Γάζα και διεθνές δίκαιο: Το «δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα»

Διεθνές Δίκαιο και Ισραήλ

 

Δημήτρης Κωνσταντακόπουλος

 

 

Αν έχει το Ισραήλ δικαίωμα στην αυτοάμυνα, άλλο τόσο έχουν και οι Παλαιστίνιοι.

Σε προηγούμενο άρθρο μας αναφερθήκαμε στις δηλώσεις του Πρωθυπουργού της Ελλάδας και του Προέδρου της Κύπρου που έκαναν εκ νέου λόγο για το δικαίωμα στην αυτοάμυνα του Ισραήλ. Ταυτόχρονα, οι δύο χώρες αρνήθηκαν να ζητήσουν κατάπαυση του πυρός στη Γάζα. Στην πραγματικότητα δηλαδή στήριξαν τη συνεχιζόμενη επιχείρηση εθνοκάθαρσης, εξελισσόμενης σε γενοκτονία του παλαιστινιακού λαού, που έχει ήδη οδηγήσει, εκτός από δεκάδες χιλιάδες θύματα μεταξύ των αμάχων και στη μετακίνηση των περισσότερων κατοίκων της βόρειας Γάζας στη νότια, όπου και εκεί όμως δεν τους αφήνει το Ισραήλ ήσυχους, επιδιώκοντας, με το δίλημμα «φυγή ή θάνατος» την πλήρη «εκκένωση» των κατοίκων της Λωρίδας και την προσάρτησή της στο Ισραήλ. Μας το είπε άλλωστε ο ίδιος ο κ. Νετανιάχου αναφερόμενος στην «επ’ αόριστον κατοχή της Γάζας».

Μόλις το περασμένο Σάββατο ο υπουργός Γεωργίας του Ισραήλ Άβι Ντίχτερ είπε εξάλλου στο ισραηλινό Κανάλι 12 ότι αυτός ο πόλεμος είναι η «Νάκμπα της Γάζας», χρησιμοποιώντας την αραβική λέξη «καταστροφή» που χρησιμοποιούν οι Παλαιστίνιοι για να περιγράψουν την πρώτη μεγάλη εκτόπισή τους από τις εστίες του το 1948, αμέσως μετά την ίδρυση του εβραϊκού κράτους.

Και καλά, ας δεχτούμε προς στιγμήν ότι στη Γάζα το Ισραήλ αμύνεται, ασκεί το «δικαίωμα στην αυτοάμυνα», κάτι που είναι ένα τεράστιο ψέμα. Στη δυτική Όχθη γιατί το Ισραήλ (στρατιώτες και έποικοι) έχει σκοτώσει από την αρχή του χρόνου, πολύ πριν από την επίθεση της Χαμάς, εκατοντάδες και έχει τραυματίσει χιλιάδες αμάχους περιλαμβανομένων και πολλών μικρών παιδιών;

Το Ισραήλ δεν αμύνεται, επιτίθεται. Σε αντίθεση μάλιστα με τους αξιοθρήνητους δορυφόρους του, εμπνεόμενο πάντα από το «όραμα» της περιφερειακής, αν όχι παγκόσμιας κυριαρχίας του, ενθαρρυμένο από την άνευ όρων υποστήριξη ενός παντοδύναμου παγκόσμιου Λόμπι, που καθορίζει την πολιτική των ΗΠΑ, της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Βρετανίας, και εκτιμώντας ότι βρίσκεται πάντα σε ανοδική τροχιά ισχύος, μας μιλάει καθαρά. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός του Ισραήλ εμφανίστηκε στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ τον περασμένο Σεπτέμβριο, πριν από την επίθεση της Χαμάς και παρουσίασε ένα χάρτη της «νέας Μέσης Ανατολής» που οραματίζεται. Στον χάρτη όλη η Παλαιστίνη είχε απορροφηθεί από το Ισραήλ. 

Ευτυχώς βέβαια που ο «παγκόσμιος λαός» έχει τώρα ξεσηκωθεί με τρόπο που δεν είδαμε ούτε στην εποχή του πολέμου του Βιετνάμ, και αποφεύγουν όπως ο διάβολος το λιβάνι να μας δείξουν οι τηλεοράσεις μας και τα φιλοϊσραηλινά σάιτ, με εκατομμύρια εκατομμυρίων να διαδηλώνουν σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της υφηλίου, περιλαμβανομένων και των κεντρικών δυτικών κρατών, αντιλαμβανόμενοι σε τι είδους κόσμο θα ζήσουμε, αν ζήσουμε, εμείς και τα παιδιά μας, αν επιτραπεί τώρα το συντελούμενο έγκλημα στην Παλαιστίνη. Αλίμονο προπάντων σε μικρά κράτη και λαούς που έχουν ανοήτως και υστεροβούλως ταυτισθεί με τον Νετανιάχου και έχουν εμπλακεί σε ένα ηφαίστειο που, αν σκάσει τελικά, δεν θα ξέρουμε από που να φύγουμε.

Μητσοτάκης, Κύπρος και δικαίωμα στην αυτοάμυνα

Για να ξαναγυρίσουμε όμως στο περίφημο δικαίωμα στην αυτοάμυνα, είναι ασφαλώς, μαζί με το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση, ένα από τα πιο βασικά δικαιώματα που αναγνωρίζει ο Καταστατικός Χάρτης του ΟΗΕ και βέβαια, αν ισχύει για το Ισραήλ, ισχύει επίσης και για τους Παλαιστίνιους. Αν έχει το Ισραήλ δικαίωμα στην αυτοάμυνα, άλλο τόσο έχουν και οι Παλαιστίνιοι.

Ειρήσθω βέβαια εν παρόδω, εντυπωσιάζει και για έναν άλλο λόγο η συνηγορία του Έλληνα Πρωθυπουργού υπέρ του δικαιώματος του Ισραήλ στην αυτοάμυνα. Ο κ. Μητσοτάκης ανήκει στην πτέρυγα εκείνη της ΝΔ που υποστήριξε με φανατισμό, το 2004, και υποστηρίζει και σήμερα ως βάση λύσης του κυπριακού το σχέδιο Ανάν, που αφαιρεί το δικαίωμα της αυτοάμυνας από την Κυπριακή Δημοκρατία, επιβάλλει τη διάλυση της κυπριακής Εθνοφρουράς και της απαγόρευε να διαθέτει στρατό εις τον αιώνα τον άπαντα. (Τέτοια ρήτρα σημειωτέον δεν είχε επιβληθεί ούτε στις ηττηθείσες το 1945 Γερμανία και Ιαπωνία!). Διαρρηγνύει τώρα τα ιμάτιά του για το δικαίωμα αυτοάμυνας του Ισραήλ, δεν τον απασχολεί όμως το δικαίωμα αυτοάμυνας της Κύπρου και είναι έτοιμος να το καταργήσει. Για να μην αναφερθούμε στην έμπρακτη υπονόμευση του δικαιώματος της Ελλάδας στην αυτοάμυνα, με τη μεταφορά στην Ουκρανία των όπλων που υπερασπίζονται τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου και τη σχεδιαζόμενη διάλυση της ελληνικής αντιαεροπορικής άμυνας!

Εμένα τουλάχιστο μου μοιάζει λίγο παράξενο η ελληνική και η κυπριακή κυβέρνηση να ενδιαφέρονται περισσότερο για το δικαίωμα αυτοάμυνας του Ισραήλ, απ’ ό,τι για το δικαίωμα αυτοάμυνας της Ελλάδας και της Κύπρου. Ίσως βέβαια να είμαι εγώ παράξενος και κάτι να μου έχει διαφύγει.

Τι ισχύει με το δικαίωμα στην αυτοάμυνα

Η πλειοψηφία πάντως των χωρών του πλανήτη δεν συμμερίζεται τις απόψεις των κ. Μητσοτάκη και Χριστοδουλίδη περί του δικαιώματος του Ισραήλ στην αυτοάμυνα. Επί παραδείγματι, ο εκπρόσωπος της Ρωσίας στο Συμβούλιο Ασφαλείας τόνισε χαρακτηριστικά στην παρέμβασή του: «Όλο κι όλο που λένε (οι δυτικοί) είναι να μιλάνε για το υποτιθέμενο δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα, αλλά το Ισραήλ, ως κατοχική δύναμη, δεν έχει τέτοιο δικαίωμα, όπως γνωμοδότησε το Διεθνές Δικαστήριο το 2004. Ελπίζω ότι οι συνάδελφοί μου από τον Νότο μπορούν να δουν εδώ ξεκάθαρα τα εξόφθαλμα διπλά μέτρα και σταθμά».

Ο Βρετανός πρώην πρέσβης και πρώην πρύτανης του Πανεπιστημίου του Νταντί, Κρεγκ Μάρεϊ υπενθυμίζει και αυτός, σε μια πολύ ενδιαφέρουσα ανάλυσή του, την απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου του 2004 για το δικαίωμα στην αυτοάμυνα του Ισραήλ τονίζοντας μεταξύ άλλων: «Η χρήση της συλλογικής τιμωρίας εναντίον ενός αμάχου πληθυσμού – περιλαμβανομένης και της χρήσης μεθόδων πείνας και δίψας, στέρησης φαρμάκων, αδιάκριτων βομβαρδισμών (carpet bombing), χρήσης λευκού φωσφόρου, επιθέσεων σε ιατρικές εγκαταστάσεις και ιατρικό προσωπικό, εκτέλεση αιχμαλώτων, μια σαφή προσπάθειας γενοκτονίας – δεν μπορεί να θεωρηθεί συγχωρητέα ως «αυτοάμυνα». Η στρατιωτική συνεργασία των κυβερνήσεων των ΗΠΑ, του Ηνωμένου Βασιλείου και της Αυστραλίας σε μια επίθεση που γνωρίζουν ότι εμπλέκεται σε αποτρόπαια (egregious) εγκλήματα πολέμου εγείρει τη δυνατότητα κατηγορίας για συνενοχή και συνωμοσία (conspiracy). Επιπλέον υπάρχει (σύμφωνα με την απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου) θετική υποχρέωση των κρατών να δράσουν κατά του Ισραήλ με δεδομένη την άρνησή του να κατεδαφίσει το Τείχος και το σύστημα Απαρτχάιντ στα κατεχόμενα εδάφη, περιλαμβανομένης της εγκληματικής εγκατάστασης και κλοπής της γης που αυτό το σύστημα προκαλεί».  

Σε ένα άλλο άρθρο του ο Κρεγκ Μάρεϊ ζητάει την ενεργοποίηση της διεθνούς σύμβασης κατά των γενοκτονιών. Στο ζήτημα αυτό, δηλαδή του αν διαπράττεται γενοκτονία στη Γάζα από το Ισραήλ, θα αναφερθούμε σε επόμενο άρθρο μας, καθώς όχι μόνο πολλαπλασιάζονται οι σχετικές κατηγορίες διεθνώς, αλλά και υποβλήθηκαν οι πρώτες μηνύσεις κατά του Προέδρου Μπάιντεν και των Υπουργών Εξωτερικών και ‘Αμυνας στις ΗΠΑ, όπως και η πρώτη έγκληση για εγκλήματα πολέμου κατά της ισραηλινής ηγεσίας στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο.