22 Μαΐου 2022

Οι Έλληνες καναλάρχες και εφοπλιστές που θησαυρίζουν από το ρωσικό πετρέλαιο

Νέα έρευνα των Reporters United αναδεικνύει την υποκριτική στάση των Ελλήνων εφοπλιστών οι οποίοι κατέχουν και τηλεοπτικούς σταθμούς

Πηγή φωτογραφιών: Marine Traffic. Εικονογράφηση: Κωνσταντίνα Μαλτεπιώτη

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το νέο δημοσίευμα της ερευνητικής - δημοσιογραφικής ομάδας το 52% (σε χωρητικότητα) των πλοίων που μεταφέρουν ορυκτά καύσιμα από τη Ρωσία εν μέσω πολέμου (9 Μαρτίου – 30 Απριλίου) είναι ελληνικά.

Την ίδια στιγμή Αλαφούζος, Βαρδινογιάννης, Μαρινάκης οι οποίοι έχουν στην ιδιοκτησία τους τηλεοπτικούς σταθμούς (ΣΚΑΪ, Star – Alpha και Mega αντίστοιχα) και μέσω αυτών κατακεραυνώνουν όποιον εκφράζει διαφορετική άποψη από τη δική τους, κατηγορώντας τον ότι στηρίζει τη ρωσική εισβολή, θησαυρίζουν κάνοντας δουλειές χωρίς αυτό να είναι επιλήψιμο για τους ίδιους.

Προφανώς καθώς το έκτο πακέτο κυρώσεων της ΕΕ κατά της Ρωσίας, το οποίο επρόκειτο να ρυθμίσει και τις μεταφορές ορυκτών καυσίμων, με πλοία από τη Ρωσία, δεν έχει να ανακοινωθεί το εν λόγω εμπόριο δεν είναι παράνομο, ωστόσο εγείρονται ηθικά ζητήματα σε σχέση με την ανειλικρινή στάση των παραπάνω εφοπλιστών.

Όπως αναφέρουν οι Reporters United, «κομβικό σημείο του αρχικού ευρωπαϊκού σχεδίου αποτελούσε η απαγόρευση σε ευρωπαϊκές εταιρείες (άρα και στις ελληνικές) όχι μόνο να φέρνουν στην Ευρώπη ρωσικά φορτία, αλλά και να τα μεταφέρουν σε οποιοδήποτε άλλο μέρος του κόσμου, ακόμα και σε χώρες που δεν έχουν επιβάλει εμπάργκο στη Ρωσία». Ωστόσο κάτι τέτοιο δεν έχει αποφασιστεί ακόμη.

Οι υπόλοιποι εφοπλιστές

Σύμφωνα με τη δημοσιογραφική έρευνα στο top-5 των Ελλήνων εφοπλιστών που μεταφέρουν ορυκτά καύσιμα βρίσκονται ο Γιώργος Οικονόμου, ο Ανδρέας Μαρτίνος, ο Νικόλας Μαρτίνος, ο Διαμαντής Διαμαντίδης και ο Γιώργος Προκοπίου.

Η ίδια έρευνα αναφέρει μεταξύ άλλων ότι Λάτσης, αδερφοί Αγγελόπουλοι, Μελισσανίδης, Ίδρυμα Ωνάση είναι και αυτοί ανάμεσα στους μεταφορείς ρωσικού πετρελαίου.

Αναλυτικότερα, στο διάστημα 9 Μαρτίου - 30 Απριλίου, οι Reporters United εντόπισαν 40 Έλληνες εφοπλιστές που μετέφεραν ορυκτά καύσιμα από ρωσικά λιμάνια.

Ο εφοπλιστής με τα μεγαλύτερα φορτία, σε μετρικούς τόνους, φαίνεται να είναι ο Γιώργος Οικονόμου (4.239.227 ΜΤ). Ενώ παρουσία έχουν και 3 εφοπλιστές από την οικογένεια Μαρτίνου (Ανδρέας Μαρτίνος / 2.957.637 ΜΤ, Νικόλας Μαρτίνος / 2.388.754 ΜΤ, Θανάσης Μαρτίνος / 675.668 ΜΤ).

Πολύ ψηλά βρίσκονται επίσης τα πλοία συμφερόντων του Διαμαντή Διαμαντίδη (1.466.446 ΜΤ) και του Γιώργου Προκοπίου (1.438.715 ΜΤ), αλλά και των Χάρη Βαφειά (735.418 ΜΤ) και Νικόλα Τσάκου (1.048.371 ΜΤ).

Η εξαίρεση Αγγελικούση

Μοναδική ως τώρα εξαίρεση στο χώρο της ελληνικής ναυτιλίας -αλλά εξαίρεση με μοναδική σημασία καθώς προέρχεται από την μεγαλύτερη Ελληνίδα πλοιοκτήτρια- είναι η Μαρία Αγγελικούση, η οποία μιλώντας στις 23 Μαρτίου στο συνέδριο Commodities Global Summit των Financial Times δήλωσε πως οι εταιρείες της «θα σταματήσουν να μεταφέρουν ρωσικά φορτία» και προσέθεσε ότι η απόφαση της αυτή «είναι σε πολύ μεγάλο βαθμό και θέμα ηθικό». Η Ελληνίδα πλοιοκτήτρια ονόμασε αυτή τη στάση «αυτο-κυρώσεις» («self-sanctioning»), δηλαδή περιορισμούς που οι ίδιοι οι εφοπλιστές επιβάλλουν στους εαυτούς τους ενόψει των κυρώσεων που έρχονται.

Σύμφωνα με την ανάλυση δεδομένων του Reporters United, μόνο ένα πλοίο συμφερόντων Μαρίας Αγγελικούση μετέφερε ορυκτά καύσιμα από ρωσικά λιμάνια στις επτά εβδομάδες που καταγράφονται στη βάση μας: Πρόκειται για το Maran Phoebe που ξεκίνησε στις 29 Απριλίου από το Νοβοροσίσκ στη Μαύρη Θάλασσα με προορισμό την Ελλάδα. (Διαφορετική είναι η εικόνα για τα πλοία της Άννας Αγγελικούση, η οποία όμως εδώ και χρόνια ενεργεί μέσω δικών της, αυτόνομων εταιρειών.)


Η Μεθοδολογία

Η δημοσιογραφική ομάδα των Reporters United περιγράφοντας τη μεθοδολογία τους σημειώνουν ότι βασιζόμενοι στην εφαρμογή της Greenpeace στο Twitter, (Russian Tanker) η οποία σχεδόν σε πραγματικό χρόνο καταγράφει όποιο πλοίο φορτώνει πετρέλαιο ή ορυκτό αέριο από ρωσικό λιμάνι, δημιούργησαν μια ανοιχτή βάση δεδομένων που καταγράφει όλες τις αναχωρήσεις πλοίων ελληνικών συμφερόντων από τη Ρωσία, αφετέρου αντιστοιχεί κάθε πλοίο στον πραγματικό του δικαιούχο. Επίσης αναφέρουν ότι μέσα από γραφήματα που ενημερώνονται περιοδικά, παρακολουθείται τόσο η συμμετοχή της ελληνικής ναυτιλίας ως ποσοστό του παγκόσμιου στόλου στις μεταφορές ορυκτών καυσίμων από τη Ρωσία, όσο και τους Έλληνες εφοπλιστές που πρωταγωνιστούν στη μεταφορά.

Το νόμιμο και το ηθικό

Μέχρι σήμερα, η μεταφορά ρωσικού πετρελαίου και αερίου δεν είναι παράνομη και δεν υπόκειται στις κυρώσεις των δυτικών χωρών, όπως οι άλλες οικονομικές δραστηριότητες που σχετίζονται με τη Μόσχα.

Αυτό πρόκειται να αλλάξει σύντομα. Εδώ και μέρες, η Ευρωπαϊκή Ένωση συζητά με τα κράτη μέλη της στο πλαίσιο του έκτου πακέτου κυρώσεων κατά της Ρωσίας ένα εμπάργκο που θα αφορά και τη μεταφορά των ρωσικών ορυκτών καυσίμων με πλοία. Σύμφωνα με τις πληροφορίες της Wall Street Journal, το εμπάργκο θα αφορά μόνο το πετρέλαιο (άρα όχι το αέριο) και δεν πρόκειται να μπει σε εφαρμογή πριν το τέλος του 2022.

Κομβικό σημείο του αρχικού ευρωπαϊκού σχεδίου αποτελούσε η απαγόρευση σε ευρωπαϊκές εταιρείες (άρα και στις ελληνικές) όχι μόνο να φέρνουν στην Ευρώπη ρωσικά φορτία, αλλά και να τα μεταφέρουν σε οποιοδήποτε άλλο μέρος του κόσμου, ακόμα και σε χώρες που δεν έχουν επιβάλει εμπάργκο στη Ρωσία. Ωστόσο, φαίνεται πως το εμπάργκο θα περιλαμβάνει μόνο τις εισαγωγές στην Ευρώπη.

Ελληνικό λόμπινγκ κατά του εμπάργκο

Η στροφή οφείλεται και σε ελληνικές πιέσεις, όπως ανέφεραν διπλωματικές πηγές στους Financial TimesΣύμφωνα με το Βήμα, οι κυβερνήσεις της Ελλάδας, της Κύπρου και της Μάλτας υποστήριξαν πως «μια τέτοια κίνηση θα βοηθήσει απλώς τους ανταγωνιστές της Ευρώπης».

Το ελληνικό λόμπινγκ απέδωσε καρπούς: Η Κομισιόν, αναφέρει το Bloomberg, αποφάσισε να αμβλύνει το σχέδιο του εμπάργκο επιτρέποντας στις ναυτιλιακές να συνεχίσουν να μεταφέρουν πετρέλαιο σε τρίτες (εκτός ΕΕ) χώρες.

Παραμένει όμως στο τραπέζι ένα δεύτερο αρνητικό για την (ελληνική) ναυτιλία σημείο του σχεδίου: Η απαγόρευση στις ευρωπαϊκές και βρετανικές ασφαλιστικές εταιρείες να ασφαλίζουν τις μεταφορές πετρελαίου από τη Ρωσία. Με δεδομένο ότι 20 από τους 25 μεγαλύτερους αντασφαλιστικούς οργανισμούς έχουν την έδρα τους στο Λονδίνο, η μεταφορά των ρωσικών φορτίων αναμένεται να καταστεί ακόμα πιο προβληματική.

Άλλο οι κυρώσεις, άλλο η νομιμότητα

Εδώ πρέπει να σημειωθεί πως ακόμα και όταν οι κυρώσεις εναντίον της Μόσχας τεθούν σε εφαρμογή, αυτές θα είναι μονομερείς, δηλαδή αποφασισμένες από μια μερίδα κυβερνήσεων (των χωρών της Δύσης), χωρίς νομιμοποίηση από υπερεθνικό φορέα, όπως ο ΟΗΕ.

Με άλλα λόγια, αυτοί που μετά την επιβολή του εμπάργκο θα συνεχίσουν να μεταφέρουν ρωσικά ορυκτά καύσιμα θα έχουν να αντιμετωπίσουν κυρώσεις από τα κράτη της Δύσης που συμμετέχουν στο εμπάργκο, και κυρίως από τις ΗΠΑ και την ΕΕ: Στην ουσία το τίμημα θα είναι ο αποκλεισμός τους από τις δυτικές αγορές. Καθώς όμως σημαντικές παγκόσμιες (Κίνα) και περιφερειακές δυνάμεις (Ινδία, Πακιστάν, Νότια Αφρική, Βραζιλία) δεν συμμετέχουν στο εμπάργκο, και ταυτόχρονα υποδέχονται με θετικό μάτι την αλλαγή εξαγωγικού προσανατολισμού της Μόσχας, οι εφοπλιστές που θα συνεχίσουν να μεταφέρουν ρωσικά φορτία θα συνεχίσουν να έχουν πρόσβαση στις αγορές αυτές.

ΠΗΓΗ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου