Κατερίνα Μάτσα: Απεξάρτηση μόνο για όσους έχουν χρήματα. Αυτό είναι το νέο νομοσχέδιο - Αντιδράσεις από φορείς και εργαζόμενους στο νομοσχέδιο της κυβέρνησης Μητσοτάκη για την απεξάρτηση

ΚΕΘΕΑ. Φωτο αρχείου Eurokinissi

Κατερίνα Μάτσα / Απεξάρτηση μόνο για όσους έχουν χρήματα  – Αυτό είναι το νέο νομοσχέδιο

Το νέο νομοσχέδιο της κυβέρνησης Μητσοτάκη «ισοπεδώνει» τα προγράμματα απεξάρτησης και το δικαίωμα στη θεραπεία. Αυτό υποστηρίζει μέσω του tvxs η Κατερίνα Μάτσα, πρόεδρος του σωματείου υποστήριξης του «18 Άνω», η οποία έχει προσφέρει πολλά στον τομέα της απεξάρτησης.

Αξιολογεί δε τους δύο μεγαλύτερους κινδύνους: «Ο κίνδυνος είναι να λειτουργήσει όλο αυτό σε αποκλεισμό των στεγνών προγραμμάτων (σ.σ. δηλαδή χωρίς υποκατάστατα) καθώς το νομοσχέδιο καταργεί τη φιλοσοφία κάθε προγράμματος. Το βασικό είναι όμως, ότι προωθείται η ιδιωτικοποίηση της απεξάρτησης. Θα πάρει ο νέος φορέας υπό την εποπτεία του τα ιδιωτικά κέντρα και τις ΜΚΟ και  αυτό σημαίνει ότι η απεξάρτηση η δωρεάν απειλείται ενώ μέχρι τώρα εξασφαλιζόταν από το ΕΣΥ».

Με ποιον τρόπο καταστρέφει την φιλοσοφία κάθε προγράμματος το νέο νομοσχέδιο;

Το νομοσχέδιο καταργεί το  Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής στο οποίο ανήκε το «18 Άνω». Το μετατρέπει  σε υπηρεσίες που θα ανήκουν στην υγειονομική περιφέρεια. Θα υπάρχει  πλέον ένας οργανισμός που θα έχει πρόεδρο διορισμένο από την κυβέρνηση και έξι διευθύνσεις (πρόληψη , φυλακές, κοινωνική επανένταξη κλπ).  Το «18 Άνω» θα ανήκει με όλες τις δομές απεξάρτησης, όσες είναι στο δημόσιο  (Θεσσαλονίκη Κέρκυρα και άλλου). Εκεί  θα  ενταχθούν και τα ιδιωτικά κέντρα που θα τα νομιμοποιήσει, γιατί μέχρι σήμερα λειτουργούν παράνομα.

Κάθε πρόγραμμα όμως έχει τη φιλοσοφία του και μέχρι σήμερα ο καθένας επιλέγει το πρόγραμμα που του ταιριάζει. Με τον νέο φορέα δεν θα είναι πλέον αυτό δυνατό.

Πώς κινδυνεύουν τα στεγνά προγράμματα;

Προωθείται η γραμμή ότι θεραπεία απεξάρτησης είναι μείωση της βλάβης. Το «18 Άνω» θεωρεί ότι η επανένταξη είναι συνέχεια της απεξάρτησης, είναι υπόθεση της θεραπείας. Γι’αυτό στο  «18 Άνω» κρατά ένα χρόνο η επανένταξη. Τώρα, άλλα πρόσωπα θα αποφασίζουν γι’αυτά τα θέματα.  Πολλές δομές φοβόμαστε πως θα κλείσουν γιατί θα έχουν τη δυνατότητα οι διορισμένοι διευθυντές να κάνουν συντμήσεις και να προχωρούν σε κατάργηση τμημάτων.

Αυτό που έχει αναστατώσει και τους θεραπευόμενους στο τμήμα κοινωνικής επανένταξης,  είναι ότι αυτό που χαρακτήριζε το «18  Άνω» που ήταν ο ανθρωπιστικός χαρακτήρας,  η συνέχεια,  η θεραπευτική αντιμετώπιση από την αρχή έως το τέλος, χάνονται.

Μέσα από το κλίμα ανθρωπιάς που η κοινωνική αλληλεγγύη παίζει ρόλο, δίνει το μήνυμα σε αυτά τα παιδιά ότι δεν είναι δεύτερης κατηγορίας. Ότι δεν είναι αρρώστια η εξάρτηση, αλλά εκείνοι οι αδύναμοι κρίκοι σε ένα κλίμα εξατομίκευσης και ρήξης κοινωνικών δεσμών. Αυτό θα χαθεί. Θα περάσει η πολιτική «μείωσης της βλάβης». Η αντίληψη ότι η εξάρτηση είναι χρόνια νόσος εγκεφάλου που χρειάζεται το φάρμακο της. Λένε ότι μέχρι να τελειώσουν οι διαδικασίες πρόεδρος θα είναι ο πρόεδρος του ΟΚΑΝΑ.

Το τι ταιριάζει σε κάθε εξαρτημένο θα το κρίνει εκείνος. Υποστηρίζουμε τον θεραπευτικό πλουραλισμού. Το κράτος έχει δικαίωμα να το στηρίξει και να υπάρχουν στεγνά προγράμματα. Η θεραπευτική αντιμετώπιση στο «18 Άνω» που χρησιμοποιεί για θεραπεία την τέχνη για να βοηθήσει κάθε εξαρτημένο να κάνει αλλαγές στον τρόπο που λειτουργεί, που κάνει σχέσεις, και να μπει στο κοινωνικό σύνολο, αυτό δεν το διασφαλίζει το νέο νομοσχέδιο.

Τα παιδιά που απεξαρτήθηκαν στη δομή σας είπαν μεταξύ άλλων πως αισθάνονται τυχερά που πρόλαβαν. Διερωτώνται μάλιστα τι θα κάνουν από εδώ και στο εξής τα παιδιά που δεν έχουν χρήματα να πληρώσουν για να απεξαρτηθούν. Τι προβλέπετε να γίνει σε σχέση με τη δυνατότητα όλων στην πρόσβαση στη θεραπεία;

Είναι σαφές ότι προωθείται η ιδιωτικοποίηση της απεξάρτησης. Θα πάρει υπό την εποπτεία του  ο νέος φορέας τα ιδιωτικά κέντρα και αυτό σημαίνει ότι η απεξάρτηση η δωρεάν απειλείται. Μέχρι τώρα εξασφαλιζόταν από το ΕΣΥ. Από εδώ και στο εξής δεν θα υπάρχει αυτή η σιγουριά.  Είναι ανάστατος όλος ο κόσμος.

Την Τετάρτη στις 12 θα κάνετε διαμαρτυρία έξω από το υπουργείο. Ποιοι θα είναι εκεί;

Και παιδιά από την κοινωνική επανένταξη και εργαζόμενοι από όλες τις δομές, ακόμα και του ΟΚΑΝΑ. Γιατί κινδυνεύουν κι εκείνοι καθώς το νομοσχέδιο δίνει τεράστιες εξουσίες στις διευθύνσεις κάθε τομέα στον οποίο θα ανήκουν όλα τα προγράμματα. Ελπίζουμε και το tvxs που έχει στηρίξει το «18 Άνω» όλα τα χρόνια γιατί ο αγώνας που δίνουμε είναι καθοριστικός. 

***

Αντιδράσεις για το νομοσχέδιο που κάνει την απεξάρτηση ταξική – «Επισημοποιεί αντιεπιστημονικές θεωρίες»

Έντονες είναι οι αντιδράσεις των αρμόδιων φορέων, όπως της «Ομοσπονδίας Συλλόγων Οικογενειών ΚΕΘΕΑ» και του «Εθνικού Συμβουλίου κατά των Ναρκωτικών» για το νέο σχέδιο νόμου του υπουργείου Υγείας, το οποίο προβλέπει μεταξύ άλλων τη σύσταση του «Εθνικού Οργανισμού Πρόληψης και Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων» (Ε.Ο.Π.Α.Ε.).

Το νέο νομοσχέδιο παρουσιάστηκε κατά τη διάρκεια του Υπουργικού Συμβουλίου από τον υφυπουργό Υγείας, Δημήτρη Βαρτζόπουλο, και έχει ως στόχο τη «ριζοσπαστική αναδιάρθρωση του συστήματος οργάνωσης και διοίκησης των υπηρεσιών ψυχικής υγείας με σκοπό την εξουδετέρωση του στίγματος και την πλήρη κάλυψη των αναγκών του πληθυσμού».

Στον Οργανισμό αυτόν, όπως αναφέρει η Μονάδα Απεξάρτησης 18 Άνω του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αττικής (ΨΝΑ), που θα είναι Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου θα ενταχθούν και θα διαλειτουργούν όλοι οι εγκεκριμένοι οργανισμοί και φορείς απεξάρτησης.

Πιο συγκεκριμένα, στον ΕΟΠΑΕ θα ενταχθούν το ΚΕΘΕΑ (Κέντρο Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων, Ιδιωτικού Δικαίου), ο ΟΚΑΝΑ (Οργανισμός κατά των Ναρκωτικών, Ιδιωτικού Δικαίου) και όλα τα Δημόσια Προγράμματα Απεξάρτησης που λειτουργούν στα Νοσοκομεία (Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης, Νοσοκομείο Κέρκυρας, Ιωαννίνων και Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής).

Το Εθνικό Συμβούλιο κατά των Ναρκωτικών είναι μεταξύ των οργανώσεων, που εξέφρασαν τη διαφωνία τους για το νομοσχέδιο του υπουργείου Υγείας. Μεταξύ άλλων, στην ανακοίνωσή του κάνει λόγο πως το νεοσύστατο Εθνικό Συμβούλιο «οδηγεί σε ακόμα μεγαλύτερη υποβάθμιση τα “στεγνά” θεραπευτικά προγράμματα».

Παράλληλα, επισημαίνει πως το νέο νομοσχέδιο «επισημοποιεί αντιεπιστημονικές θεωρίες όπως “λειτουργικός και μη λειτουργικός χρήστης”, “υγιής κι επιβλαβής χρήση”, διαχωρίζοντας τη μείωση βλάβης από ένα θεραπευτικό πλαίσιο κινητοποίησης προς την αλλαγή, ανοίγοντας τελικά το δρόμο στην αποδοχή και αθώωση της χρήσης ναρκωτικών και την πιθανή νομιμοποίηση αρκετών από αυτά».

Την ίδια ώρα, το 18 Άνω του ΨΝΑ διευκρινίζει πως με αυτό το νομοσχέδιο «αποσπάται η Μονάδα Απεξάρτησης από το Εθνικό Σύστημα Υγείας και εντάσσεται σε ένα οργανισμό που είναι ΝΠΙΔ τον ΕΟΠΑΕ.

«Το ίδιο ισχύει και για όλα τα Θεραπευτικά Προγράμματα που λειτουργούν εντός του ΕΣΥ. Ο ΕΟΠΑΕ θα διοικείται από ΔΣ που θα ορίζει η κυβέρνηση, θα έχει την ευελιξία που έχουν τα ΝΠΙΔ, σε οικονομικό και διοικητικό επίπεδο, σε επίπεδο συμβάσεων και συνεργασίας με άλλους ιδιωτικούς φορείς και την ευελιξία να προσλαμβάνει προσωπικό με σχέσεις εργασίας διαφορετικές από αυτές που ισχύουν στο ΕΣΥ».

Τι διεκδικούν οι Μονάδες Απεξάρτησης

• Ολόπλευρη ενίσχυση των υπαρχουσών δομών θεραπείας με πόρους και προσωπικό, δημιουργία νέων προγραμμάτων με βάση τις τοπικές, πληθυσμιακές και επιστημονικές ανάγκες.
• Καμία μετατροπή των Δημόσιων Φορέων απεξάρτησης που υπάγονται στο ΕΣΥ σε ΝΠΙΔ.
• Υιοθέτηση των στεγνών προγραμμάτων ως κύρια μορφή θεραπείας.
• Καμία εμπλοκή ΜΚΟ και ιδιωτών στην πρόληψη-θεραπεία-κοινωνική επανένταξη.
• Κατάργηση της ΠΝΠ για το ΚΕΘΕΑ και επαναφορά του αυτοδιοίκητου.
• Αποφασιστική ενίσχυση των Κέντρων Πρόληψης, δημιουργία νέων όπου δεν υπάρχουν, με Ενιαίο Θεσμικό Πλαίσιο λειτουργίας».

***

Εργαζόμενοι ΚΕΘΕΑ: «Η κυβέρνηση ετοιμάζει νομοσχέδιο που καταργεί τους φορείς απεξάρτησης» – Στάση εργασίας και κινητοποιήσεις

Στάση εργασίας και κινητοποιήσεις ανήγγειλαν οι εργαζόμενοι του ΚΕΘΕΑ με στόχο να μην κατατεθεί το νομοσχέδιο το οποίο ετοιμάζει η κυβέρνηση και «καταργεί από 1/1/2024 το ΚΕΘΕΑ και όλους τους φορείς απεξάρτησης». Με σύνθημα «ΣΩΣΤΕ ΤΗΝ ΑΠΕΞΑΡΤΗΣΗ» ο σύλλογος εργαζομένων θα συμμετέχει στην κινητοποίηση σωματείων και φορέων στο Υπουργείο Υγείας την Τετάρτη 22 Νοεμβρίου. 

Η ανακοίνωση του συλλόγου εργαζομένων του ΚΕΘΕΑ:

ΣΩΣΤΕ ΤΗΝ ΑΠΕΞΑΡΤΗΣΗ!

Η κυβέρνηση ετοιμάζεται να καταθέσει άμεσα νομοσχέδιο που καταργεί από 1/1/2024 το ΚΕΘΕΑ και όλους τους φορείς απεξάρτησης. Διαλύει οργανισμούς με χρόνια ιστορίας και προσφοράς στις τοπικές κοινωνίες. Τίποτα από όσα χρειαζόμαστε για μια εθνική πολιτική για τις εξαρτήσεις δεν εξασφαλίζεται με την επιχειρούμενη διοικητική, γραφειοκρατική συνένωση δομών. Στην πραγματικότητα, αντί για «μεταρρύθμιση» έχουμε ανατίναξη του πεδίου της αντιμετώπισης των εξαρτήσεων, με επικίνδυνες συνέπειες πρωτίστως για τους εξυπηρετούμενους και την κοινωνία.

Ο Σύλλογος Εργαζομένων ΚΕΘΕΑ συμμετέχει στην κινητοποίηση σωματείων και φορέων στο Υπουργείο Υγείας στην Αθήνα την Τετάρτη 22 Νοεμβρίου στις 12:00. Ο Σύλλογος πραγματοποιεί την ίδια μέρα στάση εργασίας από τις 11:00 ως τις 15:00 με κινητοποιήσεις και σε άλλες πόλεις.

Να μην κατατεθεί το νομοσχέδιο για τον ΕΟΠΑΕ