Ο Σύνδεσμος Ιητών ανησυχεί όχι μόνο για την Ίο, όπου έχουν εγκριθεί ταυτόχρονα τρεις στρατηγικές επενδύσεις ανωνύμων εταιρειών που έχουν εξαγοράσει το 35% του νησιού, αλλά για όλα τα νησιά.
Η Ίος είναι από τη δεκαετία του 1970 ένα από τα γνωστά τουριστικά ελληνικά νησιά, χαρακτηρισμένο από την πολιτεία ως νησί ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους. Δυστυχώς, η ραγδαία τουριστική ανάπτυξη του τις τελευταίες δεκαετίες ήταν πρόχειρη και αποσπασματική και έχει προκαλέσει τεράστιες καταστροφές στο περιβάλλον και τα τουριστικά αποθέματα του.
Ο Σύνδεσμος Ιητών ιδρύθηκε το 1924 από τους απόδημους στην Αθήνα και το εξωτερικό Νιώτες με σκοπό να συμβάλει στην ανάπτυξη της Ίου και να προστατεύσει το οικιστικό και φυσικό περιβάλλον και την πολιτιστική κληρονομιά της. Από το 1964 εκδίδει ανελλιπώς τη διμηνιαία εφημερίδα ΙΟΣ. |
Είδαμε νέα τουριστικά ακίνητα να εμβολίζουν παραδοσιακούς ανεμόμυλους, να καταστρέφουν αιώνια βράχια στις ακτογραμμές, να χτίζονται πάνω στις κοίτες των ρεμάτων. Είδαμε τουριστικά ακίνητα να χτίζονται σε επαφή με ξυλουργία, υπαίθριες αποθήκες και πάρκινγκ σκαφών. Είδαμε αυθαίρετα κτίσματα, προϊόντα εκτεταμένων παράνομων δραστηριοτήτων, να αποκτούν νομότυπες τουριστικές χρήσεις. Είδαμε στα ίδια κτίρια να συστεγάζονται τουριστικά δωμάτια ύπνου με ντισκο-μπαρ. Είδαμε πολλούς νέους δρόμους να δημιουργούνται χωρίς ένα απλό πεζοδρόμιο να περπατάνε οι απλοί τουρίστες.
Δυστυχώς το παρόν νομοσχέδιο δεν προτείνει λύσεις για να περιοριστούν τα κακώς κείμενα που υποβαθμίζουν τις τουριστικές προοπτικές του τόπου μας. Αντίθετα, οι προτάσεις της πλέον εμπεριστατωμένης για την τουριστική ανάπτυξη της Ίου χωροταξικής μελέτης που εκπονήθηκε το 2010 από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο υπό τον καθηγητή Ιωσήφ Στεφάνου δεν ελήφθησαν καθόλου υπόψιν και αδρανοποιήθηκαν από τις αρμόδιες υπηρεσίες των υπουργείων Χωροταξίας και Τουρισμού.
Παράλληλα λάβαμε γνώση ότι στο νησί της Ίου, παρά τις ενστάσεις και δικαστικές προσφυγές του Συνδέσμου μας και άλλων φορέων, έχουν εγκριθεί ταυτόχρονα τρεις στρατηγικές επενδύσεις ανωνύμων εταιρειών (ΦΕΚ Β΄2952/2020) που έχουν εξαγοράσει το 35% του νησιού δημιουργώντας έτσι μονοπωλιακές προϋποθέσεις τουριστικής εκμετάλλευσης της Ίου.
Το Έλος Παπά ήταν ένας μοναδικός υγροβιότοπος που προστατευόταν με Προεδρικό Διάταγμα. Παρ‘ όλα αυτά, μπαζώθηκε και καταστράφηκε για να χτιστεί το πολυτελές ξενοδοχείο Calilo.
Οι παρατηρήσεις μας για το Χωροταξικό του Τουρισμού
1. Η έννοια της χωροταξίας αφορά στις επιλογές για ευρύτερη στον χώρο οργάνωση των ανθρώπινων δραστηριοτήτων (αγροτικών, βιοτεχνικών, βιομηχανικών, τουριστικών κ.ά.). Το Χωροταξικό για τον Τουρισμό που κατατέθηκε προς διαβούλευση δεν αναφέρεται καθόλου στους όρους συμβίωσης των άλλων ανθρωπίνων δραστηριοτήτων και πραγματεύεται κατά κύριο λόγο μόνο ρυθμίσεις και διευκολύνσεις για την ανέγερση και χρηματοδότηση τουριστικών καταλυμάτων χωρίς κανένα χωροταξικό κριτήριο.
2. Οι στόχοι του Χωροταξικού για τον Τουρισμό (Άρθρο 1) δεν αναφέρονται στα σημαντικότερα για τον τουρισμό της χώρας μας θέματα, όπως η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και τοπίου, η ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς, η συμβατότητα του τουριστικού προϊόντος με τη φέρουσα ικανότητα των περιοχών, η διάχυση των ωφελειών του τουρισμού στις τοπικές κοινωνίες.
3. Οι προτάσεις του νομοσχεδίου για τις 3 κατηγορίες διάκρισης τουριστικών περιοχών είναι άνευ ουσιαστικού χωροταξικού αντικειμένου μια και οι Στρατηγικές Επενδύσεις και η Οργανωμένες Μονάδες Ανάπτυξης Τουρισμού (ΟΜΑΤ) επιτρέπονται παντού στη χώρα, ακόμα και σε θεσμοθετημένες προστατευόμενες περιοχές ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους, πλησίον παραδοσιακών οικισμών και περιοχών Natura.
4. Οι επιδοτήσεις της τουριστικής ανάπτυξης με αναπτυξιακά κονδύλια και με χωροταξικές διευκολύνσεις που σχεδόν αποκλειστικά προσφέρονται σε μεγάλες επιλεγμένες επιχειρήσεις, ουσιαστικά παραδίδουν τα έσοδα από τις τουριστικές προοπτικές κάθε νησιωτικής περιοχής στα χέρια ξένων και ντόπιων Ανωνύμων Εταιρειών ακόμα και σε νησιά που μέχρι χθες ήταν χαρακτηρισμένα παραμεθόριες περιοχές του Αιγαίου.
5. Το νομοσχέδιο δεν αντιμετωπίζει το θέμα της μίσθωσης κατοικιών για τουριστική χρήση παντού στην Ελλάδα με χρήση σύγχρονων ηλεκτρονικών μέσων (Airbnb) που ουσιαστικά καταργεί κάθε έννοια οριοθέτησης τουριστικών καταλυμάτων αφού κάθε οικοδόμημα στη χώρα μας, κατοικία, εργοστασιακός χώρος, αποθήκη κ.λπ. είναι εν δυνάμει τουριστικό προς ενοικίαση κατάλυμα με αποτέλεσμα τη δημιουργία τεράστιων κοινωνικών θεμάτων έλλειψης κατοικίας για τους Έλληνες κατοίκους και εργαζόμενους.
6. Το νομοσχέδιο δεν «βλέπει» κορεσμένες περιοχές, δηλαδή περιοχές που έχουν εξαντλήσει τις δυνατότητες περαιτέρω τουριστικής μεγέθυνσης, ιδιαίτερα στους νησιωτικούς προορισμούς, με συνέπεια την καταστροφή του περιβάλλοντος από την υπερδόμηση και την απαξίωση του τουριστικών φυσικών και πολιτιστικών πόρων των περιοχών αυτών.
Οι προτάσεις μας
α) Kαθιέρωση ποσοστού σχέσης μονίμων κατοίκων/τουριστών σε μοναδικούς αυτοτελείς Δήμους των νησιών της χώρας με πληθυσμό μικρότερο των 5.000 κατοίκων σαν σταθερό κριτήριο καθορισμού της φέρουσας ικανότητας τουριστικής εκμετάλλευσης των νησιωτικών αυτών περιοχών.
β) Θεσμοθέτηση ελάχιστης απόστασης δόμησης τουριστικών καταλυμάτων κάθε είδους από πολιτιστικά μνημεία και τοπία ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους.
γ) Aκύρωση της χωροθέτησης του Ν.3894/2010 περί Στρατηγικών Επενδύσεων 3894/2010 και των συμπληρωματικών αυτού νόμων σε προστατευόμενες περιοχές ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους και μικρά νησιά για προστασία της κοινωνικής υπόστασης των νησιών αυτών και εφαρμογή των επιταγών του ελληνικού Συντάγματος για την προστασία του περιβάλλοντος.
δ) Aπαγόρευση εγκρίσεων ξενοδοχειακών καταλυμάτων μεγάλης κλίμακας και ανέγερσης σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων πριν από την εκπόνηση τοπικών χωροταξικών σχεδίων στις νησιωτικές περιοχές, σε ευρύτερη εφαρμογή της απόφασης Α1037/2022 του Συμβουλίου Επικρατείας για την Ίο.
ε) Διακοπή οποιασδήποτε μορφής χρηματοδότησης έργων στις περιοχές εντός των οποίων τεκμηριώνονται αυθαίρετες κατασκευές και καταστροφικές για το περιβάλλον παράνομες εργασίες δόμησης.
Για το Διοικητικό Συμβούλιο του Συνδέσμου Ιητών,
Ο πρόεδρος Ανδρέας Ν. Ζαμάνος
Η γενική γραμματέας Χιόνη Φίσερ-Ζαμάνου
Κεντρική εικόνα: Razvan Mirel on Unsplash
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου