 |
| AΝΑΣΤΑΣΗΣ ΝΑΡΕΚΙΑΝ/EUROKINISSI |
Υπερτουρισμός: η ευλογία που γίνεται κατάραΑπό το «welcome» στο «go home»
«Τουρίστες, πηγαίνετε σπίτια σας» - ποιος θα το έλεγε κάποιες δεκαετίες πριν πως τα εισοδήματα από τους επισκέπτες δεν θα ήταν αρκετό κίνητρο πια για τους ντόπιους στην Ισπανία, οι οποίοι τους τελευταίες μήνες διαδηλώνουν μαζικά ενάντια στην αλλοτινή ευλογία που εξελίχθηκε σε κατάρα για τις ζωές τους. Στην Ελλάδα, που καταρρίπτει μετά το τέλος της πανδημίας το ένα ρεκόρ μετά το άλλο στην αγορά του τουρισμού, μπορεί ακόμα οι ντόπιοι να μην υποφέρουν όπως οι Ισπανοί (άλλωστε είναι εντελώς διαφορετικά τα μεγέθη), οι πρώτες επιπτώσεις του υπερτουρισμού ωστόσο έχουν γίνει ήδη ορατές.
Ισως ο τουρισμός να είναι πια και η μόνη βαριά βιομηχανία που έχει απομείνει στη χώρα, ωστόσο, πέρα από τη συμβολή του στο ΑΕΠ (κι εδώ χωράει μια μεγάλη συζήτηση για το ποιος στα αλήθεια καρπώνεται αυτά τα κέρδη), μπαίνουν επιτακτικά μια σειρά από άλλα ερωτήματα, όπως πόσο προετοιμασμένοι είναι οι προορισμοί για να υποδεχθούν τόσο κόσμο, αν έχουν τις κατάλληλες υποδομές, πόση είναι η φέρουσα ικανότητα κάθε περιοχής, πόσο επαρκούν οι υποδομές και τα οδικά δίκτυα, πόσα νέα κτίσματα αντέχουν οι δημοφιλείς προορισμοί και -κυρίως- πώς προστατεύεται το φυσικό περιβάλλον. Κι όλα αυτά ενώ η κλιματική κρίση μάς δείχνει ήδη το άγριο πρόσωπό της, με παρατεταμένους καύσωνες και λειψυδρία που καθιστούν το νερό πολύτιμο και εν ανεπαρκεία αγαθό - χαρακτηριστικό είναι πρόσφατο δημοσίευμα του πρακτορείου Reuters για την Κάρπαθο και τη Νάξο, που προσπαθούν να αντιμετωπίσουν την έλλειψη νερού περιμένοντας την κορύφωση της τουριστικής σεζόν.
Ο Συνήγορος του Πολίτη, για πρώτη φορά στην ιστορία του, φέτος παρουσίασε μια ειδική έκθεση με την οποία ανατέμνει την τουριστική ανάπτυξη στη χώρα μας, όπου τονίζεται:
«Οι πιέσεις που ασκεί ο τουρισμός στο περιβάλλον συνδέονται με την αλλαγή χρήσεων γης (εξαιτίας της δημιουργίας νέων υποδομών και άλλων εγκαταστάσεων για τουριστική χρήση) και συγκεκριμένα με την επέκταση του αστικού περιβάλλοντος εις βάρος του φυσικού. Αυτή η εξέλιξη έχει ιδιαίτερες συνέπειες όταν γίνεται εις βάρος περιοχών που είναι σημαντικές για την περιβαλλοντική ισορροπία, και ειδικά για την κλιματική αλλαγή. Στις περιπτώσεις των αστικών περιοχών, κυριαρχούν οι κοινωνικο-πολιτιστικές επιπτώσεις, με την εξάπλωση τουριστών σε περιοχές που παλιότερα εξυπηρετούσαν κυρίως τη μόνιμη κατοικία και την αλλοίωση της πολυλειτουργικής φυσιογνωμίας της γειτονιάς».Ο Συνήγορος κάνει ειδική αναφορά στα νησιά και στην υπερκατανάλωση των περιορισμένων πόρων τους και οι δήμαρχοι μοιάζει να απηχούν τη φωνή του, εκπέμποντας σήμα κινδύνου (in.gr, 10.07.2024): η Σαντορίνη προσπαθεί να τα βγάλει πέρα με εκατομμύρια τουρίστες (3,4 ήταν πέρυσι), ενώ οι επισκέπτες της κρουαζιέρας κάποιες μέρες θα ξεπερνούν τους 8.000, ο δήμαρχος Σερίφου ζητάει όρια για την υπερδόμηση κι ο συνάδελφός του στη Φολέγανδρο λέει πως το νησί αντιμετωπίζει πολλαπλά προβλήματα με τις υποδομές ύδρευσης και αποχέτευσης, αλλά και τη διαχείριση των σκουπιδιών, καθώς ο ΧΥΤΑ, ενώ ήταν σχεδιασμένος να αντέξει 70 χρόνια, γεμίζει πολύ γρήγορα.
Αλλά και ο δήμαρχος Αθηναίων Χάρης Δούκας εξήγησε («Κ», 21/4/2024) τι σημαίνει για την Αθήνα να υποδέχεται αμέτρητους επισκέπτες (μόνο το 2023 6,5-7 εκατομμύρια, όπως αναφέρει): «Οι απαιτήσεις για υπηρεσίες και υποδομές αυξάνονται με αλματώδεις μάλιστα ρυθμούς, τα μέσα που διαθέτουμε για να ανταποκριθούμε μειώνονται επίσης με αλματώδεις ρυθμούς, γεγονός που δημιουργεί σοβαρές δυσλειτουργίες στην πόλη και στο ίδιο το τουριστικό προϊόν».
«Τα τελευταία χρόνια, η Αθήνα, όπως και άλλες πόλεις της Νότιας Ευρώπης, έχει αντιμετωπίσει τις αρνητικές επιπτώσεις της μαζικής, απρογραμμάτιστης εισροής του τουρισμού, που μετατράπηκε από μονοήμερη στάση σε προορισμό για city break όλο τον χρόνο», μας λέει ο δρ Δημήτρης Πέττας, ανώτερος ερευνητής στο Ινστιτούτο Αστικού και Περιφερειακού Σχεδιασμού του Τεχνικού Πανεπιστημίου του Βερολίνου. «Αυτή η μετατόπιση οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην άνοδο της ψηφιακά διαμεσολαβημένης αγοράς βραχυχρόνιων μισθώσεων, η οποία συνέβαλε σημαντικά σε διαδικασίες υπερεθνικού εξευγενισμού, επιταχύνοντας την εμπορευματοποίηση και τη χρηματιστικοποίηση της κατοικίας», ξεκινά την ανάλυσή του ο Δ. Πέττας, για να ξεδιπλώσει μια σειρά από προβλήματα που επιδεινώνουν τη ζωή στην πόλη:
«Ο αντίκτυπος της τουριστικοποίησης επεκτείνεται πέρα από την αγορά κατοικίας, επηρεάζοντας το ευρύτερο αστικό περιβάλλον. Αυτό περιλαμβάνει τη δημιουργία καταναλωτικών “φουσκών” που απευθύνονται αποκλειστικά σε βραχυχρόνιους κατοίκους, τη μετατροπή των οικιστικών γειτονιών σε “ζώνες διασκέδασης”, την αυξημένη επιβάρυνση των δημόσιων υποδομών και την υποβάθμιση των τοπικών πολιτιστικών τοπίων». Κατά τον έμπειρο ερευνητή, «η Αθήνα αποτελεί παράδειγμα για τις αρνητικές επιπτώσεις της τουριστικοποίησης, ιδίως όταν δεν υπάρχουν κανονισμοί και πολιτικές που να εμποδίζουν το αστικό περιβάλλον να μετατραπεί σε προνομιακή παιδική χαρά για τους οικονομικούς παράγοντες και να εξασφαλίζουν οικονομικά προσιτή στέγαση για τους κατοίκους. Αντιθέτως, οι ελληνικές αρχές έχουν υποστηρίξει ενεργά τις σχετικές τάσεις, για παράδειγμα μέσω πρωτοβουλιών όπως τα προγράμματα Golden Visa και Digital Visa».
Οπως αναφέρει ο Δ. Πέττας, είναι η στιγμή να αναστοχαστούμε: «Η ταχεία εξάπλωση της τουριστικοποίησης στις ευρωπαϊκές πόλεις καλεί τις τοπικές αρχές, τα κοινωνικά κινήματα και τους κατοίκους να επανεξετάσουν ένα κρίσιμο ερώτημα, δηλαδή “Ποιον εξυπηρετούν οι πόλεις;”. Ενώ το δικαίωμα στην πόλη υπονομεύεται για τους μακροχρόνιους κατοίκους, ιδίως τους μη προνομιούχους, ασκείται όλο και περισσότερο από τις κινητικά ανώτερες και μεσαίες τάξεις, οι οποίες αξιοποιούν την οικονομική τους δύναμη ως τουρίστες, lifestyle μετανάστες και απομακρυσμένοι εργαζόμενοι».
Η πόλη-μνημείο του Ναυπλίου μεταμορφώνεται σε ένα τουριστικό λούνα παρκ
Συνέντευξη: Δέσποινα Γκάτζιου - Τάκης Πασσαλής, μέλη του συλλόγου κατοίκων της παλιάς πόλης Ναυπλίου
To Ναύπλιο είναι μια από τις ιστορικότερες και ομορφότερες πόλεις της Ελλάδας. Αυτή η πόλη-μνημείο ακόμα και σήμερα διατηρεί τη γοητεία της, με την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική και το πλήθος των ιστορικών σημείων της. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια το πλήθος των επισκεπτών που δέχεται και η εικόνα του ιστορικού της κέντρου οδηγούν πολλούς να μιλούν για ένα «τουριστικό λούνα παρκ» που χάνει ραγδαία τον ιδιαίτερο χαρακτήρα του. Τα κτίρια παραμένουν στο ιστορικό κέντρο, ωστόσο αυτό αδειάζει από τους μόνιμους κατοίκους του, που από μερικές χιλιάδες απέμειναν μόνο μερικές δεκάδες - ωστόσο είναι αποφασισμένοι να αμυνθούν στο κύμα υπερτουρισμού που σκάει κυριολεκτικά στις αυλές τους.
Υστερα από πολλές συζητήσεις από το Πάσχα του 2023, συνδημότες που μοιράζονται ίδια προβλήματα και ανησυχίες αποφάσισαν να φτιάξουν έναν σύλλογο για να έχουν, όπως μας εξηγούν, «καλύτερη δυνατότητα παρέμβασης απέναντι σε μια κατάσταση που έχει γίνει καθεστώς και συντηρείται εδώ και χρόνια στον δήμο και στη γενικότερη διοίκηση της πόλης (Αστυνομία, Αρχαιολογία, Περιφέρεια κ.λπ.)», επιδιώκοντας «γενικότερα υποστήριξη από φίλους, οργανώσεις, ιδρύματα ανά την Ελλάδα αλλά και το εξωτερικό». Μιλάμε με τη Δέσποινα Γκάτζιου και τον Τάκη Πασσαλή, μέλη κι οι δυο τους της προσωρινής διοικούσας επιτροπής του συλλόγου.
 |
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΠΑΛΑΙΑΣ ΠΟΛΗΣ ΝΑΥΠΛΙΟΥ |
● Το Ναύπλιο για εμάς τους επισκέπτες φαντάζει ο ιδανικός ρομαντικός προορισμός. Πώς είναι η καθημερινότητα για εσάς τους μόνιμους κατοίκους της παλιάς πόλης;
Η Παλιά Πόλη το 1840 στην ακμή της είχε 10.000 κατοίκους, σήμερα ζήτημα είναι να έχει 100. Ομως είναι ένα οικονομικό χρυσωρυχείο. Η νέα πόλη έχει 13.000 άτομα πληθυσμό. Πάγιο αίτημα όλων των παρελθουσών δημοτικών αρχών ήταν να αρθούν οι περιορισμοί στις χρήσεις γης και να ανοίγουν παντού καφετέριες και εστιατόρια. Το προεδρικό διάταγμα της 30/12/1988 έθετε ειδικούς όρους και περιορισμούς δόμησης στο παραδοσιακό τμήμα και έθετε τους κανόνες βάσει των οποίων θα δίνονταν οι άδειες λειτουργίας επιχειρήσεων εστίασης, διασκέδασης κ.λπ.
Οι κανόνες αυτοί όμως δεν εφαρμόστηκαν ή εφαρμόστηκαν πλημμελώς, με αποτέλεσμα τη μετατροπή του ιστορικού κέντρου σε ένα μεγάλο πολυκατάστημα με πανσιόν, καφετέριες-μπαρ, κατάσταση η οποία δυστυχώς χρόνο με τον χρόνο βαίνει επιδεινούμενη με αρνητικές συνέπειες στην καθημερινότητα όσων επιμένουν να ζήσουν και να λειτουργήσουν στον τόπο τους. Ποτέ δεν μελετήθηκε πώς μπορεί να λειτουργήσει ιδανικά η Παλιά Πόλη του Ναυπλίου, όπως έχουν κάνει άλλοι σύγχρονοι δήμοι στο εξωτερικό, ποτέ δεν υπήρξε μια ολική αντιμετώπιση των προβλημάτων που υπάρχουν, ποτέ δεν έγινε μια ολοκληρωμένη προσπάθεια επίλυσης των ζητημάτων που αντιμετωπίζει ο τουριστικός πνεύμονας που διατηρεί αυτόν τον τόπο ζωντανό και οικονομικά εύπορο.
Μετατροπή του ιστορικού κέντρου σε ένα μεγάλο πολυκατάστημα με πανσιόν, καφετέριες-μπαρ, κατάσταση η οποία δυστυχώς χρόνο με τον χρόνο βαίνει επιδεινούμενη, με αρνητικές συνέπειες στην καθημερινότητα όσων επιμένουν να ζήσουν και να λειτουργήσουν στον τόπο τους
● Ποια είναι τα προβλήματα που ανακύπτουν;
Τα Σαββατοκύριακα ή τα τριήμερα ή τα βράδια του καλοκαιριού, η Παλιά Πόλη γίνεται ένα απέραντο, χωρίς κανόνες, πάρκινγκ και δεν «ανοίγει μύτη». Πεζόδρομοι, πεζοδρόμια ή γραφικά στενάκια γίνονται δύσβατα λόγω τραπεζοκαθισμάτων που τοποθετούνται έτσι, χωρίς κανόνες ή έλεγχο από τις αρμόδιες αρχές.
Σιγά σιγά –δυστυχώς– η ασυδοσία επεκτείνεται και στην παραδοσιακή αρχιτεκτονική της Παλιάς Πόλης, την οποία διαφύλαξε σε μεγάλο βαθμό η αείμνηστη αρχαιολόγος Ευαγγελία Δεΐλάκη, μια γυναίκα που είχε όραμα να διατηρήσει τον ιστορικό χαρακτήρα και δεν φοβήθηκε να τα βάλει με θεούς και δαίμονες.
Ολο και περισσότερα καταστήματα ζητούν και παίρνουν «άδεια επέκτασης ωραρίου μουσικής», αδιαφορώντας αν ενοχλούν τους γείτονες. Μια σειρά εμβληματικά κτίρια έχουν αφεθεί αναξιοποίητα και «σαπίζουν» στην τύχη τους. Καμία δημοτική αρχή δεν εκπόνησε και εφάρμοσε ένα ολιστικό σχέδιο για τη διαφύλαξη, διατήρηση και ανάπτυξη του ιστορικού κέντρου που να παίρνει υπόψη του την τουριστική ανάπτυξη, αλλά και να διαφυλάσσει την καθημερινότητα των κατοίκων του. Εμείς λέμε ναι στην τουριστική ανάπτυξη, αλλά με σχέδιο που δεν θα παραγνωρίζει τον παραδοσιακό χαρακτήρα της πόλης αλλά και την καθημερινότητα των κατοίκων της.
 |
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΠΑΛΑΙΑΣ ΠΟΛΗΣ ΝΑΥΠΛΙΟΥ |
● Μόλις ιδρύσατε έναν σύλλογο. Με ποιον στόχο;
Ο σύλλογός μας ιδρύθηκε με τον χαρακτήρα του κατεπείγοντος, διότι η χώρα δεν αντέχει άλλου είδους εθνικές καταστροφές τύπου Ελευσίνα, Μύκονος, Σαντορίνη και ούτω καθ' εξής. Η συνεχιζόμενη «γαίας ατίμωσις» που εκραύγαζε ο Πικιώνης πρέπει να σταματήσει εδώ και τώρα! Σε αυτόν τον αγώνα δεσμευόμαστε οι κάτοικοι της Παλιάς Πόλης του Ναυπλίου. Δύο είναι οι άξονες των προβλημάτων σε τουριστικές πόλεις-μνημεία, όπως το Ναύπλιο. Ο ένας είναι η κατάργηση του ιστορικού, πολιτιστικού χαρακτήρα της πόλης εξαιτίας της αθρόας προσέλευσης επισκεπτών, οι οποίοι ελάχιστα ενδιαφέρονται για τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της πόλης και την αντιμετωπίζουν ως κούφιο σκηνικό για την άνευ όρων εκτόνωσή τους.
Ο δεύτερος άξονας είναι η βιωσιμότητα τέτοιων πόλεων, δεδομένου ότι ούτε υποδομές υπάρχουν για μεγάλο όγκο τουριστών ούτε μπορούν να υπάρξουν, διότι τέτοιου είδους πόλεις-μνημεία είναι πεπερασμένες από τη φύση τους. Για παράδειγμα, το Ναύπλιο, ενώ αντιμετωπίζει τεράστιο πρόβλημα υδροδότησης ακόμα και για τους κατοίκους του, κατασπαταλά τεράστιες ποσότητες νερού για τις ανάγκες των δεκάδων σκαφών καθημερινά καθώς και των υπεράριθμων καταλυμάτων, Airbnb, εστιατορίων και χώρων υγειονομικού ενδιαφέροντος. Ηδη έχουμε ενημερωθεί από τη ΔΕΥΑΝ (δημοτική επιχείρηση υδροδότησης) ότι το νερό της βρύσης δεν είναι πλέον πόσιμο, λόγω υπερκατανάλωσης! Αν τέτοια φαινόμενα δεν συνιστούν το απόλυτο καμπανάκι αφύπνισης, τότε πώς να προχωρήσουμε σε επίλυση προβλημάτων αισθητικού, πολιτιστικού και πνευματικού χαρακτήρα;
 |
PHOTO: Ana Somavilla Morilla - El Confidencial |
Ωρα μηδέν για την Ισπανία
Μαζικές διαδηλώσεις κατά της τουριστικοποίησης στον βωμό του κέρδους
Ο Πάμπλο έχει κανονίσει να συναντήσει έναν φίλο του για πρωινό στο κέντρο της γενέτειράς του, της Μάλαγας, πριν από τη διαδήλωση, κι όμως δεν μπορεί να βρει το μπαρ, αφού πια καμία ταμπέλα δεν είναι στα ισπανικά. Γνωρίζει ότι η τουριστικοποίηση και η κερδοσκοπία έχουν γίνει κάτι παραπάνω από πραγματικότητα και ξέρει ότι στα 24 του δεν μπορεί πια να ονειρεύεται πως θα αγοράσει κάποτε ένα σπίτι στη γειτονιά του. Περίπου 15.000 άνθρωποι -5.500 σύμφωνα με την Αστυνομία και 25.000 σύμφωνα με τους διοργανωτές- πραγματοποίησαν πριν από λίγες μέρες πορεία που οργάνωσε η Ενωση Ενοικιαστών στους κεντρικούς δρόμους στο ιστορικό κέντρο. «Μάλαγα για να ζήσουμε, όχι για να επιβιώσουμε» είναι ένα σύνθημα που αντιπροσωπεύει την «κρίσιμη κατάσταση» στην οποία βρίσκεται η πόλη.
«Το αφήγημα που προωθούν οι δημόσιες αρχές είναι ένα ψέμα και το μόνο που έχουν καταφέρει είναι να προωθήσουν ένα μοντέλο πόλης όπου το μόνο που έχει σημασία είναι η δυναμική της πόλης μέσω της κερδοσκοπίας», δηλώνει η Kike España, από την Ενωση Ενοικιαστών της Μάλαγας. Διευκρινίζει ότι αυτό που επιδιώκεται με αυτή την κινητοποίηση είναι να δημιουργηθεί μια αφετηρία για την αλλαγή ενός μοντέλου που «πριν από δέκα χρόνια δεν μπορούσε να αμφισβητηθεί».
 |
PHOTO: Ana Somavilla Morilla - El Confidencial |
Οι περιβαλλοντικές και κοινωνικές ομάδες που οργάνωσαν τις μαζικές διαδηλώσεις οι οποίες πραγματοποιήθηκαν στις 20 Απριλίου στα Κανάρια Νησιά ανακοίνωσαν μια νέα «μεγάλη διαδήλωση» μετά το καλοκαίρι σε τουριστικές περιοχές του αρχιπελάγους. Στις πορείες που πραγματοποιήθηκαν στα οκτώ νησιά πριν από δύο μήνες και κάτι, συμμετείχαν περίπου 60.000 άνθρωποι σύμφωνα με την κυβερνητική αντιπροσωπεία και περίπου 200.000 σύμφωνα με τις ενώσεις.
Ο στόχος: να επαναστατήσουν ενάντια σε ένα τουριστικό μοντέλο που, όπως υποστηρίζουν, υπονομεύει τους φυσικούς χώρους και καθιστά αδύνατη την πρόσβαση σε κατοικία και αξιοπρεπή ζωή. Τα αιτήματά τους περιλαμβάνουν ένα μορατόριουμ στον τουρισμό, τον περιορισμό της αγοράς κατοικιών από μη κατοίκους, έναν οικολογικό φόρο και τη διακοπή των έργων που δεν συμμορφώνονται με τους περιβαλλοντικούς και πολεοδομικούς κανονισμούς.
 |
PHOTO: Ana Somavilla Morilla - El Confidencial |
Η κινητοποίηση που ξεκίνησε στα Κανάρια Νησιά έχει εξαπλωθεί στις επαρχίες της Ανδαλουσίας, αλλά και σε πόλεις όπως η Βαρκελώνη. Με σύνθημα «Μείωση του τουρισμού τώρα», στις 6 Ιουλίου διαδηλωτές πραγματοποίησαν πορεία στην πολυσύχναστη παραλιακή περιοχή της πόλης.
Οι διαδηλωτές φώναζαν συνθήματα όπως «Εξω οι τουρίστες από τις γειτονιές μας» και σταμάτησαν μπροστά από ορισμένα ξενοδοχεία, προς έκπληξη των επισκεπτών. Η άνοδος των τιμών των ενοικίων κατά 68% την τελευταία δεκαετία στη Βαρκελώνη, σύμφωνα με το δημοτικό συμβούλιο, οι επιπτώσεις του τουρισμού στον τοπικό εμπορικό ιστό, στο περιβάλλον και στις συνθήκες εργασίας του 1,6 εκατ. κατοίκων απασχολούν τις ομάδες που κινητοποιούνται. Σε διαδήλωση με σύνθημα «Cádiz για να ζήσουμε, όχι για να επιβιώσουμε» συγκεντρώθηκαν περισσότερες από 3.000 γυναίκες για να διεκδικήσουν το δικαίωμα στη στέγαση και να καταγγείλουν την τουριστικοποίηση που έχει ως αποτέλεσμα η πόλη να χάνει την ταυτότητά της.
«Δεν υπάρχει φοβία, πρόκειται για πραγματικά προβλήματα που δεν αφορούν τους τουρίστες, αλλά την επιβολή ορίων στον τομέα», λέει ο Claudio Milano, διδάκτωρ Κοινωνικής και Πολιτιστικής Ανθρωπολογίας και συγγραφέας του βιβλίου «Overtourism and tourism-phobia: Global Trends and local context». Εκτιμά πως η τουριστική κρίση ξεκίνησε το 2008 με την τουριστικοποίηση της καθημερινότητας, αν και επισημαίνει την εμφάνιση πλατφορμών όπως η Uber ή η Airbnb ως σημεία καμπής.
Τσεχία
 |
| © Dreamstime.com |
Η Τσεχική Δημοκρατία είναι μια κεντροευρωπαϊκή και περίκλειστη χώρα, έτσι ο υπερτουρισμός δεν αποτελεί τόσο μεγάλο πρόβλημα, παρά σε λίγες μόνο περιοχές, όπως το ιστορικό κέντρο της πρωτεύουσας, της Πράγας, ή το Český Krumlov, μια πόλη 12.000 κατοίκων, διάσημη για το καλοδιατηρημένο κέντρο της Υστερης Αναγέννησης, που προσελκύει 2 εκατομμύρια τουρίστες ετησίως, ή ορισμένα ορεινά θέρετρα.
Η Πράγα προσπαθεί ενεργά με την ανάπτυξη αντίστοιχου τύπου υποδομών να προσελκύσει έναν διαφορετικό τύπο τουρίστα (ακόμη και πριν από δέκα χρόνια, για παράδειγμα, ένα σημαντικό μέρος των επισκεπτών ήταν νέοι από τη Βρετανία, τη Γερμανία ή τη Δανία, οι οποίοι έρχονταν στην Πράγα μόνο για ένα ή δύο βράδια για να μεθύσουν με την εξαιρετικά φτηνή μπίρα).
Γαλλία
 |
| © Dreamstime.com |
Στη Γαλλία η κατακόρυφη αύξηση των τουριστών μετά το τέλος της πανδημίας έχει οδηγήσει στη λήψη μέτρων σε πολλές φυσικές τοποθεσίες, όπου έχει ήδη οριστεί μέγιστος ημερήσιος αριθμός επισκεπτών, ενώ το κράτος εκδίδει κατευθυντήριες γραμμές για τους τουρίστες και τις τοπικές κοινότητες, προκειμένου να κατανεμηθεί η εποχιακή εισροή πιο ισόρροπα στον χρόνο και στον χώρο.
Οσον αφορά την κρίση στέγασης, η οποία μαίνεται αυτή τη στιγμή, ιδίως στις μεγαλύτερες πόλεις και στο Παρίσι, η λεγόμενη «airbnbisation» έχει παίξει ρόλο. Στις 21 Μαρτίου ψηφίστηκε ένας νέος νόμος που, ανάμεσα σε άλλα μέτρα, μείωσε τα φορολογικά πλεονεκτήματα των ιδιοκτητών ακινήτων που νοικιάζουν βραχυχρόνια έναντι των πλεονεκτημάτων που παρέχονται στις μακροχρόνιες μισθώσεις. Πρόκειται για έναν εθνικό νόμο, αλλά οι τοπικές αρχές έχουν επίσης τη δυνατότητα να αλλάξουν τους κανόνες και το έχουν κάνει σε πολλές πόλεις: στο Μπιαρίτζ ο ιδιοκτήτης ακινήτου που το μισθώνει βραχυχρόνια έχει την υποχρέωση να νοικιάζει ταυτόχρονα ένα άλλο ακίνητο για ελάχιστη διάρκεια ενός έτους ή στη Νίκαια ο ιδιοκτήτης επιτρέπεται να νοικιάσει το ακίνητό του σε τουρίστες για 3 μήνες μόνο αν στη συνέχεια δεχτεί έναν φοιτητή ως ενοικιαστή για τουλάχιστον 9 μήνες.
Ιταλία
Στην Ιταλία ο λεγόμενος «υπερτουρισμός» μετατρέπεται σε πολιτικό ζήτημα. Ενώ οι πολίτες σε τουριστικά κέντρα όπως η Ρώμη, η Φλωρεντία ή η Βενετία τείνουν να είναι εξοργισμένοι και πρόθυμοι να «ανακαταλάβουν» τους χώρους τους, η ακροδεξιά κυβέρνηση προσπαθεί να πιέσει προς την αντίθετη κατεύθυνση, υποστηρίζοντας ότι ο τουρισμός είναι η μεγαλύτερη αξία της Ιταλίας η οποία θα πρέπει να υποστηριχθεί.
 |
© Dreamstime.com |
Με 12 εκατομμύρια επισκέπτες μόνο το 2023, η Βενετία πειραματίστηκε με μια ασυνήθιστη «πολιτική εισιτηρίων» (τα Σαββατοκύριακα από τον Απρίλιο έως τον Ιούλιο του 2024, η είσοδος στην παλιά πόλη με την Πιάτσα Σαν Μάρκο και την Πόντε ντι Ριάλτο κοστίζει 5 ευρώ), η οποία ωστόσο προκάλεσε οργή και απορρίφθηκε ως μια ανούσια, προπαγανδιστική κίνηση. Κατά ειρωνεία της τύχης, ο δήμαρχος Luigi Brugnaro ανήκει στον ίδιο δεξιό συνασπισμό που ηγείται της χώρας και ισχυρίστηκε ότι είναι «υπερήφανος» για την πρωτοβουλία. Το πρόβλημα είναι ακόμη πιο καυτό στη Φλωρεντία και τη Ρώμη, όπου οι κάτοικοι αισθάνονται ήδη καταβεβλημένοι από τις τουριστικές ροές.
Η διοίκηση της Φλωρεντίας φέρεται να σκέφτεται κάποια στρατηγική για την «κατανομή» των επισκεπτών σε διαφορετικές χρονικές περιόδους ή σε τοποθεσίες εντός της Τοσκάνης, της πολύπαθης περιοχής στην οποία ανήκει η Φλωρεντία. Μόνο το 2023 η Ρώμη κατέγραψε σχεδόν 50 εκατομμύρια τουρίστες και οι αριθμοί μπορεί να ανέβουν ακόμη περισσότερο με το Ιωβηλαίο του 2025. Ο υπερβολικός τουρισμός κατηγορείται ότι απειλεί την προσβασιμότητα των ιταλικών πόλεων - και την προσιτή τιμή τους, ιδίως όσον αφορά τις τιμές των ενοικίων.
Η άνοδος της Airbnb περιόρισε περαιτέρω τις επιλογές σε πόλεις όπως η Ρώμη ή ακόμη και το επιχειρηματικά προσανατολισμένο Μιλάνο, όπου η στέγαση γίνεται κοινωνικό πρόβλημα έκτακτης ανάγκης ακόμη και για τους υψηλόμισθους επαγγελματίες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου