25 Οκτωβρίου 2024

Ποιους (δεν) αφορά η αστυνομική αυθαιρεσία; - Του Ιάσονα Γουσέτη*

Eκθεση «Αστυνομία, βία και δικαιώματα»

Η σημασία της έκθεσης «Αστυνομία, βία και δικαιώματα», που κυκλοφορεί με την «Εφ.Συν. Σαββατοκύριακο», και οι τραγικές «συμπτώσεις» που καθιστούν επίκαιρο το κεντρικό εύρημά της: τα περιστατικά δεν είναι μεμονωμένα και η αστυνομική βία είναι πιο συμπεριληπτική απ’ όσο συχνά νομίζουμε και γι’ αυτό μας αφορά όλους

Με το φύλλο Σαββατοκύριακου της 26ης Οκτωβρίου θα κυκλοφορήσει με την «Εφημερίδα των Συντακτών» η έκδοση της Ελληνικής Ενωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου «Αστυνομία, βία και δικαιώματα - Μια επισκόπηση της αστυνομικής αυθαιρεσίας στην Ελλάδα».

Μερικές πληροφορίες ανεκδοτολογικού περιεχομένου: Η επισκόπηση αυτή βασίστηκε εν μέρει σε μια έκθεση της Ενωσης που είχε εκδοθεί σε προγενέστερο χρόνο. Η παρουσίαση της εν λόγω έκθεσης, τοποθετημένη σε στρατηγικά επιλεγμένη ημερομηνία -5 Δεκεμβρίου 2022- συνέπεσε με την ανακοίνωση του (θανάσιμου τελικά) τραυματισμού του Κώστα Φραγκούλη από σφαίρες αστυνομικών. Περίπου δύο χρόνια αργότερα, τον Σεπτέμβριο της φετινής χρονιάς, παρουσιάστηκε η επισκόπηση που κυκλοφορεί με την «Εφ.Συν.». Οι συμπτώσεις δεν έλειψαν ούτε αυτή τη φορά: μόλις μία ημέρα μετά την παρουσίαση πληροφορηθήκαμε για τον θάνατο του Μοχάμεντ Καμράν Ασίκ στο Α/Τ του Αγίου Παντελεήμονα, έπειτα από βασανιστήρια που φέρεται να τελέστηκαν από αστυνομικούς. Οι τραγικές αυτές συγκυρίες επιβεβαιώνουν δυστυχώς το κεντρικό επιχείρημα της έρευνάς μας: ό,τι και να λένε κάποιοι, τα περιστατικά αστυνομικής βίας και αυθαιρεσίας δεν είναι μεμονωμένα. Στην πραγματικότητα, όποια ημερομηνία κι αν επιλέγαμε, το πιο πιθανό είναι πως αργά ή γρήγορα, λίγο πριν ή λίγο μετά, κάποιο σοβαρό περιστατικό αστυνομικής αυθαιρεσίας θα ερχόταν στη δημοσιότητα. Κι αυτό θα ήταν μόνο ένα απ’ όσα πραγματικά συμβαίνουν καθημερινά στους δρόμους και στα αστυνομικά τμήματα της χώρας μας.

Επιστρέφοντας στην υπόθεση του θανάτου του Μοχάμεντ, θεωρούμε ότι θα καταγραφεί ως μια από τις χαρακτηριστικότερες υποθέσεις αστυνομικής βίας και αυθαιρεσίας των τελευταίων ετών. Φαίνεται να συγκεντρώνει άλλωστε τα περισσότερα από τα χαρακτηριστικά που μελετώνται στην επισκόπηση της Ενωσης: παραβίαση των δικονομικών δικαιωμάτων του θύματος, τέλεση βασανιστηρίων που καταλήγουν σε θάνατο, αλλά και απόπειρα συγκάλυψης της υπόθεσης μέσα από ανακοινώσεις της ΕΛ.ΑΣ. που φαίνεται να βρίθουν ανακριβειών ή ακόμα και ψευδών ειδήσεων, σύμφωνα με τα όσα έχουν γίνει γνωστά από τις καταγγελίες της οικογένειας, των οργανώσεων και των δημοσιογράφων. Πόσοι όμως αντιλαμβάνονται ότι η είδηση αυτή πραγματικά τους αφορά; Πόσοι δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο να συμβεί κάτι αντίστοιχο στους ίδιους ή στους οικείους τους σκεπτόμενοι ότι το θύμα ήταν Πακιστανός, κατηγορούμενος, λένε, για ενδοοικογενειακή βία - «ακόμη ένας παραβατικός μετανάστης». Πόσοι πράγματι στο άκουσμα της είδησης του βασανισμού και του θανάτου του Μοχάμεντ φαντάστηκαν έστω και για λίγο τον εαυτό τους στη θέση του;

Δεν θα έπρεπε να είναι λίγοι· και αυτό ακριβώς προσπαθούμε να δείξουμε με αυτή την επισκόπηση. Ας θυμηθούμε, άλλωστε, ότι η αστυνομική βία είναι πιο συμπεριληπτική απ’ όσο συχνά νομίζουμε. Ο Αλέξανδρος Γρηγορόπουλος θα μπορούσε να είναι παιδί, αδελφός ή φίλος όλων μας. Το ίδιο και ο Βασίλειος Μάγγος. Αντίστοιχα, ο καθένας και η καθεμιά μας θα μπορούσε να είναι ο Δημήτρης Ινδαρές ή κάποιο από τα μέλη της οικογένειάς του. Η αστυνομική βία και αυθαιρεσία μπορεί συχνά να ξεκινά απ’ τους πιο ευάλωτους, είναι όμως θεμελιώδες ζήτημα για τα δικαιώματα όλων μας, πολύ απλά διότι αυτοί που έχουν αναλάβει να προστατεύουν τα δικαιώματά μας, όλο και πιο συχνά τελευταία, είναι αυτοί που τα καταπατούν, επαναλαμβανόμενα, συνειδητά και μερικές φορές βάναυσα. Κι έτσι, με κάθε τέτοιο περιστατικό, αντίστοιχα βάναυσα δοκιμάζεται και η δημοκρατία στη χώρα μας. Γι’ αυτό και το ζήτημα της αστυνομικής αυθαιρεσίας μάς αφορά όλες και όλους - εκτός ίσως από αυτούς που την τρέφουν.

* Επιστημονικός συνεργάτης της Ελληνικής Ενωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και του Πολίτη

ΠΗΓΗ

-ΣΗΜΕΙΩΣΗ altersyros: Η έκθεση «Αστυνομία, βία και δικαιώματα» υπάρχει και σε ηλεκτρονική μορφή (PDF 106 σελίδων), ΕΔΩ.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου