Οι υπέρμαχοι της ελεύθερης αγοράς υποστηρίζουν ότι είναι το καλύτερο οικονομικό σύστημα γιατί, εκτός των άλλων, και αφού βέβαια επέλθει ισορροπία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης, ο ανταγωνισμός μεταξύ των επιχειρήσεων ωθεί τις τιμές προϊόντων και υπηρεσιών στο ‘βέλτιστο για τους καταναλωτές’ επίπεδο, με λίγα λόγια, και πάντα σε βάθος χρόνου, θα τρώμε όλοι με χρυσά κουτάλια! Τα προαπαιτούμενα βέβαια για να επιτευχθεί ακόμα και εν μέρει αυτή η ιδεώδης οικονομική κατάσταση, είναι πολλά, σύνθετα, αλλά όπως φαίνεται και ανέφικτα, ιδιαίτερα στον μονοπολικό κόσμο που δημιουργήθηκε από το 1989 και μετά, όπου η ελεύθερη αγορά κάνει (κυρίως) ιδεολογικό περίπατο.
Η απόδειξη έγκειται στο ότι τα τελευταία αυτά 35 χρόνια όλο και πληθαίνουν οι μάζες στις δυτικού τύπου ‘δημοκρατίες’ (βλ. Ευρώπη, Β. Αμερική) που διαβαίνουν το κατώφλι της φτώχιας κα της εξαθλίωσης. Ειδικά στην Ελλάδα, μετά την πτώχευση και τα μνημόνια, όλο και περισσότερα τμήματα του πληθυσμού, εγκαταλείπουν το όνειρο της απόκτησης χρυσών σερβίτσιων και επικεντρώνονται κυρίως στην εξασφάλιση τροφής…
Ένας από τους μηχανισμούς ελέγχου της λειτουργίας του υγιούς ανταγωνισμού, που οι δυτικές ‘δημοκρατίες’ θεσμοθέτησαν, και που θα μπορούσε υπό προϋποθέσεις να παίξει κάποιο θετικό ρόλο στη ρύθμιση της αγοράς, είναι και οι λεγόμενες Επιτροπές Ανταγωνισμού. Αυτές, δηλαδή, που έχουν σαν σκοπό τον έλεγχο και εν τέλει την αποτροπή δημιουργίας μονοπωλίων και ολιγοπωλίων μέσω εξαγορών και συγχωνεύσεων, και οι οποίες έχουν την ευχέρεια (με βάση τον νόμο) να απορρίψουν μια συνένωση εταιρειών, εάν κρίνουν ότι τα ποσοστά συγκέντρωσης που θα αντιπροσωπεύει το νέο σχήμα στη σχετική αγορά υπονομεύουν την λειτουργία του υγιούς ανταγωνισμού.
Στο πλαίσιο αυτό, τον Οκτώβριο του 2022 η Attica Group γνωστοποιεί στην Επιτροπή Ανταγωνισμού (ΕΑ) σχέδιο απορρόφησης της προβληματικής πλέον ΑΝΕΚ, και ζητάει σχετική έγκριση. Στις αρχές Μαΐου 2023 η ΕΑ ανακοινώνει ότι θα προβεί στην κατά νόμο πλήρη διερεύνηση του αιτήματος της Attica, αλλά κατ’ αρχήν «…εκτιμά ότι, η γνωστοποιηθείσα συγκέντρωση προκαλεί σοβαρές αμφιβολίες ως προς το συμβατό αυτής με τις απαιτήσεις λειτουργίας του ανταγωνισμού... διότι… η νέα οντότητα θα αποκτήσει σημαντικά μερίδια αγοράς… από τα οποία ενδεχομένως προκύπτουν επιπτώσεις μη συντονισμένης και συντονισμένης συμπεριφοράς σε δρομολόγια στα οποία δραστηριοποιούνται και οι δύο εταιρείες, Attica και ΑΝΕΚ, (άρα και) πιθανές στρεβλώσεις στην αγορά παροχής υπηρεσιών θαλάσσιας μεταφοράς…»!
Με απλά λόγια, τον Μάιο η ΕΑ θεωρεί ότι μια πιθανή συγχώνευση της Attica Group και της ΑΝΕΚ θα δημιουργήσει ολιγοπωλιακές συνθήκες, εις βάρος βέβαια των καταναλωτών… αλλά θα εξετάσει το ζήτημα με τη δέουσα σοβαρότητα… Ειλικρινά δεν γνωρίζουμε την σκοπιμότητα της ανακοίνωσης αυτής, ή μήπως αποτελούσε μέρος της διαδικασίας (έναρξη διερεύνησης) απαιτώντας παράλληλα περισσότερα στοιχεία για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης.
Αλλά η Ελληνική επιτροπή ανταγωνισμού (διορισμένη από την κυβέρνηση Μητσοτάκη μετά από πραξικοπηματική εκδίωξη της πρώην διοίκησης της Β. Θάνου), είναι φυσικά μια επιτροπή αρίστων, που σέβεται τον προορισμό της ως θεματοφύλακα της ελεύθερης αγοράς...
Εργαζόμενη, λοιπόν, ακατάπαυστα, ανακαλύπτει ότι επιτροπές ανταγωνισμού στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν εφαρμόσει –σε εξαιρετικά λίγες περιπτώσεις- τη μέθοδο της «προστασίας της καταρρέουσας επιχείρησης» (Failing Firm Defense), δηλαδή μια προσέγγιση έγκρισης συγχωνεύσεων, η οποία αγνοεί τα θεμελιώδη οικονομικά δεδομένα (ποσοστά συγκέντρωσης, μερίδια αγοράς), και αναγάγει την σωτηρία της καταρρέουσας επιχείρησης σε μοναδική παράμετρο προς αξιολόγηση. Παράλληλα, όμως, επιβάλλει όρους για την μείωση της δημιουργούμενης συγκέντρωσης και του μεριδίου αγοράς, όπως πώληση/τερματισμό γραμμών παραγωγής, αποχώρηση από κάποιες αγορές κλπ.
Στις 3 Αυγούστου 2023 η ΕΑ της Ελληνικής Δημοκρατίας εγκρίνει τελικά την απορρόφηση της τέως υγιούς εταιρείας λαϊκής βάσης ΑΝΕΚ από την Attica Group, ιδιοκτήτριας του γνωστού για το πρόσφατο έγκλημα πλοίου Blue Horizon, κρίνοντας ομόφωνα ότι, «…παρόλο που η συγκέντρωση δύναται να περιορίσει σημαντικά τη λειτουργία του ανταγωνισμού, ιδίως με τη δημιουργία ή ενίσχυση δεσπόζουσας θέσης, στις σχετικές αγορές παροχής υπηρεσιών θαλάσσιας μεταφοράς… πληρούνται οι …προϋποθέσεις της προστασίας της προβληματικής επιχείρησης…»
Με άλλα λόγια η ΕΑ μας λέει ότι εγκρίνουμε την δημιουργία μονο/ολιγοπωλίου από την Attica Group αλλά το κάνουμε για να σώσουμε την ΑΝΕΚ (sic)! Σχέδια, όμως, για την διάσωση της ΑΝΕΚ είχαν υποβάλει και άλλες δύο ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις, που εναντιώθηκαν στην απόφαση, αλλά μάταια. Αυτό που παρέλειψαν, όμως, να κάνουν οι άριστοι της ΕΑ σύμφωνα με τα παραδεκτά Ευρωπαϊκά πρότυπα, είναι να επιβάλουν εκείνους τους όρους που θα μετρίαζαν τις αρνητικές επιπτώσεις της τερατώδους, από πλευράς προστασίας του καταναλωτικού κοινού, αυτής συγχώνευσης. Στην περίπτωση ακτοπλοϊκών συγχωνεύσεων τέτοιοι όροι θα μπορούσαν να είναι η πώληση πλοίων ή/και η αποχώρηση από κάποια δρομολόγια.
Δεν μπορούμε να ξέρουμε ποιοι λόγοι οδήγησαν την ΕΑ να αλλάξει γνώμη σχετικά με την συγχώνευση της Attica Group με την ΑΝΕΚ. Ίσως η άγνοια της μεθόδου της «προστασίας της καταρρέουσας επιχείρησης» (Failing Firm Defense), αλλά κάλιο αργά παρά ποτέ… Ίσως να δέχτηκαν πιέσεις… Ίσως να πιστεύουν καλοπροαίρετα στον γιγαντισμό της αγοράς… Ίσως πάλι, και μεσούντος του παρατεταμένου καύσωνα να σκέφτηκαν… ‘ας κλείσουμε την εκκρεμότητα, να βελτιωθεί το κλίμα, να έχουν κάτι για να πανηγυρίζουν τα ΜΜΕ του 41%, να ταξιδέψει ο λαός, να δροσιστεί λιγάκι…’
Δεν γνωρίζουμε επίσης - ως μη άριστοι- τα πιθανά μακροπρόθεσμα οφέλη τέτοιων συγχωνεύσεων… μπορεί στο απώτερο μέλλον να λειτουργήσουν υπέρ των λαϊκών τάξεων…
Αυτό που όμως ξέρουμε σίγουρα, είναι ότι στην ‘αλλά Γκρέκα 2.0’ Ελεύθερη Αγορά, το κόστος του ταξιδιού στις Κυκλάδες για μια οικογένεια με τα πλοία του Ελληνικού ακτοπλοϊκού ολιγοπωλίου, αγγίζει το χιλιάρικο!
Ξέρουμε ακόμα ότι ο εκτελεστικός πρόεδρος της Attica Group (δηλ. το Νο 1 στην ιεραρχία της εταιρείας) Κυριάκος Μάγειρας* δεν είναι από εκείνους που θα εγκατέλειπαν εύκολα τη μάχη στο ζήτημα της συγχώνευσης. Τέτοιοι άριστοι του ιδιωτικού τομέα έχουν τον δικό τους μοναδικό τρόπο να ερμηνεύουν ‘στενάχωρες’ ανακοινώσεις, όπως αυτή της ΕΑ του περασμένου Μαΐου, και να πράττουν αναλόγως…
Εκεί που, όμως, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία, είναι ότι ο δολοφονημένος σε ένα από τα πλοία του Ελληνικού ακτοπλοϊκού ολιγοπωλίου Αντώνης Καρυώτης, είναι αυτός που βίωσε καλύτερα από όλους μας το θαύμα που συντελείται στην Ελληνικού τύπου ‘ελεύθερη αγορά’... (Βλέπε ΕφΣυν, 9/9/23, όπου δημοσιεύεται διαφωτιστικό άρθρο για την Attica Group, τον πρόεδρό της Κ. Μάγειρα, αλλά και για τα κελιά ‘φιλοξενίας’ των μεταναστών που απελαύνει η Ιταλία και επιστρέφουν στην Ελλάδα με τα πλοία της [ Από τους αλυσοδεμένους μετανάστες ώς τον Αντώνη ] ).
*Ορκωτός Ελεγκτής/Λογιστής
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου