09 Ιουλίου 2024

Φωτιές: Ρεκόρ καμένων εκτάσεων πίσω από τις «επιτυχίες»


 

Της Αρχοντούλας Βαρβάκη


Είμαστε στις αρχές του Ιούλη και ήδη μετράμε αρκετές καταστροφικές πυρκαγιές, ξαναβλέποντας τις γνωστές ανεπάρκειες στην προστασία ανθρώπων και δασών.

Για άλλη μια φορά αντί για αντιμετώπιση του προβλήματος, γινόμαστε θεατές ενός ακόμη επικοινωνιακού σόου για την διαχείριση της πολιτικής ζημιάς που προκαλούν όσα συμβαίνουν στην εικόνα της κυβέρνησης. Στο υπουργικό συμβούλιο της Δευτέρας 1/7, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ισχυρίστηκε πως «το αποτέλεσμα ήταν, παρά τις δύσκολες συνθήκες, οι καμένες εκτάσεις και οι ζημιές να είναι περιορισμένες σε σχέση με το μέγεθος της απειλής». Η συγκεκριμένη φράση συμπυκνώνει τη στάση της κυβέρνησης, η οποία είναι ο αυτοέπαινος και η ανάδειξη των «αντικειμενικών» συνθηκών που οδηγούν σε μια «ασύμμετρη μάχη».

Η πραγματικότητα όμως είναι πως στο τέλος του Ιούνη είχαμε ήδη δύο νεκρούς κατά την προσπάθεια κατάσβεσης (ένας 55χρονος στην Ηλεία και ένας 45χρονος στη Σταμάτα από ανακοπή καρδιάς), καμένα σπίτια και φυσικά χιλιάδες εκτάσεις που έγιναν στάχτη, οι οποίες μόνο «περιορισμένες» δεν μπορούν να χαρακτηριστούν. Αντιθέτως, διαχρονική στατιστική ανάλυση των καμένων εκτάσεων στον Ελλαδικό χώρο τον Ιούνιο για τα έτη 2010 έως 2024, έδειξε πως η συνολική καμένη έκταση για το Ιούνιο του 2024 είναι πάνω από 5 φορές μεγαλύτερη από το μέσο όρο των τελευταίων 14 ετών. Συγκεκριμένα, κάηκαν 98.000 στρέμματα, εκ των οποίων τα 36.000 στην πυρκαγιά σε Αχαΐα και Ηλεία.

Σύμφωνα με τον διευθυντή Ερευνών του Ινστιτούτου Αστρονομίας, Αστροφυσικής, Διαστημικών Εφαρμογών και Τηλεπισκόπησης (ΙΑΑΔΕΤ) στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών Χ. Κοντοέ, κάτι αντίστοιχο είχε συμβεί και τα έτη 2012, 2014 και 2016, στα οποία είχαν σημειωθεί καιρικές συνθήκες παρόμοιες με αυτές που ζούμε.

Επομένως οι καιρικές συνθήκες είναι σίγουρα μέρος του προβλήματος, αλλά δεν είναι κάτι αναπάντεχο, ειδικά όταν έχουμε προβλέψεις για ένα πολύ θερμό καλοκαίρι. Είναι το γνωστό πρόβλημα που περιμένει λύση και όχι δικαιολογία για την αποτυχία.

«Μαύρος» Ιούνης αντί για «περιορισμένες καταστροφές»

Την ίδια στιγμή, την κυβερνητική στάση περί «περιορισμένων» καταστροφών συμπληρώνει η διαρκής αναζήτηση των ατομικών ευθυνών. Από τη μία ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Βασίλης Κικίλιας μας επιπλήττει (σε δηλώσεις την περασμένη Κυριακή 30/6) για τις φωτιές που μπήκαν παρά τις επανειλημμένες προειδοποιήσεις της κυβέρνησης και από την άλλη ο πρωθυπουργός στο υπουργικό συμβούλιο τονίζει τη… σημασία του ρόλου μας.

«Τίποτα δεν είναι πιο χρήσιμο από την έγκαιρη προετοιμασία και τη συμμετοχή του πολίτη στη συλλογική άμυνα απέναντι στους φυσικούς κινδύνους», δήλωσε χαρακτηριστικά αναφερόμενος στον καθαρισμό των οικοπέδων και τη σημασία του.

Η συνολική καμένη έκταση τον Ιούνιο του 2024 είναι πάνω από 5 φορές μεγαλύτερη από το μέσο όρο των τελευταίων 14 ετών. Συγκεκριμένα, κάηκαν 98.000 στρέμματα, τα 36.000 στην πυρκαγιά σε Αχαΐα και Ηλεία

Όσο όμως η κυβέρνηση ψάχνει ευθύνες των πολιτών ακόμα και για τη δασοπροστασία, τα κενά που συντηρεί στο δικό της σχέδιο παραμένουν μεγάλα και ολοφάνερα, όπως τα περίπου 3.500 οργανικά κενά στην Πυροσβεστική. Οι ελλείψεις φάνηκαν πολύ περισσότερο στα νησιά, όπου χρειάστηκε να μεταφερθούν πυροσβέστες και οχήματα από κάποιο γειτονικό νησί και την Αθήνα. Ενδεικτικά στη Σέριφο, η οποία υπέστη μεγάλες καταστροφές, υπηρετούσαν μόλις τέσσερις πυροσβέστες με ένα όχημα. Στη Χίο υπάρχουν συνολικά 100 πυροσβέστες, εκ των οποίων 22 εποχικοί, ενώ στις Οινούσσες και τα Ψαρά δεν υπάρχει κανένα πυροσβεστικό όχημα.

Για ακόμη μια φορά, μεγάλο βάρος πέφτει στους περίπου 2.500 εποχικούς πυροσβέστες οι οποίοι απασχολούνται με πενταετείς προκηρύξεις από την 1η Μαΐου που ξεκινά η αντιπυρική περίοδος μέχρι την 31η Οκτωβρίου. Είναι εκείνοι που διαχρονικά οι κυβερνήσεις χαρακτηρίζουν «ήρωες», αλλά αρνούνται να τους μονιμοποιήσουν.

Το ίδιο δύσκολη φαίνεται να ήταν και η φροντίδα των ανθρώπων που εγκατέλειψαν σπίτια και καταλύματα, αν σκεφτούμε την έκκληση του δημάρχου της Κω για προσφορά τροφίμων και νερού για όσους προσπαθούσαν να σβήσουν τη φωτιά αλλά και όσους είχαν εκκενώσει την Καρδάμαινα.

Σε αυτό το πλαίσιο ήρθε και το νομοσχέδιο για την ιδιωτική ασφάλιση έναντι φυσικών καταστροφών, το οποίο ψηφίστηκε στη βουλή και στην ουσία αποτελεί προσπάθεια μετακύλισης της κρατικής ευθύνης στους πολίτες. Αφορά τις ιδιωτικές επιχειρήσεις με τζίρο άνω των 2 εκατομμυρίων, για να κάνει το πρώτο βήμα στην υποχρεωτικότητα της ασφάλισης για τις φυσικές καταστροφές, φροντίζοντας για τα κέρδη των ασφαλιστικών εταιρειών.

Το κέρδος είναι το κριτήριο για κάθε απόφαση, αλλά η δασοπροστασία δεν είναι κερδοφόρα. Η μόνη λύση είναι ένας γενναία χρηματοδοτούμενος φορέας δασοπυρόσβεσης-δασοπροστασίας, ο οποίος στελεχωμένος με μόνιμο προσωπικό και με τον απαραίτητο εξοπλισμό θα μπορεί να διαχειρίζεται συνολικά και να προστατεύει το δάσος, να οργανώνει την αναδάσωση και τα αντιδιαβρωτικά- αντιπλημμυρικά έργα όλο τον χρόνο με έμφαση στην πρόληψη, φροντίζοντας εγκαίρως για τον καθαρισμό και τη συντήρηση του οδικού δικτύου και των λοιπών εγκαταστάσεων.

Σημαντική προϋπόθεση για τα παραπάνω είναι και η απαγόρευση κάθε αλλαγής στη χρήση γης στις καμένες δασικές εκτάσεις, η οποία θα κλείνει το δρόμο σε επιχειρηματικά συμφέροντα, τα οποία ονειρεύονται την επέκταση τους σε πρώην δασικές περιοχές.

ΠΗΓΗ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου