Μελέτη του Eurofound: Η Ελλάδα το χειρότερο παράδειγμα στην ευρωζώνη για την επιστροφή των συλλογικών συμβάσεων εργασίας - Η σύγκλιση των μισθών να μοιάζει άπιαστο όνειρο (ΓΡΑΦΗΜΑ)

© Dreamstime.com

Πιέσεις για επαρκείς συλλογικές συμβάσεις

Χριστίνα Κοψίνη

Μελέτη του Eurofound αναδεικνύει την Ελλάδα ως το χειρότερο παράδειγμα στην ευρωζώνη για την επιστροφή των συλλογικών συμβάσεων, με τη σύγκλιση των μισθών να μοιάζει πλέον άπιαστο όνειρο.

Ηχηρή απάντηση σε όσους πιστεύουν ή θέλουν να πιστεύουν ότι η πρόσφατη ευρωπαϊκή οδηγία για επαρκείς κατώτατους μισθούς στέκεται μόνο στα κατώτατα μισθολογικά όρια και δεν υποχρεώνει τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. να προχωρήσουν σε βελτίωση του θεσμικού πλαισίου, ώστε να καλύπτεται τουλάχιστον το 80% των μισθωτών από συλλογικές συμβάσεις εργασίας, δίνει η Συνομοσπονδία Ευρωπαϊκών Συνδικάτων (ΣΕΣ).

«Τουλάχιστον τρία εκατομμύρια άνθρωποι απογυμνώθηκαν από τα οφέλη των συλλογικών διαπραγματεύσεων μεταξύ 2000 και 2018, σε μεγάλο βαθμό λόγω των πολιτικών λιτότητας που είχε επιβάλει η Ε.Ε.» επισημαίνεται σε ανακοίνωσή της, προσθέτοντας ότι «οι ηγέτες της Ε.Ε. αναγνώρισαν έκτοτε ότι αυτό ήταν λάθος και η οδηγία για τον κατώτατο μισθό απαιτεί από όλα τα κράτη-μέλη να προωθήσουν τις συλλογικές διαπραγματεύσεις για να επιτύχουν το 80% των εργαζομένων να καλύπτονται από συλλογικές συμβάσεις εργασίας».

Αξιοποιώντας τα στοιχεία της νέας μελέτης από το Eurofound, τον οργανισμό της Ε.Ε. που διερευνά τις συνθήκες εργασίας και διαβίωσης, διαπίστωσε ότι το 2023 μόνο σε έναν μικρό αριθμό χωρών, και συγκεκριμένα στην Τσεχία, την Πορτογαλία και τη Ρουμανία, εντοπίστηκαν συγκεκριμένες ενέργειες –συμπεριλαμβανομένων νομοθετικών μέτρων στο στάδιο των προτάσεων– για την προώθηση της κάλυψης των συλλογικών διαπραγματεύσεων.

«Στην πλειονότητα των κρατών-μελών, στα οποία η κάλυψη των συλλογικών διαπραγματεύσεων είναι χαμηλότερη, η απαίτηση της οδηγίας για την προώθηση αυτής της κάλυψης και την ανάπτυξη σχεδίων δράσης βρίσκεται στο ραντάρ των ενδιαφερόμενων παραγόντων» αναφέρει η ανακοίνωση, στην οποία επισημαίνεται ωστόσο ότι «δεν υπάρχει πολύ συγκεκριμένη ή προγραμματισμένη δράση στη δημόσια συζήτηση που να υπερβαίνει τις δηλώσεις γνώμης ή τις ιδέες για το πώς θα μπορούσε να γίνει αυτό».

Μάλιστα η πρόεδρος της ΕΤUC, Εστερ Λιντς, σημείωσε ότι «για να αποκατασταθεί η αγοραστική δύναμη που έχασαν οι εργαζόμενοι κατά τη διάρκεια της κρίσης του κόστους ζωής, τα κράτη-μέλη πρέπει να αναλάβουν συγκεκριμένες ενέργειες για την ανοικοδόμηση των συλλογικών διαπραγματεύσεων πριν τελειώσει η περίοδος μεταφοράς της οδηγίας για τον κατώτατο μισθό». Πρόσθεσε δε ότι η Ε.Ε. πρέπει, επίσης, να κάνει περισσότερα αναθεωρώντας τις οδηγίες για τις δημόσιες συμβάσεις για να διασφαλίσει ότι οι κερδοφόρες δημόσιες συμβάσεις δίνονται μόνο σε οργανισμούς που σέβονται τα δικαιώματα των εργαζομένων και διαπραγματεύονται συλλογικές συμβάσεις εργασίας με συνδικάτα».

Αποκαλυπτικά είναι και τα στοιχεία που προκύπτουν από την έκθεση του Eurofound. Η Ελλάδα, σύμφωνα με τα στοιχεία, πρέπει να ξεχάσει παντελώς τη σύγκλιση των μισθών και τουλάχιστον σε ό,τι αφορά την αγοραστική ικανότητα και την ποιότητα ζωής όλων όσοι αμείβονται με κατώτατες αποδοχές, έρχεται στις τελευταίες θέσεις. Ιδιαίτερα εντυπωσιακές είναι οι απαντήσεις των μονομελών νοικοκυριών με κατώτατο μισθό όταν ερωτώνται για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν.

Δυσκολίες

Σε αυτήν την ερώτηση, πάνω από το 92% των ερωτηθέντων απαντά ότι «τα βγάζει πολύ δύσκολα πέρα», οδηγώντας την Ελλάδα και τους μισθωτούς της με κατώτατο μισθό στη χειρότερη θέση μεταξύ των 27 κρατών-μελών. Και η απόλυτη αυτή διαμαρτυρία βαίνει αυξανόμενη παρά τη βελτίωση του ποσοστού αύξησης στον κατώτατο μισθό και αφορά ακόμη και αυτούς που δηλώνουν αποδοχές πάνω από τον κατώτατο μισθό.

Για το σύνολο της Ε.Ε. των 27, το μερίδιο των μισθωτών που αμείβονται με κατώτατους μισθούς και αντιμετωπίζουν μεγάλες δυσκολίες αυξήθηκε μεταξύ 2021 και 2022, όταν τα επίπεδα τιμών άρχισαν επίσης να αυξάνονται. Για τον μέσο όρο στην Ε.Ε.-27, το ποσοστό αυτής της κατηγορίας αυξήθηκε από το 22% σε σχεδόν 23%. Κι αυτή η αναλογία (1 στους 5) είναι 10 ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερη από ό,τι για τους άλλους εργαζόμενους.

Επίσης, το 10% των εργαζομένων με κατώτατο μισθό στην Ε.Ε. ανέφερε δυσκολίες στο να διατηρήσουν τα σπίτια τους επαρκώς ζεστά (σε σύγκριση με το 6% των άλλων μισθολογικών κατηγοριών). Οι διαφορές στις χώρες είναι εντυπωσιακές, με τους κατώτατους μισθούς στην Ελλάδα να φέρνουν στην κορυφή της λίστας εργαζόμενους με δυσκολίες να τα βγάλουν πέρα, σε ποσοστό 80%.