 |
Το 1997, ακόμα αφοσιωμένη στον αγώνα για δικαίωση των παιδιών. Αριστερά, χθες, με την είδηση του θανάτου της, άρχισε να γίνεται πράξη η επιθυμία της: ο κόσμος μαζεύτηκε στην πλατεία |
Εκεί, στην Πλατεία του Μάη όπου πριν από 45 χρόνια κι ενώ η χώρα βίωνε την πιο απάνθρωπη δικτατορία της Λατινικής Αμερικής, αψήφησαν τον τρόμο και ξεκίνησαν τις σιωπηλές πορείες με τις άσπρες μαντίλες στο κεφάλι και τις φωτογραφίες των αγνοούμενων παιδιών τους. Εκεί όπου σήμερα θα είναι η 2328η Πέμπτη που διαδηλώνουν έκτοτε. Κι εκεί όπου μετά το τριήμερο πένθος που κήρυξε η κυβέρνηση του Αλμπέρτο Φερνάντες, θα εναποθέσουν τις στάχτες της για να θυμίζουν πάντα πως η πιο βαθιά δέσμευση είναι αυτή της ζωής και του σεβασμού της. «Ως τη νίκη, πάντα. Η αγάπη με αγάπη ξεπληρώνεται. Ούτε ένα βήμα πίσω. Μας έμαθες να περπατάμε και εμείς θα ακολουθήσουμε τα βήματά σου», γράφει το κείμενο των μαχητικών Μητέρων που συνοδεύει το κάλεσμα για αυτή τη γιορτή.
Βίωσε τον τρόμο, βγήκε στον δρόμο
Η Εμπε ντε Μποναφίνι γεννήθηκε το 1928 σε μια φτωχική γειτονιά του Μπουένος Αϊρες και μόλις τελείωσε το δημοτικό σταμάτησε το σχολείο για να δουλέψει. Παντρεύτηκε έφηβη ακόμη τον σύζυγό της και απέκτησαν τρία παιδιά: τον Χόρχε Ομάρ, τον Ραούλ Αλφρέδο και τη Μαρία Αλεχάνδρα. Σε αντίθεση με την Εμπε, που όπως έλεγε «ήμουν μια απλή νοικοκυρά, καθάριζα, μαγείρευα, δεν με ενδιέφερε καθόλου η πολιτική», οι γιοι της στρατεύτηκαν ως φοιτητές σε επαναστατικά κινήματα της εποχής. Τον Φεβρουάριο του 1977, αστυνομικοί με πολιτικά εισέβαλαν στο σπίτι τους και πήραν τον Χόρχε.
«Εκείνη την ημέρα άλλαξα για πάντα. Ξέχασα ποια ήμουν. Εγινα μια μητέρα-λέαινα-κυνηγός», έλεγε στον βιογράφο της Αλεχάνδρο Ντιάγκο. Διέσχιζε δεκάδες χιλιόμετρα καθημερινά για να πάει σε δικαστήρια, κρατητήρια, νοσοκομεία, υπουργεία, αναζητώντας πού βρίσκεται ο γιος της. Εκεί συναντούσε κι άλλες γυναίκες, απλές, απελπισμένες, και 14 από αυτές αποφάσισαν να σταθούν στην Πλατεία του Μάη, απέναντι από το προεδρικό μέγαρο για να πιέσουν τον δικτάτορα Χόρχε Βιντέλα να παραλάβει το γράμμα διαμαρτυρίας τους. Ηταν 30 Απριλίου του 1977: η πρώτη από τις χιλιάδες πορείες τους που θα ακολουθούσαν κάθε Πέμπτη μεσημέρι ζητώντας να μάθουν την τύχη των 30.000 αγνοούμενων της δικτατορίας και την τιμωρία των ενόχων.
Στις 6 Δεκεμβρίου 1977 στρατιωτικοί πήραν και τον δεύτερο γιο της, τον Ραούλ, ενώ λίγες ημέρες μετά απήγαγαν και τρεις από τις ιδρύτριες της ομάδας, την Ασουσένα Βιγιαφλόρ, την Εστέρ Μπαλεστρίνο ντε Καρεάγα και τη Μάρι Πόνσε ντε Μπιάνκο. Αλλά εκείνη επέμεινε να συνεχίσουν τη μάχη, να μην τους επιτρέψουν να τις λυγίσουν. «Κανείς δεν ήθελε να επιστρέψει, οι οικογένειές μας μας έλεγαν να μην ξαναπάμε, ότι θα μας σκοτώσουν όλες… Και σαν έφτασε η Πέμπτη ήμασταν πάλι εκεί».
Το 1979 η ομάδα απέκτησε και νομική μορφή και η Μποναφίνι μαζί με άλλα μέλη της κατέθεσαν στη Διαμερικανική Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων: οι μαρτυρίες και τα τεκμήρια που κατέθεσαν, μετά την πτώση της δικτατορίας ήταν η βάση για την πρώτη δίκη που έγινε (1985) κατά της ηγεσίας των πραξικοπηματιών που καταδικάστηκαν σε πολυετή κάθειρξη οι περισσότεροι και σε ισόβια ο δικτάτορας Βιντέλα. Ολοι τους αργότερα αμνηστεύτηκαν.
Η Μποναφίνι δεν χαρίστηκε σε κανέναν από τους συντηρητικούς προέδρους της μεταπολίτευσης. Αντίθετα, με τη νίκη του Νέστορ Κίρτσνερ το 2003 δήλωσε ότι «ένα δικό μας παιδί έφτασε στο προεδρικό μέγαρο». Εγκαινιάζοντας έτσι μια εποχή πολιτικής ώσμωσης με τον αριστερό περονισμό, που συνεχίστηκε και επί των προεδρικών θητειών της συζύγου του, Κριστίνα Φερνάντες ντε Κίρτσνερ, και επιστεγάστηκε με τη δημόσια ενίσχυση που φιλόδοξου σχεδίου της κοινωνικής αλληλεγγύης.
Γιατί η δουλειά των Μητέρων κάθε άλλο παρά τέλειωσε με το τέλος της δικτατορίας, ούτε περιορίστηκε στο αίτημα να αποδοθεί δικαιοσύνη. Ανέλαβαν μια έντονη κοινωνική δράση με στόχο, όπως έλεγε και η ίδια, «να συνεχίσουμε τον αγώνα για έναν καλύτερο κόσμο που ξεκίνησαν τα παιδιά μας», δίνοντας καθημερινές μάχες κατά της φτώχειας, του αποκλεισμού, της ταξικής παιδείας, της καταστολής αλλά και «του νεοφιλελευθερισμού που οδηγεί σε όλα αυτά τα δεινά». Το Ιδρυμα των Μητέρων διαθέτει σήμερα πανεπιστήμιο, ραδιοφωνικό σταθμό, τηλεοπτικό πρόγραμμα, λογοτεχνικό καφενείο, παιδικό σταθμό, βιβλιοθήκες, ακόμη και προγράμματα κοινωνικής αρωγής και κατοικίας.
Κάποιοι δεν της συγχωρούν τον βαθύ αντιιμπεριαλισμό που ανέπτυξε αυτά τα χρόνια, τις επιθέσεις της κατά των ΗΠΑ, τη στήριξή της στην Κούβα και τον Φιδέλ Κάστρο ή τον Ούγκο Τσάβες, τον Νικολάς Μαδούρο και την μπολιβαριανή διαδικασία στη Βενεζουέλα, τις συστηματικές αναφορές της στον Τσε Γκεβάρα. Κι αν κάποιοι τη μέμφονται για τον συγκρουσιακό χαρακτήρα της, πολύ περισσότεροι τη θαυμάζουν για την επιμονή, το κουράγιο και την αγωνιστική της συνέπεια.
Κι ενώ η ηγεσία της χώρας αποχαιρέτησε με θλίψη την «ηρωική Μητέρα», όπως έκαναν και οι προοδευτικοί ηγέτες της Λατινικής Αμερικής, ο Πάπας Φραγκίσκος αλλά και πολιτικοί της αντίπαλοι που αναγνωρίσουν τον κεντρικό ρόλο που έχει παίξει στην πρόσφατη ιστορία και την αποκατάσταση της δημοκρατίας στη χώρας, μοναδική ντροπιαστική εξαίρεση ήταν οι Ακροδεξιοί Ενωμένοι Ρεπουμπλικανοί, που προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη της Πολιτείας του Μπουένος Αϊρες για να μην εφαρμοστεί το τριήμερο εθνικό πένθος, κατηγορώντας την αγωνίστρια για «αυταρχικά και ξενοφοβικά χαρακτηριστικά».
Την καλύτερη απάντηση έδωσε ο επικήδειος που της αφιέρωσαν οι Ιερείς υπέρ των Φτωχών: «Σήμερα μια μητέρα γεννημένη από τα παιδιά της πήγε να τα συναντήσει αφήνοντας πίσω το βαθύ της στίγμα. Μια μητέρα που γεννήθηκε και από το μίσος κάποιων λίγων και που με τον αδάμαστο χαρακτήρα της έδειξε ότι η εκδίκηση, ο θάνατος και τα οικονομικά μοντέλα που βασίζονται στην αδιαφορία και την απόρριψη των φτωχών και των θυμάτων μπορεί να καταγγελθούν με ονόματα και επίθετα».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου