97Η ΜΕΡΑ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ ΤΗΣ ΡΩΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΟΥΚΡΑΝΙΑ: Οι Βρυξέλες ανακοίνωσαν… μερική επιβολή εμπάργκο, που αφορά τα 2/3 του ρωσικού πετρελαίου προς την Ευρώπη

 

Μπάμπης Μπίκας

Μετά από βδομάδες διαφωνιών και ώρες διαπραγματεύσεων στην χθεσινή σύνοδο κορυφής της ΕΕ, μια ώρα μετά τα μεσάνυχτα βγήκε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και η επικεφαλής της Κομισιόν και πανηγύριζαν για την… κολοβή ενότητα, με την συμφωνία στην επιβολή εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο, αλλά μόνο στα… 2/3 αυτού που εισάγεται στην Ευρώπη – εξαιρώντας τη ροή από τον χερσαίο αγωγό Druzhba προς την Ουγγαρία. Φόβοι για νέα άνοδο της τιμής του πετρελαίου διεθνώς και κατ’ επέκταση πολλών αγαθών. Αλλά και νέα σχέδια του ΝΑΤΟ για ανάπτυξή του ανατολικά προς την Ρωσία.

«Οι κυρώσεις αμέσως θα έχουν επίπτωση στα 75% των εισαγωγών ρωσικού πετρελαίου και μέχρι το τέλος της χρονιάς στο 90% των εισαγωγών ρωσικού πετρελαίου στην Ευρώπη θα απαγορευτεί», δήλωσε μεταμεσονυκτίως ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ. «Η συμφωνία αμέσως αφορά περισσότερο από τα 2/3 των εισαγωγών πετρελαίου από την Ρωσία με στόχο να κοπεί το 90% των εισαγωγών πετρελαίου από την Ρωσία προς την ΕΕ μέχρι το τέλος της χρονιάς». Ο ίδιος χαιρέτισε την συμφωνία ως «αξιοσημείωτο επίτευγμα» το οποίο θα ασκήσει «τη μέγιστη πίεση στην Ρωσία να τερματίσει τον πόλεμο». Ενώ η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάϊνεν δήλωσε ότι: «Συμφωνήσαμε στις Βερσαλλίες να εξαλείψουμε την εξάρτησή μας από το ρωσικό αέριο, πετρέλαιο και άνθρακα το συντομότερο δυνατόν».

Χωρίς ακόμη αυτές τις πρωϊνές ώρες να έχουν γίνει γνωστές λεπτομέρειες και προβλέψεις του 6^ου πακέτου κυρώσεων της ΕΕ κατά της Ρωσίας, από τους ευρωπαϊκούς κύκλους κοινοποιούνταν ότι επιβάλλονται κυρώσεις σε μία ακόμη ρωσική τράπεζα, την Sberbank, καθώς και τρία μέσα ενημέρωσης της Ρωσίας. Το ενδιαφέρον είναι η αποδοχή του τερματισμού των εξαγωγών ρωσικού πετρελαίου προς την ΕΕ με δεξαμενόπλοια. Ενώ επίσης δεν έχουν γίνει γνωστά αυτά που πήρε σε αντάλλαγμα ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκορ Όρμπαν ο οποίος ήγειρε ενστάσεις, ήθελε εγγυήσεις, ζητούσε εξαίρεση του χερσαίου αγωγού και απαιτούσε χρηματοδότηση για τη μετατροπή της πετρελαϊκής υποδομής της χώρας, που υπολογίζει σε 550 εκατομμύρια ευρώ.

Φυσικά, πολλοί προβληματισμοί εγείρονται για το αν και ποιοι εναλλακτικοί δίαυλοι προμήθειας πετρελαίου έχουν βρεθεί για τις ευρωπαϊκές χώρες. Όπως διατυπώνονται και ανησυχίες για τις επιπτώσεις στις τιμές του πετρελαίου διεθνώς, που τώρα αναμένεται να εκτοξευτούν. Με ό,τι σημαίνει για τις κοινωνίες που υφίστανται πλέον έναν άλλον πόλεμο στα εισοδήματά τους, πληρώνοντας το κόστος αυτής της γεωπολιτικής σύγκρουσης ανάμεσα σε Δύση και Ρωσία. Ήδη η τιμή του πετρελαίου αυξήθηκε στα 118 δολάρια το βαρέλι, που αποτυπώνεται και στις πωλήσεις στην Ελλάδα (κατά τον αντιπρόεδρο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Πρατηριούχων Εμπόρων Υγρών Καυσίμων αυτό θα μεταφραστεί αμέσως σε αύξηση της τιμής της βενζίνης κατά 10 λεπτά και αν ισχύει η μέση τιμή πανελλαδικά των 2.27 ευρώ το λίτρο που ανακοινώνει η κυβέρνηση (στα νησιά έχει φθάσει τα 2.70) σημαίνει ότι θα φθάσει τα 2.37 ευρώ.

Όμως, η ΕΕ έχει ήδη δεχθεί και ένα άλλο πλήγμα, αυτή τη φορά από το Λονδίνο. Ο πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον, μετά το Brexit, πρότεινε τη δημιουργία μιάς… εναλλακτικής ΕΕ. Σε συνέντευξή του στην ιταλική εφημερίδα Corriere della Sera είπε ότι θα προωθήσει την ιδέα μιάς Ευρωπαϊκής Κοινοπολιτείας, με τη συμμετοχή της Βρετανίας, της Ουκρανίας, της Πολωνίας, των Βαλτικών κρατών (Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία) και την Τουρκία. Κάτι που ξεκάθαρα αποτελεί πρόκληση στις Βρυξέλες. Ένα ακόμη επεισόδιο στις ρωγμές που προκαλεί στην Ευρώπη από την επέμβαση της Ρωσίας στην Ουκρανία και την αντιπαράθεση των μπλοκ ισχύος.

Πάντως, το Κίεβο εξέφραζε ακόμη μια φορά τη δυσαρέσκεια του για τη μη έναρξη ενταξιακής πορείας στην ΕΕ, που φυσικά για άλλες χώρες απαίτησε χρόνια. Όπως δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών Ντμίτρι Κουλέμπα, η Ουκρανία κουράστηκε με «ειδικές λύσεις» και ξεχωριστά μοντέλα για την ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση. «Χρειαζόμαστε μια σαφή νομική επιβεβαίωση ότι η Ουκρανία είναι μέρος του σχεδίου ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και μια τέτοια επιβεβαίωση θα ήταν η χορήγηση του καθεστώτος υποψήφιας χώρας», είπε μιλώντας μετά από συνάντηση με την νέα υπουργό Εξωτερικών της Γαλλίας Κατρίν Κολονά στο Κίεβο.

Την ίδια ώρα η Μόσχα διακόπτει την παροχή φυσικού αερίου στην Ολλανδία. Η ολλανδική εταιρεία GasTerra ανακοίνωσε ότι από σήμερα Τρίτη 31/5 θα σταματήσει να λαμβάνει αέριο από τη ρωσική Gazprom, αφού αρνήθηκε να συμφωνήσει με τις ρωσικές απαιτήσεις να πληρώνεται σε ρούβλια. Η GasTerra, η οποία αγοράζει και εμπορεύεται αέριο για λογαριασμό της ολλανδικής κυβέρνησης, σημείωσε ότι έχει ήδη συνάψει συμβάσεις με άλλους παρόχους για να καλύψει τα 2 δισ. κυβικά μέτρα (bcm) φυσικού αερίου που επρόκειτο να παραλάβει από την Gazprom μέχρι τον Οκτώβριο. Η εταιρεία ανήκει κατά 50% στο ολλανδικό κράτος ενώ οι εταιρείες Shell και Exxon έχουν η καθεμία τους το 25%.

Παράλληλα, οι ΝΑΤΟϊκοί επεξεργάζονται νέα σχέδια επιθετικότητας και επέκτασης έναντι της Ρωσίας. Όπως δήλωσε ο αναπληρωτής γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Μίρτσα Τζοάνα, μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το ΝΑΤΟ δεν δεσμεύεται πλέον από τις υποσχέσεις που είχε κάνει στο παρελθόν να μην αναπτύξει τα στρατεύματά του στην ανατολική Ευρώπη. Η Ιδρυτική Πράξη Αμοιβαίων Σχέσεων, Συνεργασίας και Ασφάλειας μεταξύ του ΝΑΤΟ και της Ρωσικής Ομοσπονδίας, που υπογράφηκε πριν από 25 χρόνια, προέβλεπε μεταξύ άλλων μέτρα που με σκοπό την «αποτροπή κάθε συγκέντρωσης συμβατικών δυνάμεων» στην κεντρική και την ανατολική Ευρώπη. Όμως, προχωρώντας στην εισβολή στην επικράτεια της Ουκρανίας και διακόπτοντας κάθε διάλογο με την Ατλαντική Συμμαχία, η Ρωσία «ακύρωσε το περιεχόμενο της Ιδρυτικής Πράξης». Οι Ρώσοι «είχαν δεσμευτεί να μην επιτεθούν σε γείτονές τους, κάτι που κάνουν, και να διεξάγουν τακτικές διαβουλεύσεις με το ΝΑΤΟ, κάτι που δεν κάνουν». Έτσι, η Συμμαχία δεν έχει πλέον «κανέναν περιορισμό» ως προς την απόκτηση πολύ «πιο ρωμαλέας στάσης στην ανατολική πτέρυγά» της.

Εδώ να θυμίσουμε φυσικά εκείνες τις… υποσχέσεις των Δυτικών και Αμερικανών το μακρινό 1991 της κατάρρευσης της Σοβιετικής Ένωσης περί μη επέκτασης του ΝΑΤΟ ανατολικά, αλλά και πρόσφατα, το 2017 που το ΝΑΤΟ είχε αναπτύξει πολυεθνικές τακτικές δυνάμεις στα κράτη της Βαλτικής και στην Πολωνία με σκοπό την αποτροπή της Ρωσίας.

Πάντως, το αίτημα του Κιέβου να λάβει από τις ΗΠΑ συστήματα εκτόξευσης πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς MLRS που θα μπορούσαν να χτυπήσουν τη Ρωσία, βρήκε αρνητική απάντηση από τον αμερικανό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν,… προς το παρόν. Είναι η πρώτη φορά που η Ουάσιγκτον λέει “όχι” στο αίτημα του Κιέβου. «Δεν πρόκειται να στείλουμε πυραυλικά συστήματα στην Ουκρανία που μπορούν να φτάσουν στη Ρωσία», είπε ο πρόεδρος των ΗΠΑ.

Στα πεδία των συγκρούσεων στην Ουκρανία, ο υπουργός Δικαιοσύνης της αυτοανακηρυχθείσας δημοκρατίας του Ντονιέτσκ, Γιούρι Σιροβάτκο, δήλωσε ότι οι ουκρανοί μαχητές του τάγματος του Αζόφ οι οποίοι παραδόθηκαν αφού πολέμησαν στη Μαριούπολη θα δικαστούν και κινδυνεύουν με τη θανατική ποινή. «Όλοι οι αιχμάλωτοι πολέμου βρίσκονται στο έδαφος της Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντονέτσκ. Πιο συγκεκριμένα, έχουμε 2.300 αιχμαλώτους πολέμου από το Αζοφστάλ». Το τάγμα «Αζόφ θεωρείται τρομοκρατική οργάνωση» και για όλα τα μέλη του θα διενεργηθεί έρευνα ενόψει της δίκης τους. «Σε εμάς, τέτοιοι εγκληματίες τιμωρούνται με την εσχάτη των ποινών, τη θανατική ποινή».

Οι δημοσιογράφοι που καλύπτουν τις συγκρούσεις στην Ουκρανία είδαν έναν ακόμη συνάδελφό τους να πέφτει νεκρός. Πρόκειται για τον 32χρονο γάλλο Φρεντερίκ Λεκλέρκ Ιμχόφτ, ο οποίος βρήκε τον θάνατο όταν το τεθωρακισμένο όχημα μεταφοράς προσωπικού στο οποίο επέβαινε κατά την διαδικασία εκκένωσης από την περιοχή του Λογκάνσκ επλήγη από θραύσματα ρωσικής οβίδας. Ήταν η δεύτερη αποστολή του στην εμπόλεμη Ουκρανία για το γαλλικό κανάλι BFMTV, το οποίο ανήγγειλε την θλιβερή είδηση. Βαρύ το τίμημα των απεσταλμένων δημοσιογράφων…