Δικό του(ς) μαγαζί η ΕΥΠ

Του Δημήτρη Τερζή

Μέρες του 1990 θυμίζει η εργαλειοποίηση της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών για προσωπικά οφέλη του πρωθυπουργού • Πώς λειτουργούσαν οι μηχανισμοί παρακολουθήσεων και υποκλοπών που είχαν στηθεί επί Κωνσταντίνου Μητσοτάκη με πρωταγωνιστές τούς Γρυλλάκη και Μαυρίκη • Πώς ο σημερινός πρωθυπουργός τοποθέτησε δικούς του ανθρώπους στην Υπηρεσία απαξιώνοντας τους ελέγχους του ΑΣΕΠ.

Οι αποκαλύψεις της «Εφ.Συν.» για τις παρακολουθήσεις πολιτών από την ΕΥΠ, που προκάλεσαν την έντονη αντίδραση των περισσότερων κομμάτων της αντιπολίτευσης, την καταδικαστική ανακοίνωση της ΕΣΗΕΑ, αλλά και την παρέμβαση μέσω ερώτησης του ευρωβουλευτή Στέλιου Κούλογλου στην Κομισιόν, ανέδειξαν και μια άλλη πτυχή εκτός από το προφανές: ότι ο νυν πρωθυπουργός ακολουθεί τα χνάρια του πατέρα του, Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, εργαλειοποιώντας την Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών για προσωπικό και όχι για εθνικό όφελος.

Το γεγονός ότι ένα από τα πρώτα πράγματα που έκανε μετά την ανάληψη της εξουσίας ήταν να αποκτήσει τον πλήρη έλεγχο της ΕΥΠ, φέρνοντας τις αρμοδιότητές της υπ’ ευθύνη του πρωθυπουργικού γραφείου και τοποθετώντας επικεφαλής της έναν άνθρωπο για χάρη του οποίου είπε ψέματα στη Βουλή πως δεν θα αλλάξει τον νόμο για χάρη του –πράγμα που έπραξε λίγες μέρες αργότερα–, αλλά και οι ενέργειες που ακολούθησαν όσον αφορά τη συγκεκριμένη υπηρεσία, δείχνουν ότι το Μαξίμου είχε συγκεκριμένο σχέδιο για την εν λόγω υπηρεσία, μελετημένο σε τέτοιο βαθμό ώστε κι αν οι εξελίξεις οδηγήσουν τη Ν.Δ. εκτός κυβέρνησης, η ΕΥΠ να είναι «θωρακισμένη» από στελέχη της.

Αν πάμε πίσω στον χρόνο, πριν από 30 και πλέον χρόνια ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, προκειμένου να καταστήσει την ΕΥΠ υποχείριο της αυλής του, προχώρησε σε δεκάδες υποχρεωτικές μετατάξεις μόνιμου προσωπικού και έστησε το γνωστό δίκτυο «Γρυλλάκη» και τις υποκλοπές «Μαυρίκη». Μια γεύση για το παρακράτος που είχε στηθεί τότε με τις ευλογίες τού τότε πρωθυπουργού μπορεί να πάρει κανείς διαβάζοντας το άρθρο της εφημερίδας «Το Βήμα της Κυριακής», με τίτλο: «Οι ΙΧ πράκτορες του κ. Μητσοτάκη» (https://www.tovima.gr/2008/11/24/politics/oi-ix-praktores-toy-k-mitsotaki/), με ημερομηνία 24 Νοεμβρίου 2008, όπου μεταξύ των άλλων αναφέρονται τα εξής:

«Αυτό που δεν θα χρειαστεί διαλεύκανση ­ως πανθομολογούμενο ­είναι ότι ο κ. Μητσοτάκης, επικεφαλής του δεύτερου μεγάλου κόμματος της εποχής, οργάνωσε μια κομματική “υπηρεσία πληροφοριών”, η οποία όχι μόνο δεν διαλύθηκε μετά το 1990 που οι κρατικές υπηρεσίες πληροφοριών πέρασαν νομίμως στην αρμοδιότητά του, αλλά συνυπήρξε με την ΕΥΠ, μάλλον ως καθοδηγήτρια και συχνά συνένοχός της στην παρακολούθηση υπουργών, όπως συνέβη με την περίπτωση του κ. Μ. Εβερτ τουλάχιστον και με μόνη συνέπεια για τον κ. Γρυλλάκη τη μετονομασία του από “σύμβουλο του Πρωθυπουργού” σε “σύμβουλο του αρχηγού του κόμματος”, δηλαδή του κ. Μητσοτάκη!».

Στα χρόνια που ακολούθησαν ουδείς πρωθυπουργός της χώρας διανοήθηκε να εργαλειοποιήσει την ΕΥΠ με οποιοδήποτε πρόσχημα. Αυτό άλλαξε από το 2019 και μετά. Μετά την τοποθέτηση Κοντολέοντος, η κυβέρνηση προχώρησε στο «ξήλωμα» της διεύθυνσης ηλεκτρονικών πληροφοριών της ΕΥΠ τον Ιούλιο του 2020 και τη μεταφορά της στο υπουργείο Εθνικής Αμυνας. Η εν λόγω κίνηση δεν είχε κανένα νόημα, καθώς έτσι κι αλλιώς οι όποιες πληροφορίες αφορούσαν τις Ενοπλες Δυνάμεις μεταφέρονταν από τη συγκεκριμένη διεύθυνση προς αυτές χωρίς να υπάρχει λόγος να μεταφερθεί ολόκληρη η υπηρεσία. Συν τοις άλλοις, αυτή η μεταφορά προκάλεσε και τη συλλήβδην μετάταξη του προέδρου και μελών του σωματείου εργαζομένων της Υπηρεσίας, όπως επίσης και των εκπροσώπων εργαζομένων στο υπηρεσιακό συμβούλιο της ΕΥΠ.

Αμέσως μετά ήρθε η ίδρυση του ΚΕΤΥΑΚ, της νέας αυτοτελούς υπηρεσίας μέσα στην ήδη αυτοτελή ΕΥΠ, το νομικό πλαίσιο του οποίου εμποδίζει κάθε είδους έλεγχο, με αποτέλεσμα όλες οι διαδικασίες που το διέπουν να γίνονται σε καθεστώς πλήρους αδιαφάνειας. Για το ΚΕΤΥΑΚ (Κέντρο Τεχνολογικής Υποστήριξης, Ανάπτυξης και Καινοτομίας) γράψαμε αναλυτικά στο φύλλο του περασμένου Σαββάτου, «Ποιος μας φυλάει από τους φύλακες», («Εφ.Συν.» 13/11/2021).

Η επόμενη ενέργεια ήταν η δημιουργία μιας υποδιεύθυνσης-ψυγείου, γεγονός που έλαβε χώρα το προηγούμενο καλοκαίρι και είχε τον προφανή στόχο να τοποθετηθούν εκεί όσοι υπάλληλοι δεν είναι αρεστοί στη διοίκηση και την κυβέρνηση. Αξίζει βέβαια να σημειωθεί ότι κάτι αντίστοιχο συνέβη και σε τμήματα των Ενόπλων Δυνάμεων, όπου αξιωματικοί οι οποίοι δεν ήταν αρεστοί έχουν μπει στον «πάγο» προκειμένου τις θέσεις τους να τις αναλάβουν οι... έμπιστοι.

Αλλά δεν ήταν μόνο αυτά. Ηταν και η τοποθέτηση ανθρώπων σε καίριες θέσεις οι οποίοι δεν είχαν τα απαιτούμενα από τον νόμο προσόντα. Υπενθυμίζουμε το αποκαλυπτικό δημοσίευμα της «Εφ.Συν.» για τον επικεφαλής του κλιμακίου της Υπηρεσίας στην Ηπειρο, ο οποίος δεν είχε τα προσόντα για τη θέση και εμφανίζεται ως «αναπληρωτής» διοικητής στην περιοχή.

Ηταν Μάρτιος του 2021 όταν γράφαμε πως ο εν λόγω είχε προσληφθεί στην ΕΥΠ παράτυπα, παραβιάζοντας τους κανονισμούς του διαγωνισμού πρόσληψης σε μια περίοδο που τέτοιου είδους προσλήψεις (2008) ήταν σκανδαλώδεις και είχαν καταγγελθεί στον Τύπο αλλά και στη Βουλή. Ακολούθησαν κοινοβουλευτικές ερωτήσεις για το θέμα και η κυβέρνηση απάντησε ερμηνεύοντας καταπώς ήθελε τους νόμους, προκειμένου να παραμείνει στη θέση του ο εν λόγω υπάλληλος.

Η ειρωνεία και η τραγικότητα της ελληνικής κυβέρνησης έγκειται στο γεγονός ότι λίγο καιρό μετά ιστοσελίδα της Αλβανίας έβγαλε στη φόρα τα στοιχεία του εν λόγω υπαλλήλου, αποκαλύπτοντας την ταυτότητά του, αλλά για την Ελλάδα πέρα βρέχει: πρέπει να είμαστε η μοναδική χώρα στον κόσμο που στέλεχος της Υπηρεσίας έχει αποκαλυφθεί σε έναν από τους τομείς ευθύνης του κι όμως παραμένει στη θέση του!

Τώρα ετοιμάζεται το επόμενο στάδιο που δεν είναι άλλο από τις ανακατατάξεις στην Υπηρεσία μέσω νέου προεδρικού διατάγματος που βρίσκεται στα σκαριά. Οπως αποκαλύψαμε πριν από λίγες μέρες, μεταξύ άλλων προβλέπει την απαξίωση του ελέγχου του ΑΣΕΠ από τους μελλοντικούς διαγωνισμούς πρόσληψης νέου προσωπικού και την αποκλειστική ευθύνη για το ποιος περνάει και ποιος αποκλείεται από την επόμενη φάση θα την έχει η διοίκηση, χωρίς να δίνει λογαριασμό σε κανέναν.

Απαντήσεις

Με κοινή δήλωση που συνυπογράφουν έξι διεθνείς δημοσιογραφικοί οργανισμοί ζητούν απαντήσεις από την ελληνική κυβέρνηση για τις παρακολουθήσεις πολιτών από την ΕΥΠ, θέμα που αποκάλυψε η «Εφ.Συν.» το περασμένο Σάββατο και επιβεβαιώθηκε έμμεσα από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο. Η ανακοίνωση εστιάζει στον δημοσιογράφο του ιστότοπου Solomon, Σταύρο Μαλιχούδη, ο οποίος και αναγνώρισε την έρευνά του στο σχετικό σήμα της ΕΥΠ. Την ανακοίνωση υπογράφουν το Διεθνές Ινστιτούτο Τύπου (IPI), η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Δημοσιογράφων (EFJ) και οι οργανισμοί Free Press Unlimited (FPU), European Centre for Press and Media Freedom (ECPMF), OBC Transeuropa και ARTICLE 19. Αντίστοιχη ανακοίνωση εξέδωσε την Πέμπτη και η Ενωση Ανταποκριτών Ξένου Τύπου στην Ελλάδα, η οποία και καταδικάζει την παρακολούθηση του συναδέλφου. Η κυβέρνηση ακούει;