WWF Ελλάς: Εκδικάστηκε στο ΣτΕ η προσφυγή κατά του προγράμματος εξόρυξης υδρογονανθράκων στην Κρήτη

© Zachary Theodore / Unsplash

Εκδικάστηκε σήμερα (σ.σ. 2/11/2022) στο Συμβούλιο της Επικρατείας (7μελής του Ε’ Τμήματος) η αίτηση για την ακύρωση της υπουργικής απόφασης περιβαλλοντικής έγκρισης του προγράμματος έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στις θαλάσσιες περιοχές «Νοτιοδυτικά Κρήτης» και «Δυτικά Κρήτης».

Η σχετική απόφαση αναμένεται να εκδοθεί το επόμενο διάστημα. Την προσφυγή είχαν καταθέσει  στις 24 Μαΐου 2019 οι  περιβαλλοντικές οργανώσεις WWF Ελλάς, Greenpeace και Ινστιτούτο Κητολογικών Ερευνών Πέλαγος.

Οι θαλάσσιες περιοχές «Νοτιοδυτικά Κρήτης» και «Δυτικά Κρήτης», για τις οποίες έχουν εγκριθεί από το 2019 προγράμματα έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων, έχουν χαρακτηριστεί ως περιοχές παγκόσμιας σημασίας για τα κητώδη (ΙΜΜΑ) και έχουν προταθεί από την ACCOBAMS προς την Ελλάδα για δημιουργία προστατευόμενης περιοχής για τα κητώδη.

Οι λόγοι ακύρωσης που προέβαλαν οι οργανώσεις εστιάζουν στις εξής πλημμέλειες της στρατηγικής περιβαλλοντικής μελέτης και της υπουργικής απόφασης: 

• Σοβαρά ελλείμματα στη στρατηγική μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, με κυριότερα:
  • την απουσία στρατηγικής εκτίμησης για ένα από τα σημαντικότερα σκέλη του προγράμματος που αφορά τη μεταφορά των υδρογονανθράκων (εάν βρεθούν κοιτάσματα),
  • την απουσία της κατάλληλης (δέουσας) εκτίμησης επιπτώσεων σε περιοχές και είδη που προστατεύονται από την ευρωπαϊκή οδηγία για τους οικοτόπους 92/43/ΕΟΚ,
  • επιστημονικά σφάλματα και παραλείψεις, όπως το ότι παραλείφθηκε αναφορά σε κάποιες περιοχές Natura 2000,
• Στο μεροληπτικό σύστημα παρακολούθησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων (οι ίδιες οι πετρελαϊκές παρακολουθούν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των εργασιών τους), μολονότι οι δραστηριότητες του προγράμματος, όπως είναι οι σεισμικές έρευνες, προκαλούν μεγάλη περιβαλλοντική ζημιά στη θαλάσσια βιοποικιλότητα.
• Στην έγκριση προγράμματος εξόρυξης που καλύπτει τεράστια θαλάσσια περιοχή και εγκυμονεί σοβαρότατους κινδύνους για το περιβάλλον, χωρίς να έχει προηγουμένως εκπονηθεί και εγκριθεί ο προβλεπόμενος από τη νομοθεσία της ΕΕ θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός.

Υπενθυμίζεται ότι την εκδίκαση της υπόθεσης καθυστέρησε η διοίκηση, προκαλώντας συνεχείς αναβολές, καθώς το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) και η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρία Υδρογονανθράκων (ΕΔΕΥ) δεν υπέβαλαν στο Δικαστήριο, όπως είχαν υποχρέωση, τον απαιτούμενο διοικητικό φάκελο με τις απόψεις τους. 

Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις επισημαίνουν ότι ενώ πλησίαζε η ημερομηνία εκδίκασης, το ΥΠΕΝ και η ΕΔΕΥ επέλεξαν να ξεκινήσουν εργασίες σεισμικής έρευνας, τόσο στη θαλάσσια περιοχή Δυτικά και Νοτιοδυτικά της Κρήτης, όσο και στο Ιόνιο, με πλοία της εταιρείας Petroleum Geo-Services. Οι εργασίες αυτές διεξάγονται κατά παράβαση του (ήδη ανεπαρκούς) όρου της ίδιας της υπουργικής απόφασης που κρίνεται από το Συμβούλιο της Επικρατείας, σύμφωνα με τον οποίο οι σεισμικές έρευνες θα πρέπει να πραγματοποιούνται μόνο τον χειμώνα, ώστε να αποφευχθούν οι επιπτώσεις στα ευαίσθητα θαλάσσια θηλαστικά της οικολογικά πολύ σημαντικής αυτής περιοχής.

Περισσότερες πληροφορίες:

• International Marine Mammal Areas: https://www.marinemammalhabitat.org/portfolio-item/hellenic-trench/
• Ανακοίνωση (2019): Κατάθεση αίτησης ακύρωσης στο ΣτΕ για τις εξορύξεις στην Κρήτη
• Παρέμβαση WWF: Να μη γίνει η ενεργειακή κρίση αφορμή για ξεπερασμένες και επικίνδυνες πολιτικές