"Όχι στην κλοπή της εργασίας των αγροτών/ισσών και των εργαζομένων από τις πολυεθνικές": Κοινή Ανακοίνωση Ευρωπαίων Αγροτών - Πώς «ξεριζώνονται» οι μικρομεσαίοι αγρότες

 

Πηγή: Libération

Επιμέλεια: Αντωνία Πάνου

KΟΙΝΗ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ που συνυπογράφεται από τους:

• Sophie Binet, Γενική Γραμματέα της CGT,
• Laurence Marandola, εκπρόσωπο της Confédération Paysanne,
• Murielle Guilbert και τον Simon Duteil, συν-εκπροσώπους της Solidaires,
• Benoit Teste, Γενικό Γραμματέα της FSU
• και τον Pierre Thomas, Πρόεδρο της Modef.

Αγροτική κρίση

Η κινητοποίηση του αγροτικού κόσμου αποκαλύπτει ένα σκάνδαλο.

Από τη μία πλευρά, όλο και περισσότεροι αγρότες δεν ζουν πλέον από την εργασία τους.

Από την άλλη, οι τιμές των τροφίμων εκτοξεύονται στα ύψη και όλο και περισσότεροι εργαζόμενοι δυσκολεύονται να φάνε σωστά.

Γιατί συμβαίνει αυτό; Επειδή ο πλούτος συγκεντρώνεται από το χρηματοπιστωτικό σύστημα, τις πολυεθνικές εταιρείες τροφίμων και τις εταιρείες διανομής (τα σούπερ μάρκετ), των οποίων τα περιθώρια κέρδους φτάνουν σε επίπεδα ρεκόρ. Πρόκειται για τους ίδιους ανθρώπους, τα αφεντικά της βιομηχανίας τροφίμων και τα αφεντικά των εταιρειών λιανικού εμπορίου διατροφικής αλυσίδας , που συνεργάζονται για να ρίχνουν τους μισθούς των αγροτών και να εκμεταλλεύονται τους υπαλλήλους τους. Οι αιτίες της κακοδαιμονίας είναι οι ίδιες και τα αιτήματα είναι τα ίδια: να ζούμε αξιοπρεπώς από το επάγγελμά μας.

Καλούμε τους εργαζόμενους και τους αγρότες να ενωθούν για να βάλουν τέλος στην κλοπή της εργασίας τους από τις πολυεθνικές και τους μετόχους.

Το οργισμένο κίνημα των αγροτών/ισσών πρέπει να οδηγήσει σε μια ανατίμηση της εργασίας

Ας μην ξεχνάμε: κατά τη διάρκεια του Covid, οι θέσεις εργασίας στη δημόσια φροντίδα χειροκροτήθηκαν: αγρότες/ισσες, προσωπικό υγείας και φροντίδας, συλλέκτες απορριμμάτων, οδηγοί φορτηγών, ταμίες και δάσκαλοι.

Πού βρίσκονται σήμερα αυτοί οι εργαζόμενοι; Γίνεται όλο και πιο δύσκολο να έχει κανείς στέγη, φαγητό και ένα αξιοπρεπές βιοτικό επίπεδο! Για να μην αναφέρουμε την άδικη και άνιση συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση, για την οποία οι αγρότες έχουν κινητοποιηθεί μαζί με τους εργαζόμενους, παρέχοντας τρόφιμα από τα αγροκτήματά τους για να «τροφοδοτήσουν τον αγώνα».

Ο δημόσιος διάλογος για τις συνθήκες εργασίας και τα επίπεδα αμοιβών των αγροτών/ισσών πρέπει να δώσει τη δυνατότητα να αναπροσανατολιστούν οι δημόσιες πολιτικές ώστε να εξυπηρετούν το γενικό συμφέρον και τους εργαζόμενους/ες της γης. Αν δεν υπάρχουν εργαζόμενοι αγρότες/ισσες, δεν θα υπάρχει φαγητό στο πιάτο μας. Τελεία και παύλα.

Αυτοί οι άνδρες και οι γυναίκες που σηκώνονται αχάραγα κάθε μέρα, φροντίζουν τη γη και τα ζώα, είναι απαραίτητοι για όλους/ες μας, αν θέλουμε να είμαστε σε θέση να πραγματοποιήσουμε τις ατομικές ή συλλογικές δραστηριότητες της καθημερινής ζωής.

Κατά βάθος όλος ο κόσμος το ξέρει καλά…Ωστόσο, ένα σημαντικό ποσοστό αγροτών ζει κάτω από το όριο της φτώχειας, χρεωμένο και εξαρτημένο από ένα απάνθρωπο οικονομικό σύστημα.

Όσο για τους εργάτες γης και τους εποχικούς εργάτες, συνδυάζουν ανασφάλεια, χαμηλούς μισθούς και σκληρή δουλειά. Ο αγροτικός κόσμος είναι κατά μία έννοια «ξεκομμένος», επειδή τα κοινωνικά δικαιώματα που παρέχονται σε αυτό το επάγγελμα είναι πολύ πενιχρά: κανένα δικαίωμα ανάπαυσης, άθλιες συντάξεις, ιδιαίτερα για τις γυναίκες αγρότισσες, δραματική μείωση των δημόσιων υπηρεσιών στην ύπαιθρό μας… Είναι σκάνδαλο!

Η μόνη απάντηση που παίρνουν είναι ότι οφείλουν να αγωνιστούν για να γιγαντωθούν.

Για να προσπαθήσουν να κερδίσουν ένα αξιοπρεπές εισόδημα, πρέπει να παράγουν όλο και περισσότερο, να επεκταθούν και να χρεωθούν. Ως αποτέλεσμα, οι αγρότες βρίσκονται εξαρτημένοι από τις αγροτικές βιομηχανικές επιχειρήσεις, με δεμένα τα χέρια και τα πόδια και μετατρέπονται σε “αγροδιαχειριστές” με τη λογική των αφεντικών.

Είμαστε έτοιμοι να δούμε τον κόσμο της γεωργίας να συνεχίζει να χάνεται μπροστά στα μάτια μας, με απώτερο στόχο τη μετεγκατάσταση της γαλλικής φάρμας; Τα τελευταία πενήντα χρόνια, η έκταση των γεωργικών εκμεταλλεύσεων έχει πολλαπλασιαστεί επί τέσσερα και ο αριθμός των αγροτών έχει διαιρεθεί δια τέσσερα. Ποιο είναι το νόημα αυτής της κούρσας προς τον γιγαντισμό; Ποιο είναι το νόημα του να εξαναγκάζονται οι Γάλλοι αγρότες να παράγουν όλο και περισσότερο προκειμένου να κατακλύσουν τις αναδυόμενες χώρες με κοτόπουλα εντατικής εκτροφής και γάλα σε σκόνη;

Η ιστορία ξεκίνησε με αυτή τη λογική της φιλελευθεροποίησης που υποστηρίζει ο ΠΟΕ. Η γαλλική βιομηχανία δεν μπόρεσε να αντισταθεί στο κοινωνικό και περιβαλλοντικό ντάμπινγκ. Το γαλλικό εργοστάσιο μετεγκαταστάθηκε. Οι εργαζόμενοι πλήρωσαν το τίμημα. Και οι αγρότες έχουν ήδη πληρώσει βαρύ τίμημα. Ήρθε η ώρα να γίνει η ρήξη με το δόγμα του ελεύθερου εμπορίου, το οποίο πνίγει τόσο το γεωργικό και διατροφικό σύστημα, όσο και τον αγροτικό κόσμο, φέρνει τους εργαζόμενους σε όλο τον κόσμο αντιμέτωπους και συμπαρασύρει τα κοινωνικά δικαιώματα και περιβαλλοντικά πρότυπα προς τα κάτω.

Η λύση του προβλήματος: Η αναγνώριση της εργασίας και το τέλος της εμπορευματοποίησης της γεωργίας

Η ορθή απάντηση στην κινητοποίηση των αγροτών βρίσκεται στην αναγνώριση της εργασίας και στο τέλος της εμπορευματοποίησης της γεωργίας.

Πρέπει να επιβληθεί μια ελάχιστη τιμή για την προστασία των αγροτών από τις πολυεθνικές. Είναι καιρός να εξαρτηθεί η είσοδος πρώτων υλών και αγαθών στην ευρωπαϊκή αγορά από τη συμμόρφωση με περιβαλλοντικά και κοινωνικά πρότυπα. Είναι καιρός να εναρμονιστούν, ως προς το καλύτερο, τα κοινωνικά και περιβαλλοντικά δικαιώματα σε όλη την Ευρώπη.

Αντ’ αυτού, για να αποφύγουν την αμφισβήτηση των εισοδημάτων της αγροτοβιομηχανίας, η κυβέρνηση και τα μεγάλα αφεντικά των αγροτικών εκμεταλλεύσεων εκτρέπουν τη συζήτηση στα περιβαλλοντικά πρότυπα. Η αμφισβήτησή τους θα ήταν ένα δραματικό βήμα προς τα πίσω. Μέσω της εργασίας τους, οι αγρότες έχουν άμεσο αντίκτυπο στη μισή επιφάνεια της Γαλλίας, στην υγεία μας, στα τρόφιμά μας, στο νερό μας – εν ολίγοις, στην καθημερινή μας ζωή. Χτυπημένοι σκληρά από τον αυξανόμενο αριθμό φυσικών καταστροφών, πληρώνουν επίσης υψηλό τίμημα για τη ρύπανση: ο καρκίνος είναι η κύρια αιτία θανάτου μεταξύ των αγροτών/ισσών .

Ακριβώς όπως οι εργαζόμενοι στα αυτοκίνητα υποφέρουν από τη μετεγκατάσταση της βιομηχανίας τους με το πρόσχημα της περιβαλλοντικής αλλαγής, έτσι και οι αγρότες έχουν να αντιμετωπίσουν τον πολλαπλασιασμό των περιβαλλοντικών προτύπων, τα οποία θεωρούν εμπόδιο στην ήδη δύσκολη καθημερινότητά τους. Η αντιπαράθεση κοινωνικών και περιβαλλοντικών ζητημάτων είναι το αδιέξοδο στο οποίο ευδοκιμούν η ακροδεξιά και οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές.

Πώς μπορούμε να το ξεπεράσουμε αυτό και να αντιμετωπίσουμε την κοινωνική και οικολογική έκτακτη ανάγκη κατά μέτωπο και από κοινού; Έχοντας επιτέλους το θάρρος να τα βάλουμε με το κεφάλαιο!

Όλο και περισσότεροι Γάλλοι θέλουν να τρώνε ποιοτικό φαγητό αλλά δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να το αγοράσουν.

Όλο και περισσότεροι αγρότες θέλουν να αλλάξουν τον τρόπο που παράγουν υιοθετώντας αγρο-οικολογικές πρακτικές, αλλά δεν έχουν αρκετή υποστήριξη για να κάνουν αυτή τη δαπανηρή μετάβαση.

Πρέπει να αυξήσουμε τους μισθούς και την αξία της εργασίας, να επανεξετάσουμε την κατανομή των επιδοτήσεων και να προβούμε σε μια εκ βάθρων αναθεώρηση του γεωργικού μοντέλου. Αυτά είναι τα ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε αν θέλουμε να δώσουμε τη δυνατότητα σε όλους να ζουν από τη δουλειά τους και να τρώνε ποιοτικά τρόφιμα που παράγονται τοπικά!

Το άρθρο αυτό δημοσιεύθηκε στη Libération την 1η Φεβρουαρίου 2024 με τίτλο “Non au vol du travail des agriculteurs et des salariés par les multinationales” (Όχι στην κλοπή της εργασίας των αγροτών και εργαζομένων από τις πολυεθνικές).

ΠΗΓΗ

*** 

Πώς ο καπιταλισμός «ξεριζώνει» τους μικρομεσαίους αγρότες

 

Γιώργος Μιχαηλίδης

 

Όταν, στη δεκαετία του ’70, ο υπουργός Γεωργίας των ΗΠΑ, Ερλ Μπουτζ, είπε τη φράση «Μεγάλωσε ή Φύγε», απευθυνόμενος στον αγροτικό πληθυσμό της χώρας, ουσιαστικά προδιέγραφε τη μελλοντική τάση με βάση την ανάγκη αυξημένης παραγωγικότητας στον σύγχρονο καπιταλισμό. Προφανώς, οι αυξημένες απαιτήσεις για τρόφιμα ενός πλανήτη του οποίου ο πληθυσμός έχει διπλασιαστεί κατά τα τελευταία πενήντα χρόνια είναι δεδομένες. Σε αντίθεση, όμως, με τη συλλογικοποιημένη αντιμετώπιση της αγροτικής παραγωγής, την οποία προτάσσει η σοσιαλιστική λογική, στον σύγχρονο καπιταλισμό το βάρος πέφτει ατομικά στον εκάστοτε παραγωγό. Ο τελευταίος, ως ιδιώτης-επιχειρηματίας οφείλει να βρει τρόπους επέκτασης και μεγέθυνσης της παραγωγής του ή τελικά να πουλήσει τη γη του και να αποσυρθεί από τον αγροτικό τομέα.

Τα στοιχεία μιλούν από μόνα τους. Εδώ και μισό αιώνα, η τάση αναδιανομής της γης προς όφελος των πολλών, η οποία εμφανίστηκε ως αποτέλεσμα των αγώνων των αγροτών και της αποαποικιοποίησης, αντιστρέφεται. Παρ’ ότι το 80% των αγροτών σήμερα εξακολουθούν να θεωρούνται μικροϊδιοκτήτες, το σημαντικό στοιχείο είναι ότι – σύμφωνα με στοιχεία της Oxfam – το 1% των μεγάλων αγροκτημάτων καταλαμβάνει το 70% της καλλιεργήσιμης γης παγκοσμίως.

Με τον πληθυσμό της Γης να αναμένεται να αυξηθεί κατά δύο ακόμα δισεκατομμύρια τα επόμενα 25 χρόνια, η ανάγκη για αύξηση της παραγωγής αλλά και τα περιθώρια κερδοφορίας στον τομέα των τροφίμων αυξάνονται. Η πλειονότητα του αγροτικού πληθυσμού σε παγκόσμιο επίπεδο βλέπει τις τιμές των τροφίμων να ανεβαίνουν ενώ τα έσοδά της χαμηλώνουν και τα πολλαπλασιαζόμενα ακραία καιρικά φαινόμενα έχουν ανεξέλεγκτες επιπτώσεις στην παραγωγή. Στην Ινδία και αλλού, οι αγρότες ζητούν την προστασία τους από τα καρτέλ τροφίμων με τη θέσπιση ελάχιστης τιμής για τα αγροτικά προϊόντα. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, προστίθενται οι στρεβλώσεις που γεννά ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι γεωπολιτικές προτεραιότητες των κρατών καθώς και η μετακύλιση του κόστους της «πράσινης μετάβασης» και των διεθνών εμπορικών συμφωνιών της ΕΕ στους ώμους των αγροτών.

Ουσιαστικά, ο τρόπος λειτουργίας της καπιταλιστικής αγοράς δεν χωράει τη μικρή αγροτική παραγωγή. Με άλλα λόγια, σήμερα, καθώς οι μεγάλες εταιρείες ελέγχουν ολοένα και περισσότερο τους σπόρους, τα φυτοφάρμακα, τη γη, τις τιμές και τη διάθεση των προϊόντων μπορούμε κάλλιστα να αφαιρέσουμε την προοπτική του «μεγάλωσε» από το αρχικό δίλημμα και να κρατήσουμε μόνο το «φύγε». Εκτός κι αν τα φαινόμενα αντίστασης που ξεπηδούν σε όλο τον κόσμο αποκτήσουν ανώτερη ποιότητα.

ΠΗΓΗ