Ταμείο Επικουρικής Κεφαλαιοποιητικής Ασφάλισης (ΤΕΚΑ): Οι επικουρικές συντάξεις στον «μύλο» των αγορών

Γράφει ο Δημήτρης Σταμούλης

▸ «Τσάμπα» χρήμα από τους ασφαλισμένους στους «επενδυτές» και τα κοράκια του κεφαλαίου

Ξεκίνησε τη λειτουργία του από την 1^η Ιανουαρίου το νέο Ταμείο Επικουρικής Κεφαλαιοποιητικής Ασφάλισης (ΤΕΚΑ) με την κυβέρνηση και τον υπουργό Εργασίας να υπόσχονται έναν ασφαλιστικό και συνταξιοδοτικό «παράδεισο», ειδικά στους νέους ασφαλισμένους.

Σύμφωνα με τον εμπνευστή του νέου ταμείου, υφυπουργό Εργασίας Π. Τσακλόγλου, «με την εισαγωγή της κεφαλαιοποιητικής επικουρικής ασφάλισης μειώνεται η έκθεση της κοινωνικής ασφάλισης στο δημογραφικό κίνδυνο, δημιουργούνται αποταμιεύσεις σημαντικό τμήμα των οποίων θα διατεθεί για χρηματοδότηση επενδύσεων στη χώρα μας {…} δημιουργούνται ισχυρά αντικίνητρα για ανασφάλιστη εργασία και τίθενται οι βάσεις για την παροχή σημαντικά υψηλότερων συντάξεων στη νέα γενιά, χωρίς να τίθενται σε κίνδυνο οι συντάξεις του υφιστάμενου συστήματος».

Στην πραγματικότητα πρόκειται για μια ιστορικού χαρακτήρα αντιδραστική ανατροπή στην κοινωνική ασφάλιση, που έρχεται να κάνει πράξη τις αντεργατικές τομές του πορίσματος Πισσαρίδη. Στο νέο σύστημα εντάσσονται υποχρεωτικά, οι νεοεισερχόμενοι μισθωτοί δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, που θα εισέρχονται για πρώτη φορά στην αγορά εργασίας από την 1/1/2022 και εφεξής, και οι νεοεισερχόμενοι αυτοαπασχολούμενοι που θα μπαίνουν για πρώτη φορά στην αγορά εργασίας σε κλάδους με υποχρεωτική επικουρική ασφάλιση (π.χ. μηχανικοί, δικηγόροι). Σε εθελοντική βάση, θα μπορούν να ενταχθούν όλοι οι σημερινοί εργαζόμενοι έως 35 ετών και οι νεοεισερχόμενοι στην αγορά εργασίας μετά την 1/1/2022 χωρίς υποχρεωτικό κλάδο επικουρικής ασφάλισης σήμερα (π.χ. αγρότες, ελεύθεροι επαγγελματίες).

Ένα από τα βασικά «επιχειρήματα» για τη νέα αντιασφαλιστική επέλαση είναι το λεγόμενο δημογραφικό πρόβλημα. Το πρώτιστο ζήτημα βέβαια όταν κανείς αναφέρεται στο ασφαλιστικό είναι να επισημάνει τον πακτωλό δισ. ευρώ που έχουν λεηλατηθεί από τα ταμεία, από την εποχή των άτοκων «θαλασσοδανείων» και το «κούρεμα» του PSI των μνημονίων, μέχρι τα δομημένα ομόλογα και το χρηματιστηριακό τζογάρισμά τους, τις διαρκείς μειώσεις των εργοδοτικών ασφαλιστικών εισφορών, την ανεξέλεγκτη και ατιμώρητη εισφοροκλοπή και τόσα άλλα.

Όμως η κυρίαρχη αφήγηση αρέσκεται να στέκεται στον «παρονομαστή» του κλάσματος («αύξηση συνταξιούχων») και όχι στον αριθμητή, τους εργαζόμενους-ασφαλισμένους και τη δραματική μείωσή τους, τη συρρίκνωση των μισθών και την καθήλωσή τους σε πολύ χαμηλά επίπεδα, την επέλαση της ελαστικής εργασίας και τις διαδοχικές μειώσεις των εργοδοτικών εισφορών, παράγοντες που επιβαρύνουν τα ασφαλιστικά έσοδα.

Όμως η γήρανση του πληθυσμού είναι κυβερνητικός μύθος ότι πλήττει μόνο τα διανεμητικά, καθώς το ίδιο μπορεί να συμβεί και με τα κεφαλαιοποιητικά συστήµατα. Μάλιστα στην περίπτωση των κεφαλαιοποιητικών συστηµάτων, η γήρανση του πληθυσμού επιφέρει αυτόματα μείωση των συντάξεων, χωρίς καμία «εξωτερική» παρέμβαση, όπως κυβερνητικά μέτρα.

Η κυβέρνηση προωθεί το ΤΕΚΑ «πατώντας» στην απογοήτευση των νέων εργαζομένων για το συνταξιοδοτικό τους μέλλον. Παρουσιάζει ως δήθεν λύση τον «ατομικό κουμπαρά», όπου «οι επικουρικές θα τοκίζονται» προσφέροντας «ασφάλεια» και «έλεγχο» στα χέρια των ασφαλισμένων. Τάζουν «υπερδιπλάσιες αποδόσεις», «απόδοση 3%, όταν η μέση επικουρική σήμερα έχει 1,35%» και άλλα παρόμοια. Όλα αυτά θυμίζουν καθρεφτάκια για ιθαγενείς…

Κεφαλαιοποίηση σημαίνει ότι τα αποθεματικά που θα δημιουργηθούν από τις εισφορές στους Ατομικούς Λογαριασμούς Ασφαλισμένων θα υπόκειται στους απόλυτους νόμους της «αγοράς». Οι ασφαλισμένοι θα έχουν ένα βασικό συνταξιοδοτικό-επενδυτικό προϊόν (default) με δομή κύκλου ζωής που θα συνδυάζει το «κατάλληλο μείγμα κινδύνου, απόδοσης και ασφάλειας», χωρίς όμως η κυβέρνηση να εξηγεί ποιος και με ποια κριτήρια καθορίζει το «κατάλληλο μείγμα κινδύνου». Οι ασφαλισμένοι θα μπορούν να επιλέξουν και άλλα «συνταξιοδοτικό-επενδυτικά προϊόντα», με διαφορετικό προφίλ ρίσκου. Ανεβάζοντας το ρίσκο, ανεβαίνει και η πιθανότητα ο ασφαλισμένος να τα χάσει όλα!

H κυβέρνηση μιλά για «μηδενικές πιθανότητες» το τελικό κεφάλαιο να είναι μικρότερο από τις σωρευμένες εισφορές, και υπόσχεται ότι, σε περίπτωση αρνητικών αποδόσεων, το κράτος εγγυάται την καταβολή ελάχιστης ανταποδοτικής μηνιαίας επικουρικής σύνταξης στη βάση του ύψους της πραγματικής αξίας των εισφορών που ο ασφαλισμένος κατέβαλε. Είναι κι αυτό μια έμμεση παραδοχή ότι όλα… παίζονται με τους «νόμους της αγοράς».

Ο πραγματικός στόχος της μεταρρύθμισης είναι να συνδράμει το κεφάλαιο και τις μεγάλες επιχειρήσεις να βάλουν στο χέρι για μια ακόμα φορά τα αποθεματικά των εκατομμυρίων ασφαλισμένων, να ανοίξει ο δρόμος για τα επαγγελματικά ταμεία, αλλά και να αποτινάξει από το κράτος την υποχρέωση να στηρίζει και να χρηματοδοτεί την κοινωνική ασφάλιση. Κι όλα αυτά «επενδύονται» με τον μύθο της «ανάπτυξης». Με ένα σμπάρο λοιπόν δύο τρυγόνια, και λιγότερα «έξοδα» του κράτους για το ασφαλιστικό, και χρηματοδότηση των επιχειρηματικών σχεδίων από τον μόχθο των ασφαλισμένων!

ΠΗΓΗ