Ο Μητσοτάκης δεν θέλει... ψυχολόγο

Ελάχιστα έχουν να προσφέρουν στην ερμηνεία του σκανδάλου των υποκλοπών οι παραπομπές στον χαρακτήρα και το ψυχολογικό προφίλ του πρωθυπουργού EUROKINISSI

Η ερμηνεία του σκανδάλου των υποκλοπών θα ήταν αφελές να γίνει με κριτήριο την προσωπικότητα του πρωθυπουργού.

 

Γεράσιμος Λιβιτσάνος

Ενώ το σκάνδαλο των υποκλοπών διανύει το 5ο μήνα κυριαρχίας στην πολιτική ζωή και φαίνεται να έχει μέλλον, μία ερμηνεία του, πλανάται στην επικριτική για την κυβέρνηση αρθρογραφία (από όπου κι αν αυτή προέρχεται): «Ο Μητσοτάκης είναι ανασφαλής».

Γι αυτό μοιάζει να παρακολουθεί τους συνεργάτες του. Γι αυτό στήθηκε ένα ευρύτατο δίκτυο παρακολουθήσεων με επίκεντρο το Μέγαρο Μαξίμου. Γι αυτό φέρεται να δαπανήθηκαν εκατομμύρια που «παραχώθηκαν» ανάμεσα στα μυστικά κονδύλια της ΕΥΠ. Γι αυτό οι ισορροπίες του πολιτικού σκηνικού έχουν έρθει άνω – κάτω και η μετεκλογική περίοδος μετατράπηκε σε εξίσωση πολλών αγνώστων. Τίποτε πιο αφελές και τίποτε πιο πονηρό.

Είναι αναμφισβήτητο ότι ζούμε στην «εποχή των ψυχολόγων». Όποιος έχει μια σχετική οικονομική δυνατότητα διαθέτει «τον Ψί του», όπως λέγεται. Οι επιπτώσεις άλλωστε της πανδημίας σε συνδυασμό με μία 12ετία παρατεταμένης οικονομικής κρίσης είναι εμφανείς στην κοινωνία. Ιδίως όταν το Εθνικό Σύστημα Υγείας είναι ανεπαρκές για να αντιμετωπίσει τις ανάγκες ψυχικής υγείας - υγιεινής των ανθρώπων. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι μπορούμε να αναλύσουμε το σκάνδαλο των παρακολουθήσεων με όρους …ψυχολογίας.

Δεν γνωρίζουμε φυσικά το «ψυχολογικό προφίλ» του πρωθυπουργού και ούτε θα έπρεπε να το γνωρίζουμε. Ίσως όντως να έχουν δίκιο οι επικριτές του και να τον διακατέχει το συναίσθημα της ανασφάλειας, ίσως όχι. Ακόμη και αν υφίσταται όμως δεν πηγάζει από τις συνθήκες που προκαλούν τα "άγχη" του μέσου πολίτη.

Ο πρωθυπουργός είναι εύπορος «από κούνια» κι αντικειμενικά δεν γνωρίζει βιωματικά τι εστί «πρόβλημα επιβίωσης». Δεν αγωνιά για οφειλές στο δημόσιο ή τις τράπεζες αφού δεν δείχνει να του καίγεται καρφί ούτε καν για τα 391,5 εκατομμύρια που χρωστά η Νέα Δημοκρατία σε δάνεια. Επίσης η συνεχής επίδειξη των αθλητικών δραστηριοτήτων του, πιστοποιεί πως πρόκειται για έναν άνθρωπο που φροντίζει τόσο την καλή του υγεία, όσο και την εμφάνισή του (και καλά κάνει).

Η προσωπο-κεντρική ανάλυση της υπόθεσης των υποκλοπών, συνιστά μια επιλογή για όσους το πράττουν. Είτε αύτη εκπορεύεται από ανεπάρκεια εργαλείων πολιτικής ανάλυσης, είτε ενσωματώνει την πρόθεση να μην αναδειχθούν οι πραγματικές αιτίες του φαινομένου. Αυτές βέβαια είναι πρωτίστως πολιτικές όπως και μέρος ενός συνολικού πλέγματος.

Από τη πρώτη στιγμή της διακυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας ο Κυριάκος Μητσοτάκης έστησε έναν μηχανισμό κεντρικού ελέγχου. Αυτό εκφράστηκε θεσμικά με τον νόμο για το επιτελικό κράτος. Όχι όμως γιατί ο ίδιος είναι οπαδός ενός συγκεντρωτικού μοντέλου (μπορεί και να είναι, αλλά παραμένει επουσιώδες) . Αλλά γιατί αυτή είναι η πιο αποτελεσματική μέθοδος εφαρμογής των πολιτικών επιλογών του. Δηλαδή ενός ακραίου νεοφιλελεύθερου προγράμματος με στοιχεία «σκληρής δεξιάς» του παρελθόντος.

Προγραμματίζοντας να εφαρμόσει πολιτικές που θα «στρώσουν κόκκινο χαλί στους επενδυτές» όπως έλεγε ο Κωστής Χατζηδάκης και ο Άδωνις Γεωργιάδης, ό πρωθυπουργός γνώριζε ότι οι υπουργοί και στα στελέχη της Ν.Δ θα είναι μονίμως σαν τις «αρκούδες κοντά στο μέλι». Κάπως έτσι εξηγείται το γιατί καταγράφονται οι συνεργάτες του στις λίστες παρακολουθούμενων. Άλλωστε τα παραδείγματα που το επιβεβαιώνουν δεν είναι λίγα, με τελευταίο αυτό του Ανδρέα Πάτση.

Η παρακολούθηση του επιχειρηματικού κόσμου, επίσης εξηγείται ορθολογικά από τις πολιτικές διαμόρφωσης «θετικού επενδυτικού κλίματος» για τις οποίες η κυβέρνηση επαίρεται. Εδώ κατανοούμε πλήρως την ανάγκη της για …έγκαιρη πληροφόρηση, όταν εξαρχής έχει αναλάβει τον ρόλο του «τροχονόμου» συμφερόντων που με την σειρά τους στήριξαν το κυβερνητικό αφήγμα. Δίχως μάλιστα να μπαίνει σε μεγάλο κόπο για να το κρύψει.

Τελευταίο και πιο σημαντικό: Η κυβέρνηση που σκόπευε να εφαρμόσει την κατάργηση του 8ωρου, την περιστολή δημοκρατικών ελευθεριών έκφρασης, την εγκαθίδρυση των ΜΑΤ στα ΑΕΙ, την κατάλυση του απεργιακού δικαιώματος δεν θα μπορούσε παρά να κατασκευάσει κι έναν αντίστοιχου πνεύματος μηχανισμό υποκλοπών. Ας μην ξεχνάμε ότι η εισαγγελέας της ΕΥΠ, η διαβόητη πλέον Βασιλική Βλάχου, δεν έχει εκδώσει 100 ή 200 αποφάσεις παρακολούθησης πολιτικών προσώπων η παραγόντων. Έχει υπογράψει για περίπου 15.000 παρακολουθήσεις.

Εν κατακλείδι για να εξηγήσουμε τις πράξεις του πρωθυπουργού δεν χρειαζόμαστε ψυχολόγο. Στοιχειώδης πολιτική ανάλυση απαιτείται. Από αυτές που αναδεικνύουν την διαλεκτική σχέση των πολιτικών που εφαρμόζονται με την έννοια της διαφθοράς, ακόμη και αυτου του πολυθρύλητου «ηθικού πλεονεκτήματος». Αρκεί να έχει κάποιος την βούληση να την κάνει.