Μέτωπο για την υπεράσπιση των δομών απεξάρτησης

Dreamstime.com

Ντάνι Βέργου

 

Μήνυμα αντίστασης ενάντια στα σχέδια της κυβέρνησης έστειλαν οι πάνω από 1.500 συμμετέχοντες στο ανοιχτό συνέδριο που διοργάνωσαν όλοι οι εργαζόμενοι των φορέων πρόληψης και απεξάρτησης. ● Οι ομιλητές τόνισαν ότι η κυβερνητική παρέμβαση γίνεται πάνω σε ένα δίκτυο που θεωρείται από τα καλύτερα στον κόσμο και με τα καλύτερα θεραπευτικά αποτελέσματα στην Ε.Ε.

«Οχι» είπαν μαζικά επιστήμονες, ερευνητές, εργαζόμενοι, συλλογικότητες και λήπτες του χώρου της πρόληψης των εξαρτήσεων και της απεξάρτησης από όλη την Ελλάδα, στο ανοιχτό συνέδριο που πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 10 Δεκεμβρίου στην κατάμεστη αίθουσα «Μελίνα Μερκούρη» του Σταδίου Ειρήνης και Φιλίας. Ενα δυναμικό συνέδριο –με περισσότερους από 1.500 συμμετέχοντες– οργανωμένο από τη βάση, όλων των εργαζομένων του πεδίου από όλους τους φορείς πρόληψης και απεξάρτησης, που έστειλε μήνυμα αντίστασης στο (νέο) πραξικόπημα της κυβέρνησης που επιχειρεί να διαλύσει τον δημόσιο και δωρεάν χαρακτήρα της απεξάρτησης.

«H αντιμετώπιση της εξάρτησης στην Ελλάδα: Χθες, σήμερα, αύριο», ήταν το θέμα του συνεδρίου που άνοιξε έναν ευρύ επιστημονικό, πολιτικό και κοινωνικό διάλογο για το θέμα της απεξάρτησης στη χώρα μας. Οι ομιλητές στάθηκαν στην ανάγκη ενίσχυσης της δημόσιας απεξάρτησης –με μόνιμο προσωπικό και επαρκή κρατική χρηματοδότηση– και όχι διάλυσής της με έναν νόμο που διαφημίζεται ως σύγχρονος αλλά στην ουσία είναι αναχρονιστικός. Η πρόληψη, η θεραπεία, η επανένταξη –βασικοί πυλώνες της απεξάρτησης– ήταν επίσης στο επίκεντρο της συζήτησης. Εκτενής αναφορά έγινε και στις ανάγκες της εποχής, στις εξελίξεις που παρατηρούνται στην παραγωγή, τη διακίνηση, τη χρήση και την εξάρτηση των ναρκωτικών ουσιών και, ως εκ τούτου, στις αλλαγές που πρέπει να επισυμβούν στο σύστημα παροχής υπηρεσιών πρόληψης, θεραπείας απεξάρτησης, έρευνας και αξιολόγησης.

Θυμίζουμε ότι με νέο νομοσχέδιο που έχει εξαγγείλει και περιγράψει η κυβέρνηση κονιορτοποιείται ο τομέας των εξαρτήσεων για τον οποίο δημιουργείται ιδιωτικός φορέας (ΝΠΙΔ), ο Eθνικός Οργανισμός Πρόληψης και Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων (ΕΟΠΑΕ). Κάτω από αυτόν τον φορέα, που θα λειτουργεί με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια κόστους - οφέλους, θα υπαχθούν όλοι οι υπάρχοντες οργανισμοί, όπως ΚΕΘΕΑ, ΟΚΑΝΑ, «18 Ανω», προοπτική που ισοδυναμεί με δραματικές αλλαγές τόσο στη φιλοσοφία όσο και στη θεραπευτική διαδικασία και στους ίδιους τους θεραπευτές των φορέων, με σοβαρές επιπτώσεις στον στόχο τους, που είναι η απεξάρτηση.

Η παρέμβαση αυτή γίνεται πάνω σε ένα δίκτυο που θεωρείται από τα καλύτερα στον κόσμο, όπως επισημάνθηκε στο ανοιχτό συνέδριο, και μάλιστα με τα καλύτερα θεραπευτικά αποτελέσματα στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Πρόκειται για ένα δίκτυο που αποτελείται από άριστο ανθρώπινο δυναμικό σε μια χώρα που έχει από τα μικρότερα ποσοστά εισόδου στη χρήση ναρκωτικών ουσιών στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Το δίκτυο παροχής υπηρεσιών απεξάρτησης της χώρας μας έχει την υψηλότερη αποτελεσματικότητα στην Ευρώπη και τον κόσμο. Το νομοσχέδιο υποθηκεύει το μέλλον του τόπου, των παιδιών, αφού αντιμετωπίζονται σαν ξεγραμμένες υποθέσεις και κόστος, όπως τεκμηρίωσαν οι ομιλητές. Ταυτόχρονα συρρικνώνει, διαλύει, συγχωνεύει το δημόσιο σύστημα υγείας.

Η απεξάρτηση ιδιωτικοποιείται

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία -διατράνωσαν οι σύνεδροι- ότι η απεξάρτηση ιδιωτικοποιείται με τον νέο νόμο της κυβέρνησης, ενώ στον ΕΟΠΑΕ εντάσσονται ιδιωτικοί φορείς, ορισμένοι εκ των οποίων λειτουργούσαν παρανόμως μέχρι σήμερα (ΜΚΟ, ιδιωτικές κλινικές). Ακόμα τραγικότερη εξέλιξη είναι ότι οι τρεις Μονάδες του ΕΣΥ (18 ΑΝΩ ΨΝΑ, ΙΑΝΟΣ- ΑΡΓΩ ΨΝΘ, ΔΙΑΠΛΟΥΣ ΓΝΚ) βγαίνουν εκτός συστήματος υγείας και ιδιωτικοποιούνται, αφού εντάσσονται στο ΝΠΙΔ ΕΟΠΑΕ, παύοντας έτσι να παρέχουν αποκλειστικά δημόσιες και δωρεάν υπηρεσίες, με αποτέλεσμα για τους μεν εργαζόμενους την ανατροπή των εργασιακών σχέσεων, για τους δε λήπτες και τις οικογένειές τους υψηλό κόστος για την απεξάρτησή τους. Ετσι, ο χώρος της απεξάρτησης, τονίστηκε, θα λειτουργεί με τους κανόνες της ελεύθερης αγοράς, με τους πρώτους που θα το πληρώσουν να είναι οι ίδιοι οι εξαρτημένοι: «Οσοι έχουν λεφτά θα πηγαίνουν στους ιδιώτες, όσοι δεν έχουν θα πεθαίνουν στις πιάτσες».

Οι σύνεδροι τόνισαν ότι η κυβέρνηση χωρίς καμία συζήτηση αποφασίζει και διατάζει μεγάλες αλλαγές στο κομμάτι που αφορά παιδιά, γονείς, οικογένειες, την κοινωνία. Δεν συνομιλεί με τους φορείς, με όσους ασχολούνται εδώ και 40 χρόνια με τον χώρο των εξαρτήσεων. Ετσι, κάλεσαν «όλο τον κόσμο» να ενωθεί με την προσπάθειά τους ώστε «να γλιτώσουμε ό,τι μπορούμε», «να κάνουμε τα αδύνατα δυνατά να μη φτάσει στη Βουλή το νομοσχέδιο». Δεν πρέπει να καταργηθούν οι υπηρεσίες και ο θεραπευτικός πλουραλισμός και η πολυφωνία που κατακτήθηκαν 40 χρόνια στο πεδίο.

Δεν υπάρχει καμία πρόνοια στο σχέδιο νόμου για το τι ξημερώνει μετά την ψήφιση του νόμου αυτού καθώς η μόνη πρόνοια που υπάρχει είναι η κατάργηση των μέχρι σήμερα εγκεκριμένων φορέων πρόληψης και θεραπείας, τόνισαν οι συμμετέχοντες στο συνέδριο. Αναλυτικότερα, καταργείται η συνέχιση της θεραπείας, προωθούνται η φαρμακευτική καταστολή και τα συμφέροντα των φαρμακοβιομηχανιών που προωθούν την υποκατάσταση. Καταργούνται όλα τα προγράμματα. Αυτά είναι τα συστατικά του επιτελικού κράτους: φαρμακευτική και αστυνομική καταστολή.

Η αυθαίρετη ενοποίηση των προγραμμάτων τόσο διαφορετικής φιλοσοφίας, είπαν, δεν πρόκειται να καλύψει τις πραγματικές ανάγκες στο πεδίο των εξαρτήσεων, ούτε να λύσει σοβαρά προβλήματα, όπως αυτό της υποστελέχωσης. Αντίθετα, θα λειτουργήσει σε βάρος του ιδιαίτερου χαρακτήρα και της φιλοσοφίας των προγραμμάτων, σε βάρος του θεραπευτικού συνεχούς, σε βάρος τελικά του θεραπευτικού αποτελέσματος.

Οι κυβερνητικές προθέσεις, σύμφωνα με τους ομιλητές, απειλούν να σβήσουν τους φάρους της ελπίδας των εξαρτημένων για απελευθέρωσή τους από τον εφιάλτη της εξάρτησης, ενώ αποτελούν ευθεία επίθεση και στο ήδη δεινά δοκιμαζόμενο ΕΣΥ, στερώντας του -μέσω της ιδιωτικοποίησης- δομές και υπηρεσίες αναγκαίες όσο ποτέ σε αυτήν την περίοδο της αύξησης της διάδοσης των εξαρτήσεων, συχνά με συνύπαρξη ψυχοπαθολογίας.