Καλώς ήρθε το 9ωρο

Γράφει ο Διονύσης Τεμπονέρας

Στις 11-06-2018, η τότε Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, κ. Έφη Αχτσιόγλου, εκδίδει υπουργική απόφαση με θέμα «Επανακαθορισμός όρων ηλεκτρονικής υποβολής εντύπων αρμοδιότητας Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ) και Οργανισμού Απασχολήσεως Εργατικού Δυναμικού (ΟΑΕΔ)», σύμφωνα με την οποία οι εργοδότες έχουν την υποχρέωση να αναγγείλουν πριν από την πραγματοποίησή της την υπερεργασία και την νόμιμη υπερωριακή εργασία, που θα πραγματοποιήσουν οι εργαζόμενοι που απασχολούν στην επιχείρησή τους. Η αναγγελία γίνεται με συμπλήρωση του ηλεκτρονικού εντύπου «E8 – Αναγγελία υπερεργασίας ή νόμιμης υπερωριακής απασχόλησης» στο πληροφοριακό σύστημα «Εργάνη».

Η διαδικασία είναι εξαιρετικά απλή: Το έντυπο Ε8 υποβάλλεται μέσω κινητού τηλεφώνου με αποστολή μηνύματος υπό την προϋπόθεση ότι ο εργοδότης έχει δηλώσει αριθμό κινητού τηλεφώνου ανά παράρτημα στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ. Ο εργοδότης, ή τα εξουσιοδοτημένα από αυτόν πρόσωπα, είναι αποκλειστικά υπεύθυνα για τη δήλωση του αριθμού κινητού τηλεφώνου, καθώς και για τη δήλωση τυχόν μεταβολής αυτού.

Με την ολοκλήρωση της υποβολής του εντύπου Ε8, μέσω κινητού τηλεφώνου, με αποστολή μηνύματος, αποδίδεται και αποτυπώνεται αριθμός πρωτοκόλλου και ημερομηνία υποβολής και αποτελεί για τον εργοδότη αποδεικτικό υποβολής του.

Η ηγεσία του Υπουργείου Εργασίας προβαίνει στις ανωτέρω ενέργειες, καθώς στο ΣΕΠΕ το 2018 φτάνουν κατά εκατοντάδες καταγγελίες για επιχειρήσεις που δεν πληρώνουν την υπερεργασία στους εργαζόμενους τους. Σημειωτέον ότι  η υπερεργασία είναι η εργασία από την 41η-45η ώρα σε εβδομαδιαία βάση, που αμείβεται με προσαυξημένο ωρομίσθιο, κατά 20%.

Αυτό που έκανε η κ. Αχτσίογλου τότε ήταν απλά να υποχρεώσει τους εργοδότες, με ένα απλό SMS από το κινητό τους, να δηλώνουν την παρεχόμενη επιπλέον εργασία (υπερεργασία), πριν από την έναρξη εργασίας, ώστε να εξασφαλίζεται η δυνατότητα ελέγχου από το ΣΕΠΕ.

Πρακτικό αποτέλεσμα της υπουργικής απόφασης ήταν, ξαφνικά το 2018, να εμφανιστούν επιπλέον 1.000.000 ώρες υπερεργασίας, που δεν δηλώνονταν στο σύστημα μέχρι τότε και αντιστοιχούσαν σε απλήρωτη εργασία χιλιάδων εργαζομένων!

Ποιοι ήταν όμως οι «συνήθεις ύποπτοι»;

Μετά από έλεγχο που πραγματοποιήθηκε στα κεντρικά γραφεία της τράπεζας Πειραιώς τον Σεπτέμβριο του 2018, διαπιστώθηκε η παράβαση της υπερωριακής απασχόλησης για 109 εργαζόμενους. Ο έλεγχος πραγματοποιήθηκε αφού υπήρξαν πολλές καταγγελίες προς το ΣΕΠΕ, που αφορούσαν εργασιακές παραβάσεις που συμβαίνουν στη συγκεκριμένη τράπεζα. Το πρόστιμο κρίθηκε ότι πρέπει να είναι της τάξης των 15.000 ευρώ ανά εργαζόμενο, γεγονός που σημαίνει ότι η τράπεζα καλείτο να καταβάλλει το ποσό του 1.635.000 ευρώ. Τον Σεπτέμβριο του 2019, ο πρώην Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων κ. Βρούτσης, εκδίδει νέα τροποποιητική ΥΑ, με την οποία επαναβεβαιώνει την υποχρέωση των εργοδοτών να προαναγγέλλουν την υπερεργασία (ΥΑ Αριθμ. 40331/Δ1.13521/2019 (ΦΕΚ 3520/Β/19-9-2019).

Αυτήν την ΥΑ του κ. Βρούτση έρχεται τώρα να αλλάξει ο κ. Χατζηδάκης παραθέτοντας αστεία επιχειρήματα, ότι δήθεν δηλαδη πρόκειται «για μια γραφειοκρατική διαδικασία και ότι το νόμιμο ωράριο καλύπτει την υπερεργασία».

Τα ερωτήματα είναι πολλά:

1. Πως είναι γραφειοκρατική και σύνθετη μια διαδικασία που γίνεται σε λίγα δευτερόλεπτα, μέσω κινητού τηλεφώνου από τον εργοδότη;
2. Γιατί παραμένει η προαναγγελία των υπερωριών και όχι της υπερεργασίας, αφού και στις δύο περιπτώσεις έχουμε υπέρβαση των χρονικών ορίων εργασίας που συνεπιφέρουν πρόσθετη αμοιβή των εργαζομένων;
3. Ο κ. Βρουτσης συμφωνεί άραγε με τις αλλαγές αυτές ή ήταν «γραφειοκράτης» όταν θέσπιζε αντίστοιχη υποχρέωση το 2019;
4. Πως θα ελέγχει εφεξής το ΣΕΠΕ τις παραβάσεις ωραρίου, ειδικά κατά τη διάρκεια της πανδημίας που οι έλεγχοι με φυσική παρουσία είναι  από δύσκολοι έως αδύνατοι;
5. Πως θα εξασφαλίζουν οι τηλεργαζόμενοι την πληρωμή της υπερεργασίας, όταν το ΣΕΠΕ είναι εξαιρετικά δύσκολο να κάνει ελέγχους στις  οικείες των εργαζομένων;
6. Ποιο αποδεικτικό μέσο θα έχουν οι εργαζόμενοι να επικαλεστούν, αφού το έντυπο Ε8 παύει να υφίσταται, για να αποδείξουν την επιπλέον εργασία τους;
7. Μήπως η κυβέρνηση σχεδιάζει να καταργήσει και την προαναγγελία των υπερωριών, όπως έκανε κατά την περίοδο της πανδημίας «για λόγους γραφειοκρατίας»;
8. Με την κατάργηση της προαναγγελίας της υπερεργασίας θα έχουμε χιλιάδες εργαζόμενους που θα εργάζονται αντί για 8ώρο, 9ώρο και μάλιστα άνευ επιπλέον αμοιβής;
9. Γιατί  η κυβέρνηση δεν καταργεί τον πρωτοφανή για τα ευρωπαϊκά δεδομένα  θεσμό της υπερεργασίας, ώστε η υπερεργασία να εξισωθεί με τις υπερωρίες με την νόμιμη προσαύξηση του 40% που ισχύει σήμερα;
10. Τέλος, σύμφωνα  με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε η Eurostat, η μεγαλύτερη αύξηση στον όγκο των πραγματικών ωρών εργασίας στην Ευρώπη κατά το πρώτο τρίμηνο του 2021 παρατηρήθηκε στην Ελλάδα (+18,0%). Ποια θεωρεί η κυβέρνηση ότι θα είναι η επίδραση της συγκεκριμένης πρωτοβουλίας στη ζωή των εργαζομένων της χώρας .

Μετά τις απλήρωτες υπερωρίες, την κατάργηση του 8ωρου και την διάλυση του ΣΕΠΕ που επέβαλε ο «νόμος Χατζηδάκη», η κυβέρνηση γυρίζει τους εργαζόμενους πολλές δεκαετίες πίσω. Την ώρα που η υπόλοιπη Ευρώπη συζητάει τη μείωση ωρών εργασίας χωρίς μείωση μισθού (βλ. «35ωρο») η ελληνική κυβέρνηση εμμένει σε αποτυχημένες «νεοθατσερικές» πολιτικές.