ήταν ακυβέρνητο, δηλώσεις του καπετάνιου του τάνκερ κ.ά.). «Όταν κάποιος κινδυνεύει αποδεδειγμένα, δεν τον ρωτάς αν θέλει διάσωση. Κίνδυνος στη ναυτιλία δεν είναι μόνο όταν βουλιάζει η βάρκα, είναι όταν έχεις μη αξιόπλοα σκάφη, υπερφορτωμένα, όταν κανείς δε φοράει σωσίβιο, όταν δεν υπάρχουν σωστικά μέσα, μέσα πλοήγησης και επικοινωνίας. Μετά έλεγαν ότι “δε μπορούσαμε αντικειμενικά να τους διασώσουμε”. Και τελικά αποδεικνύεται ότι όχι μόνο είχαν προσεγγίσει, όχι μόνο επενέβησαν, αλλά έριξαν και ένα σκοινί για να ρυμουλκήσουν το σκάφος. [...] Η ρυμούλκηση δεν έχει καμία διασωστική αξία, είναι ενέργεια που παραπέμπει σε pushback». Υποστήριξε πως το γεγονός μπορούσε να είχε αποτραπεί. «Πριν από ενάμιση μήνα, το καράβι των Γιατρών Χωρίς Σύνορα διέσωσε ίδιο ακριβώς αλιευτικό σκάφος, πάλι από το Τομπρούκ, με 650 άτομα. όλους. Πρώτα από όλα πρέπει να δώσεις σε όλους σωσίβια σταθεροποίησης, εμείς έχουμε δύο χιλιάδες σωσίβια στο πλοίο μας. Το ελληνικό Λιμενικό πόσα έχει; Γιατί δεν έδωσε ούτε ένα; Επί τέσσερις ώρες ήταν δίπλα τους το σκάφος 920 και δεν έδωσε ούτε ένα. Και γιατί έστειλαν τα τάνκερ να τους δώσουν φαΐ και νερό; Διάσωση ζήτησαν, όχι φαγητό και νερό».
Η δικηγόρος Χρυσάνθη Ζαχάρωφ (ΕΣΠ) υπογράμμισε πως «750 άνθρωποι, βάσει των μαρτυριών, πέθαναν με ασφυκτικό θάνατο, να συνειδητοποιήσουμε το μέγεθος της βαρβαρότητας. Το αμπάρι του πλοίου γέμισε νερό και αυτές οι ψυχές υπέφεραν έναν βασανιστικό θάνατο. Να μην ξεχαστεί αυτό το έγκλημα και όσα καθημερινά συντελούνται στα σύνορα και στη θάλασσα. Ας μην αφήσουμε τα μάτια των πνιγμένων να μας κοιτούν ως εχθρούς». Επισήμανε πως «όλοι οι διασωθέντες λένε για το σκοινί του λιμενικού σκάφους, το οποίο δένεται στο αλιευτικό, το οποίο στη συνέχεια βουλιάζει. Σε νομικό επίπεδο μιλάμε για πρόκληση ναυαγίου και ακόμα και αυτό να μην υπάρχει, έχουμε παράλειψη λύτρωσης ζωής».
Ο δικηγόρος Θοδωρής Συμεωνίδης (σ.σ.: ολόκληρη η παρέμβασή του παρακάτω) σημείωσε ότι «το να ρίχνεις την ευθύνη στους διακινητές, είναι σαν να λες ότι για τα τροχαία δυστυχήματα φταίνε οι έμποροι αυτοκινήτων». Εστίασε στο γεγονός πως δεν υπήρξαν σωσίβιες λέμβοι, με αποτέλεσμα όσοι δεν ήξεραν κολύμπι να πνιγούν αμέσως, χαρακτηρίζοντας το γεγονός ως «έγκλημα παράλειψης» με αδιαμφισβήτητες ευθύνες του Λιμενικού.
*****
Έγκλημα σε βάρος μεταναστών και προσφύγων από την ελληνική κυβέρνηση και την αντιμεταναστευτική πολιτική της Ε.Ε.
Τη νύχτα της 13ης προς 14 Ιουνίου συνέβη το πιο θανατηφόρο ναυάγιο στη Μεσόγειο και συγκεκριμένα σε διεθνή ύδατα ανοιχτά της Πύλου. Ένα αλιευτικό υπερφορτωμένο με μετανάστες και πρόσφυγες, το οποίο είχε ξεκινήσει από την ανατολική Λιβύη, μετέφερε περίπου 750 άτομα από Συρία, Αίγυπτο, Πακιστάν και Παλαιστίνη. Σκοπό τους ήταν η αποβίβαση στην Ιταλία. Το αλιευτικό βρισκόταν εν πλω ήδη μία εβδομάδα και οι επιβάτες αντιμετώπιζαν από την πρώτη κιόλας μέρα την πείνα και τη δίψα. Το αλιευτικό εντοπίστηκε το πρωϊνό της 13ης Ιουνίου αρχικά από τη Frontex, η οποία, όπως φαίνεται ενημέρωσε και το ελληνικό λιμενικό, το οποίο απέστειλε το σκάφος με στοιχεία ΠΠΛΣ 920, ένα εκ των τεσσάρων (υπερσύγχρονων) σκαφών τύπου P355GR (ΠΠΛΣ 900, 910, 920 και 930) που ναυπηγήθηκαν από την ιταλική Cantiere Navale Vittoria και τα οποία προμηθεύτηκε το ελληνικό κράτος το 2021 για το ποσό των 15 εκατομμυρίων ευρώ έκαστο, με 90% χρηματοδότηση από το Ταμείο Εσωτερικής Ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Από το ναυάγιο διασώθηκαν 104 άνθρωποι ενώ βρέθηκαν περί τους 90 νεκρούς και άνω των 400 ανθρώπων αγνοούνται. Το πρώτο ερώτημα που τίθεται είναι εάν είχε συμμετοχή στην πρόκληση του ναυαγίου το (ελληνικό) λιμενικό σώμα. Στην ένορκη κατάθεσή του, ο κυβερνήτης τού ως άνω σκάφους περιέγραψε ότι έδεσε έναν μικρό κάβο στο πλοιάριο με τους μετανάστες και τους πρόσφυγες, τον οποίο έλυσαν οι επιβάτες του αλιευτικού και δεν κάνει λόγο για απόπειρα ρυμούλκυσης. Αποκλείει δε δεύτερη απόπειρα προσέγγισης με κάβο (προφανώς και ρυμούλκυσης) και αρνείται κατηγορηματικά ότι φέρει ευθύνη το σκάφος του Λιμενικού, το οποίο κατά την ώρα του ναυαγίου το τοποθετεί σε απόσταση από το αλιευτικό.
Από την πλευρά τους, οι διασωθέντες κάνουν λόγο για προσπάθεια ρυμούλκυσης του αλιευτικού από το σκάφος του Λιμενικού, και μάλιστα φαίνεται ότι το ναυάγιο προκλήθηκε κατά τη δεύτερη ή τρίτη απόπειρα ρυμούλκυσης. Οι δε μαρτυρίες που επιβεβαιώνουν αυτή την εξέλιξη έγιναν ενώπιον της ανακρίτριας και όχι στις καταθέσεις που προηγήθηκαν στην ασφάλεια του λιμενικού. Σε κάθε δε περίπτωση ακόμη και στελέχη του Λιμενικού αποδέχονται ότι το αλιευτικό ήταν υπερφορτωμένο και ότι η ρυμούλκυσή του και μάλιστα νύχτα ήταν παρακινδυνευμένη.
Το γεγονός όμως που δεν αφήνει κανένα ερωτηματικό για τις πραγματικές επιδιώξεις του Λιμενικού είναι ότι, και μετά το ναυάγιο, δεν έκανε καμία κίνηση, ως υποχρεούται, για τη διάσωση των μεταναστών και προσφύγων. Δεν ρίξανε στη θάλασσα και στους ναυαγούς ούτε σωσίβια, ούτε λέμβους αλλά επέλεξαν απλά να τους παρακολουθούν να δίνουν μάχες με τα κύματα, όσοι γνώριζαν κολύμπι.
Συνένοχοι στο έγκλημα τα Μ.Μ.Ε., τα οποία είτε σιώπησαν, είτε επέλεξαν να εμφανίζουν τους «ειδικούς επιστήμονες» προκειμένου να «δικαιολογηθεί» η στάση του Λιμενικού. Ο δε επικεφαλής της frontex δήλωσε στην Καλαμάτα ότι «είμαι επίσης εδώ για να εκφράσω την αλληλεγγύη μου και τη βοήθειά μου στους Έλληνες συναδέρφους που έκαναν ό,τι καλύτερο μπορούσαν για να σώσουν ζωές (;!!!).
Δυστυχώς, η ελληνική κυβέρνηση και τα όργανά της (Λιμενικό κ.ά.), καθώς και τα εγχώρια ΜΜΕ εκτίθενται από τα ξένα ΜΜΕ, όπως το BBC, τους NEW YORK TIMES, την WASHINGTON POST, επίσης αστικά ΜΜΕ, τα οποία κάνουν λόγο για αδιαμφισβήτητες ευθύνες των ελληνικών αρχών και δη του Λιμενικού Σώματος, ενώ η Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων (LIBE) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στηλίτευσε τη στάση του Λιμενικού Σώματος λέγοντας πως «ίσως υπάρχει εγκληματική ενέργεια».
Αν δε, λάβουμε υπόψιν ότι το Λιμενικό Σώμα έχει βεβαρυμένο παρελθόν στην αντιμετώπιση προσφυγικών ροών (Φαρμακονήσι, pushbacks) καταλαβαίνουμε γιατί δεν «λειτουργούσαν οι κάμερες» του σκάφους του Λιμενικού. Από τα παραπάνω προκύπτει αναμφισβήτητα ότι διαπράχθηκε (άλλο) ένα έγκλημα σε βάρος μεταναστών και προσφύγων από την ελληνική κυβέρνηση και την αντιμεταναστευτική πολιτική της Ε.Ε.
ΔΕΝ ΔΙΚΑΙΟΥΜΑΣΤΕ ΝΑ ΣΩΠΑΣΟΥΜΕ ΚΑΙ ΔΕΝ ΘΑ ΣΩΠΑΣΟΥΜΕ ΜΕΧΡΙ ΤΗΝ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗ (ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗΣ) ΕΡΕΥΝΑΣ, ΤΗΝ ΑΠΟΔΟΣΗ ΕΥΘΥΝΩΝ για αυτό το έγκλημα και όλα τα άλλα που έχουν συντελεστεί είτε στον Έβρο είτε στο Αιγαίο είτε στο Ιόνιο.
*****
Κεντρικό αίτημα για το εγκληματικό ναυάγιο της Πύλου η αποκάλυψη της αλήθειας και η απόδοση δικαιοσύνης
Το ναυάγιο “της Πύλου”, η βύθιση δηλαδή του πλοιαρίου με τον πνιγμό εκατοντάδων ανθρώπων που δεν θα μάθουμε μάλλον ποτέ ακριβώς πόσοι και ποιοι ήταν, προστίθεται σε ανάλογα περιστατικά απώλειας της ζωής ανθρώπων που εκτοπίστηκαν από τις εστίες τους και μετακινούνται με παράτυπο τρόπο κυρίως δια θαλάσσης. Αυτές οι πληγές όμως, αυτό το πένθος για τις ανθρώπινες ζωές, επιτείνεται όταν δεν υπάρχει κανένας σεβασμός των επονομασθέντων και ως last rights, με πιο προφανές το δικαίωμα της ορατότητας, δηλαδή της ταυτοποίησης των απολειπομένων και της διερεύνησης των συνθηκών και των αιτιών του θανάτου τους. Από νομικής δε πλευράς, το εκάστοτε κράτος που έχει την ευθύνη για διάσωση και έρευνα σε συγκεκριμένα και προκαθορισμένα όρια, ελέγχεται για την εφαρμογή των διαδικαστικών εγγυήσεων σεβασμού του άρθρου 2 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα δικαιώματα του ανθρώπου, όχι δηλαδή για το εάν διέσωσε τους ανθρώπους, αλλά εάν προέβη σε όλες τις ενδεδειγμένες ενέργειες για να διασωθούν (για το θέμα δε της δικαιοδοσίας έχει υπάρξει τεκμηριωμένη ανάλυση από ακαδημαϊκούς στην δημόσια επιστολή τους, με παράθεση της σχετικής νομολογίας του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων).
Ως Εναλλακτική Παρέμβαση Δικηγόρων Αθήνας – Δικηγορική Ανατροπή τοποθετηθήκαμε αμέσως δημόσια όχι μόνο εκφράζοντας αυτονόητα συλλυπητήρια στις οικογένειες και τους οικείους των θυμάτων και συμπαράσταση στους επιζώντες του ναυαγίου, αλλά και συστρατευόμενοι/ες με το αίτημα για αποκάλυψη της αλήθειας και δικαιοσύνη. Αυτό είναι και το κεντρικό αίτημα γύρω από το οποίο οικοδομήθηκε η Πρωτοβουλία δικηγόρων και νομικών για το ναυάγιο της Πύλου. Ως παράταξη επίσης ζητήσαμε από την πρώτη στιγμή από το Διοικητικό Συμβούλιο του Δικηγορικού Συλλόγου Αθήνας να αναλάβει πρωτοβουλίες που του αναλογούν προς την παραπάνω κατεύθυνση, ωστόσο μέχρι τώρα μόνο μια αντιπροσωπία έχει επισκεφθεί την Μαλακάσα και αναμένουμε να συζητηθεί το θέμα στο επόμενο ΔΣ. Είναι προφανές ότι τα αντανακλαστικά του ΔΣΑ απέχουν παρασάγγας από αυτά του Προέδρου του Δικηγορικού Συλλόγου Καλαμάτας…
Εν πάση περιπτώσει η διερεύνηση των ευθυνών κάθε εμπλεκόμενου και η συλλογή του αποδεικτικού υλικού είναι απολύτως απαραίτητη για να συμπληρωθούν «όλα τα κομμάτια του παζλ» και να γίνει αποτελεσματική διερεύνηση ποινικών ευθυνών. Και όταν αναφέρομαι σε αποδεικτικό υλικό, αυτό μπορεί να είναι ακόμη και ό,τι αφορά στην προσέγγιση των εμπορικών πλοίων που προηγήθηκαν, μέχρι το οπτικοακουστικό υλικό που υπάρχει και οτιδήποτε μπορεί να εισφερθεί από την Frontex και το Λιμενικό Σώμα. Αυτή η έρευνα έχει ξεκινήσει στο πλαίσιο της προκαταρκτικής εξέτασης που διενεργεί το Ναυτοδικείο, όπως δήλωσε δημόσια η ευρωπαία Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων, Ίλβα Γιόχανσον, ενώ έχουν υποβληθεί και από τις δικηγόρους κάποιων επιζώντων συγκεκριμένα αιτήματα, όπως η ανάσυρση των σορών και η ανέλκυση του πλοίου. Είναι όμως σημαντικό στην ποινική διερεύνηση να αξιοποιηθεί η εισφορά όλων των εμπειρογνωμόνων (είτε διεθνολόγων είτε της ομάδας Forensis) για να διαφανεί η αιτιώδης συνάφεια πράξεων κάθε εμπλεκομένου και παραλείψεων όσων είχαν ιδιαίτερη νομική υποχρέωση διάσωσης, με το θανατηφόρο αποτέλεσμα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου