του Θάνου Καμήλαλη


Η υπόθεση του πυροβολισμού του 16χρονου Κώστα Φραγκούλη στη Θεσσαλονίκη, έπειτα από «κλοπή βενζίνης αξίας 20 ευρώ» και καταδίωξη, είναι αλληλένδετη με τη δολοφονία του Νίκου Σαμπάνη αλλά και τις αντιδράσεις, τόσο της Πολιτείας, όσο κι αυτών που ηδονίζονται με την αστυνομική βία. Ήταν τότε, που ο υπουργός «Προστασίας του Πολίτη», Τάκης Θεοδωρικάκος, επισκεπτόταν τη ΓΑΔΑ για να συμπαρασταθεί στους 7 συλληφθέντες αστυνομικούς που έριξαν 36 σφαίρες και στη συνέχεια, εξέφραζε την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι αφέθηκαν ελεύθεροι. Μια σειρά παρεμβάσεων στο έργο της Δικαιοσύνης, σε μία υπόθεση που τότε μόλις ξεκινούσε.

Ήταν τότε, που η ΕΛ.ΑΣ υποστήριξε πως ο Σαμπάνης ήταν ο οδηγός του οχήματος και προσπάθησε να «εμβολίσει» τις μηχανές της ΔΙΑΣ, ενώ πλέον τα στοιχεία, όπως η βαλλιστική εξέταση, δείχνουν πως καθόταν στη θέση του συνοδηγού, όπου έπεσαν όλες οι σφαίρες. Ήταν, τότε, που οι διάφοροι ηδονοβλεψίες της αστυνομικής βίας ξεσπάθωναν «να αφήσουμε την αστυνομία να κάνει τη δουλειά της», υπονοώντας πως το να σηκώνουν οι αστυνομικοί το όπλο τους κατά το δοκούν θα πρέπει να εντάσσεται στα καθήκοντά τους. Η οργή τους, δε στάθηκε δίπλα σε μία χαμένη ζωή, αλλά ενάντια στο εγχειρίδιο καταδιώξεων της ΕΛ.ΑΣ, που απαιτούσε από τους αστυνομικούς να σταματούν μία καταδίωξη σε κατοικημένη περιοχή. Το αποτέλεσμα ήταν ότι η ΕΛ.ΑΣ άλλαξε το εγχειρίδιο, απαιτώντας πλέον να συνεχίζεται η καταδίωξη. «Η κοινή γνώμη ασφαλώς είναι προβληματισμένη με όσα διαδραματίστηκαν, με εντολές που δόθηκαν για λήξη της καταδίωξης, με αλλεπάλληλες διαρροές εσωτερικών επικοινωνιών της Άμεσης Δράσης, με την έλλειψη συντονισμού» έλεγε τότε ο Υπουργός.

Αφήσαμε τότε στην άκρη την πραγματικότητα και τη λογική και το γυρίσαμε στο… Χόλιγουντ. Η πραγματικότητα έλεγε τότε ότι τον Σεπτέμβριο του 2021, ένας μοτοσικλετιστής τραυματίστηκε θανάσιμα όταν κατά τη διάρκεια καταδίωξης έχασε τον έλεγχο του οχήματός του και τον Μάρτιο του 2021 κατά τύχη δεν είχαμε τραυματισμούς «αμάχων». Η πραγματικότητα όμως δεν είχε καμία σημασία, επειδή είναι πολλοί αυτοί που θέλουν να πανηγυρίζουν για θανάτους λες και παίζουν βίντεογκειμ ή βλέπουν ταινία το βράδυ στις 8. Παράλληλα, η κυβέρνηση έστειλε τότε ένα ηχηρό μήνυμα κάλυψης της βίας και της αυθαιρεσίας. «Συνεχίστε, είμαστε στο πλευρό σας, σας κρατάμε το χεράκι» φάνηκε να φωνάζει το αρμόδιο Υπουργείο. Πρακτικά, αλλά και συμβολικά, με σχεδόν όλους τους πιθανούς τρόπους.

Έναν χρόνο αργότερα, τα «λυμένα χέρια» και τα ρητά και άρρητα «μπράβο» μας φέρνουν , ανήμερα 6ης Δεκέμβρη, μία κλωστή πριν μία κρατική δολοφονία, μετά από μία κλοπή βενζίνης αξίας 20 ευρώ και με ένα βίντεο να αποκαλύπτει ότι οι αστυνομικοί βρίσκονταν στο βενζινάδικο την ώρα που έφυγε ο 16χρονος χωρίς να πληρώσει. Ήξεραν, δηλαδή, ακριβώς τι έχει συμβεί, ακριβώς πόσο «σοβαρή» ήταν η υπόθεση που είχαν απέναντί τους. Τα περί εμβολισμού και και «οχήματος – φονικού όπλου» αμφισβητούνται έντονα, τόσο γιατί η ΕΛ.ΑΣ είναι μία μηχανή παραγωγής ψεμάτων, όσο και για το πόσο γενικόλογη είναι η ανακοίνωσή της, που «κατορθώνει» να μην αναφέρει ότι ο 16χρονος πυροβολήθηκε στο κεφάλι. «Οι αστυνομικοί έκαναν χρήση όπλου (πραγματοποιώντας δύο βολές) επιχειρώντας να ακινητοποιήσουν το όχημα, με αποτέλεσμα ο οδηγός να χάσει τον έλεγχο αυτού, να προσκρούσει σε τοιχίο και να διακομισθεί σοβαρά τραυματισμένος στο εφημερεύον Νοσοκομείο με σταθμό του ΕΚΑΒ» υποστηρίζει το Αρχηγείο της ΕΛ.ΑΣ, δίνοντας την εντύπωση ότι ο 16χρονος απλά τράκαρε. Ο αστυνομικός στην απολογία του ισχυρίστηκε πως πέτυχε τον 16χρονο στο κεφάλι λόγω «των αναπηδήσεων της υπηρεσιακής μοτοσικλέτας στην οποία επέβαινε»

Το δις εξαμαρτείν ουκ ανδρών σοφών. Κι από την άλλη πλευρά, οι «Κασσάνδρες» επιβεβαιώθηκαν, καθώς η κάλυψη της αυθαιρεσίας και η επιβράβευση της άκρατης βίας οδήγησαν σε ένα επόμενο θύμα (γενικά η Κασσάνδρα κατά τον μύθο είχε την κακή συνήθεια να επιβεβαιώνεται). Μέσα από τις κραυγές «αφήστε την αστυνομία να κάνει τη δουλειά της», το επόμενο χέρι οπλίστηκε, πάλι εναντίον ενός Ρομά. Θα θέλαμε πάρα πολύ να μη χρειάζεται να αναφέρουμε την καταγωγή του θύματος, όπως κάνουμε κατά κανόνα. Αλλά τίποτα δεν έχει διαψεύσει ακόμα τον ισχυρισμό ότι η καταγωγή έπαιξε τον ρόλο της.

Έχοντας ένα δεύτερο, παρόμοιο, τραγικό γεγονός, περιμέναμε με αγωνία την αντίδραση της κυβέρνησης. Και οφείλω να παραδεχθώ ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη διέψευσε  τις προσδοκίες. Εκεί λοιπόν που περιμέναμε να διαβάσουμε κάποια ανάρτηση του Υπουργού «Προστασίας του Πολίτη», η δήλωση της κυβέρνησης για τον πυροβολισμό του 16χρονου στο κεφάλι ήρθε δια στόματος Πρωθυπουργού. Από την Τρίπολη, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε μία «εφάπαξ ενίσχυση 600 ευρώ για τον Δεκέμβριο» σε αστυνομικούς και λιμενικούς.

Το μήνυμα είναι ξεκάθαρο. Η κάλυψη της βίας της αστυνομίας πλήρης και ολοκληρωτική. Ίσως και μια μορφή επιβράβευσης. Με δεδομένο ότι η απόφαση ήταν ειλημμένη, ο Πρωθυπουργός θα μπορούσε, λόγω της επικαιρότητας να αναβάλει την ανακοίνωση για μία άλλη μέρα. Έχει άλλωστε μια στρατιά επικοινωνιολόγων που δεν αφήνει τίποτα στην τύχη. Αλλά επέλεξε να ακολουθήσει τον αρχικό σχεδιασμό, που προφανώς προέβλεπε η ανακοίνωση να γίνει το βράδυ της 5ης Δεκεμβρίου ώστε η είδηση να βρίσκεται ψηλά την επέτειο της δολοφονίας Γρηγορόπουλου. Επέλεξε επίσης, να συνδέσει τον πυροβολισμό του 16χρονου με την «επιβράβευση» των 600 ευρώ, ξεπερνώντας κάθε αρρωστημένη προσδοκία.

Με το «600άρι» ο Μητσοτάκης πετυχαίνει τα εξής:

  • Μοιράζει ένα προεκλογικό δώρο σε κλάδους που η κυβέρνηση θεωρεί «δικά της παιδιά»
  • Ξεκαθαρίζει ότι αστυνομικοί και λιμενικοί είναι κάτι παραπάνω από απλοί πολίτες και γι αυτούς ισχύουν ειδικού κανόνες. Οι νοσοκομειακοί γιατροί για παράδειγμα, είδαν πενιχρές αυξήσεις με το νέο νόμο για το ΕΣΥ, χαμηλότερες από αυτές που το Συμβούλιο της Επικρατείας έχει αποφανθεί ότι δικαιούνται, μέσω της επιστροφής των μισθών τους στο 2009. Τα αναδρομικά των συνταξιούχων, που επίσης επιδίκασε το ΣτΕ, πετσοκόφτηκαν από την κυβέρνηση. H «επιταγή ακρίβειας» που ετοιμάζει η κυβέρνηση θα είναι 250 ευρώ με αυστηρά εισοδηματικά κριτήρια.
  • Δεν νομίζω ότι είναι τυχαίο ότι το επίδομα δεν αφορά, γενικά τα Σώματα Ασφαλείας. Δεν δίνεται δηλαδή και σε στρατιωτικούς και σε πυροσβέστες, για τους οποίους θα υπήρχαν επίσης κυβερνητικά επιχειρήματα. Δίνεται στα δύο σώματα που καταγγέλλονται διεθνώς, με αδιάσειστα στοιχεία, για αυθαιρεσία, αλόγιστη βία, ατιμωρησία και παράνομες επαναπροωθήσεις.
  • Στέλνει ένα σαφές μήνυμα «με ποιους είναι», χωρίς αστερίσκους, χωρίς να πει τίποτα για το θλιβερό γεγονός.

Ίσως το επόμενο βήμα να ήταν ένα συγχαρητήριο προς την ΕΛ.ΑΣ πρωθυπουργικό διάγγελμα , έξω από το «Ιπποκράτειο», όπου νοσηλεύεται ο Κώστας Φραγκούλης. Ώστε να καταλάβουμε με τι ακριβώς έχουμε να κάνουμε…

Και ίσως υπάρχουν πολλοί/ες που αντιμετωπίζουν την κατάσταση που ζούμε με μια κάποια ντετερμινιστική απάθεια. «Ε, εντάξει, οι αστυνομικοί δέρνουν, σκοτώνουν, η κυβέρνηση τους καλύπτει, πάντα έτσι γινόταν». Δεν νομίζω ότι είναι ακριβώς έτσι και δεν είναι τυχαίο που όλο και περισσότεροι θεσμικοί φορείς, διεθνείς οργανισμοί, νομικοί, συνταγματολόγοι, με προσεκτικό αλλά ξεκάθαρο τρόπο βάζουν στο τραπέζι ζητήματα δημοκρατίας. Δεν είναι τυχαίο πως όλο και περισσότερες ανεξάρτητες αρχές πρακτικά αδρανοποιούνται. Δίπλα στον Συνήγορο του Πολίτη, του οποίου τον έλεγχο αρνείται συστηματικά και διαχρονικά η ΕΛ.ΑΣ  είναι πλέον, για παράδειγμα, η Αρχή Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών. Η δημόσια Υγεία ξεχαρβαλώνεται και η ΕΛ.ΑΣ, όπως η ΕΥΠ, όπως οι τράπεζες και οι πάροχοι ενέργειας, λειτουργούν ως κράτη εν κράττει. Δεν είναι τυχαίο που βρισκόμαστε πολύ κοντά σε μια δεύτερη κρατική δολοφονία σε σχεδόν έναν χρόνο.

Τίποτα δεν είναι τυχαίο, όπως και το ότι η «Δικαιοσύνη» κινδυνεύει να γίνει ένα ανέκδοτο στη χώρα. Για αυτό τον λόγο, όπως το ‘γραψε το πανό για τον Σαμπάνη, αλλάξαμε τη λέξη, τη γράφουμε περήφανα, ανορθόγραφα, πρέπει να τη ζητούμε περισσότερο. Ζητείται Δηκεοσίνη. Είναι ζήτημα επιβίωσης.

-ΣΧΕΤΙΚΟ και το ακόλουθο: