Το εμβόλιο της Κούβας μπορεί να σώσει εκατομμύρια ζωές - Του Branko Marcetic* | «Cuba vive y respira - Η Κούβα ζει και αναπνέει»

*Ο Branko Marcetic είναι συγγραφέας του προσωπικού των Jacobin και συγγραφέας του Yesterday's Man: The Case Against Joe Biden. Ζει στο Σικάγο του Ιλινόις.

Πηγή: Jacobin

Χάριν του δημόσιου τομέα βιοτεχνολογίας και της βαθιάς αφοσίωσης της κυβέρνησης στη δημόσια υγεία, η Κούβα είναι η μόνη χώρα χαμηλού εισοδήματος που έφτιαξε το δικό της εμβόλιο. Έχει ήδη βοηθήσει εκατομμύρια Kουβανούς και μέλλει να σώσει εκατομμύρια ακόμα ανά τον κόσμο.

Έπειτα από δώδεκα φλέγοντες μήνες, όπου ένα βιαστικό άνοιγμα οδήγησε σε αναζωπύρωση της πανδημίας, ρεκόρ θανάτων και τη χώρα πίσω σε παραλυτικό κλείσιμο, ένα επιτυχές πρόγραμμα εμβολιασμού ανέτρεψε την πορεία της πανδημίας στη χώρα. Η Κούβα είναι μία από τις λίγες χώρες χαμηλότερου εισοδήματος που όχι μόνο έχει εμβολιάσει την πλειοψηφία του πληθυσμού της, αλλά και η μόνη που το έχει καταφέρει αυτό με ένα εμβόλιο που ανέπτυξε η ίδια.

Αυτός ο άθλος φωτίζει το μονοπάτι για τον αναπτυσσόμενο κόσμο που συνεχίζει τη μάχη με την πανδημία αντιμετωπίζοντας ένα επιχειρηματικό απαρτχάιντ σε επίπεδο εμβολίων, ενώ γενικότερα αναδεικνύει και τις δυνατότητες που υπάρχουν όταν η ιατρική επιστήμη αποδεσμεύεται από το ιδιωτικό κέρδος. 

Το ασφαλέστερο στοίχημα

Σύμφωνα με το Πανεπιστήμιο Τζον Χόπκινς, τουλάχιστον μέχρι τη στιγμή που γράφεται το παρόν κείμενο, η Κούβα έχει εμβολιάσει πλήρως το 78% του πληθυσμού της, ποσοστό που την καθιστά ένατη στον κόσμο, ξεπερνώντας πλούσιες χώρες όπως η Δανία, η Κίνα και η Αυστραλία (οι ΗΠΑ με ποσοστό εμβολιασμού λίγο χαμηλότερο του 60% κατακτούν την 58^η θέση). Από την έναρξη της καμπάνιας εμβολιασμού το Μάιο, ανέκαμψε η τύχη της χώρας που βρίσκεται αντιμέτωπη με το διπλό σοκ, αφενός της πανδημίας και αφετέρου του εντεινόμενου αποκλεισμού από τις ΗΠΑ.

Έπειτα από την κορύφωση των σχεδόν 10.000 κρουσμάτων και κοντά στους 100 θανάτους τη μέρα, και τα δύο μεγέθη έχουν μειωθεί κατακόρυφα. Με το 100% της χώρας να έχει λάβει τουλάχιστον μία δόση εμβολίου μέχρι το τέλος του Οκτωβρίου, η χώρα άνοιξε ξανά τα σύνορά της στον τουρισμό που αποτελεί κοντά το 10% της οικονομίας της στις 15 Νοεμβρίου, ενώ άνοιξε ξανά και τα σχολεία.

Αυτό ξεχωρίζει την Κούβα ανάμεσα στις χώρες χαμηλού εισοδήματος, οι οποίες έχουν εμβολιάσει μόνο το 2,8% των πληθυσμών τους συνολικά. Αυτό οφείλεται εν πολλοίς στη συσσώρευση των εμβολίων από των αναπτυγμένο κόσμο και τη ζηλώδη διαφύλαξη των μονοπωλίων πατεντών, που αποκλείει τις φτωχότερες χώρες από την παραγωγή γενόσημων εκδοχών των εμβολίων, τα οποία αρχικά παρήχθησαν μέσω κρατικής χρηματοδότησης.

Καταλυτικό ρόλο έπαιξε η απόφαση της Κούβας να παράξει τα δικά της εμβόλια, δύο εκ των οποίων – το Αμπντάλα (Abdala), που πήρε το όνομα του από ποίημα που έγραψε ένας ήρωας της ανεξαρτησίας και το Σομπεράνα 2 (Soberana 2), που στα ισπανικά σημαίνει κυρίαρχη – τελικά πήραν επίσημη έγκριση τον Ιούλιο και τον Αύγουστο. Όπως είπε ο Βισέντε Βέρες Μπενκόμο, ο διεθνώς αναγνωρισμένος επικεφαλής του Ινστιτούτου Εμβολιασμού Finlay της χώρας, η Κούβα «πόνταρε με ασφάλεια» περιμένοντας να κατασκευάσει τα δικά της εμβόλια. Με αυτό τον τρόπο, απέφυγε την εξάρτηση από ισχυρότερους συμμάχους όπως η Ρωσία και η Κίνα, προσθέτοντας ένα νέο αγαθό εμπορικών εξαγωγών σε καιρούς οικονομικών δυσχερειών.

Αυτό το εγχείρημα είναι ήδη καθοδόν. Το Βιετνάμ, όπου μόλις 39% του πληθυσμού είναι πλήρως εμβολιασμένο, σύναψε συμφωνία αγοράς 5 εκατομμυρίων δόσεων εμβολίου, με την Κούβα να αποστέλλει κιόλας περισσότερες από 1 εκατομμύριο δόσεις στον κομμουνιστή σύμμαχό της, και 150.000 από αυτές να έχουν δωρηθεί. Η Βενεζουέλα (32% πλήρως εμβολιασμένοι) επίσης συμφώνησε στην αγορά ποσότητας του τριδοσικού εμβολίου αξίας 12 εκατομμυρίων δολαρίων και έχει ήδη ξεκινήσει τη χορήγησή του, ενώ το Ιράν (51%) και η Νιγηρία (1,6%) έχουν συμφωνήσει με την Κούβα στην παραγωγή των δικών τους εγχώριων εμβολίων. Η Συρία (4,2%) πρόσφατα συζήτησε με Κουβανούς αξιωματούχους να κάνει το ίδιο.

Τα δύο εμβόλια είναι μέρος μιας σειράς πέντε εμβολίων κατά του κορονοϊού που αναπτύσσει η Κούβα. Αυτή περιλαμβάνει ένα εμβόλιο που χορηγείται από τη μύτη που βρίσκεται στη δεύτερη φάση των κλινικών δοκιμών, ένα από τα πέντε μόνο εμβόλια στον κόσμο που έχουν ρινική εφαρμογή, σύμφωνα με έναν από τους κορυφαίους επιστήμονές της, που μπορεί να αποβεί ιδιαίτερα χρήσιμο αν αποδειχθεί ασφαλές και αποτελεσματικό, δεδομένης της εισχώρησης του ιού δια της ρινικής κοιλότητας. Περιλαμβάνει επίσης μια ενισχυτική δόση ειδικά σχεδιασμένη για όσους έχουν εμβολιαστεί με άλλα εμβόλια, και που ήδη δοκιμάστηκε σε Ιταλούς τουρίστες. Από το Σεπτέμβριο, η Κούβα βρίσκεται σε διαδικασία να πάρει έγκριση από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας για τα εμβόλιά της, κάτι που θα ανοίξει την πόρτα στην ευρεία διάδοσή τους.

Ένα διαφορετικό εμβόλιο

Διάφορες πτυχές των εμβολίων της Κούβας τα κάνουν μοναδικά, πέραν της χώρας προέλευσής τους, σύμφωνα με την Έλεν Γιάφε, λέκτορα οικονομικής και κοινωνικής ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Γλασκόβης. Στον πυρήνα της διαφοροποίησης, είναι η απόφαση της Κούβας για επίτευξη ενός πιο παραδοσιακού πρωτεϊνικού εμβολίου αντί της πειραματικής τεχνολογίας mRNA που όπως έχουμε γνωρίσει χρησιμοποιείται για τα εμβόλια κατά του κορονοϊού, τα οποία ήταν σε πειραματική φάση για δεκαετίες προτού η πανδημία να σημάνει την τομή τους.

Λόγω αυτού, το εμβόλιο της Κούβας μπορεί να διατηρηθεί σε ψυγείο ή ακόμα και θερμοκρασία δωματίου, αντίθετα με το εμβόλιο της Pfizer που απαιτεί πολύ χαμηλές θερμοκρασίες ή τις θερμοκρασίες κατάψυξης που χρειάζεται το εμβόλιο Moderna. «Στις χώρες του παγκόσμιου Νότου, όπου μεγάλα τμήματα του πληθυσμού δεν έχουν πρόσβαση σε ηλεκτρικό ρεύμα, αυτό αποτελεί άλλο ένα τεχνολογικό εμπόδιο», λέει η Γιάφε.

Επιπλέον, ενώ η τεχνολογία mRNA που δεν έχει χρησιμοποιηθεί ξανά σε παιδιά δημιούργησε ένα χάσμα στον εμβολιασμού μεταξύ ενηλίκων και παιδιών στον αναπτυγμένο κόσμο – όπου τα εμβόλια για παιδιά κάτω των 5 ετών ακόμα βρίσκονται σε φάση ανάπτυξης – η Κούβα εξαρχής στόχευε στη δημιουργία εμβολίου που θα μπορούσε να χορηγηθεί και σε παιδιά. Μέχρι αυτό το μήνα, περισσότερο από το 80% των παιδιών ηλικίας 2 ως 18 έχουν πλήρως εμβολιαστεί.

Ενώ σχεδόν τα 2/3 όλων των παιδιών στη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική μέχρι το Σεπτέμβρη έμεναν εκτός σχολείου, η Κούβα ξανάνοιξε πλέον τις σχολικές αίθουσες. Η Γκλόρια Λα Ρίβα, ακτιβίστρια και ανεξάρτητη δημοσιογράφος που επισκεπτόταν την Κούβα κατά τη διάρκεια του έτους και είναι στην Αβάνα από τα μέσα του Οκτωβρίου, περιέγραψε τη σκηνή στο Σχολικό Συγκρότημα 26 Ιουλίου καθώς γονείς, παππούδες και γιαγιάδες έδωσαν το παρόν για το άνοιγμα των σχολείων. «Ένα μεγάλο γεγονός για τις οικογένειες», αναφέρει. «Όλοι νιώθουν τεράστια υπερηφάνεια».

Η δύναμη του μη κερδοσκοπικού

Υπάρχει άλλος ένας παράγοντας που κάνει το εμβόλιο της Κούβας να ξεχωρίζει από τα υπόλοιπα. «Το κουβανικό εμβόλιο είναι 100% εξολοκλήρου προϊόν του δημόσιου τομέα βιοτεχνολογίας», λέει η Γιάφε.

Ενώ στις Ηνωμένες Πολιτείες και άλλες ανεπτυγμένες χώρες, φάρμακα που σώζουν ζωές αναπτύσσονται σε μεγάλο βαθμό χάρη στην κρατική χρηματοδότηση προτού ιδιωτικοποιηθούν με τα κέρδη και τη διανομή τους να περνάει στις εταιρίες, ο βιοτεχνολογικός τομέας της Κούβας ανήκει και χρηματοδοτείται εξ ολοκλήρου από το κράτος. Αυτό σημαίνει, ότι η Κούβα έχει απο-εμπορευματοποιήσει έναν ζωτικής σημασίας ανθρώπινο πόρο – η διαμετρικά αντίθετη πολιτική που έχουμε βιώσει κατά τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες του νεοφιλελευθερισμού.

Η Κούβα έχει διοχετεύσει δισεκατομμύρια δολάρια για τη δημιουργία μιας εγχώριας βιοτεχνολογικής βιομηχανίας από τη δεκαετία του ’80, όπου ο συνδυασμός ενός ξεσπάσματος δάγκειου πυρετού (τροπική ασθένεια) και καινούριων οικονομικών κυρώσεων από τον τότε πρόεδρο Ρόναλντ Ρίγκαν της άσκησαν αποπνικτική πίεση. Παρά τον εξοντωτικό αποκλεισμό από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τον προμηθευτή του 1/3 της παγκόσμιας παραγωγής φαρμάκων, ο τομέας βιοτεχνολογίας της Κούβας διέπρεψε: παράγει περί το 70% από τα περίπου 800 φάρμακα που χρησιμοποιούν οι Κουβανοί και 8 από τα 11 εμβόλια του εθνικού προγράμματος ανοσοποίησης, ενώ εξάγει και εκατοντάδες εκατομμύρια εμβόλια ετησίως. Τα έσοδα στη συνέχεια επενδύονται ξανά στον τομέα.

«Όλα αυτά τα εμβόλια που έχουν μεγάλο αντίκτυπο στην επιστήμη είναι πολύ ακριβά εμβόλια, οικονομικά απρόσιτα για τη χώρα», δήλωσε πρόσφατα ο Βέρες Μπενκόμο σχετικά με την απόφαση της Κούβας να αναπτύξει τα δικά της εμβόλια.

Ο τομέας χαίρει διεθνούς αναγνώρισης. Η Κούβα έχει κερδίσει 10 Χρυσά Μετάλλια από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Πνευματικής Ιδιοκτησίας των Ηνωμένων Εθνών, μεταξύ άλλων για την Παρασκευή του πρώτου εμβολίου κατά της μηνιγγίτιδας Β στον κόσμο, το 1989. Το 2015, η Κούβα έγινε η πρώτη χώρα που εξάλειψε τη μετάδοση από τη μητέρα στο παιδί των ιών του HIV και της σύφιλης, ως αποτέλεσμα τόσο των αντιρετροϊκών φαρμάκων που παρήγαγε και του ισχυρού δημόσιου συστήματος υγείας της.

Ως εκ τούτου, η Κούβα κατάφερε το αδιανόητο, έφτιαξε το δικό της εμβόλιο και ξεπέρασε μεγάλο μέρος του ανεπτυγμένου κόσμου στην αντιμετώπιση της πανδημίας, παρά το μέγεθος και το επίπεδο του πλούτου της και παρά την συντονισμένη πολιτική οικονομικού στραγγαλισμού από την κυβέρνηση αντίπερα των ακτών της.

Τα εγχειρήματα διεθνούς αλληλεγγύης ήταν επίσης σημαντικά. Όταν ο αποκλεισμός των ΗΠΑ προκάλεσε έλλειψη συριγγών στο νησί, θέτοντας σε κίνδυνο την καμπάνια εμβολιασμού, ομάδες αλληλεγγύης από τις ΗΠΑ μόνο έστειλαν 6 εκατομμύρια σύριγγες στην Κούβα, η κυβέρνηση του Μεξικού έστειλε ακόμη οκτακόσιες χιλιάδες, και πάνω από εκατό χιλιάδες στάλθηκαν από Κουβανούς στην Κίνα.

Μια πηγή ελπίδας

Ωστόσο, υπάρχει κάποια αβεβαιότητα σχετικά με τα εμβόλια της Κούβας. Η χρήση τους στη Βενεζουέλα συνάντησε αντιρρήσεις από την ένωση παιδιάτρων της χώρας και από ιατρικές και επιστημονικές ακαδημίες, στην ίδια βάση με άλλες κριτικές που υποστηρίζουν ότι τα αποτελέσματα κλινικών δοκιμών του εμβολίου δεν έχουν υποστεί επιστημονική επανεξέταση ούτε έχουν δημοσιευθεί σε επιστημονικά περιοδικά. Ο Παναμερικάνικος Οργανισμός Υγείας κάλεσε την Κούβα να δημοσιοποιήσει τα αποτελέσματα.

Από μέρους του, ο Βέρες Μπενκόμο εγκαλεί τη διεθνή κοινότητα ως εχθρική απέναντι στην Κούβα. Σε συνέντευξή του το Σεπτέμβριο, καταλόγισε τις διακρίσεις μεγάλων επιστημονικών περιοδικών σε βάρος Κουβανών επιστημόνων, που διαχρονικά έχουν απορρίψει προτάσεις από Κουβανούς ενώ αργότερα δημοσιεύουν παρεμφερείς έρευνες από άλλες χώρες, και λειτουργούν ως «εμπόδιο που τείνει να περιθωριοποιεί επιστημονικά αποτελέσματα που έρχονται από φτωχές χώρες».

Αυτές είναι σοβαρές κατηγορίες από μέρους ενός επιστήμονα διεθνούς κύρους. Νικητής του Εθνικού Βραβείου Χημείας της Κούβας και του Χρυσού Μεταλλίου του Παγκόσμιου Οργανισμού Πνευματικής Ιδιοκτησίας των Ηνωμένων Εθνών το 2005, ο Βέρες Μπενκόμο ηγήθηκε της ομάδας που συνεργάστηκε με έναν Καναδό επιστήμονα για την παρασκευή του πρώτου ημισυνθετικού εμβολίου στον κόσμο, φτιάχνοντας ένα οικονομικά προσιτό εμβόλιο ενάντια στην αιμόφιλο γρίπη τύπου Β, ενώ συνεισέφερε στην παρασκευή του χαμηλού κόστους εμβολίου κατά της μηνιγγίτιδας, το 2005 του απαγορεύτηκε να ταξιδέψει στην Καλιφόρνια όπου θα παραλάμβανε βραβείο για τη συνεισφορά του, με το Στέιτ Ντιπάρτμεντ επί προεδρίος Τζ. Μπους να θεωρεί την επίσκεψη του ως «επιβλαβή για τα συμφέροντα των Ηνωμένων Πολιτειών». Το 2015, χρίστηκε Ιππότης της Λεγεώνας της Τιμής από τον τότε Γάλλο υπουργό υγείας και κοινωνικών υποθέσεων, που τον συνεχάρη για τη δουλειά του και τον αποκάλεσε «φίλο της Γαλλίας». (Ο Βέρες Μπενκόμο δεν απάντησε στο αίτημα για συνέντευξη).

Ενώ η ανάκαμψη της Κούβας από την πανδημία υποδεικνύει ότι η εμπιστοσύνη του ίδιου και της κουβανικής κυβέρνησης στα εμβόλια δεν είναι άτοπη, ίσως χρειαστούν λίγο παραπάνω χρόνο για το επίσημο τυπωθήτω της παγκόσμιας επιστημονικής κοινότητας. Όταν όμως αυτό έρθει, θα αποδείξει μια πανίσχυρη κατάρριψη του μοντέλου εμβολίων όπου ηγούνται οι εταιρίες και που μέχρι τώρα έχει κυριαρχήσει και που θεωρεί ότι, παράλληλα με τη συζήτηση γύρω από τις μεγάλες φαρμακοβιομηχανίες, μόνο ο ανταγωνισμός με άξονα το κέρδος μπορεί να παράξει το είδος της σωτήριας καινοτομίας που ο κόσμος χρειάζεται απεγνωσμένα.

Ενδεχομένως, ακόμα σημαντικότερα, μπορεί να είναι ένας τρόπος ώστε ο αναπτυσσόμενος κόσμος τελικά να εξέλθει του τέλματος της πανδημίας, κάτι που φαντάζει πιο εφικτό τώρα, μήνες αφότου τα εμβόλια έχουν διοχετευθεί στις πλούσιες χώρες. Οι κυβερνήσεις της Δύσης, συνεχώς αντιτίθενται στις εκκλήσεις του παγκόσμιου Νότου να άρουν τις πατέντες των εμβολίων και να τους επιτρέψουν να παράγουν ή να αγοράζουν φθηνότερες γενόσημες εκδοχές, εγκαταλείποντας μια συντριπτική πλειοψηφία του παγκόσμιου πληθυσμού ακόμα ευάλωτη στον ιό – και, ειρωνικά, θέτοντας όλους μας σε κίνδυνο, σε περίπτωση που παρουσιαστεί νέα μετάλλαξη ανθεκτική στα εμβόλια, στις χώρες που η άνιση αυτή πολιτική έχει μετατρέψει σε πειραματικά εργαστήρια. Τούτων δοθέντων, ας ελπίσουμε όλοι, τα εμβόλια της Κούβας να αποδειχθούν όσο επιτυχημένα διαβεβαιώνουν οι κουβανοί επιστήμονες.

ΠΗΓΗ

-Σχετικό και το ακόλουθο άρθρο στο thepressproject:

• Η Κούβα πρωτοπορεί στην μάχη ενάντια στην πανδημία του κορονοϊού

  

  
  «Η Κούβα ζει και αναπνέει» είναι το σύνθημα της εμβολιαστικής εκστρατείας και η χώρα προσφέρει τα εμβόλια που παράγει χωρίς πατέντες σε όλο τον κόσμο. Τις τελευταίες δυο μέρες δεν έχει καταγραφεί κανένας θάνατος ασθενούς εξαιτίας επιπλοκών της COVID-19 και οι πολίτες στην πλειοψηφία τους έχουν εμβολιαστεί με τα εγχώρια παραγόμενα εμβόλια.

  Σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς στις ΗΠΑ, η Κούβα έχει εμβολιάσει πλήρως το 78% του πληθυσμού της, γεγονός που την κατατάσσει στην ένατη (9η) θέση στον κόσμο, πάνω από χώρες όπως η Δανία, η Κίνα και η Αυστραλία, ενώ οι ΗΠΑ, με λίγο λιγότερο από το 60% του πληθυσμού τους εμβολιασμένο, τοποθετούνται στην πεντηκοστή έκτη (56η) θέση. Η επιτυχημένη εμβολιαστική εκστρατεία έχει αναζωογονήσει την κοινωνία, αναπτερώνοντας το ηθικό των πολιτών, το οποίο και λόγω της πανδημίας και λόγω του αμερικανικού εμπάργκο ήταν εντελώς πεσμένο.

  Κρίσιμο ρόλο σε αυτή την εξέλιξη έπαιξε η απόφαση της κυβέρνησης να αναπτύξει τα δικά της εμβόλια. Το Abdala, που πήρε το όνομά του από ένα ποίημα που έγραψε ο ήρωας της ανεξαρτησίας της χώρας Χοσέ Μαρτί, και το Soberana 2, που στα ισπανικά σημαίνει «κυρίαρχη» – έλαβαν την επίσημη έγκριση των ρυθμιστικών αρχών τον περασμένο Ιούλιο και Αύγουστο. Σύμφωνα με τον Vicente Vérez Bencomo, επικεφαλής του διεθνώς αναγνωρισμένου Ινστιτούτου Εμβολίων Finlay στην Αβάνα, η χώρα στόχευε περισσότερο στο να παρασκευάσει τα δικά της εμβόλια, παρά να προμηθευτεί από αλλού. Έτσι καάφερε να αποφύγει την εξάρτηση από μεγαλύτερους συμμάχους της, όπως η Ρωσία και η Κίνα, και με αυτόν τον τρόπο τόνωσε και την οικονομία της, εξάγοντας τα εμβόλιά της σε τρίτες χώρες, κυρίως στην Αφρική που παραμένει σε μεγάλο βαθμό εμβολιαστικά αποκλεισμένη από τη διεθνή κοινότητα.

  Σε αντίθεση με τις ΗΠΑ, την ΕΕ και την Κίνα, ο τομέας της βιοτεχνολογίας στη Κούβα ανήκει και χρηματοδοτείται εξ ολοκλήρου από το δημόσιο. Στα περισσότερα μέρη του κόσμου, η δημόσια χρηματόδοτηση ερευνητικών προγραμμάτων για την ανάπτυξη φαρμάκων υποχωρεί μπορστά στην ιδιωτικοποιήση των κερδών από τη διανομή τους.

  Ο τομέας της ιατρικής στην Κούβα είναι διεθνώς αναγνωρισμένος με την Αβάνα να έχει κερδίσει δέκα χρυσά μετάλλια από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Πνευματικής Ιδιοκτησίας (WIPO) των Ηνωμένων Εθνών, μεταξύ άλλων για την ανάπτυξη του πρώτου εμβολίου κατά της μηνιγγίτιδας Β στον κόσμο το 1989. Το 2015, η Κούβα έγινε η πρώτη χώρα που εξάλειψε τη μετάδοση του ιού HIV και της σύφιλης από τη μητέρα στο παιδί, αποτέλεσμα τόσο των φαρμάκων που παρήγαγε όσο και του ισχυρού συστήματος δημόσιας υγείας που διαθέτει.

  Παρά το μέγεθός της και το επίπεδο πλούτου της η χώρα κατάφερε αναπτύσσοντας τα δικά της εμβόλια κατά του κορονοϊού, να αντιμετωπίσει την πανδημία αποτελεσματικά. Τον τελευταίο μήνα, οι νέες λοιμώξεις στην Κούβα των 11,2 εκατομμυρίων κατοίκων, έχουν περιοριστεί σε μόλις 598, δηλαδή 5,88 ανά 100.000 κατοίκους. Οι εισαγωγές για νοσηλεία ήταν 118 και οι θάνατοι μόλις δύο. Ενώ τα τελευταία δυο 24ωρα δεν έχει καταγραφεί κανένας θάνατος από επιπλοκές Covid-19.

  Από τον περασμένο Μάρτιο, όταν τα πρώτα κρούσματα έκαναν την εμφάνιση τους στη χώρα, εκπονήθηκε ένα εθνικό σχέδιο έκτακτης ανάγκης, με το Υπουργείο Υγείας να θέτει άμεσα στη διάθεση του Εθνικού Συστήματος Υγείας σχεδόν το σύνολο των στρατιωτικών νοσοκομείων ανεβάζοντας τον αριθμό των διαθέσιμων κλινών που προορίζονταν μόνο για την αντιμετώπιση του ιού στις 3100. Επιστρατεύτηκαν για το σκοπό αυτό χιλιάδες τελειόφοιτοι των ιατρικών σχολών που αναζητούσαν κρούσματα, σπίτι με σπίτι, γειτονιά με γειτονιά, ενημερώνοντας τους πολίτες και υποβάλλοντας τους προαιρετικά σε τεστ.

  Οι παράγοντες που συνέβαλαν καταλυτικά στον περιορισμό της διασποράς του κορονοϊού ήταν  πρωτοβάθμια φροντίδα, η ταχεία διάγνωση περιπτώσεων, η απομόνωση και ο έλεγχος από σπίτι σε σπίτι από γιατρούς και νοσηλευτές. Όλα τα επιβεβαιωμένα κρούσματα εισάγονταν σε νοσοκομεία, γινόταν ιχνηλάτηση και απομόνωση των επαφών τους και τους χορηγούνταν διάφορες θεραπείες, βάσει της εξαιρετικά προηγμένης φαρμακευτικής έρευνας στη χώρα.

  Η Κούβα φιλοξενεί καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου εκατοντάδες χιλιάδες τουρίστες και έχει ετήσια έσοδα περίπου 3 δισεκατομμύρια δολάρια από τον τουρισμό. Ωστόσο, χρειάστηκε να θυσιάσει την οικονομική ζωή, επιλέγοντας να προτάξει την υγεία των πολιτών. Τα αεροδρόμια έκλεισαν για ένα ολόκληρο εξάμηνο, από τον Απρίλιο έως τα μέσα Οκτωβρίου, ενώ το κλείσιμο παρατάθηκε για έναν επιπλέον μήνα στο αεροδρόμιο της Αβάνας, το οποίο άνοιξε την Κυριακή 15/11.

  «Η πανδημία μας κόστισε, είχε μεγάλο αντίκτυπο στον κρατικό προϋπολογισμό, όμως εργαστήκαμε με βάση μια αρχή που είναι αδιαπραγμάτευτη: ότι το κυριότερο περιουσιακό στοιχείο της Κούβας είναι η ζωή των Κουβανών», δήλωσε στις αρχές Οκτωβρίου ο πρόεδρος της χώρας Μιγκέλ Ντίας-Κανέλ.