Τουρισμός: Ασυδοσία, «λευκή απεργία» και επιστράτευση ανέργων

Γράφει ο Δημήτρης Κωστάκος

 

Πού οφείλεται η πρωτοφανής άρνηση εργαζομένων στον τουριστικό κλάδο και ανέργων να απασχοληθούν φέτος το καλοκαίρι;

Όποιος σπέρνει ασυδοσία, θερίζει λευκή απεργία. Αυτό θα μπορούσε να είναι το κωδικοποιημένο συμπέρασμα της πρωτοφανούς άρνησης εργαζομένων στον τουριστικό κλάδο και ανέργων, να απασχοληθούν φέτος το καλοκαίρι, παρά τις συντριπτικές εισοδηματικές πιέσεις που προκαλεί το κύμα ακρίβειας.

Συνέπεια: Περισσότερες από 50.000 θέσεις εργασίας να παραμένουν κενές, ενώ βρισκόμαστε μόλις μια «ανάσα» πριν από την έναρξη της θερινής περιόδου, στην οποία η κυβέρνηση έχει σχεδόν αποκλειστικά στηρίξει τις ελπίδες της για ενίσχυση των δημόσιων οικονομικών.

Τι συνέβη;

Χαμηλοί μισθοί, εξαντλητικά ωράρια, άθλιες συνθήκες εργασίας και διαμονής, «μαύρη εργασία» και ψευδεπίγραφες συμβάσεις εργασίας, έτρεψαν σε άτακτη φυγή πολλούς από τους ενδιαφερόμενους να απασχοληθούν σε τουριστικές περιοχές.

Τα μέτρα της κυβέρνησης -κλείσιμο ματιού- προς τους εργοδότες, μεταξύ των οποίων η ουσιαστική διάλυση της Επιθεώρησης Εργασίας και η συντονισμένη επιχείρηση φίμωσης της συνδικαλιστικής έκφρασης, δημιούργησαν τοξικές συνθήκες στην αγορά εργασίας.

Κάπως έτσι, η κυβέρνηση των αρίστων, πυροβόλησε τα πόδια της.

Οι εκπρόσωποι των εργαζομένων, είχαν προειδοποιήσει τις τελευταίες μέρες με αγωνιώδεις ανακοινώσεις τους ακόμη και προς τον ίδιο τον Πρωθυπουργό ότι «σας τα λέμε μήνες, τώρα. Του χρόνου δεν θα υπάρχει εργαζόμενος στον κλάδο μας!» και «Μάταια! Κανείς από τους υπουργούς σας, δεν αφιέρωσε ούτε μια ώρα για να μας ακούσει…».

Μάλιστα, έκαναν λόγο για «κυνική απάντηση του Οικονομικού επιτελείου της Κυβέρνησης», προσθέτοντας ότι «από τον Ιανουάριο προσπαθούμε με δεκάδες επιστολές προς τον υπουργό Εργασίας κ. Χατζηδάκη να τον συναντήσουμε και να του εξηγήσουμε…».

Παράλληλα, χαρακτήρισαν «ωμή παρέμβαση» του Πρωθυπουργού στις ελεύθερες διαπραγματεύσεις την παρότρυνση μετά την επίσκεψη στο υπουργείο Τουρισμού για αυξήσεις στους μισθούς των εργαζομένων, τη στιγμή που βρίσκεται σε ισχύ και έχει κηρυχθεί ως γενικώς υποχρεωτική από το υπουργείο Εργασίας η κλαδική συλλογική σύμβαση εργασίας των ξενοδοχοϋπαλλήλων! «Η εφαρμογή της εργατικής νομοθεσίας δεν γίνεται ούτε με παρακλήσεις, ούτε με επικλήσεις από το υπουργείο Τουρισμού, τόνιζαν και συμπλήρωναν: Στο υπουργείο εργασίας βρίσκεται το πρόβλημα και λέγεται νόμος Χατζηδάκη με τον οποίο καταργήθηκε το ΣΕΠΕ και οι ελεγκτικοί μηχανισμοί!».

Θα ήταν παρηγορητική μια υπόθεση εργασίας (κυριολεκτικά και μεταφορικά), ότι οι δουλειές άνοιξαν τόσο πολύ, ώστε δεν επαρκούν οι εργαζόμενοι. Όμως, δεν είναι έτσι.

Θα ήταν ίσως κοινωνικά ανακουφιστική η διαπίστωση ότι για την άρνηση απασχόλησης σε τουριστικούς προορισμούς, ευθύνονται οι συνδικαλιστές του κλάδου. Όμως, δεν είναι έτσι. Εργαζόμενοι και άνεργοι, χωρίς καμία απολύτως μεταξύ τους συνεννόηση ή οργάνωση, αντέδρασαν!

Θα ήταν, σίγουρα, θετικό αν η κυβέρνηση καταλάβαινε το λάθος της, έστω και την δωδεκάτη ώρα και φρόντιζε να αναπροσαρμόσει την τακτική της απέναντι στους εργαζόμενους.

Όμως, δυστυχώς, δεν έγινε έτσι.

Η πολιτική ηγεσία των υπουργείων Εργασίας και Τουρισμού, πραγματοποίησε σύσκεψη με την συμμετοχή των εργοδοτών (!), για την κάλυψη των κενών θέσεων εργασίας στον τουριστικό κλάδο.

Και πώς θα επιτευχθεί αυτό; Αναγκάζοντας τους ανέργους να εργαστούν!

Έως τις 31 Μαΐου, τουριστικές επιχειρήσεις θα δηλώσουν τις ανάγκες τους σε προσωπικό στην Δημόσια Υπηρεσία Προώθησης της Απασχόλησης (τ. ΟΑΕΔ).

Το ζήτημα που τίθεται, πλέον, είναι αν η κυβέρνηση θα ενεργοποιήσει -και σε αυτή την περίπτωση- τη διάταξη σχετικά με τη διαγραφή του ανέργου από τα μητρώα της ΔΥΠΑ, εφόσον δεν δεχθεί την προσφερόμενη εργασία, δεδομένου ότι η έλλειψη προσωπικού οφείλεται -σύμφωνα με τους εργαζόμενους- στην παραβίαση στοιχειωδών εργασιακών δικαιωμάτων…

Ήδη, ο Σύνδεσμος Τουριστικών Επιχειρήσεων, απέστειλε στα μέλη του οδηγίες για την υποβολή θέσεων εργασίας στην πλατφόρμα της ΔΥΠΑ. «Στόχος είναι να διασυνδεθούν άμεσα όσοι αναζητούν εργασία στον τουριστικό τομέα με τις αντίστοιχες επιχειρήσεις που αναζητούν προσωπικό», σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας.

Προφανώς, για τους αρμοδίους, οι οποίοι βρίσκονται… διακοπές σε μια άλλη, εξωτική Ελλάδα με «έκρηξη ανάπτυξης», οι άνεργοι δεν έχουν ενημερωθεί ότι ξεκινά η θερινή σεζόν, ούτε ότι στο πλαίσιο αυτής δημιουργούνται θέσεις εργασίας, διότι υπέστη βλάβη ο… τηλεοπτικός πομπός του Υμηττού.

Στο πλαίσιο της σύσκεψης πληροφορηθήκαμε, επίσης, ότι υπάρχει Επιθεώρηση Εργασίας και υποχρεωτική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας για τους εργαζόμενους στα ξενοδοχεία η οποία ισχύει ως το τέλος του 2022, καθώς και ότι «η κυβέρνηση ενθαρρύνει εργαζόμενους και εργοδότες σε όλους τους κλάδους που σχετίζονται με την παροχή τουριστικών υπηρεσιών, να προχωρήσουν σε αντίστοιχες Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας και, με βάση τη σύσταση του πρωθυπουργού κ. Κυριάκου Μητσοτάκη προς την εργοδοτική πλευρά, να αυξηθούν οι αμοιβές των εργαζομένων που δεν καλύπτονται από την πρόσφατη αύξηση του κατώτατου μισθού ή από εν ισχύ Συλλογικές Συμβάσεις».

Μπορεί πολλοί από εμάς να πληροφορούμαστε όλα αυτά τα ελπιδοφόρα μαντάτα, όμως οι αρμόδιοι όφειλαν να μην εθελοτυφλούν απέναντι στην πραγματικότητα, την οποία περιγράφει με τα μελανότερα χρώματα μελέτη του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ για την παραβατικότητα στον Τουρισμό και τον Επισιτισμό:

Στη χώρα των «ελέγχων», των «υποχρεωτικών συλλογικών συμβάσεων», της «ευαισθησίας απέναντι στους εργαζόμενους» και του «υγιούς ανταγωνισμού των επιχειρήσεων», οι επιστημονικοί συνεργάτες της ΓΣΕΕ, διαπίστωναν ήδη προ ΔΙΕΤΙΑΣ, ότι:

• Στις δραστηριότητες υπηρεσιών εστίασης παρατηρείται η μεγαλύτερη συγκέντρωση αδήλωτων εργαζομένων.
• Οι αδήλωτοι εργαζόμενοι του τομέα υπηρεσιών εστίασης είναι περισσότεροι από το σύνολο των αδήλωτων εργαζομένων στους άλλους εννιά τομείς της οικονομίας, συνολικά.

Στον τουρισμό και τον επισιτισμό καταγράφεται σχεδόν κάθε δυνατή παράβαση των όρων εργασίας, δεδομένου ότι εντοπίζεται:

• Ατελώς δηλωμένη εργασιακή σχέση (δεν στερείται παντελώς διοικητικών ιχνών, άρα δεν είναι πλήρως αδήλωτη, όμως δεν δηλώνεται σε όλη της την έκταση ή/και σύμφωνα με όλες τις διατυπώσεις που απαιτούνται από τον νόμο και αφορούν τις πραγματικές διαστάσεις της παρεχόμενης εργασίας).
• Μερικώς δηλωμένη ή υποδηλωμένη εργασία (η δήλωση τμήματος των αριθμητικών δεδομένων μιας σχέσης εργασίας τα οποία αφορούν τη διάρκειά της, ανεξάρτητα από τη χρονική περίοδο αναφοράς).
• Πλημμελώς δηλωμένη (δήλωση διαφορετικών ποιοτικών χαρακτηριστικών που αφορούν την εργασιακή σχέση σε σχέση με τα πραγματικά ισχύοντα όπως ειδικότητα, επάγγελμα, καθήκοντα, ασφαλιστικός φορέας κ.ο.κ.).
• και φυσικά Αδήλωτη εργασία, η οποία δεν χρειάζεται διευκρίνιση.

Καλή θερινή σεζόν, να έχουμε…