69Η ΜΕΡΑ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ ΤΗΣ ΡΩΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΟΥΚΡΑΝΙΑ: Διχασμός και αντιπαραθέσεις Ευρωπαίων για εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο και πληρωμή σε ρούβλια

Γράφει ο  Μπάμπης Μπίκας

Οι Βρυξέλες διαμηνύουν στα κράτη να μην πληρώνουν την Ρωσία σε ρούβλια, αλλά κάποια μέλη που εξαρτώνται από τους ρωσικούς ενεργειακούς πόρους αντιδρούν και απειλούν με βέτο. Κάποιοι άλλοι πάλι ζητάνε να… τιμωρηθούν όσοι πληρώσουν σε ρούβλια την Ρωσία. Μπροστά στο αδιέξοδο η ΕΕ φαίνεται πως τώρα εξετάζει να υπάρξουν… εξαιρέσεις κάποιων χωρών. Ενώ γερμανίδα υπουργός παροτρύνει τους πολίτες… να αποθηκεύσουν τρόφιμα και νερό.

Πέραν του πολέμου στην Ουκρανία, ένας άλλος πόλεμος βρίσκεται σε εξέλιξη, ο ενεργειακός. Ο οποίος πλήττει κυρίως τους Ευρωπαίους, οι οποίοι εξαρτώνται από το ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Οι διαφωνίες είναι μεγάλες από μια σειρά χώρες (Γερμανία, Αυστρία, Ουγγαρία), ενώ κάποιες εταιρείες φέρονται να έχουν αποφασίσει να ακολουθήσουν τις διαδικασίες που απαιτεί η Ρωσία για πληρωμή σε ρούβλια. Εξελίξεις που απειλούν την ίδια τη συνοχή της ΕΕ – αυτή που τελικά πλήττεται από την σύγκρουση ανάμεσα στους ευρωατλαντικούς και την Ρωσία.

Το έκτακτο συμβούλιο των υπουργών Ενέργειας που πραγματοποιήθηκε χθες στις Βρυξέλες δεν κατέληξε σε οριστικές αποφάσεις, τόσο για ένα πετρελαϊκό εμπάργκο όσο για την απαίτηση της Μόσχας να πληρώνεται σε ρούβλια για την παροχή φυσικού αερίου. Μην πληρώσετε τη Ρωσία σε ρούβλια, διεμήνυσαν οι ευρωπαίοι υπουργοί, θεωρώντας ότι το σχέδιο της Μόσχας για πληρωμές του φυσικού αερίου σε ρούβλια θα παραβίαζε τις κυρώσεις που έχει επιβάλει η Ευρωπαϊκή Ένωση στη Ρωσία, δήλωσε η Επίτροπος Ενέργειας της ΕΕ Κάντρι Σίμσον.

Στο τραπέζι των υπουργών βρέθηκαν ενεργειακά αποθέματα και προμήθειες με στόχο να δοθεί μήνυμα ενότητας προς τη Ρωσία, ότι η ΕΕ κινείται συντεταγμένα και δεν θα διχαστεί από τις κινήσεις της Μόσχας να κλείσει τη στρόφιγγα του φυσικού αερίου σε Πολωνία και Βουλγαρία, συμβόλαια των οποίων έληξαν και δεν συμμορφώθηκαν με όσα ζητάει η Ρωσία. Ανακοίνωσαν μάλιστα ότι δημιουργείται μία  «περιφερειακή Task Force» που θα επισκεφθεί τη Σόφια στις 5 Μαΐου για να αποτιμήσει την κατάσταση. Η γαλλίδα υπουργός Περιβάλλοντος και προεδρεύουσα του Συμβουλίου Μπαρμπαρά Πομπιλί γνωστοποίησε ότι: «τα κράτη-μέλη εργάζονται με την Επιτροπή, για να βάλουν σε εφαρμογή την κοινή πλατφόρμα προμήθειας φυσικού αερίου, κάτι το οποίο θα αποτελέσει σημαντική πρόοδο».

Η ευρωπαία Επίτροπος Ενέργειας ανέφερε ότι το μήνυμα από τη Ρωσία ότι οποιαδήποτε χώρα θα μπορούσε να είναι η επόμενη. «Είναι μια απόπειρα της Ρωσίας να διχάσει την ΕΕ, όμως εμείς απαντάμε με αλληλεγγύη και ενότητα». Υπενθύμισε, επίσης, ότι πριν το τέλος Μαΐου, οι περισσότερες χώρες θα πρέπει να πληρώσουν την Gazprom και μέχρι τότε θα έχουν μια πιο ξεκάθαρη εικόνα για το τί μπορούν ή δεν μπορούν να κάνουν, χωρίς να παραβιάζονται οι ευρωπαϊκές κυρώσεις κατά της Μόσχας. Η ίδια είπε ότι η νομική υπηρεσία της Επιτροπής και του Συμβουλίου θα παρουσιάσουν τις επόμενες ημέρες πιο λεπτομερείς κατευθύνσεις προς τις χώρες και προς τις ευρωπαϊκές εταιρείες για τον τρόπο πληρωμής του ρωσικού φυσικού αερίου

Όμως, οι διαφωνίες μελών και προκειμένου να παρακαμφθεί ένα βέτο τους, οι Βρυξέλες εξετάζουν την περίπτωση… των εξαιρέσεων. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενδέχεται να εξαιρέσει την Ουγγαρία και τη Σλοβακία από ένα εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο, καθώς αναγνωρίζει ότι οι δύο αυτές χώρες είναι άκρως εξαρτημένες από τη ρωσική ενέργεια. Νωρίτερα η Ουγγαρία απείλησε με βέτο σε πιθανή πρόταση της Κομισιόν για εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο. Από σήμερα η Κομισιόν δρομολογεί το 6^ο πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας, που αναμένεται να περιλάβει τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου… σταδιακά, αλλά και απαγόρευση  κάθε συναλλαγής  με τη τη μεγαλύτερη ρωσική τράπεζα Sberbank.

Όμως, υπάρχουν και χώρες που εμφανίζονται οι πλέον δυναμικότερες έναντι της Ρωσίας και ζητάνε σκληρότερα μέτρα εναντίον της. Όπως η Πολωνία η οποία μάλιστα προσφέρεται να… βοηθήσει την διαφωνούσα Γερμανία. Σύμφωνα με την υπουργό Κλίματος και Περιβάλλοντος της Πολωνίας Άννα Μόσκβα: «Ως Πολωνία, είμαστε έτοιμοι να υποστηρίξουμε τις φιλοδοξίες της Γερμανίας για “απορωσοποίηση” με το διυλιστήριό μας στο Γκντανσκ». «Ελπίζω ότι αυτή θα είναι η τελευταία φωνή που θα… μπλοκάρει αυτές τις κυρώσεις στο πετρέλαιο». Η ίδια δήλωσε ότι τα κράτη μέλη της ΕΕ που αντιστέκονται στην επιβολή αυστηρότερων κυρώσεων στις εισαγωγές φυσικού αερίου από την Ρωσία είναι η Αυστρία, η Γερμανία και η Ουγγαρία και ότι το ευρωπαϊκό μπλοκ θα πρέπει να τιμωρήσει τις χώρες που χρησιμοποιούν ρούβλια για να πληρώσουν για ρωσικό αέριο.

Χθες γινόταν γνωστό στην Γερμανία ότι τάσσεται πλέον υπέρ της επιβολής ευρωπαϊκού εμπάργκο στην αγορά πετρελαίου από τη Ρωσία, σύμφωνα με όσα δήλωνε ο υπουργός Οικονομίας και Προστασίας του Κλίματος Ρόμπερτ Χάμπεκ, ζητώντας όμως… μια μεταβατική περίοδο μερικών εβδομάδων. Ο υπουργός παραδέχθηκε τους προβληματισμούς για τα τις συνέπειες ενός πετρελαϊκού εμπάργκο για τη Ρωσία, διότι θα μπορούσε να προκληθεί εκτόξευση των τιμών παγκοσμίως και όλοι οι εξαγωγείς πετρελαίου – συμπεριλαμβανομένων αυτών της Ρωσίας – θα ωφελούνταν. «Αν ο Πούτιν κερδίζει περισσότερα χρήματα πουλώντας λιγότερο πετρέλαιο, τότε έχουμε κάνει μια τρύπα στο νερό», είπε χαρακτηριστικά ο Ρόμπερτ Χάμπεκ.

Οι καταναλωτές στη Γερμανία θα πρέπει να προσαρμοστούν στις αυξανόμενες τιμές, σημείωσε ο υπουργός, καθώς το κράτος δεν μπορεί να απορροφήσει όλες τις αυξήσεις. «Αυτή είναι η πικρή σκληρή αλήθεια», πρόσθεσε και προέβλεψε προβλήματα στις εύθραυστες αλυσίδες εφοδιασμού, υψηλό κόστος πρώτων υλών και έλλειψη εξειδικευμένων εργαζόμενων. Ενδεικτικά να σημειώσουμε πως η τιμή για το αλεύρι σίτου υπερέβη το 50%. Πάντως, στην Γερμανία εκδηλώνονται έντονες διαφωνίες από πολλές περιοχές της χώρας όπου βρίσκονται εγκατεστημένα διυλιστήρια και απασχολούν δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενους.

Την ίδια ώρα, ιδιαίτερη αίσθηση προκαλούσε η προτροπή της υπουργού Εσωτερικών του Βερολίνου Νάνσι Φίσερ προς τους γερμανούς πολίτες να «αποθηκεύσουν» φαγητό και υγρά. Σε συνέντευξή της στην γερμανική εφημερίδα Handelsblatt, αναφέρει ότι: «οι Γερμανοί πολίτες καλό θα είναι να είναι εφοδιασμένοι στα σπίτια τους με βασικές προμήθειες σε τρόφιμα». Αναφερόμενη στις προμήθειες που πρέπει να έχουν οι πολίτες, η υπουργός παρέπεμψε σε ειδική λίστα της γερμανικής Πολιτικής Προστασίας: «10 λίτρα σε νερό και υγρά, 3,5 κιλά σιτηρά, ψωμί, πατάτες, ρύζι, ζυμαρικά, 1,5 κιλό κρέας, ψάρι, αυγά». Επίσης ανέφερε πως είναι χρήσιμο να υπάρχει παροχή ηλεκτρικού έκτακτης ανάγκης στο σπίτι, στην περίπτωση που το ρεύμα διακοπεί για σχετικά μεγάλο χρονικό διάστημα. Έκανε γνωστό δε πως γίνεται απογραφή των καταφυγίων της χώρας.

Ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς γνωστοποίησε ότι οι κυρώσεις της Δύσης κατά της Ρωσίας θα αρθούν μόνο με συμφωνία Κιέβου – Μόσχας και όχι με μια απλή κατάπαυση του πυρός από τη ρωσική πλευρά. Τόνισε δε ότι στόχος του είναι ο άμεσος τερματισμός των εχθροπραξιών και η απόσυρση των ρωσικών στρατευμάτων από την Ουκρναία, ότι το ΝΑΤΟ δεν θα εμπλακεί στον πόλεμο, αλλά θα υπερασπιστεί «κάθε εκατοστό» των εδαφών του. Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με την κριτική που του ασκείται περί «διστακτικότητας» σε αυτή την κρίση, ο Όλαφ Σολτς δήλωσε: «Πάντα αποφάσιζα γρήγορα, μαζί με όλους τους άλλους, σε συντονισμό με τους συμμάχους. Η άποψή μου όμως είναι να ενεργούμε με σύνεση και καθαρό μυαλό. Η κυβέρνηση δεν λαμβάνει αποφάσεις τύπου εταιρείας δημοσίων σχέσεων».

Σε δοκιμασία βρίσκονται από χθες οι ρωσο-ισραηλινές σχέσεις, μετά τις έντονες αντιδράσεις στο Ισραήλ για τη δήλωση του ρώσου υπουργού Εξωτερικών περί εβραϊκής καταγωγής του Χίτλερ, κατηγορώντας τον ότι διαδίδει αντισημιτισμό και ευτελίζει το Ολοκαύτωμα. «Τέτοια ψέματα έχουν σκοπό να κατηγορήσουν τους ίδιους τους Εβραίους για τα πιο φρικτά εγκλήματα στην Ιστορία που διαπράχθηκαν εναντίον τους», δήλωσε ο ισραηλινός πρωθυπουργός Ναφτάλι Μπένετ σε ανακοίνωσή του. Ενώ ο υπουργός Εξωτερικών Γαΐρ Λάπιντ απαίτησε συγγνώμη από τον Λαβρόφ για τα σχόλιά του, τα οποία έγιναν σε συνέντευξη που παραχώρησε σε ιταλικό τηλεοπτικό δίκτυο. Το ισραηλινό υπουργείο Εξωτερικών κάλεσε τον Ρώσο πρεσβευτή για «μια σκληρή συζήτηση» αναφορικά με τον ισχυρισμό αυτό του επικεφαλής της ρωσικής διπλωματίας. Ο Λαβρόφ ρωτήθηκε πώς η Μόσχα μπορεί να χρειάζεται να «αποναζιστοκοποιήσει» την Ουκρανία όταν ο πρόεδρος αυτής της χώρας Βολοντιμίρ Ζελένσκι είναι Εβραίος, απάντησε ότι «και ο Χίτλερ είχε εβραϊκό αίμα, οπότε αυτό δεν σημαίνει τίποτα”», είπε, προσθέτοντας: «Εδώ και πολύ καιρό ακούμε τον σοφό εβραϊκό λαό να λέει ότι οι μεγαλύτεροι αντισημίτες είναι οι Εβραίοι οι ίδιοι».

Στο πεδίο των μαχών, πυραυλική επίθεση έπληξε την Οδησσό χθες το βράδυ, προκαλώντας θανάτους και τραυματισμούς, όπως δήλωσε ο τοπικός κυβερνήτης Μαξίμ Μαρτσένκο. Ρωσικός πύραυλος έπληξε μια στρατηγικής σημασίας γέφυρα στις εκβολές του Δνείστερου και δυτικά της Οδησσού. Η γέφυρα, η οποία έχει ήδη βομβαρδιστεί δύο φορές από τις ρωσικές δυνάμεις, παρέχει τη μοναδική οδική και σιδηροδρομική σύνδεση στο ουκρανικό έδαφος με ένα μεγάλο τμήμα της περιοχής της Οδησσού νότια αυτής και νότια της Υπερδνειστερίας.

Η αντιρωσική υστερία στη Δύση έφθασε χθες μέχρι και… τον αποκλεισμό των ρωσικών ποδοσφαιρικών ομάδων από τα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα.