Ένα ερευνητικό ντοκιμαντέρ με θέμα τις παράνομες υπό το διεθνές δίκαιο επαναπροωθήσεις αιτούντων άσυλο που διεξάγει το ελληνικό κράτος, πρόκειται να προβληθεί απόψε στο βράδυ στο BBC.
Το ντοκιμαντέρ ονομάζεται «Dead Calm: Killing in the Med?» (Νεκρή Ηρεμία: Δολοφονίες στη Μεσόγειο;) και εξετάζει ένα μικρό μόνο κομμάτι των επαναπροωθήσεων, 15 περιστατικά από τον Μάιο του 2020 έως τον Μάιο του 2023. Οι 15 αυτές περιπτώσεις επαναπροώθησης είχαν σαν άμεσο αποτέλεσμα τον θάνατο 43 ανθρώπων.
Όπως τονίζουν οι δημοσιογράφοι του BBC, σε πέντε από αυτά τα περιστατικά οι αιτούντες άσυλο δήλωσαν πως στελέχη των ελληνικών αρχών τους πέταξαν απευθείας στη θάλασσα. Στα υπόλοιπα περιστατικά, εφαρμόστηκε η τακτική της «φουσκωτής λέμβου», όπου οι ελληνικές αρχές φορτώνουν τους αιτούντες άσυλο σε φουσκωτή λέμβο χωρίς μηχανή κι έπειτα τους παρατούν μεσοπέλαγα, συχνά με τη λέμβο να ξεφουσκώνει ή να δείχνει σημάδια πως τρυπήθηκε.
Οι άνθρωποι με τους οποίους μίλησε το BBC, μιλούν συχνά για απαγωγές τους από τις ελληνικές αρχές αφότου έχουν ήδη φτάσει σε ελληνικό έδαφος. Ένας άνδρας από το Καμερούν περιγράφει πώς κυνηγήθηκε από τις ελληνικές αρχές αφότου έφτασε στη Σάμο τον Σεπτέμβριο του 2021 με σκοπό να καταθέσει αίτηση ασύλου.
«Μόλις είχαμε δέσει, και η αστυνομία ήρθε από πίσω», είπε στους δημοσιογράφους του BBC. «Ήταν δύο αστυνομικοί ντυμένοι στα μαύρα και άλλοι τρεις με πολιτικά ρούχα. Ήταν μασκοφόροι, μπορούσες να δεις μόνο τα μάτια τους».
Αυτός και άλλοι δύο άνδρες, ένας επίσης από το Καμερούν κι ένας από την Ακτή Ελεφαντοστού φορτώθηκαν σε ένα πλοίο του ελληνικού λιμενικού κι έπειτα ξεκίνησε ο εφιάλτης.
«Ξεκίνησαν με τον [άλλο] Καμερουνέζο. Τον έριξαν στο νερό. Ο Ιβοριανός είπε: “Σώστε με, δεν θέλω να πεθάνω…” και τότε τελικά μόνο το χέρι του ήταν πάνω από το νερό και το σώμα του ήταν κάτω. Σιγά σιγά το χέρι του γλίστρησε κάτω και το νερό τον καταπλάκωσε».
Ο Καμερουνέζος άνδρας λέει ότι οι απαγωγείς του τον χτύπησαν. «Οι γροθιές έπεφταν βροχή στο κεφάλι μου. Ήταν σαν να χτυπούσαν ένα ζώο». Και τότε λέει ότι τον έσπρωξαν και αυτόν στο νερό — χωρίς σωσίβιο. Κατάφερε να κολυμπήσει μέχρι την ακτή, αλλά τα πτώματα των άλλων δύο — του Sidy Keita και του Didier Martial Kouamou Nana — ανασύρθηκαν στις τουρκικές ακτές. Οι δικηγόροι του επιζώντος απαιτούν από τις ελληνικές αρχές να ανοίξουν υπόθεση διπλής δολοφονίας.
Ένας άλλος άνδρας, από τη Σομαλία, περιγράφει στο BBC πώς έφτασε στις ακτές της Χίου τον Μάρτιο του 2021 όπου και συνελήφθη από τον ελληνικό στρατό και παραδόθηκε στο λιμενικό. Το λιμενικό του έδεσε τα χέρια πίσω από την πλάτη με πλαστικό zip tie και τον πέταξε στη θάλασσα. Κατάφερε να σωθεί επιπλέοντας στην πλάτη του, μέχρι που μπόρεσε να απελευθερώσει ένα από τα χέρια του και να διασωθεί εν τέλει από την τουρκική ακτοφυλακή — τρεις άλλοι από την ομάδα του δεν ήταν τόσο «τυχεροί» και πνίγηκαν.
Ένα από τα περιστατικά που περιγράφονται στο ντοκιμαντέρ αφορά πλοίο με 85 αιτούντες άσυλο, που σταμάτησε η μηχανή του ανοικτά της Ρόδου τον Σεπτέμβριο του 2022. Σύμφωνα με τον Μοχάμεντ, Σύριο που επέβαινε στο πλοίο, οι επιβαίνοντες επικοινώνησαν με την ελληνική ακτοφυλακή, η οποία τους φόρτωσε σε ένα πλοίο, τους μετέφερε πίσω στα τουρκικά ύδατα και τους παράτησε μεσοπέλαγα σε σωστικές λέμβους. Ο Μοχάμεντ λέει πως η λέμβος στην οποία τοποθετήθηκε αυτός και η οικογένειά του, δεν είχε τη βαλβίδα της καλά κλειστή.
«Αμέσως ξεκινήσαμε να βυθιζόμαστε, το είδαν… Μας άκουσαν όλους να ουρλιάζουμε, κι όμως πάλι μας άφησαν», είπε στο BBC. «Το πρώτο παιδί που πέθανε ήταν γιος του ξαδέρφου μου… Έπειτα ήταν ο ένας μετ΄α τον άλλο. Κι άλλο παιδί, κι άλλο παιδί, κι έπειτα ο ίδιος ο ξάδερφός μου εξαφανίστηκε. Μέχρι το πρωί επτά ή οκτώ παιδιά είχαν πεθάνει. Τα δικά μου παιδιά δεν πέθαναν μέχρι το πρωί… αμέσως προτού φτάσει η τουρκική ακτοφυλακή».
Το ντοκιμαντέρ περιέχει και συνέντευξη με τον Δημήτρη Μπαλτάκο, πρώην επικεφαλής ειδικών επιχειρήσεων του ελληνικού λιμενικού. Οι δημοσιογράφοι του δείχνουν βίντεο που τράβηξε ακτιβιστής (και είχε δημοσιοποιηθεί από τους New York Times) στο νησί της Λέσβου τον Απρίλιο του 2023 και το οποίο δείχνει σχεδόν ολόκληρη την επιχείρηση επαναπροώθησης 12 αιτούντων άσυλο από τη Σομαλία, μεταξύ των οποίων παιδιά και ένα βρέφος.
Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης, γράφουν οι δημοσιογράφοι του BBC, το πρώην στέλεχος του λιμενικού αρνήθηκε να κάνει εικασίες σχετικά με το τι έδειχναν τα πλάνα — νωρίτερα, είχε αρνηθεί πως το ελληνικό λιμενικό θα δεχόταν ποτέ εντολές να κάνει κάτι παράνομο. Όμως, κατά τη διάρκεια διαλείμματος, ο Μπαλτάκος βιντεοσκοπήθηκε να λέει στα ελληνικά σε κάποιον εκτός πλάνου: «Δεν τους έχω πει πολλά, σωστά; Είναι πολύ ξεκάθαρο, δεν είναι; Δεν είναι πυρηνική φυσική. Δεν ξέρω γιατί το έκαναν μέρα μεσημέρι… Είναι… προφανώς παράνομο. Είναι διεθνές έγκλημα».
Η ελληνική κυβέρνηση συνεχίζει να αρνείται πως λαμβάνουν χώρα οι πολλαπλά επιβεβαιωμένες επαναπροωθήσεις — ταυτόχρονα, βέβαια, συνεχίζει να υπερηφανεύεται στο εγχώριο (και όχι μόνο) φασιστικό ακροατήριό της για τις ίδιες επαναπροωθήσεις που αρνείται πως διαπράττει. Και αρνείται επισήμως ακριβώς για τον λόγο που εξέφρασε ο πρώην λιμενικός νομίζοντας ότι δεν τον ακούνε: διότι είναι απολύτως παράνομο υπό το διεθνές δίκαιο.
Το ντοκιμαντέρ του BBC, που πρόκειται να προβληθεί απόψε το βράδυ, εξετάζει μονάχα ένα πολύ μικρό τμήμα από τα εκατοντάδες ή και χιλιάδες περιστατικά επαναπροωθήσεων, οι οποίες ξεκίνησαν πολύ πριν το 2019 αλλά εντάθηκαν σημαντικά με την κυβέρνηση Μητσοτάκη. Αποτέλεσμα των πρακτικών του ελληνικού κράτους είναι ο θάνατος χιλιάδων ανθρώπων στα νερά της Μεσογείου.
- ΔΙΑΒΑΣΤΕ επίσης:
- BBC: Greek coastguard threw migrants overboard to their deaths, witnesses say
- Μαρινάκης για BBC: «Δεν αποδεικνύονται» τα pushbacks – Σιωπή για την ωμή παραδοχή των εγκλημάτων από πρώην Λιμενικό
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου